Slinging.org - News and Information about the Ancient Weapon

Slingerkogels in de ijzertijd

Verslag van een workshop slingeren

Met dank aan Peter van der Sluys, enthousiast slingeraar en slinger-expert (zie foto).

Demonstratie slingeren in het Archeon

Al eeuwen lang kennen legers de slinger en slingerkogel. Op rotstekeningen is te zien hoe men met een forse slinger op jacht ging. En bij de Assyriėrs bestonden er speciale divisies slingeraars.

Assyrische slingeraars

Het was - en is - een geducht wapen, dat ook door de Romeinen als effectief en gevaarlijk werd beschouwd. Zie bijvoorbeeld hoe de Eburonen de Romeinen ermee versloegen
Zo werd het overwonnen stammen verboden om de slinger te dragen. Zelf zetten de Romeinen de inheemse bevolking in als slingeraars in hun eigen leger.
Met name het bereik is enorm; het was net als de speer een lange-afstandswapen.

Hoe weten we dat de slinger in de ijzertijd zo'n belangrijke rol speelde?
Allereerst zijn daar de nodige verslagen van Romeinen (nog afgezien van de "verslagen Romeinen") die met respect en afschuw ("Waarom is men zo gemeen tegen ons?") na een verloren strijd over de inheemse slingeraars schrijft.
Natuurlijk kan men niet alleen afgaan op hun verslagen(heid); er is ook een flinke hoeveelheid slingerkogels gevonden, ook Romeinse trouwens.
Toen de Romeinen bijvoorbeeld een keer plotseling werden aangevallen, maakten ze spontaan nieuwe kogels door hun duim in het zand te steken en daarna gesmolten lood erin te laten lopen.
Een flinke hoeveelheid loden duimen heeft destijds bij opgravingen de archeologen voor een groot raadsel gesteld...

Enkele Nederlandse vindplaatsen van slingerkogels:

• Weert
• Oss
• Houten
• Arnhem
• Velsen

De afmetingen van de kogels variėren sterk maar de meesten liggen tussen de 2,5 tot 4,5 cm.
Ze zijn meestal van gebakken leem, en wegen ongeveer 50 g per stuk

Hieronder volgen enkele voorbeelden van gevonden slingerkogels.

Loden slingerkogel, laat Romeins (± 4^e eeuw), 4 cm. (Velsen?)

3 Slingerkogels, ijzertijd, ± 2 cm.

2 slingerkogels, de grote is laat Romeins (± 3^e eeuw, Joegoslavie, het conische model - links- kwam ook in het neolithicum voor), 4 cm.
De kleine is uit de late ijzertijd, 3 cm.

 Slingerkogels uit de late ijzertijd

(grotere afbeelding)

Aardewerken slingerkogel, gevonden op een akker ten noorden van Arnhem, 
op de stuwwal.
De kogel wordt momenteel -sept 2005- onderzocht door het R.O.B.
(met dank aan de vinder en fotograaf, dhr. A.T. Huisman)

Peter van der Sluys, een enthousiast slingeraar, heeft al 300 m ver geslingerd. Ik heb gezien hoe hij op die afstand (expres) een boomstam kon raken. Op korte afstand (ongeveer 10 meter) kan hij uiteraard een persoon raken, met behoorlijk veel kracht. Hoe kleiner en egaler de kogel, hoe nauwkeuriger hij kan slingeren.

Hij probeert een Nederlandse organisatie op te zetten die het slingeren bevordert.
Voor aanmelding kunt u terecht bij hem:
Peter van der Sluijs
Dahliastraat 9a
3202 SJ  Spijkenisse
0181-614573 na 17:00
voor demonstaties lessen in tolspinnen voor bijv. PABO leraren textiele werkvormen, educatie, aktiviteitenbegleiding.
pvdsluis@wanadoo.nl (in Dutch only, otherwise: archeo3@yahoo.com) 

Peter gebruikt bij voorkeur een gevlochten slinger van plantaardige vezels en gladde steentjes. Er moet ook kuiltje zitten in het slingerplaatje, als die van leer is.

Vormgeving .