Tekst: Ruben Libgott / Illustraties: Peter de Wit & Ruben Libgott
In de reeks “Ruben Libgott ontmoet
andere (strip)tekenaars”, heb ik (Ruben) ditmaal een ontmoeting gehad met
Peter de Wit, de man achter de venijnige psychiater dr. Sigmund die 6 dagen
per week in de Volkskrant staat, maar ook bekend is van populaire strips als
de Familie Fortuin, Vader & Dochter en Stampede! Ook maakt hij samen met
Hanco Kolk de strips S1ngle voor het Parool en Gilles de Geus voor de
Veronicagids.
De ontmoeting vond plaats in tekenstudio de Plaatjesmaker in Amsterdam, waar Peter de Wit elke dag samen met Aloys Oosterwijk, Ben Westervoorde en Floris Oudshoorn, de hele dag strips maakt. Bij binnenkomst word ik hartelijk ontvangen door Peter de Wit en Aloys Oosterwijk, want de rest is er op dat moment niet. Ze werken hier aan grote tekentafels met in het midden een lichtbak, om schetsen over te trekken. “Kijk, het handige van werken met mensen om je heen, is dat je je strips gelijk kan laten beoordelen door iemand. In je ééntje gaat dat een beetje moeilijk. Ook kunnen we elkaar op ideeën brengen, voor strips. We inspireren elkaar!”, zegt Peter de Wit.
Vervolgens loop ik met hem naar de plek achter de tekenruimte, waar we onder het toeziend oog van alle ingelijste albumcovers, die Peter de Wit, Hanco Kolk en Aloys Oosterwijk in de loop der jaren hebben gemaakt, kunnen beginnen met het gesprek.
Van boerenzoon, tot winnaar van de Stripschapsprijs en andere successen
Peter de Wit werd op 10 Maart 1958 als jongste van 7 kinderen geboren in Heemskerk, waar de Familie de Wit een boerenbedrijf had. Al snel begon Peter met het tekenen, want dat was een grote hobby van hem. “Ik maakte gewoon tekeningetjes, en portretten, wat alleen niet zo’n succes was”. Maar vanaf zijn twaalfde, ging Peter zich op het medium strips storten. “Tja, waarom strips… dat gebeurt gewoon, het sprak mij aan! Iemand die niet grandioos kan tekenen, kan op die manier toch een verhaal vertellen, en dat vond ik wel makkelijk. Ik had ook een abonnement op het stripblad Sjors, waar strips in stonden van Prins Valiant en Robbedoes. Maar vooral de strips van Bob de Moor inspireerden mij”.
De familie de Wit verhuisde naar Assendelft en Peter de Wit begon samen met zijn vriend Gerard Aartsen het tegenwoordig antiquarische stripblad Striprofiel. Gerard was goed in schrijven, en Peter in tekenen. Zo schreef Gerard de artikelen en belde prominente stripmakers voor een interview, want dat durfde Peter niet. Peter ging dan wel mee en maakte de lay-out & de strips voor het blad. “Ik wilde graag mijn strips publiceren, en dus was dit een mooie gelegenheid daarvoor. Want als ik niet ergens in sta, dan doe ik niks, dan is het zinloos”.
Op het Atheneum kreeg hij altijd hoge cijfers voor zijn tekeningen. Ook zat hij in een klein groepje met mensen die graag tekenden. “Ik ging voor de schoolkrant karikaturen maken van de leerkrachten. Ik kreeg toen een zekere populariteit onder de leerlingen, alleen de leraren werden soms zelfs kwaad, vooral de economieleraar, die het helemaal niks vond. Strips vonden ze op die school vervelend, dus mochten we daar ook geen Striprofiel verkopen”. Toen hij 17 was, ging hij publiceren in het huis-aan-huisblad De Kennemer, met zijn strip Jochem, voor fl.25,- per strook.
