HASTANELER  -  SANATORYUMLAR

 

         

       Amasya Darüşşifası                        Süleymaniye Darüşşifası                           Dünya Tıp Birliği XI. Kongresi

 

PTT idaresi, Dünya Tıp Birliği XI. Kongresi nedeniyle 29.09.1957 tarihinde iki pul tedavüle çıkarmıştır. 25 kuruş değerindeki pul Amasya Darüşşifası’nın dış cephesini göstermektedir. Bu bina 1304 – 1316 yılları arasında İran’da hükümdarlık eden ve Olcaytu adıyla anılan Gıyasettin Mehmet’in karısı Yıldız Hatun tarafından 1308 – 1309 yıllarında yaptırılmıştır. Bina tamamen Türk mimarisi tarzında inşa edilmiştir. 65 kuruş değerindeki pul Süleymaniye külliyesinden bir kısmı göstermektedir. Süleymaniye Darüşşifası, Camii ile birlikte Kanuni Sultan Süleyman tarafından 400 sene önce 1557’de inşa ettirilmiştir. Bu asra gelinceye kadar tam teşekküllü bir hastane vazifesi görmüş ve bu müessesede çeşitli hekim ve cerrahlar yetişmiştir. Darüşşifa’nın ayrı bir bölümü ise sadece akıl hastalarına itina ile bakılmıştır. 

 

PTT idaresi Kayseri Şifaiyesi’nin kuruluşunun 750. yıldönümü nedeni ile 60 kuruş değerinde bir anma pulunu 01.11.1956 yılında tedavüle çıkartmıştır. Pulun üzerinde Kayseri Şifaiyesi görülmektedir. Biri tıp öğretimi yapılan, diğeri hasta tedavi edilen iki binadan oluşan Şifaiye, Selçuk hükümdarı II.Kılıç Arslan’ın kızı Cevher Nesibe Hatun’un vasiyeti üzerine 1206 yılında hükümdar Gıyasettin Keyhüsrev tarafından inşa ettirilmiştir. Giyasiye, Çifteler veya Çifte Medrese diye de adlandırılan bu şifaiye Türkler tarafından Anadolu’da vücuda getirilen ilk tıp kurumudur.

 

 

 

 

PTT idaresi 1960 Manisa Mesir Bayramı nedeni ile dört puldan oluşan bir anma serisi çıkartmış, 40+5 kuruşluk iki pul Manisa Bimarhanesi resmini taşımaktadır.

 

 

 

 

 

PTT idaresi Sivas Şifaiyesi’nin kuruluşunun 750. yıldönümü nedeni ile 50 kuruş değerinde bir anma pulunu 01.07.1967 yılında tedavüle çıkartmıştır. Bu pulun hazırlanmasında kullanılan resim Sivas Valiliği’nden temin edilmiştir.

                                                                

 

 

ETFAL HASTANESİ       Şişli’de kurulu Türkiye’nin ilk çocuk hastanesi ve modern hastaneciliğin uygulandığı ilk sağlık kurumudur. II.Abdülhamid tarafından 12 Şubat 1898’de henüz sekiz aylıkken ölen kızı Hatice Sultan’ın anısına yaptırmıştır.

 

Hastanenin Şişli’de Balmumcu Çiftlik-i Hümayunu arazisinde yapılması kararlaştırılmış, Berlin’deki Kaiser ve Kaiserin Friedrich Kinderkrankenhaus adlı çocuk hastanesinin planları esas alınarak 2 Haziran 1898’de inşaata başlanmıştır. Mimarlığını Franz Niebermann inşaat eminliğini de Vasfi Rıza Zobu’nun babası Hasan Rıza Bey yapmış, bir yılda tamamlanmıştır. 5 Haziran 1899 günü 671 çocuğun sünnet edildiği bir düğünden sonra “ Hamidiye Etfal Hastane-i Âlisi ” adıyla hasta kabulüne başlanmıştır. Başhekimliğine kuruluşunda önemli payı bulunan İbrahim Paşa getirilmiştir. Din ve ırk ayrımı gözetilmeksizin bütün çocuklar parasız tedavi edilmekte ve ilaçları da hastaneden verilmekteydi.

