Το παράδειγμα των Τριών Ιεραρχών |
Γίνεται πολλές φορές λόγος για την παιδεία, τα εκπαιδευτικά συστήματα, την σημερινή τους κατάσταση και την αναβάθμισή τους. Υποφέρει δυστυχώς η παιδεία στην Ελλάδα του σήμερα από τις ατυχείς προσπάθειες πολλών για την αναβάθμισή της. Διερωτάται κανείς πως είναι δυνατόν τόσοι άνθρωποι με μόρφωση και " παιδεία" να μη μπορούν να βρουν τη χρυσή τομή ώστε να βγάλουν την παιδεία των ελληνοπαίδων από το τέλμα στο οποίο βρίσκεται τα τελευταία χρόνια;.Τα εκπαιδευτικά συστήματα εναλλάσσονται χρόνο με το χρόνο, οι μαθητές αδυνατούν να παρακολουθήσουν και να προσαρμοστούν στις αλλαγές, οι εκπαιδευτικοί φορείς αγωνιούν για τη μέθοδο που θα ακολουθήσουν στο έργο τους, η κοινωνία αντιλαμβάνεται καθημερινά τις συνέπειες της εξειδικευμένης σπουδής και την αποτυχία του σχολείου να μορφώσει ανθρώπους με αξιόλογη προσωπικότητα και όχι μόνο ξερές θεωρητικές γνώσεις, που ο σύγχρονος μαθητής αδυνατεί και να εφαρμόσει πολλές φορές στα μαθητικά του προβλήματα. Κάποιοι πάλι αναφέρονται συχνά στην παιδεία των αρχαίων Ελλήνων σαν κάτι μουσειακό, σαν μια κληρονομιά πολιτιστική όπως την αποκαλούμε, που όμως ταυτόχρονα την αρνούμαστε και αδιαφορούμε γι αυτήν, όλοι εμείς οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, οι ανώτεροι λειτουργοί, οι νεώτεροι Έλληνες. Οι άνθρωποι άλλων εθνοτήτων επανειλημμένα έχουν θαυμάσει την ελληνική παιδεία και έχουν υιοθετήσει τα παιδαγωγικά επιτεύγματα των προγόνων μας. Έχουν υιοθετήσει όρους, μεθόδους, αρχές, στην σύγχρονη επιστημονική έρευνα, σε όλους σχεδόν τους τομείς της τεχνολογίας. Ας σκεφτούμε μάλιστα, πόσοι έχουν υιοθετήσει τις θεμελιώδεις απόψεις και συμπεράσματα των ελλήνων φιλοσόφων προκειμένου να εδραιώσουν και να αναπτύξουν τις δικές τους κοινωνικές δομές και θεσμούς. Αν δε θέλουμε να νιώθουμε υπερηφάνεια για τον πολιτισμό μας και την παιδεία που προϋποθέτει αυτός, δε μπορούμε όμως και να μη νιώθουμε την παραμικρή συγκίνηση όταν αναλογιζόμαστε το μεγαλείο αυτής της παιδείας που ακτινοβολεί στα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, μέσα από τη διαδοχή των αιώνων. Δε θα χρειαστεί βέβαια να μελετήσει κανείς πολύ για να τα διαπιστώσει όλα αυτά. Είναι πολύ εύκολο να φτάσει στα συμπεράσματα που αναφέραμε πριν ρίχνοντας μια ματιά στη δράση και τη μόρφωση τριών μεγάλων ανδρών, τους οποίους η οικουμένη ανακήρυξε ως Πατέρες της παιδείας και των γραμμάτων. Ο λόγος βέβαια για τους Αγίους Τρεις Ιεράρχες τη μνήμη των οποίων τιμά η Εκκλησία και το Ελληνογαλλικό Σχολείο καθώς και όλα τα Σχολεία που τους ορίζουν ως προστάτες αγίους. Ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος υπήρξαν πολιτιστικοί μετανάστες για την εποχή τους, αφού εγκατέλειψαν την πατρίδα τους όχι για να βελτιώσουν την κοινωνική και οικονομική τους θέση, αλλά την πνευματική, ψυχική, νοητική τους κατάσταση. Πόση δύναμη αλήθεια ψυχική και σωματική διέθεταν για να πάρουν τέτοια απόφαση, μάλιστα σε μια ταραγμένη εποχή με πολέμους, ληστρικές επιδρομές, κοινωνική διαφθορά, οικονομικό μαρασμό, αντίξοες συνθήκες μεταφοράς! Πόσο δυνατός ήταν ο πόθος τους να ασπασθούν τα νάματα της ελληνικής σοφίας και αγωγής! Πόσο ενάρετοι υπήρξαν ώστε να έλκονται από τους έλληνες δασκάλους της αρετής! Μα έχουμε το λόγο του Κυρίου που μας λέει " τα αδύνατα παρ' ανθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ εστι" (Λουκ. 18, 27). Με τη φώτιση του Παναγίου Πνεύματος δυναμώθηκαν και άντεξαν στον πνευματικό τους αγώνα, φτάνοντας στην κοιτίδα του πολιτισμού, την