Nadat hij geslaagd was met een “pretpakket”, ging Peter Fins studeren, want
zijn vader dacht niet dat hij met alleen strips zijn brood kon verdienen. Maar
al snel stopte Peter met zijn studie en ging zich richten op de strips. En met
succes, want in 1979 stond de eerste aflevering van de cowboystrip Stampede(!)
in het stripblad EPPO. “De EPPO was het enige echte stripblad
in die tijd. Door Striprofiel kende ik ook al aardig wat mensen uit de
stripwereld. Ik stuurde dan soms wat materiaal op of ging langs, en dan zeiden
ze altijd “NEE!”, maar nu zochten ze een cowboy strip, die ik dan mocht
maken. Ik was vroeger dol op de t.v.-serie Raw Hide, en daarop geïnspireerd
maakte ik Stampede(!)”.
Vanaf dat moment
begon zijn carrière te lopen. Hij maakte de strip “de Familie Fortuin”,
schreef de scenario’s voor de populaire stripreeks Gilles de Geus van Hanco
Kolk, maakte met Hanco Kolk de fotostrip en gelijknamige VPRO serie Mannetje
& Mannetje, en presenteerde met hem de Teleac-cursus Strip- en
Cartoontekenen.
Sinds 1994 maakt Peter de strip Sigmund voor De Volkskrant, over een kleine cynische psychiater, waarmee hij bij het grote publiek bekend werd. “Ik wilde altijd al een krantenstrip maken, als bijvoorbeeld Peanuts. Op een gegeven moment verzin je dan een psychiater en al gauw heb je genoeg grappen rond dat thema bedacht, zodat je naar een krant kan stappen”.
Mede door Sigmund
werd Peter de Wit in 1999 zelfs onderscheiden met de Stripschapsprijs, voor zijn
gehele oeuvre! De prijs heeft hij thuis op zijn bureau neergezet.
Peter
heeft bijna alle grappen van zijn strips zelf bedacht, maar soms roept iemand
wat in de studio en dan denkt hij: “Hé, een grap!”, en na het vragen van
toestemming, verwerkt hij hem in de strip. “Ik zit ook een beetje in een
ritme, qua het bedenken van grappen, het komt gewoon elke keer weer in me op. Ik
maak ook met Hanco Kolk de strip S1ngle voor het Parool. We konden een keer niks
bedenken, en toen zei Hanco, “Laten we in het bos gaan wandelen”. Als je dan
zo gaat lopen, en je bent niet meer bewust bezig met het bedenken van een grap,
dan komen ze ook vanzelf in je achterhoofd naar binnen”. Naast de humor, is de
vormgeving vooral belangrijk in Sigmund. Hij vindt het vooral leuk, om te spelen
met de lay-out en nieuwe vormen te ontdekken en te gebruiken. Alles moet mooi
helder en strak zijn met afwisseling.
Bij het maken van Sigmund, gaat Peter de Wit zo te werk:
Na het verzinnen van de grap, begint Peter met het schetsen. Wanneer hij Sigmund tekent, begint hij eerst met het tekenen van de vorm van het hoofd, dan de ogen, de neus, de mond, de oren en z’n ringbaard. Vervolgens tekent hij het lijf. Met een Rotring 0.5 HB vulpotlood, trekt hij de schets over met behulp van de lichtbak, op Schoellershammer Durex Technischer Zeichenpapier |m|. Dan inkt hij de strip, met een Conté omsteekpen en Talens Oostindische inkt. Daarna lettert hij de strip, met een Pilot 0.3 watervaste stift en gumt hij de potloodlijnen uit met een Koh-I-Noor gum. Nu de strip klaar is, brengt hij hem persoonlijk weg naar de krant.
Peter de Wit is
altijd ongeveer 2 uur bezig met het tekenen van een strip, en tekent er dan
ongeveer 3 à 4 per dag, wat erg veel is. Hij is over geen enkele tekening echt
helemaal tevreden. “Het hoeft niet perfect te zijn voor mij, als het er maar
goed uitziet”. Wat hij gek genoeg altijd moeilijk vindt om te tekenen, is een
plaatje, dat je nodig hebt om je verhaal verder te vertellen,
bijvoorbeeld als je een figuur ziet lopen, tussen 2 verschillende
(belangrijke) momenten, zonder veel achtergronden. “Een plaatje van een autoachtervolging
met veel actie is juist makkelijker. Dat lukt gewoon sneller bij mij”.
