Muttahida Quomi Mahaz
(MQM)

Pakistan iç güvenliğine yönelik en güçlü tehdit 1980’lerin sonu ve 90’ların başında muhacir birliği militanlarından gelmiştir. Bu birlik orijinal adıyla Mohajir Quomi Hareketi (MQH) olarak kurulmuş olup bugün 2 ayrı hizibe bölünmüştür. Altaf Hussain tarafından kurularak yönetilen ilk hizip olan Muttahida Quomi Mahaz, (MQM) adıyla bilinmektedir. Bu gruptan ayrılan bir hizip ise 1992’de orijinal isim olan Mohajir Quomi Hareketi ismini almış olup bu ismin sonuna gerçek anlamına gelen “haqiqi” son ekini eklemişler ve genel olarak (MQMH) adıyla bilinmektedirler. MQM’in Pakistan’ın seçim sürecine katılmasına rağmen her iki hizipte  şehir terörizmi olaylarında sorumluluk sahibidirler. 1998’de devlet tarafından bir dizi güçlü önlemin alınması neticesinde MQM büyük oranda kendisini siyasi grup haline dönüştürmüştür. Son olarak Temmuz 2001’de yapılan yerel seçimleri boykot çağrısı yaparak muhacir ağırlıklı bölgelede seçimlere katılımın düşük olmasını sağlamıştır. 

MQM, ilk yıllarda kendisini muhacirlerin organizasyonu olarak betimlemiştir. Bu etnik terim Karaçi ve diğer Sindh bölgesi şehir merkezlerine yerleşmiş olan Hintli göçmenleri kapsamaktadır. Çoğunlukla Hindistan’ın Bihar ve Uttar Pradesh bölgelerinin yerlilerinden oluşan bu topluluk kendilerini farklı bir kimlik olarak tanıtmaktadırlar. Yakın tarihli yeni-bölünme döneminde bu topluluk, ülke için hareketin kurucusu Mohammad Ali Jinnah’la çok yakın bir birlik içerisinde Pakistan’daki en güçlü lobilerden birisini oluşturmuştur. Ordunun devlet organları üzerindeki artan gücüyle bu topluluk kendi seçkin durumunu bularak, 1958’deki General Ayub darbesinden sonra Pakistan’ı en etkin bir şekilde yöneten Pencap ağırlıklı askeri-bürokratik formasyonu oluşturmuştur. 

Bu farklı etnik kimlikle ilgili ilk açıklamalar 1978’de Karaçi’de Altaf Hussain tarafından kurulmuş olan Bütün Pakistan Muhacir Öğrenciler Örgütü (APMSO) tarafından yapılmıştır. Altaf Hussain daha sonra 1984’te MQM’i kurmuştur. Kuruluşunu müteakip iki yıl boyunca sözkonusu grubun Karaçi ve Haydarabat’ta kadrolarını oluşturmak için düşük bir aktivite göstermiştir. Bu grup 8 Ağustos’ta Karaçi’deki büyük bir toplantıyla ulusal basamağa çıkmıştır. Kentsel terörizme katılan silahkı kadrolarıyla birlikte bu grup Pakistan politikasının baş aktörlerinden biri olarak sahneye çıkmıştır. 1992’de sivil politik yöneticilere karşı mücadele sırasında ordu bu grubun içinden ayrılan MQMH’ın, daha önceleri MQM’in silahlı kanadının üst düzey üyeleri olan Afaq Ahmed ve Aamir Khan liderliğinde oluşturulmasına destek vermiştir. Geniş toplumsal bir oluşum olarak kendisini gizleyen bu grup Mohajir (muhacir) kelimesini adından çıkartarak kendisine Muttahida Quomi Mahaz, (Birleşik Ulusal Cephe) adını vermiştir. 

Şiddet bu grubun politik aktiviteleriyle daima birlikte gitmiştir. Bu şiddet, 8 Ağustos 1986’da ilk mitingleri sırasında katılımcılar tarafından havaya ateş etme, sokak şiddeti ve halka açık yerlere zarar verme şeklinde başlamıştır. İki ay sonra 31 Ekim’de MQM’in kaleleri olan Karaçi ve haydarabat’taki ayaklanmalarda 12 kişi ölmüştür. Altaf Hussain ile birlikte grubun 10 liderinin aynı yıl 2 Kasım’da tutuklanmaları sadece muhacir ağırlıklı şehirlerdeki sokak şiddetinin artmasını sağlamıştır. 14 Aralık’ta grubun sekreteri Dr. İmran Farooq, ancak Altaf Hussain’in serbest bırakılmasıyla olayların kontrol altına alınabileceğini açıklamıştır. Bir başlama işareti olarak o akşam Karaçi’de meydana gelen şiddet patlaması ertesi gün arkasında 120 ölü bırakmıştır. 

MQM’in 1988’de Pakistan Halk Partisi (PPP) ile birlik yaparak federal düzeyde koalisyon hükümetine katılmasına rağmen şiddet sürmüştür. Aynı yıl Aralık’ta yapılan seçimlerin hemen öncesinde iki parti Karaçi mutabakatı adıyla bilinen 54 maddelik bir anlaşma imzalamışlardır. Haberlere göre şiddetin çoğu MQM ile yerli Sindh’ler için savaşan Jiye Sindh Hareketi üyeleri arasında gerçekleşmekteydi. Bir diğer rekabet ise MQM ile Pencap ve Pukhtoon’daki silahlı uçlardan oluşan bir örgüt olan Punjabi-Pukhtoon Ittehad (PPI) olmaktaydı. Bu örgütlerin silahlı güçleri tarafından sivil halka yönelik rastgele düzenlenen saldırılar kayıpların ana nedenini oluşturmaktadır. Mayıs 1999’da MQM, Karaçi mutabakatında belirtilen sözlerini tutmamakla suçladığı PPP ile birliğini bozarak federal hükümetten ayrılmıştır. 

MQM’in terör stratejilerinin bir kurbanı da basındır. Aralarında “Dawn” ve “Jang” ın da bulunduğu birçok gazete, örgüt tarafından davaya karşı sempatik olmamakla tanımlanmış ve boykot edilmeye zorlanmıştır.  

Ordu tarafından örgüte yapılan baskı neticesinde 1 Ocak 1992’de Altaf Hussain ülkeyi terk ederek halen sürgünde bulunduğu İngiltere’ye gitmiştir. Liderinin ayrılmasına rağmen örgüt 1998’e kadar terör faaliyetlerine devam etmiştir. Ekim 1999’daki askeri darbeden sonra örgütün politik kanadı da durmuş ve önemsizleşmiştir. 

1990’ların ortasında kentlerdeki Sindh’ler, Temmuz 1995’te Cuma ve Cumartesi günleri yapıldığı gözlemlenen haftalık baskın çağrısının da bulunduğu MQM tarafından yapılan düzenli baskın çağrılarına maruz kalmışlardır. MQM baskınlarının çoğu birçok ölüyü de beraberinde getirerek şiddeti arttırmıştır.