Index Index eerste boeren in Nederland Colouring wool blue with woad and yellow with birch Wol blauw verven met wede en geel verven met berk Weven, van vlas tot linnen en wolverven Wol geel of groen verven met berk Terug naar het overzicht In ieder geval vanaf de bronstijd kon men wol verven in prachtige kleuren. Van sommige kleuren weten we hoe ze werden gemaakt, maar de kleur blauw was lange tijd een raadsel. Dat het wede plantje (isatis tinctoria) daarbij een rol speelde was reeds bekend uit de literatuur en dat tijdens het proces fermentatie (een net woord voor "rotting"!) nodig was, eveneens. Door scheikundig en verder literair onderzoek kwamen er meer feiten boven water zodat het nu mogelijk is op een moderne manier de blauwe kleur te maken. Oogst het wede plantje, snij het in stukjes en laat het rotten. Het resultaat is een kleiachtige bal, die gedroogd moet worden en dan verhandelbaar is Doe de bal(len) 1 of 2 dagen in een "wede-kuip" met zemelen en veel water en eventueel met de plant meekrap (i.v.m. de fermentatie). Dan heb je een geel/groenige vloeistof. Doe de witte wol in de vloeistof (10 tellen!) en haal het eruit. Je ziet de wol blauw worden voor je ogen! Natuurlijk klinkt de laatste stap magisch en dit zal voor de "bij"gelovige ijzertijdmens een ongelooflijke ervaring zijn geweest, die aan toverkunst grensde! Met mogelijke bijbehorende status.... Het exacte proces vergt nader onderzoek zodat het herhaalbaar is. Zo zijn de volgende gegevens nog niet exact bekend: Hoe lang en met welke ideale (buiten)temperatuur het rottingsproces moet plaatsvinden De temperatuur en tijd van de fermentatie (i.i.g. minder dan 55 oC) Alles m.b.t. de meekrap (hoeveel, welk deel moet worden gebruikt) Wol geel/groen verven met berk De gele kleur van wol kan worden behaald met uienschillen maar dit is geen duurzame methode. Na ongeveer 1 jaar vervaagt de gele kleur. Een methode die wel duurzaam is gaat als volgt: Verzamel dunne berketakken met blad Hak ze fijn en doe ze in een pot met water (koperen pot: geel, ijzeren pot: groen) Laat het geheel 1 dag trekken op een laag vuur; af en toe koken en omroeren mag Giet het aftreksel in een andere pot Doe de wol er 2 dagen in en verwarm het geheel 2 maal daags   Vormgeving