Aalstreep

Donkere haarstreep die van de maantop via de manenkam en over de rug tot aan de staart loopt.

Aan de hand

Manier om het paard te leiden, waarbij de geleider het paard aan de linkerkant het paard aan het hoofdstel, halster, ketting of halstertouw houdt.

Aanleuning

Een ontspannen paard dat constant aan de teugel loopt en de achterhand correct gebruikt.

Aan de teugel

Het paard heeft een ontspannen nekgewricht, de hals opwaarts gebogen ,en gaat met een licht gespannen teugel aan het bit. Om een paard aan de teugel te rijden moet je kuit geven en weer terug komen in de mond.

Aan het bit

Zie ook: aan de teugel

Aanrijden

a) Het paard vanuit stand, stap of een andere gang in een snellere gang laten overgaan
b) Een jong paard beleren, ook wel inrijden genoemd.
c) Op de hindernis komen afrijden.

Achterboom

Achtergedeelte van het zadel.

Achterhand

Het achterste gedeelte van het paard, ongeveer vanaf de lendenen. Het ligt een stukje achter het zadel.

Achterwaarts

Het paard loopt achteruit.

Actie

De manier waarop het paard zich beweegt. Een goede rechte actie betekent dat de achterbenen de voorbenen de volgen zonder zijwaartse afwijkingen als 'maaien' en 'strijken'.

Aftands

Term die wordt gebruikt voor een paard van zeven jaar of ouder (te zien aan de tanden).

Aftekening

Witte vlekken aan het hoofd of aan de benen van het paard, die hij zijn hele leven houdt. Een bles. kol, witvoeten en sokken zijn hier een voorbeeld van.

Albino

Paard met aangeboren pigmentgebrek, de haren en huid zijn altijd wit en de ogen rood. Albino's zijn lichtschuw en zien het beste in schemerlicht.

Appelschimmel

Schimmel (meestal een beetje grijs) met ronde grijze plekken die in de loop der jaren vervagen.

Appuyeren

Dressuuroefening; het paard gaat voorwaarts - zijwaarts.

Africhtingsingel

Een band met riemen en gespen, die om de buik van het paard gebonden wordt om het dekje op zijn plaats te houden.

Balbetrappen

De hiel van de voorste voet wordt geraakt door de teen van de achterste voet. Ofwel, in paardenterminologie: de toon van de achtervoet trapt op de bal van de voorhoef.

Barema

Een tabel van cijfers aan de hand waarvan een springconcours wordt gejureerd. Tabel A, bijvoorbeeld, wordt gebruikt bij het springen, en tabel C bij het rennen.

Barrage

Een ander woord voor opnieuw rijden of springen voor de eerste prijs van een springconcours, omdat diverse (of twee) paarden op dezelfde plaats zijn geëindigd. Het eindresultaat wordt beslist door springfouten, tijdfouten of een combinatie van beide.

Beenaktie

De energieke bewegingen van de benen.

Behang

Veel haren om de benen en vetlokken, wat veel voorkomt bij trekpaarden en de Fries.

Bekappen

Het bijsnijden van de hoef, eens in de vier ± zes weken, door een hoefsmid.

Beslagen

Het paard draagt hoefijzers.

Biest

De eerste melk die een veulen drinkt van het moederdier. Deze melk bevat belangrijke afweerstoffen.

Bijzetteugels

De bijzetteugels worden aan de ringen van het bit bevestigd en aan het andere eind aan ringen voor aan het zadel of longeersingel gegespt. Hiermee wordt gezorgd dat het paard makkelijker afbuigt en nageeft.

Bit

IJzeren staaf of gebroken staaf, wat aan het hoofdstel zit en in de mond van het paard gaat. Aan het bit zitten teugels, waar je het paard mee kan besturen.

Bles

Witte streep over de neus, een aftekening.

Bokken

Pogingen van een rijpaard om de ruiter, of zelfs alleen het zadel, af te werpen. Het paard doet dit door zijn rug te krommen en, gelijktijdig, te springen en plotselinge bewegingen te maken. Het paard bokt ook uit blijdschap als hij wordt losgelaten in de wei of bak.

