|
|
Info
- Pediatric
-
Create : 8 July 2003
Dr
Bui An Binh
|
|
|
Lúc nào th́ trẻ bắt đầu
biết đi?
BS Bùi An B́nh
Biết đi
Biết đi
là một trong những điểm
mốc quan trọng nhất của cuộc sống
trẻ. Trẻ học biết đi
là một bước cực kỳ quan trọng
trong tiến đến
sự tự chủ của trẻ. Kể từ
khi trẻ đứng tựa
vào thành giường và chập chững tiến đến
cánh tay nâng đỡ đang
dang ra bằng những bước đi
chập chững, chạy, và nhảy một cách tự
tin là lúc trẻ đang
bỏ lại sau tuổi thơ của ḿnh.
Lúc nào th́ trẻ đi
được?
Lúc trẻ được
một tuổi, trẻ bắt đầu
có khả năng
phối hợp dần dần được
toàn bộ sức mạnh của các cơ của
cơ thể. Lúc đầu
th́ tập lật, ngồi, ḅ và đứng
dậy lúc độ
8 tháng tuổi và dần dần đật
được
sự tự tin và cân bằng. Phần lớn trẻ
bắt đầu
bước được
những bước đầu
tiên vào tháng 9 – 12 tháng và đi
được
llúc 14-15 tháng.
Chúng ta không nên lo lắng nếu thấy trẻ
biết đi
muộn v́ có một số trẻ rất b́nh thường
biết di vào lúc 16-17 tháng tuổi.
Biết đi
phát triển như thế nào?
Trong những tuần đầu
sau sinh, nếu chúng ta ôm dưới nách trẻ
và cho trẻ đứng
thẳng, chân trẻ sẽ buông thỏng co và duỗi
ra và nếu để
bàn chân nằm trên một mặt phẳng cứng
hay để
mu bàn chân tựa vào mép bàn, chân đó
sẽ nhất lên và đưa
ra trước như muốn đi.
Đây
chỉ là một phản xạ ; chân của trẻ
không đủ
mạnh để
đỡ
trẻ. Các phản xạ này biến mất sau
hai tháng tuổi.
Lúc trẻ được
năm
tháng tuổi, nếu chúng ta để
chân của trẻ trên đùi
của ḿnh, trẻ sẽ nhảy cỡn. Trong những
tháng sau, nhảy cỡn trở thành hoạt động
ưa thích của trẻ và cùng lúc, các cơ chân
của trẻ càng lúc càng mạnh dần khi lật,
ngồi, và trườn ḅ đă
trở thành thuần thục.
Lúc tám tháng tuổi, trẻ bắt đầu
thử cố gắng đứng
lên bằng cách vịn vào các vật dụng trong
nhà và chỉ vài tuần sau trẻ đă
hoàn thiện động
tác này. Không lâu trẻ đă
có thể bắt đầu
di chuyển với tay vịn vào vật đỡ
rồi không cần vịn và đứng
được
một ḿnh. Lúc này trẻ có thể bước được
một vài bước có vịn và có thể cúi
nhặt dồ chơi ở tư thế đứng.
Lúc được
chín đến
10 tháng tuổi trẻ bắt dầu biết gập
đầu
gối và tự ngồi uống
được
từ tư thế đứng.
Lúc được
11 tháng tuổi th́ trẻ có thể tự đứng
vững một ḿnh, cúi người và ngồi xổm.
Trẻ có thể bước đi
và dẫn đi
nếu được
vịn tay. Khi bắt đầu
tập đi,
trẻ đi
bằng đầu
ngón chân với bước dài và chân quay ra ngoài.
Lúc được
13 tháng tuổi th́ 3/4 trẻ em đă
có thể tự đi
một ḿnh, tuy vẫn c̣n không vững. Nếu con
của bạn ở thời kỳ này mà c̣n ḅ
th́ việc đ
một ḿnh của con bạn sẽ kéo dài hơn.
Một số trẻ đi
được
vào tháng 16 hay 17 thậm chí con muộn hơn.
Đ iều ǵ sẽ kế tiếp
xảy ra.
Sau các bước đi
có tính cách độc
lập trẻ bắt đầu
hoàn thiện dần động
tác đi
của ḿnh một cách tinh vi hơn.
- Lúc 14 tháng tuổi, trẻ phải
đứng
được
một ḿnh, cúi xuống và đứng
dậy lại được
và có thể cố gắng tập đi
lui.
