Carmina Burana
Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis
Carl Orff
Fortuna Imperatrix Mundi
O Fortuna
O Fortuna,
velut Luna
statu variabilis,
semper crescis
aut decrescis;
vita detestabilis
nunc obdurat
et tunc curat
ludo mentis aciem;
egestatem,
potestatem,
dissolvit ut glaciem.
Sors immanis
et inanis,
rota tu volubilis,
status malus,
vana salus
semper dissolubilis;
obumbrata
et velata
mihi quoque niteris;
nunc per ludum
dorsum nudum
fero tui sceleris.
Sors salutis
et virtutis
mihi nunc contraria;
est affectus
et defectus
semper in angaria.
hac in hora
sine mora
cordae pulsum tangite!
quod per sortem
sternit fortem,
mecum omnes plangite!
Fortunae plango vulnera
Fortunae plango vulnera
stillantibus ocellis,
quod sua mihi munera
subtrahit rebellis.
verum est, quod legitur
fronte capillata,
sed plerumque sequitur
Occasio calvata.
In Fortunae solio
sederam elatus,
prosperitatis vario
flore coronatus;
quicquid enim florui
felix et beatus
nunc a summo corrui
gloria privatus.
Fortunae rota volvitur;
descendo minoratus;
alter in altum tollitur;
nimis exaltatus
rex sedet in vertice
caveat ruinam!
nam sub axe legimus
Hecubam reginam.
I - Primo vere
Veris laeta facies
Veris laeta facies
mundo propinquatur.
Hiemalis acies
victa iam fugatur.
in vestitu vario Flora principatur,
nemorum dulcisono
quae cantu celebratur.
Florae fusus gremio
Phoebus novo more
risum dat, hoc vario
iam stipatae flore.
Zephyrus nectareo
spirans it odore.
certatim pro bravio
curramus in amore.
Cytharizat cantico
dulcis Philomena.
flore rident vario
prata iam serena.
salit coetus avium
silvae per amoena.
chorus promit virginum
iam gaudia millena.
Omnia Sol temperat
Omnia Sol temperat
purus et subtilis;
novo mundo reserat
facies Aprilis,
ad amorem properat
animus herilis,
et iocundis imperat
deus puerilis.
Rerum tanta novitas
in sollemni Vere
et Veris auctoritas
iubet nos gaudere;
vias praebet solitas;
et in tuo Vere
fides est et probitas
tuum retinere.
Ama me fideliter!
fidem meam nota;
de corde totaliter
et ex mente tota
sum praesentialiter
absens in remota.
Quisquis amat taliter,
volvitur in rota.
Ecce gratum
Ecce gratum
et optatum
Ver reducit gaudia.
purpuratum
floret pratum.
Sol serenat omnia.
iamiam cedant tristia!
Aestas redit,
nunc recedit
Hiemis saevitia.
Iam liquescit
et decrescit
grando, nix et cetera.
Bruma fugit,
et iam sugit
Ver Aestatis ubera.
illi mens est misera,
qui nec vivit,
nec lascivit
sub Aestatis dextera.
Gloriantur
et laetantur
in melle dulcedinis
qui conantur,
ut utantur
praemio Cupidinis.
simus iussu Cypridis
gloriantes et
laetantes
pares esse Paridis.
Uf dem anger
Floret silva nobilis
Floret silva nobilis
floribus et foliis.
ubi est antiquus meus amicus?
hinc equitavit.
eia, quis me amabit?
Floret silva undique.
Nach mime gesellen ist mir we.
Gruonet der walt allenthalben,
wa ist min geselle also lange?
Der ist geriten hinnen.
Owi, wer sol mich minnen?
Chramer, gip die varwe mir
Chramer, gip die varwe mir
die min wengel roete,
damit ich die jungen man
an ir dank der minnenliebe noete.
Seht mich an, jungen man!
Lat mich iu gevallen!
Minnet, tugentliche man,
minnechliche frouwen!
Minne tuot iu hoch gemuot
unde lat iuch in hohen eren schouwen.