Bouw

De manier waarop een paard in elkaar zit, ook wel exterieur genoemd.

Bovenarm

Bovenste deel van het voorbeen, boven de knie.

Bruinbont

Paarden met witte en bruine of voskleurige vlekken.

Bruine

Licht-, rood- of donkerbruine vacht met zwarte manen en staart.

Byerley Turk

Een Arabische hengst; één van de drie stamhengsten waaruit de Engels Volbloed is ontstaan. De Byerley Turk werd overmeesterd tijdens de belegering van Boedapest en door kaptein Byerley mee naar Engeland genomen - vandaar zijn naam.

Can 't see back

Wollen stukken die naast de ogen zitten (soort oogkleppen), die speciaal bedoeld zijn voor dravers. Deze zorgen ervoor dat het paard niet achter zich kan kijken en dus ook niet onrustig van de andere paarden kan worden.

Cap

Stevig, halfrond hoofddeksel, wat de ruiter tegen een val of trap tegen het hoofd beschermt.

Caprilli

Caprilli, Frederico (1868-1907) was een Italiaanse cavalerie-officier die de moderne springstijl introduceerde zoals hij tot op de dag van vandaag op rijscholen wordt aangeleerd; de verlichte zit.

Carpitis

Zere pijpen of knieproblemen bij jonge Volbloeds, die meestal worden veroorzaakt door te veel en te zwaar werk.

Cavaletto

Mv: Cavalletti. Een kleine hindernis, bestaande uit een ronde balk of boom, die aan beide kanten wordt gesteund door twee kruiselings op elkaar geslagen latten. Wordt ook gebruikt bij het longeren en trainen van een dressuurpaard.

Changementen

Galopswisselingen.

Chef d'équipe

De persoon die, bij internationale evenementen, de rechtstreekse technische leider is van de deelnemende ruiters van een bepaald land.

Cob

Een paarden- en/of ponytype dat zich onderscheidt door een gedrongen, laag-bij-de-grondse lichaamsbouw. De beste Cobs zijn uitstekende rijpaarden die goed kunnen galopperen.

Cornage

Een paard heeft cornage als het een aandoening aan de luchtwegen heeft, waardoor het snuift en piept tijdens de ademhaling. Een keeloperatie kan de kwaal verhelpen. Hierbij worden de verlamde stembanden, die het inademen bemoeilijken, weggehaald.

Couperen

Het verwijderen van de staart, meestal bij trekpaarden gedaan, om te voorkomen dat de staart in de trekker komt. Tegenwoordig wordt het als traditie gedaan, maar is verboden in de meeste landen (in Nederland in iedergeval wel).

Dampigheid

Ziekte waarbij de luchtwegen chronisch verstopt raken.

Darley Arabian

De belangrijkste van de drie stamhengsten van de Engelse Volbloed. Het paard werd omstreeks 1700 naar Engeland geëxporteerd.

Deken-scheren

Al het haar wordt afgeschoren, op een dekenvormige plek op de rug, de lendenen en de benen na.

Dekhengst

Hengst die bewust wordt ingezet voor het dekken van meerdere merries.

Dekken

Dit is een fokterm: een merrie is gedekt als ze met een hengst heeft gepaard.

Derby (spring-)

De eerste springderby was in Hamburg in 1920. Kenmerkend voor deze springwedstrijd zijn het lange parcours en de bijzondere hindernissen, zoals wallen, ingegraven hindernissen, tafelhekken, greppels en stenen muren.

Diepe strobedekking

Systeem van opstrooien in de stal waarbij elke dag nieuw materiaal (stro), over het oude wordt gestrooid.

Doorzitten

In draf blijven zitten en meegaan met de bewegingen van het paard, in plaats van staan-zitten (lichtrijden).

Dressuurproef

Proef die het paard en ruiter moeten afleggen, met verplichte figuren, waar cijfers voor worden gegeven. Er zijn verschillende niveaus.

Drieganger

Paard dat drie gangen toont; stap, draf en galop.

Drievoudige sprong

Drie hindernissen die zo dicht op elkaar staan dat ze weliswaar in drie sprongen moeten worden genomen, maar eigenlijk bij elkaar horen en als één hindernis moeten worden gezien.

