MOLLA MUHAMMED ÖMER

“İnananların komutanı” Molla Ömer, Afganistan’ın yaklaşık % 90’lık bölümünü kontrol eden Taliban rejiminin başıdır. Taliban’ın merkez karargahı olan Kandahar’da inzivaya çekildiği münzevi bir hayat yaşaması nedeniyle özel yaşantısı hakkında çok az şey bilinmektedir. 

Çok nadiren basına açıklamalar yapan Molla Ömer, dış dünya ile bütün ilişkileri de Dışişleri Bakanı Wakil Ahmed Muttawakil’e  bırakmıştır. Buna rağmen Taliban hiyerarşisi içerisinde son söz Molla Ömer’indir.

1962’de Afganistan’ın güneybatı bölgesinde yeralan Mewand’da dünyaya gelen Molla Ömer, 1980’lerdeki Sovyet işgaline karşı yürütülen Cihad’a katılmadan önce Afganistan dışındaki birçok İslamî okulda eğitim görmüştür. Sovyetler’e karşı yürütülen savaşlarda, bir şarapnel parçasıyla sağ gözünün de yara aldığı birçok yaralanma vakası yaşadığı belirtilmektedir. 1989’da Sovyetler’in geri çekilmesiyle Afganistan’a geri dönmesinin ardından çeşitli İslam medreselerinde eğitimini sürdürmüştür. Nisan 1992’de Necibullah rejiminin düşmesi ve Afganistan’da anarşinin azalması sonucu, Pakistan ordusu ve dış istihbarat servisi (ISI)’nin aktif desteğiyle  Molla Ömer 1994’te Taliban hareketini başlatmıştır. Afganistan-Pakistan sınırı boyunca uzanan birçok medrese Taliban’a önemli miktarda destekçi sağlamıştır.

Molla Ömer’in bakış açısına göre Taliban’ın mantığı Afganistan’ın çöküşünün üstesinden gelecektir. Molla Ömer’in en önemli arzusu çeşitli savaşan güçler arasında birlik sağlayarak Afganistan’da gerçek bir İslamî emirlik kurmaktır. İlk başta savaştan yıkılmış ülkedeki Afgan halkı Molla Ömer’i “barış ve istikrarın habercisi” olarak karşılamışlardır. Taliban önderliğindeki güçler 1996’da Kabil’i ele geçirmişler ve Afganistan İslamî Emirliği’ni kurarak ülkenin hukuk sisteminin şeriat olduğunu açıklamışlardır. Yaklaşık %90’lık bölümünün Taliban’ın kontrolü altında olduğu Afganistan’da Molla Ömer, Afganistan’ın dünyanın en safkan İslam ülkesi olması için değişimlere başlamıştır. Bu şekilde bir İslamî ülke yaratırken de dış dünyanın endişelerine çok ufak saygı göstermiştir. Molla Ömer’in son fermanları arasında din değiştirenlerin ölüm cezasına çarptırılacağı ve ülkedeki antik Buda heykellerinin yıkılması yönünde alçakça emirler de bulunmaktadır. Molla Ömer aralarında birçok müslüman ülkesinin de bulunduğu pekçok ülkeden, Bamiyan şehri yakınlarında bulunan 2 Buda heykelini yıkmaması yönünde yapılan diplomatik baskıya da karşı gelmiştir. Taliban militanları daha sonra heykelleri yıkmışlardır. Molla Ömer heykellerin yıkılmasını sadece taşların kırılması olarak izah ederek global bnir protestoyu da önemsememiştir.

Molla Ömer’in Usame bin Ladin ile birlikteliği 1979-1989 arasında Afganistan’daki Sovyet işgaline değin uzanmaktadır. Ladin’in Molla Ömer’in “inananların komutanı” olarak ortaya çıktığı Taliban’ın Afganistan’ı elegeçirmesi olayını kısmen finanse ettiği belirtilmektedir. Ayrıca Molla Ömer’in Ladin’in en büyük kızıyla, Ladin’in de Molla Ömer’in kızlarından birisiyle evlenmelerinin ardından Ladin’le Molla Ömer arasında sıkı kişisel bağların kurulduğu da belirtilmektedir. New York ve Washington’a 11 Eylül’de düzenlenen terörist saldırılardan sonra ABD’nin Usame bin Ladin’i saldırıların suçlusu olarak itham etmesinin ardından Molla Ömer bin Ladin’i güçlü bir şekilde savunmuş ve bin Ladin’in “bu derece öldürücü saldırılar gerçekleştirecek parası olmadığını” açıklamıştır.

____________________________________________________________________