Seht mich an, jungen man!
Lat mich iu gevallen!
Wol die, werlt, das du bist
also freudenriche!
Ich wil dir sin undertan
durch din liebe immer sicherliche.
Seht mich an, jungen man!
Lat mich iu gevallen!
Swaz hie gat umbe
Swaz hie gat umbe,
daz sint allez megede,
die wellent an man
alle disen sumer gan.
Chume, chum, geselle min,
ih enbite harte din,
ih enbite harte din,
chume, chum, geselle min.
Suozer rosenvarwer munt,
chum unde mache mich gesunt,
chum unde mache mich gesunt,
suozer rosenvarwer munt.
Were diu werlt alle min
Were diu werlt alle min
von dem mere unze an den Rin,
des wolt ih mih darben
daz diu chunegin von Engellant
lege an minen armen.
II - In Taberna
Aestuans interius
Aestuans interius
ira vehementi
in amaritudine
loquor meae menti;
factus de materia,
cinis elementi,
similis sum folio,
de quo ludunt venti.
Cum sit enim proprium
viro sapienti
supra petram ponere
sedem fundamenti,
stultus ego comparor
fluvio labenti
sub eodem tramite
numquam permanenti.
Feror ego veluti
sine nauta navis,
ut per vias aeris
vaga fertur avis;
non me tenent vincula,
non me tenet clavis;
quaero mihi similes,
et adiungor pravis.
Mihi cordis gravitas
res videtur gravis;
iocus est amabilis
dulciorque favis;
quicquid Venus imperat,
labor est suavis,
quae numquam in cordibus
habitat ignavis.
Via lata gradior
more iuventutis,
implicor et vitiis
immemor virtutis,
voluptatis avidus
magis quam salutis,
mortuus in anima
curam gero cutis.
Olim lacus colueram
Olim lacus colueram,
olim pulcher exstiteram,
dum cygnus ego fueram.
Miser, miser!
modo niger
et ustus fortiter!
Girat, regirat garcifer;
me rogus urit fortiter;
propinat me nunc dapifer.
Miser, miser!
modo niger
et ustus fortiter!
Nunc in scutella iaceo,
et volitare nequeo;
dentes frendentes video.
Miser, miser!
modo niger
et ustus fortiter!
Ego sum abbas
Ego sum abbas Cucaniensis
et consilium meum est cum bibulis,
et in secta Decii voluntas mea est,
et qui mane me quaesierit in taberna
post vesperam nudus egredietur,
et sic denudatus veste clamabit:
Wafna, wafna! quid fecisti, Sors turpissima?
nostrae vitae gaudia
abstulisti omnia!
In taberna quando sumus
In taberna quando sumus,
non curamus quid sit humus,
sed ad ludum properamus,
cui semper insudamus.
quid agatur in taberna
ubi nummus est pincerna,
hoc est opus ut quaeratur;
si quid loquar, audiatur.
Quidam ludunt,
quidam bibunt,
quidam indiscrete vivunt.
sed in ludo qui morantur,
ex his quidam denudantur,
quidam ibi vestiuntur,
quidam saccis induuntur;
ibi nullus timet mortem,
sed pro Baccho mittunt sortem.
Primo pro nummata vini;
ex hac bibunt libertini;
semel bibunt pro captivis,
post haec bibunt ter pro vivis,
quater pro Christianis cunctis,
quinquies pro fidelibus defunctis,
sexies pro sororibus vanis,
septies pro militibus silvanis.
octies pro fratribus perversis,
nonies pro monachis dispersis,
decies pro navigantibus,
undecies pro discordantibus,
duodecies pro paenitentibus,
tredecies pro iter agentibus.
Tam pro papa quam pro rege
bibunt omnes sine lege.
Bibit hera, bibit herus,
bibit miles, bibit clerus,
bibit ille, bibit illa,
bibit servus cum ancilla,
bibit velox, bibit piger,
bibit albus, bibit niger,
bibit constans, bibit vagus,
bibit rudis, bibit magus,
Bibit pauper et aegrotus,
bibit exul et ignotus,
bibit puer, bibit canus,
bibit praesul et decanus,
bibit soror, bibit frater,
bibit anus, bibit mater,
bibit ista, bibit ille,
bibunt centum, bibunt mille.