Lúc 15 tháng tuổi, trẻ đi
đă
khá vững và thích đẩy
các đồ
chơi khi đi.
Lúc 16 tháng tuổi, trẻ bắt đầu
thích đi
lên hay xuống các bậc cấp.
Trẻ 18 tháng tuổi xem như đi
đă
thuần thục, tuy vậy một số trẻ
đi
lên bật thang cần có sự giúp đỡ
và để
đi
xuống bật thang th́ cần phải thêm vài
tháng nữa. Đến
tuổi này trẻ thích leo trèo bất cứ đồ
đạt
ǵ. Trẻ có thể đá
trúng một trái bóng, tuy vậy không phải lúc
nào cũng thành công. Trẻ cũng thích nhảy
múa.
Lúc trẻ được
25-26 tháng, bước đi
của trẻ đă
khá vững vàng, khi đi
trẻ có hoạt động
nhịp nhàng của gót chân và ngón chân giống
như người lớn. Cũng ở lứa
tuổi này, trẻ đă
có thể nhảy được.
Khi trẻ sinh nhật lần thứ ba th́ các
cử động
cơ bản xem như đă
thành thạo. Trẻ không c̣n phải tập
trung khi đi,
đứng,
chạy hay nhảy, tuy vậy một số hành động
như đứng
trên ngón chân , đứng
trên một chân trẻ vẫn phải cần tập
trung và cố gắng.
Vai tṛ của chúng ta
Đ ể giúp cho trẻ đi
khi trẻ bắt đầu
học đi,
vai tṛ của chúng ta thật cần thiết:
đỡ
để
tránh bị ngă. Khi trẻ tập đi
và bị ngă, nếu trẻ khóc và nổi giận
đ̣i
bạn giúp đỡ,
chúng ta không nên chỉ đỡ
trẻ lên hay buông trẻ xuống mà thay v́ đó
chỉ cho trẻ làm thế nào gập đầu
gối để
có thể ngồi xuống tránh ngă chúi ra trước,
và để
cho trẻ tự làm lại.
Chúng ta khuyến khích trẻ đi
bằng cách đứng
hay qùi trước mặt trẻ, dang tay ra và nắm
lấy tay trẻ rồi để
trẻ đi
đến
về phía bạn. Bạn có thể xử dụng
một cái xe có đáy
rộng để
cho trẻ vịn và đẩy
đi.
Một số nhà chuyên môn khuyên không nên xử
dụng xe tập đi
có bánh xe v́ xe dễ quay tṛn khiến cho cơ đùi
trẻ không phát triển đúng
Không nên mang giày cho trẻ ( ngoại trừ
khi trẻ đi
trên mặt đất
gồ ghề hay lạnh) khi trẻ tập đi.
Trẻ tập đi
bằng chân trần giúp trẻ dễ ḥan thiện
được
sư thăng
bằng và phối hợp vận động.
Bảo đảm
môi trường trẻ tập đi,
an toàn và bằng phẳng để
trẻ có thể tự luyện cho ḿnh kỹ năng
đi
Không nên để
trẻ một ḿnh, đẻ
có thể can thiệp giúp đỡ
lúc ngă.
Khi nào th́ các chúng ta cần quan tâm đến
việc đi
đứng
của trẻ
Một số trẻ mặc dầu rất b́nh
thường chỉ bắt đầu
biết đi
lúc 16-17 tháng tuổi. Điều
các chúng ta cần lưu ư; biết đi
là một quá tŕnh tích lũy kỹ năng.
Nếu một trẻ chậm biết lật, ḅ,
th́ những trẻ này sẽ biết đi
muộn hơn. Sự phát triển kỹ năng
đi
không giống nhau ở mọi trẻ; một số
trẻ phát triển nhanh hơn những trẻ khác.
Nếu chúng ta thấy trẻ chậm biết đi
một cách đáng
kể nên đem
trẻ đến
bác sĩ thăm
khám.
Trẻ sinh non tháng chậm biết đi
hơn trẻ đủ
tháng, các mốc phát triển khác của trẻ
non tháng cũng chậm hơn.
Bảng thống kê tuổi biết đi
của trẻ
Trước 10 tháng tuổi 24%
10 tháng đến
12 tháng 34%
13 tháng dến 15 tháng 25%
Lớn hơn 16 tháng
14%
|
|
|
|
|
|
|
|
|