Drijven

De (natuurlijke) hulpen die worden gebruikt om het paard vooruit te laten gaan.

Droes

Een plotselinge, besmettelijke paardenziekte die samen gaat met koorts, neusuitvloeïng en abcessen in de lymfklieren, tegen de binnenkant van de onderkaak en/of aan weerszijden van de keelholte.

Droge ledematen

Wil zeggen dat je de botten en spieren onder de huid duidelijk ziet liggen. De Arabier bijvoorbeeld, heeft droge ledematen.

Drukplekken

Kneuzingen of wonden van de huid van het paard, als gevolg van het drukken van een (slecht passend) zadel en singel.

Economische eter

Paarden die met weinig voer toe kunnen. De meeste grote paarden hebben naast gras en hooi krachtvoer nodig, maar bij economische eters is gras al genoeg.

Edel

Temperamentvolle, ranke en elegante paarden zijn edel.

Equus Caballus

Latijnse naam voor alle paarden.

Exterieur

De lichaamsbouw van het paard

Extra gangen

Normaal heeft een paard drie gangen; stap, draf en galop. Een paard dat één of meerdere extra gangen heeft, kan behalve de normale gangen ook extra gangen, zoals bij IJslanders de telgang en tölt.

Figuren

Lijnen die je rijd in de bak, zoals een gebroken lijn, volte, van hand veranderen enz.

Flank

Zijkant van het paard

Flemen

Het paard steekt zijn neus omhoog en trekt zijn bovenlip op. Vooral hengsten doen dit als ze een merrie ontdekt hebben.

Fokmerrie

Merrie die voor de fok gebruikt wordt.

Fox Trot

Speciale gang, in deze gangen is de beenzetting hetzelfde als in stap. Hoorbaar als een zuivere 4-takt en zichtbaar door een vloeiende beweging met een sterk stuwend achterbeen waarbij de afdruk van de achterhoef die van de voorhoef ruim overtreft. Het voorbeen komt hierbij ruim en los uit de schouder. De hals en het hoofd maken een knikkende beweging in het ritme van de gang. DIt is een kenmerkende gang voor de Tennesse Walker.

Gaedingur

(Spreek uit gaidinguur) IJslands woord voor een perfect geschoold rijpaard, met zeer goede gangen (de vijf gangen).

Gallen

Zwellingen rondom het kootgewricht door een vochtopeenhoping.

Galvaynes Groef

Een groef op het kauwvlak aan de buitenkant van de hoektanden in de bovenkaak. Ze verschijnen als het paard zo'n tien jaar oud is. De slijtage breidt zich daarna uit tot het paard een leeftijd van tussen de twintig en vijfentwintig jaar heeft bereikt.

Gangen

Manier waarom het paard zich kan worden voortbewegen. Er zijn verschillende ritmes en snelheden. Je onderscheid meestal drie gangen; stap, draf en galop. Je hebt ook nog aparte gangen zoals de tölt en telgang

Godolphin Barb

De derde van de drie stamhengsten die ten grondslag liggen aan de Engels Volbloed. De Godolphin Barb (of Arabier) werd in 1729 in Parijs gekocht door een zekere Edward Coke uit Derbyshire.

Halfbloed

Paard dat een bepaald percentage Arabisch bloed heeft.

Halsriem

Riem om de hals van het paard, die de ruiter vast kan houden als hij nog niet zo goed evenwicht heeft.

Halster

Riemen aan het hoofd van het paard, waarmee je een paard kan leiden of vastzetten, en waar het halstertouw aan vast kan worden gemaakt.

Halstertouw

Stevig touw dat met een paniekhaak of musketon aan het halster wordt vastgemaakt. Hiermee kun je het paard leiden en vastzetten.

Halthouden

Het paard staat stil.

Haksel

Fijngehakt hooi of stro dat, gemengd met maïs en/of zemelen, als voedsel dient.

Hands

De hoogte van een paard wordt gemeten vanaf het hoogste punt van de schoft tot op de grond. Op het Europese continent wordt die maat (de stokmaat) gemeten in centimeters, terwijl hij in het Engelssprekende deel van de wereld gewoonlijk in 'hands' wordt gemeten.

