|
K
O N U L A R
|
| ANA
MENÜ |
| ULUSLARARASI
TERÖRİZM |
| OSAMA
BİN LADEN BİN MUHAMMED |
| ULUSLARARASI
TERÖR ÖRGÜTLERİ |
| ULUSLARARASI
TERÖR ÖRGÜTLERİ - TÜRKÇE
- |
| ÜLKE
ETÜDLERİ |
| T
Ü R K İ Y E |
| KUZEY
KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ |
| YUNANİSTAN |
| BATI
TRAKYA |
| ERMENİSTAN |
| GÜNEY
KIBRIS RUM KESİMİ |
| I
R A K |
| KUZEY
IRAK |
| İRAN
İSLÂM CUMHURİYETİ |
| RADİKAL
İSLÂMİ HAREKETLER |
| SURİYE |
| FİLİSTİN |
| ALEVİLİK |
| AZINLIKLAR |
| ASURİLER,
KELDANİLER, YEZİDİLER |
| KAFKASYA,
ORTA ASYA,
TÜRK DÜNYASI |
| ASYA,
ORTA
DOĞU, ATLAS, KÖRFEZ ÜLKELERİ |
| İSTİHBARAT
VE GÜVENLİK KURULUŞLARI |
| TÜRKİYE'DEKİ
DİPLOMATİK MİSYONLAR |
| ULUSLARARASI
KURULUŞLAR |
| DİNLER,
MEZHEPLER, TARİKATLAR |
| ANARŞİZM
- ANARŞİSTLER |
| BİZANS,
PONTUS, KIBRIS, ANTİ-TÜRK |
| ORGANİZE
SUÇLAR |
| ÖNEMLİ
GÜNLER |
| YAZILAR |
| FORUMLAR |
| ÇEŞİTLİ |
| INTERNET
MEDYA |
|
D O W N
L O A D |
|
| |
| GÖRÜŞ,
ÖNERİ VE KATKILARINIZ İÇİN |
| tangoweb@hotmail.com |
| |
|
| Kuruluş |
30 Ağustos 1999 |
| Güncelleme |
25 Şubat 2002 |
|
|
| |
| DİNLER,
MEZHEPLER, TARİKATLAR |
|
|
| İSLÂM'IN
ÇOĞUNLUĞUNA YÖNELİK TARİKATLAR |
|
BAYRAMÎLİK |
Sünnî
Türk tarikatı. “
Vahdet-i Vücut - Varlıkbirlik
” anlayışındadır.
Önce Tanrısal varlıkbirlik
bilinecek, sonra her şeyin Tanrı olduğu ve sonunda da
Tanrı ile bir olunacaktır. Zikir denilen Tanrı sıfatlarını
tekrarlama eylemi yapılır. Amaç Tanrı’yı kalpte
hissetmektir. 15. Yüzyılda Ankara’da Hacı Bayram tarafından kurulmuştur. |
|
BEDEVÎYYE |
Sünnî
tarikat. Kötülüğe iyilikle karşılık verilir, dünya
sevgisi haramdır. Kurucusu Veli
Ahmet Bedevi ’nin ölünceye kadar hiç yıkanmadığı
ve elbiselerini hiç çıkarmadığı anlatılır. |
|
CELVETÎLİK |
Bayramîlik’in
kolu, Sünnî tarikat. Tanrı’nın 7 adı, 7 derecedir, her
7 ad bir yükselme aşamasıdır. Aziz Mahmut Hüdai tarafından
kurulmuştur. |
|
CERRAHÎYE |
Halvetîlik’in
bir kolu. 17. Yüzyılda İstanbul’da Nurettin
Cerrahi tarafından kurulmuştur.
Bkz.
Halvetîlik
|
|
EDHEMÎYYE |
Dünyayı,
ahireti, varlığı ve sonunda da bırakmayı bırakmak
gerekir. Bektaşîler’ce özümsenmiştir. 8.Yüzyılda İbrahim Edhem tarafından kurulmuştur. |
|
ESARÎYYE |
Sünnet
mezheplerinin en büyüğü. Peygamberin yaptıkları ve söyledikleri
dışında, her şey geçersizdir. Her şeyi Tanrı
belirlemiştir, gerçekleri akıl algılayamaz ve duyular
aldatıcıdır, sadece inanç geçerlidir. İslâm
felsefesine karşı çıkan bir tarikattır. |
|
GAZZALÎYE |
Gazzali
’nin
tarikatı; aklın yanıltıcı olduğuna, ancak
inancın gerçeğe ulaşabileceğine inanılır,
din inanca dayandığı için, felsefeden üstündür, İslâmiyet’le
bağdaşmayan felsefe saçmadır, bilgi vahiy ve ilhamla kazanılır,
imanla akıl arasındaki çelişkileri tasavvuf çözebilir.
12. Yüzyılda kurulmuştur. |
|
HALVETÎLİK |
Zikre
dayalı Sünnî tarikat. En çok kol ve tarikat üreten inançtır.
