ABD'li bilim adamı İstanbul için uyardı
Milliyet, 4.9.99
Menlo Park - AA
İzmit depremini iki yıl önce tahmin eden bilimadamlarından ABD'li jeofizik uzmanı Ross Stein, Kuzey Anadolu fay hattındaki "domino" (zincirleme gerilim ve sarsıntı) etkisinin, İstanbul çevresinde de "tehlikeli sismik gerilimi" oluşturduğunu belirtti.
ABD Jeoloji Tetkik Dairesi (USGS) üyesi olan Stein, California'daki önceki günkü basın toplantısında "17 Ağustos'taki 7.4 büyüklüğündeki depremin ardından Anadolu fay hattı zincirinde oynamadık bir domino taşı kaldı. O da Marmara Denizi tabanında yayılan fay (büyük kırık) uzantısı. Bunlar da İstanbul'a doğru gidiyor" diye konuştu.
"Kırıklardaki
gerilim artacak, İstanbul'a yaklaşarak artan gerilim şehirde depremi meydana
getirebilecektir" diyen Stein şöyle konuştu:
"Bu bölge (İstanbul) endişe kaynağıdır.
İstanbul bölgesinde meydana gelebilecek büyük deprem için yetkililer önlem
almalı. Büyük depremin beş yıl içinde mi, yoksa 50 yıl içinde mi olacağını
şimdiden kestirmenin imkanı yok.
Halihazırdaki potansiyelin, hemen çok
yakında deprem meydana getireceğinin kesin işareti değil, ancak verilere
göre depremden sonra yer katmanı levhalarındaki gerilim,
İstanbul bölgesi yönüne aktı."
Amerikalı bilimadamı sözlerini şöyle sürdürdü:
"İstanbul bölgesine doğru kaydığı düşünülen gerilimi takip etmek, İzmit
bölgesinde gözlemlenen darbe kaymasını
kaydetmekten daha zor. Olasılıkları sürekli hesaplamaktayız. İstanbul'un
tehlikeyle karşılaşması, beklenmedik bir olgu olmayacaktır.
Bilimin gözü, gerilimi daha da batıya kayan Kuzey Anadolu fay hattının Marmara Denizi'nin tabanının derinliklerine kayan kırıkların hareketine odaklandı. Marmara - İstanbul bölgesinde yeni depremi önceden tahmin etmekteki zorluk, fay sisteminin deniz derinliğindeki belirsizliği."
Stein, 1997'de, Marmara Denizi'nin oluşturduğu
"büyük jeolojik körfeze" uzanan Kuzey Anadolu fay hattındaki parçaları
inceleyen ekiple birlikte bu alanda bir bildiri hazırladı. ABD Jeoloji
Tetkik Dairesi uzmanı Tom Holzer da,
Anadolu'yu incelemiş bir uzman olarak
"Anadolu'da birbirini takip eden çok dominoya tanık olduk" dedi.
Stein ve ekibi, Anadolu'da Erzincan'dan
başlayıp son 60 yılda meydana gelen, büyüklükleri 6.7 ve daha büyük 10
depremin tümünü inceledi. Stein ve ekibi, araştırmalarında, Anadolu'da
fay geriliminin, kayaç kütlelerindeki
kırılmalarla "giderek hem doğuya, hem
batıya yöneldiği" sonucunu çıkardı. 1997'deki araştırmada şu görüş dile
getirildi:
"Türkiye'de özellikle iki bölge tehlike altındadır: 1939'dan beri büyükçe bölümü epey suskun olan Erzincan'ın doğusuyla, İzmit'in güney bölümü..."
ILGILI LINKLER
Büyük Marmara Fayı: Niçin, nerede ve ne olabilir? Istanbul tehlike altında!
Marmara Istanbul Depremi Için Bugünkü Durum
1509 Yılındaki Büyük Istanbul Depremi
1766 Yılındaki Büyük Istanbul Depremi
Prof. Le Pichon: Istanbul'da Büyük Deprem Ihtimali Kuvvetli
USGS- Parsons, Toda, Stein, Barka, H. Dieterich: İstanbul'da deprem olasılığı çok yüksek (İngilizce)