Hardvoer

Geconcentreerde voeding, zoals haver, biks etc.

Harnachement

Het tuig dat een paard draagt (hoofdstel, zadel, etc.).

Hengst

Een ongecastreerd mannelijk paard.

Hengstigheidsperiode

De periode dat een merrie vruchtbaar is.

Hengstveulen

Term voor een mannenlijk paard, jonger dan twee jaar.

Hertenhals

Hals die aan de bovenkant hol is, en aan de onderkant een zeer sterke bespiering heeft.

Hoefbeenbuigpees-ontsteking

Een chronische ontsteking van de halvemaanvormige schijf aan de onderachterzijde van het hoefbeen. Deze ontsteking komt voor bij spring- en militarypaarden, en vaak worden hun zenuwen doorgesneden om te zorgen dat ze door kunnen gaan in de springsport.

Hoefkanker

Een hoeflederhuidontsteking die gepaard gaat met veel woekering van de ontstoken hoeflederhuid.

Hoefkrabber

Metalen voorwerp waarmee de hoeven mee worden schoongemaakt.

Hogeschool

De opleiding waarin de klassieke rijkunst tot op het hoogste niveau wordt beoefend.

Hol in de knieën

Van opzij gezien vormen de botten aan weerszijden van het spronggewricht een (holle) boog. Deze afwijking kan ook voorkomen aan het voorbeen.

Hoofdstel

Het tuig aan het hoofd van het paard.

Huidschimmel (ringworm)

Een besmettelijke huidaandoening. De symptomen van ringworm zijn rijksdaaldergrote, ronde, kale, schilferige plekken op de huid.

Hulpen

De verschillende manieren waarop de ruiter zijn wensen aan het paard duidelijk maakt. Er zijn twee soorten hulpen - natuurlijke (benen, zit, handen en stem) en kunstmatige (zweep en sporen).

IJsberen in de box

Een stalondeugd, die meestal wordt veroorzaakt door verveling. Het paard loopt eindeloos in de box heen en weer.

Impuls

Een goed samenspel tussen de drijvende hulpen en de teugel hulpen. Het is een opgewekte drang die de ruiter/amazone goed onder controle heeft. De acht

Isabel

Goudkleurige of roomkleurige vacht met witte manen en staart.

Jaarling

Een mannelijk of vrouwelijk paard dat tussen de een en twee jaar oud is.

Jodhpurs

Lichte zomerrijbroek die tot de enkels loopt, met leren stukken aan de binnenkant van de pijpen.

Kaptoom

Bitloos hoofdstel, dat van leer of nylon is gemaakt. Het wordt gebruikt bij longeren en jonge paarden en de africhting van jonge paarden.

Kentucky Derby

De beroemste race voor Volbloeden in de Verenigde Staten. Hij wordt gehouden in Churchill Downs, Louisville, Kentucky, voor driejarigen, over een afstand van 1,25 mijl met een extra gewicht van 57 kg.

Klappen in de ijzers

De lippen van het voorijzer worden geraakt door het achterijzer.

Klophengst

Hengsten waarbij één of beide ballen niet in de balzak zitten, maar in het lieskanaal of in de buikholte. Dit is te verhelpen met een operatie, maar je kan het dier beter castreren, omdat de afwijking erfelijk is. Ook wel kryptorchieden genoemd.

Kneveltrens

Een soort stang en trens ineen en kan met dubbele teugel worden gebruikt.

Koehakkig

Foutieve stand van het paard, waarbij de achterbenen met de hakken binnenwaarts naar elkaar toe gegroeid zijn.

Koliek

Buikpijn ontstaan als gevolg van diverse oorzaken; koud water, zand, darmverstopping.

Koordsingel

Eenvoudige singel, gemaakt van katoenen koorden.

Koudbloed

Elk zwaar trekpaardenras.

Krachtvoer

Geconcentreerde voeding, zoals haver, biks enz.

