|
Νηστεία σημαίνει πλήρη αποχή από τις τροφές. Ακόμη νηστεία κάνουμε κι όταν απέχουμε από κάποια είδη τροφών για κάποιο χρονικό διάστημα. Η νηστεία ως θεσμός αναφέρεται και στα κείμενα της Π. Διαθήκης. Εξόδ. 34,28 Λεϋιτ. 16,29 23, 27-33 Β' Βασιλ. 1,11-12 Δ' Βασιλ. 24-25 Χαρακτηριστικό παράδειγμα νηστείας ο Κύριος Ιησούς Χριστός ο οποίος " νηστεύσας ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα ύστερον επείνασε" (Ματθ. 4,1-2 και Λουκ. 4,2). |
Ο Κύριος δίδαξε : " Όταν νηστεύετε μη γίνεστε σκυθρωποί όπως οι υποκριτές, που παραμορφώνουν τα πρόσωπά τους για να δείξουν στους ανθρώπους πως νηστεύουν" (Ματθ. 6, 16-18) |
|
|
Στη ζωή της Εκκλησίας η πρώτη νηστεία που εμφανίζεται είναι πριν το Πάσχα. Παράλληλα ορίζεται η νηστεία της Τετάρτης και Παρασκευής. Κατά τον 50ο κανόνα της Συνόδου της Λαοδικείας (364) οι χριστιανοί πρέπει "πάσαν την Τεσσαρακοστήν νηστεύειν ξηροφαγούντες ". Στην πράξη όμως η ξηροφαγία περιορίζεται κυρίως την Τετάρτη και Παρασκευή. |
|
Σημαντικό φαίνεται ότι από τα πρώτα χρόνια η νηστεία της Εκκλησίας συνδέεται με τον εορτασμό των σημαντικών γεγονότων της ζωής του Κυρίου. Αυτό σημαίνει ότι σκοπός της δεν είναι η επίδειξη αλλά η μυστική ωφέλεια της ψυχής. Ο Κύριος όχι μόνο αποδέχεται τη νηστεία αλλά την θεωρεί αναγκαία για την πνευματική ανάταση του ανθρώπου. " Τούτο το γεγονός εν ουδενί δύναται εξελθείν, ει μη εν προσευχή και νηστεία" (Μάρκ. 9,29).
|
Νηστείες της Εκκλησίας Νηστεία Τετάρτης και Παρασκευής Νηστεία Χριστουγέννων . Αρχίζει 15 Νοεμβρίου και τερματίζεται μετά τη Θ. Λειτουργία των Χριστουγέννων.Νηστεία Μ. Τεσσαρακοστής. Αρχίζει από την καθαρά Δευτέρα και τερματίζεται μετά την Πασχαλινή Λειτουργία. Μ. Σάββατο. Το μοναδικό Σάββατο του χρόνου κατά το οποίο δεν τρώμε λάδι με το φαγητό μας. Νηστεία των Αγ. Αποστόλων. Αρχίζει από τη Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων και τερματίζει στις 29 Ιουνίου. Εάν το Πάσχα είναι όψιμο, τότε η νηστεία αυτή διαρκεί λίγες μέρες ή και καθόλου. Νηστεία Δεκαπενταύγουστου. Αρχίζει την 1η Αυγούστου και τερματίζει μετά τη Θ. Λειτουργία της 15ης Αυγούστου. Νηστεία Τιμίου Σταυρού. Διαρκεί μια ημέρα την 14η Σεπτεμβρίου. Νηστεία Τιμίου Προδρόμου. Διαρκεί μια ημέρα την 29η Αυγούστου. Νηστεία παραμονής Θεοφανείων. Την 5η Ιανουαρίου |
|
Πότε τρώμε ψάρι 7 Ιανουαρίου. Σύναξη Αγ. Ιωάννου Προδρόμου 2 Φεβρουαρίου. Υπαπαντή Κυρίου 25 Μαρτίου. Ευαγγελισμός Θεοτόκου 24 Ιουνίου. Γέννηση Αγ. Ιωάννου Προδρόμου 29 Ιουνίου. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου 6 Αυγούστου. Μεταμόρφωση του Σωτήρος 15 Αυγούστου. Κοίμηση Θεοτόκου 8 Σεπτεμβρίου. Γενέθλιο Θεοτόκου 14 Νοεμβρίου. Αγίου Φιλίππου 21 Νοεμβρίου. Εισόδια Θεοτόκου |
|
|
Γιατί ελιές κι όχι λάδι; Γιατί ταραμάς κι όχι ψάρι ; Η διάκριση των τροφών σε νηστίσιμες και μη, δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση περιφρόνηση προς ορισμένα είδη τροφών. Η Εκκλησία ποτέ δε διέκρινε τις τροφές σε καθαρές κι ακάθαρτες. Όλες είναι δώρα Θεού που έχουν δημιουργηθεί " καλά λείαν". Το μόνο κριτήριο είναι η θρεπτική και πεπτική ικανότητά τους. Οι νηστίσιμες τροφές πρέπει να είναι πιο απλές και λιγότερο πλούσιες σε πρωτεΐνες. Έτσι σε περιόδους νηστείας που ο νους πρέπει να στραφεί προς το εσωτερικό του ανθρώπου, την ψυχή και προς τα πάνω στον Ουράνιο Δημιουργό, δε γίνεται να νοιαζόμαστε για ένα πλούσιο γεύμα από καλομαγειρεμένο ψάρι με τα μυρωδικά του και την ποικιλία άλλων τροφών. Λίγες ελιές και ο άρτος δείχνουν την λιτή σκέψη μας στα εγκόσμια και εφήμερα, ενώ βρίσκουμε χρόνο να στραφούμε και να καλύψουμε τις πνευματικές μας ανάγκες. |
Η Αληθινή Νηστεία Κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας … "Δεν αρκεί η αποχή από τροφές, αλλά ας νηστεύσωμε νηστεία αρεστή στο Θεό. Αληθινή νηστεία είναι η εγκράτεια της γλώσσας, η αποχή από το θυμό, αποχωρισμός από τις επιθυμίες, από την συκοφαντία, το ψέμα, την επιορκία". ( Μ. Βασίλειος) "Νήστευε, όχι μόνο από ψωμί, κρασί, κρέατα, και άλλες τροφές, αλλά περισσότερο από κακούς λογισμούς". (Νείλος Αγκύρας )"Αυτός είναι ο σωστός τρόπος να νηστεύουμε, η επίδειξη καλών έργων, η ελεύθερη από πάθη γνώμη".(Κύριλλος Αλεξανδρείας )" Νηστεύοντες αδελφοί σωματικώς, νηστεύσωμεν και πνευματικώς λύσωμεν πάντα σύνδεσμον αδικίας … δώσωμεν πεινώσιν άρτον και πτωχούς αστέγους εισαγάγωμεν εις οίκους …"(Στιχηρό ιδιόμελο Τετάρτης Α' Εβδομάδος της Μ. Σαρακοστής) |