 

Pavyon sistemindeki hastanede merkez bina, bakteriyoloji kısmı, kimya laboratuarı, muayenehane dairesi,  beş pavyon, mutfak, çamaşırhane ile etüv ve kalorifer dairesi bulunmaktaydı. Birinci pavyon deri hastalıkları ve frengiye, ikincisi cerrahiye, üçüncüsü bulaşıcı olmayan hastalıklara, dördüncüsü iç hastalıklarına ayrılmıştı.

 

Padişahın özel ilgisi ve İbrahim Paşa’nın bilgi ve becerisi sayesinde hızlı bir gelişme gösteren hastaneye ertesi yıl yeni bir poliklinik yapılmış, alt katına da eczane ve ecza laboratuarı yerleştirilmiştir. 1902’de 22 yataklı yeni bir hariciye pavyonu eklenmiş ayrıca bir kütüphane ile bir de fotoğraf atölyesi açılmış, bir röntgen makinesi kullanıma girmiştir. Yine bu yıl II.Abdülhamid, Karahisar Maden Suyu gelirini vakıf olarak hastaneye bağışlamıştır.

 

1903 yılında modern araç gereç ile donatılmış bir fiziko-terapi bölümü, ayrıca çocukların jimnastik yapması için bir yer tesis edilmiş, serum ve aşı hazırlamak için bir laboratuar kurulmuş ve hastaneye Hamidiye Suyu getirilmiştir. 1904’te ülkedeki ilk çocuk sanatoryumu burada 24 yatakla hizmete girmiştir. 1905 – 1906’da da kadın hastalıkları, bulaşıcı hastalıklar pavyonları, kimyahane, cami ve saat kulesi yapılmıştır.

 

Türkiye’de ilk kez steteskop kullanımı Dr.İbrahim Bey’in Almanya’dan getirdiği 6 steteskopla bu hastanede başlamıştır. Türkiye’de kaloriferle ısınan ilk hastane olma özelliğine de sahiptir. Op.Dr.Rasih Emin Arlı ilk defa Cemil Paşa (Topuzlu) tarafından uygulanmış olan röntgen ışınları ile kanser tedavisini bu hastanede devam ettirmiştir.

 

Hastane II.Meşrutiyet’e kadar en parlak dönemini yaşamış, ancak 1908’den sonra tahsisatı azaltılmış, seçkin hekimler ayrılmış ve kaderine terk edilmiştir. 1909’da belediyeye ait diğer sağlık kurumları ile birlikte Müessese-i Hayriye-i Sıhhiye Müdüriyeti’ne bağlanmıştır. Onarılan hastanenin donanımı, araç gereçleri yenilenmiş ve diş hastalarına hizmet verecek bir ünite açılmış, röntgen dairesi yenilenmiştir.

 

Hastane Cumhuriyet’in kurulması ile Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’na bağlanmıştır. Çocuk hastanesi olmasına rağmen bu yörede başka bir tam teşekküllü hastane bulunmadığından büyük yaştaki hastaları da kabul etmek zorunda kalmıştır. O günlerde 200 yatak kapasitesine sahip olan hastanenin bugünkü yatak sayısı 1050’dir.

                   

              

Ankara Devlet Hastanesi’nin esesi                Aynı pulun 1944 yılında Anwers’e yollanmış ve sansür görmüş zarfı

 

Aynı zarftan sansür detayı; Gamalı haçın üstünde kartal simgesi, “ GEÖFFNET ” “ AÇILDI ” yazıyor.

II.Dünya Savaşı sırasında Alman ordusu tarafından sansür edilmiştir.

 

               

Çeşitli ülkelerden çıkmış hastane pulları ve damgası

 

PTT Erenköy Sanatoryum’unu gösteren pulun ilk gün zarfı taahütlü olarak Bursa’dan Kanada’ya yollanmış.

 

Erenköy Sanatoryumu 1932 yılında açılmış 1977’de SSK’ya devredilmiş, genişletilip modernleştirildikten sonra Erenköy Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi adıyla faaliyete geçmiştir.

 

Almanya, Dr.Otto Geßler Hastanesi flamı

 

                         

Dünyanın çeşitli ülkelerinden çıkmış sanatoryum pulları