คุณช่างไฟ และคุณ packham ได้เฉลยและยกตัวอย่างวิธีแก้โจทย์ปัญหาของโจเซฟัส ตัวอย่างโจทย์ ปัญหาทำนองนี้คือ ถ้ามีสมาชิก m คน จัดแถวเรียงหนึ่ง แล้วให้คนที่หนึ่งเริ่มนับ 1 คนที่สองนับ 2 ไปจน ถึงคนที่ n แล้วคัดคนที่ n ออก และให้คนที่ n + 1 เริ่มนับ 1 ใหม่ คนที่ n + 2 นับ 2 ไปเรื่อย ๆ จนวกกลับ มาหาคนที่หนึ่งใหม่ โดยใครที่นับ n จะถูกคัดออกไปเรื่อย ๆ ด้วยวิธีการคัดออกนี้ ในที่สุดก็จะเหลือสมาชิก เพียง 1 คน ปัญหาคือ ถ้าจะให้อยู่รอดเป็นคนสุดท้าย เราควรจะไปอยู่ที่ตำแหน่งไหนดี ?
เพื่อให้เห็นตัวอย่างชัดเจนขึ้นดูภาพข้างล่างครับ ในกรณีมีสมาชิก 12 คน และให้นับถึง 7 จะเห็นว่าถ้าจะ ให้อยู่รอดเป็นคนสุดท้าย จะต้องยืนอยู่ในตำแหน่งที่ 12
ในกรณีที่มีสมาชิก m คน แล้วให้นับถึง 2 นั้น ได้มีผู้หาสูตรทั่วไปไว้แล้ว ดังในเอกสารอ้างอิงนี้ครับ ที่คุณ packham ได้ให้ไว้ ที่นี่
คำถามในกระทู้ที่แล้วคือ คนที่รอดเป็นคนสุดท้าย ในกรณีมีสมาชิก 50000 คน และให้นับถึง 7 เป็นคนที่ยืน อยู่ในตำแหน่งไหน
เพื่อพิสูจน์คำตอบนี้เราจำเป็นต้องใช้คอมพิวเตอร์มาช่วยแก้ปัญหา ซึ่งเราสามารถใช้ EXCEL2000 และ VBA6.0 ในการณ์นี้ได้อีกเช่นเคยครับ, dialog box ข้างล่างสาธิตการใช้โปรแกรมสำหรับคำถามข้างบน ซึ่งตัวโปรแกรมจะแสดง progress bar, เวลาที่ผ่านไปนับจากเริ่มการวิเคราะห์, และประมาณเวลาที่เหลือ ก่อนโปรแกรมจะรันเสร็จไว้ด้วย พร้อมทั้งแสดงรายละเอียดสมาชิกที่กำลังถูกคัดออก รอบที่วน และจำนวน สมาชิกที่เหลืออยู่ เพื่อน ๆ สามารถใช้โปรแกรมนี้สำหรับกรณีที่มีสมาชิกตั้งแต่ 2 จึงถึง 50000 คน ครับ และ อาจให้นับถึงตั้งแต่ 2 ไปจนถึง 20
เค้าโครงของโปรแกรมที่ใช้เป็นดังนี้ครับ
ตัวอย่างกราฟแสดงความสัมพันธ์ระหว่างตำแหน่งของสมาชิกที่เหลือรอดเป็นคนสุดท้าย (L(m,7)) กับจำนวนสมาชิก ซึ่งคำนวณไว้จนถึง 100 คน จากการให้นับถึง 7
ในกรณีที่มีสมาชิกในหลักร้อยหรือพัน เวลาที่ใช้คำนวณจะไม่นาน แต่ถ้าถึงหลักหมื่นอาจใช้เวลาเป็นชั่วโมง สำหรับ Pentium-2 ครับ (สำหรับโจทย์ปัญหาที่มีสมาชิก 50,000 คนจะใช้เวลา 2 ชั่วโมง)
คำตอบที่ได้ครับ คนที่รอดเป็นคนสุดท้าย ในกรณีมีสมาชิก 50000 คน และให้นับถึง 7 เป็นคนที่ยืนอยู่ในตำแหน่ง 38,699
การแก้ปัญหาโดยตรง จะช้าครับ ซึ่งคุณ packham ได้แนะนำวิธีแก้ปัญหาที่เร็วขึ้น โดยการใช้ความสัมพันธ์ แบบเวียนบังเกิด โดยค่อย ๆ นับขึ้นจากกรณีที่เราทราบคำตอบ ที่มีสมาชิก m จำนวนน้อย ๆ ตัวอย่างเช่น ถ้ามีสมาชิก 30 คน และนับถึง 7 เราทราบว่าในกรณีที่มีสมาชิก 3 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือ คนที่ 3
ในกรณีที่มีสมาชิก 4 คน, เราเริ่มนับจาก 7 mod 4 + 1 = 4, 1, 2 เนื่องจากคนที่ 3 คือคนที่ยืนอยู่บนตำแหน่งที่ 2