Kribbebijten

Een stalondeugd waarbij het paard zich met de snijtanden aan de rand van de voerbak, of iets dergelijks, vastbijt, en daarbij soms lucht inzuigt. Dit kan koliek veroorzaken.

Kruisen

Een foutieve gang, waarbij de ene voet naar voren en naar binnen stapt, en min of meer voor de andere voet komt.

Kryptorchieden

Hengsten waarbij één of beide ballen niet in de balzak zitten, maar in het lieskanaal of in de buikholte. Dit is te verhelpen met een operatie, maar je kan het dier beter castreren, omdat de afwijking erfelijk is. Ook wel klophengsten genoemd.

Leeftijdsbepaling

De leeftijd van een paard kan worden vastgesteld aan de hand van de zes snijtanden. Als alle vaste snijtanden volledig doorgekomen zijn, heeft het paard een 'volwassen gebit'.

Lendenen

Deel van het paard, wat vlak achter het zadel zit, aan beide kanten.

Lendevuur

Een spierziekte die vroeger veel voorkwam bij zware werkpaarden, en tegenwoordig bij sportpaarden. Deze ziekte staat ook bekend als maandagziekte.

Liksteen

Een blokje zout voor het paard, dat wordt vastgemaakt in een houder. Het moet zowel in de stal als in de weide altijd beschikbaar zijn.

Longe

Een geweven smalle band van zo'n 12 tot 15 meter lang, die aan het hoofdstel, het halster, of het kaptoom wordt vastgemaakt.

Longeren

Het trainen van een jong paard door het de longe een cirkelvormige baan te laten lopen.

Longwormen

Een parasiet die bij paarden ademhalingsproblemen veroorzaakt, tenzij dit wordt voorkomen.

Luchtzuigen

Een stalondeugd die meestal in combinatie met kribbebijten voorkomt. Ook dit gedrag wordt veroorzaakt door verveling. Het paard bijt zich eerst vast aan de rand van zijn voerbak, buigt vervolgens zijn nek en zuigt grote hoeveelheden lucht naar binnen.

Lymphangitis

Ontsteking van de lymphevaten.

Martingaal

Een soort hulpmiddel, dat is ontworpen om het paard te beletten het hoofd hoog te dragen en dus het bit te ontwijken.

Maryland Hunt Cup

De oudste en bekendste steeple-chase van Amerika. De Maryland Hunt Cup wordt sinds 1896 elk jaar in Glyndon bij Baltimore gehouden over een permanent parcours op natuurlijk jachtterrein.

Melkmuil

Paard met een bles die wijd uitloopt en waarbij de mond helemaal wit is.

Merrie

Vrouwelijk paard.

Merrieveulen

Een jonge merrie in het eerste levensjaar.

Niet-gedijen

Het paard groeit niet genoeg, onder normale omstandigheden.

Nieten

De uiteinden van afgeknipte nagels, die zichtbaar zijn aan de voorkant van de hoef.

Nieuw-Zealand-dek

Een waterdicht dek voor buiten, gedeeltelijk met wol afgezet, en met riemen die het op zijn plaats houden.

Ontsluitingsstadium

Dit is het begin van de bevalling, als de baarmoedermond zich opent en de vruchtvliezen tevoorschijn komen.

Ophoudingen

De handen bieden eerst weerstand en ontspannen zich vervolgens, terwijl het paard met de zit en kuiten wordt aangedreven.

Op de teugel hangen

Het paard trekt aan het bit om te proberen de teugels uit de handen van de ruiter te trekken.

Overhoef

Zwellingen en botvergroeiïngen die ontstaan als gevolg van vochtophoping in ontstoken gewrichten van de voet. Ze ontstaan meestal doordat jonge paarden te lang en te hard werken. De aanleg is dan aanwezig.

Overgangen

Het wisselen van een sneller of een langzamere gang.

Overstappen

Een paard stapt over wanneer het zijn achterbeen in de indrukken van zijn voor voeten heeft achtergelaten.

OX

Betekent Arabische Volbloed, en staat achter de naam van het Arabische paard in het stamboek.

Paardenhorzels

Een paardenhorzel is een grote, dik behaarde, niet stekende vlieg. De wijfjes leggen eieren zo groot als speldenknopjes op het paard. De larven komen uit in het lichaam van het paard.