Als striptekenaar
ben je ook erg afhankelijk van je handen. Ondanks dat, heeft Peter zijn
rechterhand, waarmee hij tekent, niet verzekerd. “Als ik mijn handen breek,
dan ga ik op vakantie, ik vind het nog niet nodig om mijn handen apart te
verzekeren. Ik heb mijn potje inkt wel verzekerd: als hij omvalt krijg ik een
nieuwe”.
De
daklozenkiosk
In
de strips van Peter de Wit komen regelmatig daklozen voor. Maar is hij zelf ook
weleens dakloos geweest, door bijvoorbeeld een wanbetalende opdrachtgever?
“Nee, die kant van de maatschappij heb ik nog niet bezocht, zelfs niet
bijna”, zegt Peter de Wit stellig.
Hij vindt het idee
van de daklozenkrant heel goed en denkt dat het wel werkt, maar hij vindt dat er
nog wat aan te sleutelen valt. Hij vindt de daklozenkrant inhoudelijk niet erg
interessant. Liever leest hij ook de wat meer algemene artikelen. Peter denkt,
dat daklozen niet persé een daklozenkrant moeten verkopen, maar beter een leuk
tijdschrift of een stripblad, als de Elle of de Donald Duck, want ze zijn
daarvoor een prima distributiepunt!
Dat hun hele
winkelwagen straks vol zit met tijdsschriften, als een soort rijdende
daklozenkiosk, vindt Peter de Wit dan weer iets te ver gaan, maar dat ze als
distributiepunt van tijdschriften gaan dienen, lijkt hem een goed idee.
Peter
de Wit over ERRO
Peter de Wit was één van de allereerste lezers van mijn strip ERRO. Hij heeft
ERRO vanaf het begin meegemaakt en zien ontwikkelen. Maar wat vindt hij er nu
van?
“Ik vind ERRO een leuke
gezellige strip en het is goed, dat je al veel grappen hebt weten te verzinnen,
want dat is iets dat erg moeilijk blijft. De tekeningen worden ook steeds beter
en het is leuk, dat ERRO inmiddels in STRAATNIEUWS wordt gepubliceerd”, aldus
Peter. Hij vindt €URO
(de rijke broer van ERRO) het
leukste figuur van de strip.
ERRO duikt op in een Sigmund strip uit Sigmund-10e Sessie.
Loeiende
koeien en andere dingen die Peter de Wit leuk vindt
Het fijnste van zijn
beroep, vindt Peter, dat hij lekker kan tekenen en zijn eigen werktijden kan
bepalen. “Ik kan mijn kinderen gewoon naar school brengen, thuis wachten op de
loodgieter of gewoon wandelen en tennissen. Niemand zegt wat ik moet doen, dat
kan ik zelf bepalen”.
“Ik vind het ook leuk,
om naar schilderijen te gaan kijken. Vooral de Nederlandse Impressionistische
schilders Gabriël, Mauve en Maris spreken mij aan. Ik vind hun landschappen,
molens en vooral de luchten erg mooi”.
Wat ook vaak te zien is op
de schilderijen van deze schilders, zijn koeien, de lievelingsdieren van Peter
de Wit. “Een lievelingskleur heb ik niet, wel een lievelingsdier, namelijk een
koe! Op de boerderij moest ik altijd de koeien naar het weiland brengen, en soms
melken. Het zijn prachtig leuke beesten”.
Inmiddels is het boek “Sigmund, 8e sessie” verschenen en het eerste album van S1ngle getiteld "Beroep: S1ngle". Ook zullen er vanaf het voorjaar heuse Sigmund filmpjes op t.v. te zien zijn rondom actualiteiten programma’s van de publieke omroep.
En
of Peter de Wit
ons nog lang elke dag een glimlach op ons gezicht zal bezorgen? Dat is volgens
mij een waarheid als koe!
In Februari 2000 hebben Peter de Wit en Ruben samen een strip gemaakt van ERRO op consult bij Peter de Wit:
Maar ERRO ontmoette ook Peter de Wit:
Wil je meer weten over Peter de Wit? Klik dan op onderstaande link om naar de website van de PLaatjesmaker te gaan!
Of als je meer over de strip S1ngle weten, die Peter samen met Hanco Kolk maakt voor het Parool, moet je op deze link klikken:
Klik hier om terug te keren naar de interview sectie!
Klik hier om terug te gaan naar de index pagina
© Ruben Libgott 2001-2002