Dünyadan el etek çekilmelidir, sürekli tövbe edilmeli, salavat
getirilmeli ve Tanrı’nın 7 adı zikredilmelidir, 7 sayısı
uğurludur. |
|
KAADÎRİYYE |
Gizemciliğe
dayanan Sünnî tarikat. Zikir yoluyla Tanrısal sırlara ulaşıldığına
inanılır. Yirmiden fazla kol türetmiştir. Kurucu
Geylani’nin kerametlerine inanılır; Geylani bir yıl
yemeden, içmeden yaşamış, Azrail’e kafa tutmuştur,
sesi diğer ülkelerden duyulmuştur. Bu tarikat Sünnî
tarikatlar içinde en etkin olanlarındandır ve Türkiye’de sürdürülmektedir.
12. yüzyılda Abdülkadir Geylani
tarafından kurulmuştur. |
|
NURCULUK |
Temeli
Nakşîlik’e dayanan islâmî görüş, bazılarına göre
dinsel bir devlet amacını güden bir dindir. Nedeni bazı yönlerden
Müslümanlıkla çatıştığı düşüncesindedir.
Nursî ’nin yazdığı “Nur Risaleleri” , Kur’an’ı
zamana göre yorumlama iddiasındadır, Saidi Nursî kendisini
İslâm’ın reformcusu olarak kabul eder ve bazı Nurculara
göre Risale-i Nur, Kur’an
eşdüzeydedir. Laikliğe, milliyetçiliğe, kaderciliğe,
dünya düzenine karşıdırlar, önemli olan dünya ötesi yaşamdır.
Önemli olan din hukukudur. Atatürk döneminde ve sonrasında büyük
olaylara neden olan Nurculuk, günümüzde de çok önemli bir konumdadır
ve tartışılmaktadır. Çeşitli fraksiyonları
vardır. 1950’lerden sonra Bitlisli Saidi Nursî (veya Kürdî)
tarafından kurulmuştur. |
|
RUFAÎYYE |
Sünnî
tarikat; Kur’an ve Hadis’e yorumsuz uyulur; temel ilke riyazet yani
ruh ve beden eğitimidir, ateş ve cam yemek, şiş
saplamak gibi marifetler bu eğitimin üst düzeyidir. Ruh ve beden
isteklerinden arınılması gereklidir. 12. Yüzyılda
Irak’ta Ahmet Rıfai tarafından
kurulmuştur. |
|
SAFAVÎYYE |
İran
tarikatı; yılın belli günlerinde özel yerlere kapanılıp
çile çekilir, Şiî inançlar benimsenmiştir, Hz.Ali’nin
torunu Hüseyin’in soyundan geldiklerine inanırlar, devletleşen
önemli bir tarikattır. |
|
SÜHREVERDÎYYE |
Kaadirîlik’in
bir kolu; Irak, Afganistan ve Hindistan’da yaygındır, birçok
kol türetmiştir. 11. Yüzyılda Sihabüddin
Ebu Ömer tarafından kurulmuştur. |
|
SÜLEYMANCILIK |
Nakşîbendiler’den
çıkmıştır; Kur’an’dan başka yaşam
yoktur; dinsel bir devlet kurulmalıdır; aralarında
kurucularının Tanrı ile konuştuğuna inananlar ve
devlet görevinde çalışmayı haram sayacak kadar şeriat
yanlıları da vardır. Halen etkin ve yaygındır.
1940’larda Türkiye’de Süleyman
Hilmi Tunahan tarafından kurulmuştur. |
|
ŞAZÎLLİYE |
Tunuslu
Sünnî tarikat; zikirden başka kural yoktur, şeriat kesindir,
çok çeşitli kollara ayrılmıştır, Allah’tan
korkma, Peygamber’in sünnetine kesin bağlı olma, insanlardan
iyilik veya kötülük beklememe, her işi Allah’a bırakma ve
kaderde olduğu gibi sevinçte de Allah’a sığınma
gibi beş ana ilkesi vardır. Günümüzde de vardır, II.Abdülhamit
tarafından Türkiye’ye de getirilmiştir. 13.Yüzyılda Abdullah Şazilî tarafından kurulmuştur. |
|
TİCANÎLİK |
Kaadirî-Nakşî
sentezi tarikat. 1950-60 Türkiyesi’nde çok etkili olmuştur. 18.yüzyılda
Fas’ta Ahmed Ticanî tarafından
kurulmuştur. |
|
YESEVVÎYE |
Sünnî
tarikat. Türkistan Türkleri tarafından kurulmuştur. 15.yüzyıldan
sonra Anadolu’ya girmiştir, zikre, sünnete bağlıdırlar.
12.yüzyılda Ahmet Yesevi
tarafından kurulmuştur. Kurucu Yesevi, Bektaşiler tarafından da benimsenmiştir. |
| ________________________________________________________________________________________________________________________ |
| Kaynak : Fenomen Dergisi,
15 Şubat 1997, Sayı 12, Sayfa 38-48
|
|
|
|
|
