ESKİ TUNÇ ÇAĞI
Tarih öncesi uygarlığın gelişme sürecinde, M.Ö 3000-2000 yılları arasındaki evredir. Bu dönemi insan topluluklarının maden işçiliği alanında gösterdikleri ileri bir aşamadan ötürü tunç çağı denmiştir. İlk kez bu dönemde bakır kalayla karıştırılmış ve elde edilen yeni alaşım daha etkili silahların yapımında kullanılmıştır. Bu dönemde insanlar artık surlarla kuşatılmış kentlerde oturmuşlardır. Evler kerpiçtendir; ancak taş temellidir. Dikdörtgen planlı bu yapılarda ocaklar, sedirler ve fırınlar yer almıştır. Bu dönemin en belirgin özelliklerinden biriside daha önceki çok renkli seramik geleneğinin bir yana bırakılmış olmasıdır. Seramikler tek renkli ve az boyalıdır. Bu döneme özgü kırmızı renkli seramiklerde geometrik desenlere de rastlanır. Kaplar gaga ağızlı, çaydanlıklar emzikli, çömlekler geniş karınlıdır. Kaseler tek, vazolar çift kulpludur.
Bu döneme ait en önemli yerleşim yerlerinden biri Kusura höyüktür. Höyük 1935-1937 yılları arasında Winifred Lamb tarafından kazılmıştır. Burada M.Ö 3000-1500 yılları arasındaki döneme ait üç kültür katına rastlanmıştır. Höyükte ana yapı malzemesi kerpiçtir. Ancak yapıların temelinde taş malzeme de kullanılmıştır. Oldalar küçük ve dört köşelidir. Ocaklar ya ayrı yerdedir ya da duvara bitişiktir. Ölüler mezarlığa gömülmüştür. Kusura’da mezarlar tek tip değildir. Ölüler kimi zaman küplere ve taş sandukalara, kimi zaman da kimi zaman da çömleklere konulmuştur. Mezarlara vazo ve çanak çömlek dışında başka bir eşya konmamış gibi görünmektedir.