Αθήνα, μαθητεύοντας με σύνεση και ταπείνωση στους έλληνες δασκάλους. Έλαβαν τη γνώση των επιστημών της εποχής και αναδείχθηκαν πανεπιστήμονες. Ενίσχυσαν την αρετή τους και έγιναν φιλάνθρωποι. Μυήθηκαν στην ελληνική φιλοσοφία και ενισχύθηκε η πίστη τους στον Ένα Θεό και Δημιουργό των πάντων. Όταν γύρισαν στην πατρίδα τους ήταν πάμπλουτοι σε γνώσεις και αρετές. Ήταν έτοιμοι να συνδράμουν τους αδύνατους και κατατρεγμένους, όπως έκανε πριν από αυτούς ο Κύριος. Ήταν πια γνήσιοι μαθητές του Κυρίου. Γι αυτό και ο ελεήμων Θεός τους δέχθηκε ως λειτουργούς στο Άγιο Θυσιαστήριό Του. Ο λαός του Θεού τους ανακήρυξε ποιμένες και οδηγούς του, αναγνωρίζοντας τη μόρφωση και την πνευματική τους καλλιέργεια. Οι άρχοντες του κόσμου τούτου, έστω κι αν τους εδίωξαν πολλές φορές, διέκριναν την ανωτερότητα και το ακέραιο του χαρακτήρα τους και τους σεβάστηκαν. Αυτό που συγκλονίζει κάθε νου είναι η δράση τους, η οποία αποτελεί την πράξη της θεωρίας. Την εφαρμογή της πολυετούς σπουδής τους στην ελληνική γη. Δεν μελέτησαν μόνο, δεν αποστήθισαν τα αξιώματα και τους κανόνες των επιστημών. Φρόντισαν να εφαρμόσουν όλα αυτά στη ζωή του ποιμνίου τους, στο χώρο της Εκκλησίας. Τα έργα τους έμειναν διαχρονικά στις σελίδες της ιστορίας. Οι αγώνες τους για την Εκκλησία του Χριστού, για τον περιούσιο λαό του Θεού, περιέχονται σε τόμους βιβλίων, και δίνουν παρηγοριά στους αδύνατους και αναξιοπαθούντες του κόσμου. Με τόση μόρφωση και καλλιέργεια, θεωρούν και αγκαλιάζουν όλους τους ανθρώπους όπως ο Γλυκύς Διδάσκαλός τους. Την ώρα που αναπαύονται από τα φιλάνθρωπα έργα τους, επιδίδονται στη συγγραφή των σπουδαίων βιβλίων τους. Αφήνουν έτσι τη δική τους κληρονομιά, την ελληνοχριστιανική, στα πιστά τέκνα της Εκκλησίας. Ξεπληρώνουν θα λέγαμε τα δίδακτρα για τη μαθητεία τους στα ελληνικά γράμματα. Σήμερα μπορούν τα ελληνόπουλα μα και κάθε νέος να μεταλάβει από τα δικά τους επιστημονικά και πνευματικά νάματα προκειμένου να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του, την προσωπικότητά του. Τα συγγράμματά τους κατακλύζουν τις βιβλιοθήκες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τόσο της χώρας μας όσο και των άλλων χωρών. Χιλιάδες ερευνητές μελετούν τα έργα τους και ανακαλύπτουν που κρύβεται τελικά το μεγαλείο του ανθρώπου, ποια είναι η ουσία και η σημασία της παιδείας και περισσότερο της ελληνικής. Ανακαλύπτουν την ουσία του όρου πολιτισμός, και τις προϋποθέσεις για να έχουμε πολιτισμό.Αγαπητοί μαθητές και νέοι άνθρωποι. Βρισκόμαστε στην εποχή της παγκοσμιότητας. Αυτό δε σημαίνει ότι βιώνουμε το καινούργιο απορρίπτοντας το παλιό. Μάλλον σημαίνει ότι προχωράμε με γνώμονα τα βιώματα και τις εμπειρίες του παρελθόντος. Χρειαζόμαστε πρότυπα αγαπητοί μου! Δυνατά όμως που να αντέχουν στο χρόνο και στις αλλαγές των συνθηκών της ζωής. Πιστεύουμε ότι οι Τρεις Ιεράρχες αποτελούν τέτοια Πρότυπα, που μπορούν να βοηθήσουν την παιδεία να βρει τη παλιά της αίγλη, να εμπνέει τον άνθρωπο να την ακολουθήσει, να τη γνωρίσει. Το παράδειγμα των Τριών Ιεραρχών είναι το καλύτερο για να αναβαθμιστεί ποιοτικά η παιδεία μας. Αυτό ας ακολουθήσομε όλοι όσοι με δέος προσεγγίζουμε τον ιερό χώρο που λέγεται σχολείο, εκπαιδευτήριο. Όχι μόνο οι μαθητές, αλλά και εμείς οι γονείς και εκπαιδευτικοί πρέπει να βάλουμε ως πρότυπά μας τους Πατέρες του Χριστιανισμού και της Παιδείας. Τότε μόνο θα κατασταθούμε λειτουργοί της παιδείας, καταφέρνοντας να προσφέρουμε τη μόρφωση και μεταλαμπαδεύοντας τις αξίες και τα ιδανικά στα παιδιά μας. |