Palomino

Goudbruine vacht met witten manen en staart.

Part-bred

Halfbloed

Passage

Dit is een hogeschool-gang; een zeer ritmische, verzamelde, verheven en gecadanceerde draf. De gang kenmerkt zich door een zeer duidelijke verzameling van de achterhand, een zeer ver doorbuigen van knieën en spronggewrichten, en een sierlijke, elastische draf.

Peesklap

Kneuzingen of scheuringen van pezen, tijdens zwaar race werk, die worden gevolgd door peesontsteking. Dit komt dan ook veel bij race- en jachtpaarden voor.

Pelham

Een bit met hefboomwerking.

Piaffe

Een zeer verzamelde en verheven drafbeweging op de plaats, die bij de hogere dressuur en in de hogeschool gevraagd wordt. De rug van het paard moet soepel en verend zijn en het paard moet diep doorbuigen in de spronggewrichten.

Pirouette

Wending van de achterhand in galop.

Pliohippus

De eerste eentenige voorouder van het paard, die 10 miljoen jaar geleden leefde.

Polo

Een ruiterspel met bal en stick voor teams van vier spelers. Polo ontstond waarschijnlijk in Perzië, maar werd overal in het Oosten gespeeld, vooral in China en India.

Pony

Elk ras dat van het Equus Caballus afstamt, met een stokmaat onder 1.48 m.

Praam

Een stok met aan het uiteinde een lus van touw. De lus wordt over de bovenlip van het paard geschoven en zachtjes gedraaid tot de lip er stevig tussen zit. De praam wordt gebruikt om een paard in toom te houden tijdens bepaalde handelingen, zoals bijvoorbeeld scheren.

Promoveren

Het overgaan naar een hogere klasse bij de dressuur. Je moet daarvoor een bepaald aantal winstpunten halen.

Punten

Uiterlijke kenmerken van een paard op basis waarvan zijn exterieur beoordeeld wordt; of een term die betrekking heeft op de kleur van de manen, staart en onderbenen van een paard.

Ramshoofd

Een bol hoofd, zoals dat van de Berber en van zware rassen zoals de Shire.

Raspen (van voeten)

Het vijlen van het draagvlak en de hoefwand door de hoefsmid, voordat hij het paard opnieuw beslaat.

Rentelgang

Telgang met de snelheid van galop.

Rittigkeit

De natuurlijke aanleg om het evenwicht te behouden tijdens het dragen van de ruiter.
Het is ook de zelfhouding die past bij het gebruiksdoel van het paard.

Roskam

a) De metalen roskam wordt gebruikt om borstels mee schoon te maken (en mag nooit op het lichaam van het paard gebruikt worden).
b) Plastic borstel met kleine plastic tandjes, mag op het lichaam worden gebruikt.
c) Rubberen, ovale, meestal zwarte borstel waar ronddraaiende bewegingen mee worden gemaakt, voor op het lichaam.

Rotstraal

Een stinkende infectie van de straal van de hoef, die vaak wordt veroorzaakt door een onhygiënische stal.

Ruin

Een gecastreerd mannelijk paard.

Ruwvoer

Vezelrijke voeding, zoals hooi, stro en gras.

Samengestelde mensport

Dit is een soort military, maar dan voor aangespannen rijden of mennen.

Samengestelde wedstrijden

Wedstrijden van een, twee of drie dagen, die uit de onderdelen dressuur, springen en crosscountry bestaan.

Schaatsenrijden

Een foute gang, waarbij de voorbenen een draaiende beweging maken. Deze gang gaat samen met de Franse stand. Ook wel scheppen genoemd.

Scheren van rij- en jachtpaarden

Hierbij wordt al het haar weggeschoren, op het haar aan de benen, en een zadeldekje na.

Scheren van Tuigpaarden

Het verwijderen van het haar boven een denkbeeldige lijn die onderlangs de hals en de buik loopt.

Schiefel

Verbeningen aan het pijpbeen, gewoonlijk aan de binnenkant van het been, maar ook wel aan de buitenkant.

