Wiosna 2007
Jest tylko jedna lecząca siła. Jest nią natura.
(Arthur Schopenhauer)
Moje ulubione drogi to te, których nikt nie używał od lat. Czasami zostawiam kłodę na drodze, by zobaczyć czy ktoś inny będzie tędy przejeżdżał. Wracam w to miejsce po roku, dwóch, a widok drzewa tkwiącego na swoim miejscu mówi mi, że wciąż nie mam naśladowców.
Czarnobyl został tak łatwo zapomniany, bo wiedzieliśmy o nim tylko my. W pierwszych latach po wypadku nie chcieliśmy dzielić się naszą opowieścią ze światem, a teraz nie możemy, sami ledwo ją pamiętając. Wszystko co pozostało po tragicznej historii to pamięć, ulotna i zniekształcana przez czas. W przyszłośći ludzka obojętność zdławi te ostatnie tlące się resztki, aż w końcu i one zgasną. Wtedy Czarnobyl już na zawsze pozostanie w umysłach paru wybitnych ludzi i na wyłączną własność natury.
(Dzienniki, Czerwiec 2006)
Te domy należą już tylko do natury.
Ten dom wyrósł z ziemi, a teraz tam wraca.
Sarna przebiega drogę i wskakuje na podwórko. Są tutaj w swoim domu i jest ich pełno. Czuję się, jakbym była w zoo, z tym że w zoo jestem jestem na wolności, a zwierzęta są moim obiektem zainteresowania. Tutaj to one są wolne, a ja jestem obiektem ich ciekawości. Inaczej mówiąc, w zoo zwierzęta są gęsto zebrane dla naszej rozrywki, a tutaj, w Czarnobylu, to ludzi brakuje ku uciesze zwierząt.
To, co uderza tutaj, to kontrast pomiędzy światem Cywilizacji, który jest naszym światem a światem Natury. Świat cywilizacji jest fizyczny, podczas gdy czarnobylski jest metafizyczny, „meta” oznacza „przeszły / były”. Czarnobyl jest światem po – fizycznym. Świat Natury jest czymś, co egzystuje samo z siebie, a to jest dokładnie tak, jak to było zawsze przez miliardy lat przed nami i jak będzie po nas, a cywilizacja jest czystą powierzchownością i nie chodzi o to, że jej po prostu „tam” nie ma, ona nie jest samodzielna. Jest sztuczna i wymaga inżynierii i nauki by ją wspomagały. Jeśli chcemy wykorzystać zalety cywilizacji, lecz nie jesteśmy przygotowani by zatroszczyć się o jej podtrzymanie to jesteśmy skończeni. W mgnieniu oka zauważymy, że jesteśmy już bez cywilizacji. Wystarczy wciśnięcie złego guzika a wszystko powróci do prymitywności. Rozejrzymy się i zobaczymy, że cywilizacja ulatuje w powietrzu, jak fatamorgana. Pierwotne lasy pojawią się w ich naturalnych miejscach, zaraz po tym jak zasłona Cywilizacji otulająca Naturę opadnie.
15-20 lat temu niektóre z tych wiosek wciąż były zamieszkane. W 1991 roku najwyższy stopień promieniowania zarejestrowany w miejscu zaludnionym wynosił 2000 mikrorentgenów na godzinę. Od tamtego czasu poziomy te opadły, a ludzie wraz z nimi.
Najwyższy, jaki zmierzyłam w 2006 r. w miejscu zamieszkanym, wynosił 250 mikrorentgenów na godzinę. Dla urzędników jest on wystarczająco mały, by zakwalifikowac go jako "akceptowalny", ale nie jest zbyt bezpiecznie dla tych ludzi żyć tu na stałe.
Dzisiaj, promieniowanie wacha się od zwykłego poziomu (20 microR/h) do kilkuset, lub nawet kilku tysięcy mikrorentgenów. Te pomiary nie dają jednak właściwego obrazu całej sytuacji. Licznik Geigera może wskazać jedynie zarys promieniowania, jego zewnętrzny znak, cień. Prawdziwy jego stopień mogą ukazać jedynie specjalistyczne badania i analizy. Nawet najbardziej wyczulona aparatura nie pozwoli nam zobaczyć więcej niż czubek góry lodowej. Używając licznika Geigera do określenia stopnia promieniowania wiemy równie mało, co o korzeniach drzewa, widząc jedynie jego koronę.
Odczyty z licznika Geigera mówią nam więcej niż oficjalne informacje, ale znacznie mniej niż robi to sama natura. W Czarnobylu łatwo jest ją usłyszeć, tutaj fakty mówią same za siebie... Gdziekolwiek się nie odwróce, widzę, że życie zostało tu ludziom zakazane. Z napięciem nadsłuchuję, w nadziei na uzyskanie odpowiedzi, ale jedyne co słyszę, to głos natury mówiący ludzkiej rasie stanowczo: NIE POTRZEBUJĘ WAS!
To pomnik upamiętniający Drugą Wojnę Światową
Ten z kolei Wielką Wojnę Ojczyźnianą
Pomnik upamiętniający Wojnę Domową. W 1921 roku Armia Czerwona zmiażdżyła żołnierzy Białej armii na tym polu. Chciałabym móc przynieść wykrywacz metali i prowadzić wykopaliska w tym miejscu. Niestety, cała bogata historia Czarnobyla jest stracona dla archeologii. Stracona na zawsze, i nigdy nie przestanę tego żałować.
Jest tu ponad 2000 martwych miast i wiosek w promieniu 250 kilometrów (155 mil) od reaktora w Czarnobylu. Każdego roku jak tu przyjeżdżam widzę coraz więcej zrujnowanych miejsc.
Jedyne niezniszczone budynki w tej okolicy to kościoły. Podróżująć po całym regionie Czarnobyla nie widziałam żadnego, który obrócony byłby w ruinę.
Grabieżcy są bardzo przesądni i boją się okradać kościoły. Poza tym, mieszkająca niedaleko ludność przychodzi naprawiać opuszczone kaplice co kilka lat. Stoją tu więc, niczym oddzielone wyspy, znacznie dłużej niż reszta budynków w okolicy.
Mijając te kościoły często zatrzymuję się, by wejść do środka. Przechodzę przez krzaki piołunu kierując się do drzwi - są otwarte, nikogo nie ma w środku. Żadnych księży, zapachu kadzidła, palących się świec. Tylko parę tanich ikon, ręczników, lekko radioaktywna biblia i obrazy świętych na ścianach. Upewniam się, czy Pismo Swięte otwarte jest na stronie z przepowiednią ery piołunu. Stoję przez chwilę w zadumie. Patrzę na radioaktywny obraz Jezusa i zadaję sobie pytanie: 'Jak długo te kościoły będą tu stać? czy mogą istnieć bez ludzi??
Pozostawiam to pytanie w murach świątynii, aby odpowiedział na nie ktoś kto w przyszłości odwiedzi to miejsce, a sama wracam na drogę by kontynuować moją podróż.
Rzeczywistosc Plutonu travelogue 2008