Parum sescentae nummatae
durant cum immoderate
bibunt omnes sine meta,
quamvis bibant mente laeta;
sic nos rodunt omnes gentes,
et sic erimus egentes.
qui nos rodunt confundantur
et cum iustis non scribantur.
III - Cour d'amours
Amor volat undique
Amor volat undique,
captus est libidine.
iuvenes, iuvenculae,
coniunguntur merito.
siqua sine socio,
caret omni gaudio;
tenet noctis infima
sub intimo
cordis in custodia; fit res amarissima.
Dies, nox, et omnia
Dies, nox, et omnia
mihi sunt contraria;
virginum colloquia
me fay planszer,
oy suvenz suspirer,
plu me fay temer.
O sodales, ludite,
vos qui scitis dicite,
mihi maesto parcite,
grand ey dolur,
attamen consulite
per voster honur.
Tua pulchra facies,
me fay planszer milies,
pectus habens glacies,
a remender
statim vivus
fierem per un baser.
Stetit puella
Stetit puella
rufa tunica;
si quis eam tetigit,
tunica crepuit.
eia!
stetit puella,
tamquam rosula;
facie splenduit,
os eius floruit.
eia!
Circa mea pectora
Circa mea pectora
multa sunt suspiria
de tua pulchritudine,
quae me laedunt misere.
Manda liet, manda liet,
min geselle
chumet niet.
Tui lucent oculi
sicut solis radii,
sicut splendor fulguris
lucem donat tenebris.
Manda liet, manda liet,
min geselle
chumet niet.
Vellet Deus,
vellent dii,
quod mente proposui,
ut eius virginea
reserassem vincula.
Manda liet,
manda liet,
min geselle
chumet niet.
Si puer cum puellula
Si puer cum puellula
moraretur in cellula,
felix coniunctio.
Amore succrescente,
pariter e medio
propulso procul taedio,
fit ludus ineffabilis
membris, lacertis, labiis.
Veni, veni, venias
Veni, veni, venias,
ne me mori facias,
hyrca, hyrce, nazara;
trilirivos.
Pulchra tibi facies,
oculorum acies,
capillorum series;
o quam clara species!
Rosa rubicundior,
Lilio candidior,
omnibus formosior;
semper in te glorior!
In trutina
In trutina mentis dubia
fluctuant contraria
lascivus amor et pudicitia.
Sed eligo quod video,
collum iugo praebeo;
ad iugum tamen suave transeo.
Tempus est iocundum
Tempus est iocundum,
o virgines,
modo congaudete
vos iuvenes.
O - o, totus floreo,
iam amore virginali
totus ardeo,
novus, novus amor est,
quo pereo.
Mea me comfortat
promissio,
mea me deportat
negatio.
O - o, totus floreo,
iam amore virginali
totus ardeo,
novus, novus amor est,
quo pereo.
Tempore brumali
vir patiens,
animo vernali
lasciviens.
O - o, totus floreo,
iam amore virginali
totus ardeo,
novus, novus amor est,
quo pereo.
Mea mecum ludit
virginitas,
mea me detrudit
simplicitas.
O - o, totus floreo,
iam amore virginali
totus ardeo,
novus, novus amor est,
quo pereo.
Veni, domicella,
cum gaudio;
veni, veni, pulchra,
iam pereo.
O - o, totus floreo,
iam amore virginali
totus ardeo,
novus, novus amor est,
quo pereo.
Dulcissime
Dulcissime,
totam tibi subdo me!
Blanziflor et Helena
Ave formosissima
Ave formosissima,
gemma pretiosa,
ave, decus virginum,
virgo gloriosa,
ave, mundi luminar,
ave, mundi rosa,
Blanziflor et Helena,
Venus generosa.
Synagoga Satanae