Schimmel

Paard dat is geboren als zwarte, bruine of vos en die in de loop de jaren steeds witter wordt.

Schouder voor

De voorhand word licht naar binnen gebracht, zodat het binnen voor en achterbeen op een lijn zijn.

Schouder binnenwaarts

De achterhand blijft op de hoefslag en de voorhand wordt licht naar binnen gebracht.
Het voorbeen op de binnenzijde kruist dat aan de buitenzijde.

Singelgallen

Kneuzingen of wonden aan de onderbuik of achter de ellebogen van het paard. De kneuzingen worden veroorzaakt door wrijving van de singel.

Sjabrak

Een kleed of dekje, dat in de vorm van het zadel gesneden is en dat onder het zadel gelegd wordt om drukplekken op de rug van het paard te voorkomen. Het wordt vaak van vilt of schapenvacht gemaakt.

Slipjacht

Een manier van jagen. Meute en jagers volgen, in plaats van echt wild, een kunstmatig spoor, dat met een in vossenurine gedrenkte lap, of iets dergelijks, getrokken wordt.

Slofteugel

Een aan de singel bevestigde teugel, die via de trensringen naar de hand van de ruiter voert.

Snoekshoofd

Een soort 'deukje' op de neuslijn. Dit zie je vaak bij Arabieren en paarden met veel Arabisch bloed

Spat

Verbeningen aan de binnenkant van het spronggewricht door erfelijke aanleg of slijtage.

Staart- en maneneczeem

Veel jeuk rond staart en manen. Dit komt alleen aan het eind van het voorjaar, in de zomer, en aan het begin van de herfst voor. Vooral veel IJslanders hebben daar last van.

Staartriem

Riem die van het zadel naar de staart loopt. Het voorkomt dat het zadel teveel naar voren glijdt, wat nog wel eens gebeurt bij paarden met een lage schoft.

Staartwortel

Bovenste gedeelte van de staart met staartwervels en spieren.

Stalondeugden

Verschillende slechte gewoontes die het paard zich aanleert, meestal doordat het zich verveelt in de stal.

Stands

Ouderwetse stalling voor paarden. De paarden staan aan het halster vast, en aan de zijkanten zijn schotten of iets dergelijks. Aan de achterkant zijn de stands open.

Stang-en-trens hoofdstel

Een hoofdstel waarin je een stang en trens kan bevestigen. Het heeft dus voor elk bit een eigen bakstuk en elk bit heeft eigen teugels.

Stekelharig

Paarden met donkere dekharen en ook witte haren overal op het lichaam.

Stelling

Een paard loopt in stelling als er een lichte buiging van hals of lichaam naar links of rechts plaatst zonder te kantelen.

Stiften

Kleine ijzeren blokjes die onder de hoefijzers geschroefd worden om de kans op uitglijden te verminderen. Ook wel kalkoenen genoemd.

Straal

Het V-vormige deel van de zool van de voet, dat als schokdemper voor de voet functioneert.

Strekken

Het paard strekt zijn benen, zonder in een snellere gang over te gaan.

Strijken

De hoef van het been dat naar voren wordt gebracht, raakt de binnenzijde van het staande been, meestal ter hoogte van de kogel.

Strijkwond

Een wond aan de binnenkant van het been op pijpbeen of kogel, die wordt veroorzaakt door strijken.

Telganger

Een harddraver die in plaats van de gewone draf, in een soort telgang gaat.

Temperatuur

De normale temperatuur van een paard dat rustig en gezond is, varieert van 37 tot 38 graden Celsius

Tijgerharig

Wit paard met kleine, regelmatige vlekken. Je hebt rode, gele, zwarte en bruine tijgers.

Tölt

Gang met viertaktritme die meestal bij IJslanders voorkomt. Het is een zogeheten xtra gang, die bij IJslanders gewenst is.

Trekken van manen en staart

Het uitdunnen van manen en staart door enkele haren te nemen en deze voorzichtig uit te trekken.

Trektocht

Rit te paard van een of meerdere dagen, waarbij allerlei bagage met behulp van zadeltassen wordt meegenomen.

