ORTAÇAĞDA  TIP

 

 

Anatomi ile fizyoloji görerek değil ancak Galen’in kitabından öğrenilen ölü ilimler haline gelmişti. Bu gibi engellemeler nedeni ile herkesin tıp mesleğine girmesine mani olunmuş, en zeki insanları gitgide artan din baskısı yüzünden kiliselere teolojik konulara yönelmeye mecbur kılmıştı. Yazarların çoğu din adamları olup latinceyi kullandılar. Ortaçağın ilk tıp kitaplarının özelliklerinden biri süpernaturalistik inanışlar taşımalarıydı.

 

Öğretime karşı asırlarca süren muhalefet, 391’de aşırı dinci hristiyanların büyük bir kalabalık ile İskenderiye Kütüphanesi’ni yakması, paha biçilmez ilim hazineleri tahrip ettikleri zaman en son haddini bulmuştu. Kilisenin tesiri işte böyle meydana gelmişti. 

               

St. Benedictus (Aziz Benedikt)  480 – 547

 

 

St.Lukas

 

529’da kurulan ve 1944’de yıkılan Monte Cassino Manastırı keşiş denilen din adamlarının tıbbi alanda yetiştikleri bir yerdi. Tıbbi bir kurum özelliği taşıyan ortaçağ manastırlarının birer köşesinde bir dispanser, yatacak hastalar için odalar, bir eczane ve bir botanik bahçe bulunuyordu.

 

Ortaçağda Avrupa’da tıp okulları da görülür

 

Hotel Dieu;  Manastır Hastahanesi 1443’de kuruldu

Salerno Tıp Okulu

Napoli’nin 6 km kadar güneyinde, deniz kıyısında bulunan Salerno şehri Avrupa’da ilk Tıp Okulu’na merkez olması bakımından daima hatırlanacaktır. Okul Yahudi Elinus, Yunan Pontus, Arap Adale ve Latin Salernus tarafından kurulmuştur.

 

Hekim ve eczacı ayırımına da gidiş oldu ve 1076 yılında Salerno Tıp Okulu’nda bu iki meslek grubu ayrılmıştı. XIII.yy’da ise resmi bir durum aldı. Alman İmparatoru ve Sicilya Kralı I.Frederick 1240’da yayınladığı bir emir ile Güney İtalya ve Sicilya’da hekimlik ve eczacılığı resmen ayırdı. Bu olay Osmanlılarda ancak XIX.yy’da görüldü.

 

Montpellier ve Bologno Tıp Okulları

Salerno Tıp Okulu yerini XII.yy’da Montpellier’e terk etmişti. Daha sonra meşhur hukuk okulunun bulunduğu Bologna’da anatomi ve cerrahlık okulu açıldı.

 

Montpellier’de yetişmiş olan değerli öğrencilerin listesine Papa olan bir hekimin ismi de ilave edilebilir.  Petrus Hispanus ( 1226 - 1277 ) XXI.John ismiyle papalık makamına seçilmişti.

 

Paris ve Padua Tıp Okulları

Montpellier’in Avrupa’nın en önemli tıp okulu olarak kalması uzun sürmemiş, Paris ve Padua Okulları tıp tarihinde yer almış ve değerli alimler yetişmiştir.

 

Ortaçağ son devirlerinin en büyük cerrahı Guy de Chauliac ( 1300 - 1367 ) çürümeyi önlemek üzere dişlerin temizlenmesi hakkında kaideler göstermek, harap olan dişin yerine başka bir insan dişi veya kemikten yapılmış yapay bir diş kullanılması tavsiyesiyle dişhekimliğine dikkate alınması gereken hizmetlerde bulunmuştur.

 

Veba

Orta Asya’dan başlamış olan veba ticaret yolları ile Avrupa’ya geçmiş ve 1343’te şiddetle hüküm sürmüştür. Salgın İtalya ve Fransa yoluyla İngiltere’yi istila etmiş ve en sonunda 1352’de Rusya’ya dayanarak orada birkaç sene sonra XVII.yy’ın sonuna kadar salgınlar meydana gelmiştir. Tedavi faydasızdı. Doğudan gelen gemiler özel limanlarda tecrid ediliyor, yolcular limanda 40 gün alı konuyordu. Burada Quranta Giorni Veba, Karantina tabiri kalmıştır. Bu kanun ilk defa 1377 yılında Adriyatik’te Ragusa’da uygulanmıştır.

 

Ortaçağ Hastaneleri

Ortaçağ Hastanelerinin ilk örneğini Rodos adasında görmek mümkündür. Bu hastane Haçlı Savaşları sırasında St.John şövalyeleri tarafından 1311’de inşa edilmişti. Şövalyeler daha sonra Malta’da yerleşmiş ve burada 1530’da bir hastane tesis etmişlerdi.

 

St.John şövalyelerini gösteren bir ilk gün zarfı