ALÜMİNYUM
KAPI VE PENCERELERDE (DOĞRAMA) OLMASI GEREKEN ASGARİ ŞARTLAR
Alüminyum, inşaatlarda çok kullanılan bir metaldir. Özellikle, kapı, pencere, giydirme cephe gibi uygulamalarda, sağlamlığı, dayanıklılığı ve estetik yönden üstün özellikleri nedeniyle, "kaliteli inşaat"ların tercih ettiği malzemedir.
Alüminyum kapı ve pencerelerin sahip olması gereken minimum şartlar aşağıda özetlenmiştir.
Profil kalitesi:
Kullanılan alüminyum profiller, Amerikan normuna göre AA 6063-T5 veya Avrupa ve Türkiye standardlarına göre 6060-T5 / 6063-T5 alaşımından üretilmelidir. (Profil üreticisinde TS 5247 (EN 12020-1) kalite belgesi aranmalıdır). Bu standard "Hassas Tolerans"ları esas aldığından profillerin birbirleriyle çalışması daha iyi olur.
Alüminyum ekstrüzyon standardı olarak, bir diğer standard olan ve "Normal Tolerans"ları esas alan TS EN 755-9 Standardı'na göre üretim yapılabilirse de, daha dar, bir başka deyişle "hassas tolerans"lar tercih edilmelidir.
Rüzgar ve taşıma yükü bakımından yapılacak statik hesap tahkikiyle bulunan profil kesitleri daha ince çıksa dahi, vida kullanılması ve doğramanın dayanıklılık ve emniyetli olması için profillerin et kalınlığı 1.8 mm.'den az olmamalıdır. (Cam çıtaları hariç).
Kapılarda, pencerelere göre daha geniş tipte ve minimum 2 mm kalınlığında profil kullanılmalıdır.
Isı Yalıtımlı Profiller:
Isı yalıtımlı alüminyum profil üretiminde %25 cam elyafı içeren poliamid (polyamide) ısı yalıtım bariyeri kullanılmalıdır. Piyasada PVC ısı yalıtım bariyeri mevcut olsa da poliamit bariyerlerin mekanik özeliikleri ve ısıl genleşme özellikleri alüminyum alaşımına daha uygun olduğu gibi, Avrupa ülkelerinde poliamid ısı yalıtım bariyeri içeren alüminyum profil kullanılmaktadır. Bkz: Poliamid Isı Yalıtım Bariyer Profilleri
Profillerin en az 2 odacıklı olması (ısı yalıtım için gereklidir) ve ısı yalıtım köprüsü en az 15 mm olmalıdır..
Isı yalıtımlı profil üreticilerinde, TÜBİTAK veya Üniversitelerde gerekli deneyleri yaptırarak alacakları yalıtım katsayısını (K) belgeleyen rapor aranmalıdır.
Açıklama :
Bir doğramada cam yüzeyi, doğarama toplam alanının yaklaşık % 85'ini kapsar. 4+9+4 çift camın "K değeri" 3.03 W/m², 4+12+4 çift camın "k değeri" ise 2.87 W/m²'dir. Dolayısı ile yalıtımlı alüminyum profilin k değerinin ki yüzey alanın % 15'ini teşkil etmektedir, çift camın k değerinden daha düşük olması mantıklı değildir. Netice olarak değerlendirmede kullanılacak k değeri (ısı geçirgenlik katsayısı) kriterinin DIN 4108' de belirtilen 2.2 maddesindeki 2.8 ve 3.5 W/m² K arasında olması yeterlidir.
Yüzey İşlem:
Kapı, pencere, giydirme cephe alüminyum profiller eloksal (anodik oksdasyon tabakası) kaplı veya boyalı olarak kullanılırlar.
Eloksallı (anodize edilmiş/anodized) profillerde, eloksal kalitesi TS 4922 standardına uygun olmalıdır. (Üreticide, TS 4922 Kalite Belgesi ve veya Avrupa ülkelerinde kullanılan QUALANOD kalite belgesi aranmalıdır).