ดังนั้นในกรณีที่มีสมาชิก 4 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือคนที่ 2
ในกรณีที่มีสมาชิก 5 คน, เราเริ่มนับจาก 7 mod 5 + 1 = 3, 4 เนื่องจากคนที่ 2 คือคนที่ยืนอยู่บนตำแหน่งที่ 4
ดังนั้นในกรณีที่มีสมาชิก 5 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือคนที่ 4
ในกรณีที่มีสมาชิก 6 คน เราเริ่มนับจาก 7 mod 6 + 1 = 2, 3, 4, 5 เนื่องจากคนที่ 4 คือคนที่ยืนอยู่บนตำแหน่งที่ 5
ดังนั้นในกรณีที่มีสมาชิก 6 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือคนที่ 5
ในกรณีที่มีสมาชิก 7 คน เราเริ่มนับจาก 1, 2, 3, 4, 5 เนื่องจากคนที่ 5 คือคนที่ยืนอยู่บนตำแหน่งที่ 5
ดังนั้นในกรณีที่มีสมาชิก 7 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือคนที่ 5
ในกรณีที่มีสมาชิก 8 คน เราเริ่มนับจาก 8, 1, 2, 3, 4 เนื่องจากคนที่ 5 คือคนที่ยืนอยู่บนตำแหน่งที่ 4
ดังนั้นในกรณีที่มีสมาชิก 8 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือคนที่ 4
ในกรณีที่มีสมาชิก 9 คน เราเริ่มนับจาก 8, 9, 1, 2 เนื่องจากคนที่ 4 คือคนที่ยืนอยู่บนตำแหน่งที่ 2
ดังนั้นในกรณีที่มีสมาชิก 9 คน คนที่เหลือรอดคนสุดท้ายคือคนที่ 2
ฯลฯ กระทั่งถึงสมาชิกคนที่ 30 เราก็จะได้คำตอบ
ข้อดีของการนับแบบนี้คือเราสามารถนับข้ามได้ซึ่งจะย่นเวลาที่ใช้ไปได้มาก และจะทำให้การคำนวณเร็วขึ้นอีก ในกรณีที่มีจำนวนสมาชิกมาก ๆ ในหลัก ร้อยล้าน หรือพันล้าน
ตัวโปรแกรมแก้ปัญหาโจเซฟัส ฉบับปรับปรุง
เพื่อน ๆ สามารถเลือกความเร็วของการคำนวณได้จากปุ่ม Dawdling สำหรับการคำนวณแบบปกติ และ Expeditious สำหรับการคำนวณที่รวดเร็วขึ้น ครับ ในกรณีที่จะใช้เวลามากกว่า 5 นาทีในการคำนวณ โหมด Dawdling จะถูกเปลี่ยนเป็น Expeditious โดยอัตโนมัติ ภาพข้างล่างแสดงการคำนวณใน โหมด Dawdling สำหรับ L(1000,7) ครับ
เมื่อคำนวณในโหมด Dawdling เสร็จแล้ว
เทียบกับการคำนวณในโหมด Expeditious ที่ใช้เวลาเพียง 0.22 วินาที
การคำนวณโจทย์ดั้งเดิม L(50000,7) ซึ่งแต่เดิมอาจใช้เวลาเป็นชั่วโมง แต่ตอนนี้เพียง 0.82 วินาทีเท่านั้น
การคำนวณ L(100,000,7)
การคำนวณ L(1,000,000,7) ใช้เวลา12 วินาที
การคำนวณ L(10,000,000,7) ใช้เวลาเพียง 2 วินาที
เหตุที่ใช้เวลาสั้นลงเพราะใช้วิธีนับข้ามครับ ทำให้ไม่เสียเวลา
การคำนวณ L(100,000,000, 7)
การคำนวณ L(1000,000,000, 7)
การคำนวณ L(2000,000,000, 7)
คำขอบคุณพิเศษ สำหรับคุณ packham ในส่วน credit ครับ
เปรียบเทียบผลการคำนวณ จากโปรแกรมของคุณ packham
ความสามารถของโปรแกรมถูกขยายออกไป เพื่อน ๆ สามารถให้นับถึง 100 ได้ และ สมาชิกที่มีอยู่อาจมีได้ตั้งแต่ 2 ถึง 2 พันล้านคน ครับ