Trens

Het eenvoudigste bit, dat bestaat uit en een gebroken of recht mondstuk met aan beide uiteinden een ring.

Triple Bar

Een hindernis met hoogte en breedte, die bestaat uit drie evenwijdig achter elkaar geplaatste bomen die oplopen in hoogte.

Tuig

Ander woord voor harnachement, maar vooral gebruikt voor het harnachement van een tuigpaard.

Vastliggen

Vastliggen wil zeggen dat het paard, tijdens het rollen op zijn rug, met zijn benen tegen de wand of de omheining komt, waardoor het niet meer terug kan rollen om op te staan. Een paard kan zelfs in een zeer grote stal vast komen te liggen

Verzamelen

Het paard is verzameld wanneer het met afgebogen hoofd en goed aan de teugel gaande, met een verlaagde achterhand, veerkrachtig en licht, actief voorwaarts gaat.

Veterinair onderzoek

Een onderzoek dat door de veearts op het paard wordt verricht, om vast te stellen of het in goede gezondheid verkeert enz..

Veulen

Een paard of pony van minder dan één jaar oud.

Vierganger

Paard dat beschikt over de gangen stap, draf, galop en tölt.

Vijfgangenproef

Proef voor IJslanders. De paarden worden in alle gangen voorgesteld, waarna de jury de gangen beoordeelt.

Vijfganger

Paard dat beschikt over de gangen stap, draf, galop, tölt en (ren)telgang.

Volbloed

Omschrijving van Arabier, Anglo-Arabier, Engelse Volbloed en Berber. In de meeste gevallen is het een Engelse Volbloed als alleen het woord Volbloed wordt genoemd. Een volbloed (zonder hoofdletter!) kan ook een ander raszuiver ras zijn; bijvoorbeeld een volbloed Fjord.

Vos

Licht-, rood-, of donkerbruin paard met manen en staart in dezelfde kleur.

Vrijetijdspaard

Paard dat niet in de wedstrijdsport wordt uitgebracht, omdat de ruiter liever recreatief rijdt, of omdat het paard niet geschikt is voor de wedstrijdsport.

Warmbloed

Een naam waar alle paarden mee worden aangeduid die een bepaald percentage, maar minder dan 50% volbloed hebben.

Wedstrijdpaard

Paard dat veel aanleg heeft voor de wedstrijdsport, of een paard dat wordt uitgebracht of (veel) wedstrijden.

Wending om de achterhand

Een kwart cirkel op 2 hoefslagen. Het buiten achterbeen stapt om het stappende binnende achterbeen, totdat de wending is voltooid.

Wending om de voorhand.

Het tegenovergestelde van wending om de achterhand.

Weven

Een stalondeugd die wordt veroorzaakt door verveling. Een wevend paard schommelt heen en weer, van zijn ene been op zijn andere, en raakt uit conditie, omdat hij niet genoeg rust krijgt. Ook wordt de kans op slijtage van de benen groter.

Wijken (voor de kuit)

Het paard kruist zijn voor en achter benen en wordt zijwaarts gedreven.

Wolfskies

Een extra tand die bij sommige paarden nooit, bij andere wel verschijnt, meestal in de bovenkaak. Soms zijn ze scherp en veroorzaken ze veel pijn. In dat geval moeten ze verwijderd worden.

X

Betekent Anglo-Arabier, en staat achter de naam van een Anglo-Arabier in het stamboek.

XX

Betekent Engelse Volbloed. Staat achter de naam van een Engelse Volbloed in het stamboek.

Zomereczeem

Een allergie die ook wel zomerschurft wordt genoemd. Het paard krijgt ondraaglijke jeuk en scheurt zichzelf tot bloedens toe. Komt veel voor bij geïmporteerde IJslanders.

Zwartbonte

Zwart-wit gevlekt paard.

Zwarte

Paard met zwarte manen, staart en vacht.

Zweetdeken

Katoenen dek voor onder het nachtdek van een zwetend paard, of om een zwetend paard te laten afkoelen.

Zweetvos

Vos met lichtere manen en staart.

Zwilwrat

Hoornige groeisels aan de binnenkant van het onderarmbeen.