Boyalı (elektrostatik toz boyama/powder coating) alüminyum profiller, güneş ışığına dayanıklı polyester esaslı en az 60 mikron kalınlığındaki elektrostatik boya ile Qualicoat şartlarına uygun, pürüzsüz olarak, seçilmiş olan renkle boyanmış olmalıdır. (Üreticide QUALICOAT Kalite Belgesi aranmalıdır)
Diğer Parçalar:
Kapı kolu, menteşe gibi aksamların verilmiş olan kalitedeki örneklere uygun olması, köşe takozu ve çavuş bağlantıların (dış fitil yuvası dahil) eksiksiz konulması gerekir.
ALÜMİNYUM
DOĞRAMA ÜRETİM VE MONTAJ AŞAMASINDA UYULACAK KURALLAR
a) Alüminyum doğrama imalatçıları gerekli bilgi ve makina parkına sahip, piyasada iyi tanınmış firmalar olmalıdır. (Bu konuda TALSAD tavsiyede bulunabilir).
b) Köşe birleşimlerinde özel alüminyum köşe bağlantı elemanları kullanılacak ve köşeler preslenmelidir. (Değişik metalden yapılacak köşe takozu veya T-bağlantıları alüminyum ile temasta pil olayı nedeni ile korozyona sebep olur. Bu nedenle bunlar alüminyum profil malzemesi ile aynı alaşımda olmalıdır.)
c) Köşe birleşimleri (45 derece birleşimler) epoksilenecek ve sızdırmazlık sağlanmalıdır..
d) Doğramalara su tahliye delikleri açılmış ve kapakları konmuş olmalıdır..
e) Doğrama ile kasanın temas yerlerine PVC yalıtım pestili veya profili mutlaka kullanılmalıdır..
f) Sızdırmazlık için, dış cephe doğramaları silikon veya mastik ile yalıtılmış olmalıdır..
h) Fitiller, EPDM malzemeden ve her yerde devamlı (kesintisiz) olmalıdır.
i) EPDM fitillerin, ısı farklarına göre uzayıp kısalması nedeniyle, köşe birleşim noktalarında açıklık kalmaması için, köşe noktalarından yapıştırılması gerekir. (Japon vs. yapıştırıcı ile).
Sistem tasarımının gerektirdiği üzere kasa ile kanadın 2 veya 3 yerden EPDM fitille temas etmesi gerekir. (Bazı profil sistemlerinde 3 fitil olması dış atmosferle kanat ve kasa arasından boşlukta basınç farkı doğurmakta ve buradaki rutubetin muhafaza edilmesine, ve bu şekilde içerideki basıncın dışarıya göre düşük olması tahliye deliklerinden içeriye su sızmasına sebep olmaktadır. Sistemdeki fitillerin amacı bina içine su ve havanın girmesini önlemek ve kanat-kasa arası boşluk ile dış basıncın eşitlenmesi ve hava sirkülasyonu sağlayarak rutubetin kurutulmasıdır.)
j) Doğramalar ambalajlanarak sevkedilmelidir. Ambalaj, doğramaların yüzeyinin çizilmesi/zedelenmesi gibi hasrları önleyecek şekilde yapılmalıdır..
k) Camlar doğramaya takozlanarak takılmalıdır.
l) Aksesuar olarak kullanılan kollar "eksenel" tip ve anlaşılan örneğine göre olmalıdır.
m) Giriş kapıları gibi yoğun kullanım yerlerindeki kapılarda, esnemeye meydan verilmemek üzere özel eksen ayarlı çift ayar plastik yuvalı ve transmisyon çeliğinden en az 10-12 mm çapında pimden yapılmış menteşe kullanılmalıdır.
n) Doğrama montajından sonra, sıva, kireç, harç, çimentodan alüminyumun zarar görmesi engellenmelidir. Bunun için doğramanın sonradan sıyrılabilir "korucu film" ile ambalajlanması tavsiye edilir.
o) Kanatların sarkmasını önlemek için özel takozlar (spacer) kullanılmalıdır.
Not: Alüminyum Ekstrüzyon ile ilgili Türk Standartları için tıklayınız
