Баоань
Ту хэмээх монгортой тєслєг монгол угсаатны нэг нь баоаньчууд болно. Баоаньчууд нь Хєхнуур мужийн Хуанань тєвд vндэстний єєртєє засах жиvгийн Дvнрэ сяний Наяндаг нэгдэлд баоань хэлтэй монгорчууд тєвлєрєн суудаг байна. Баоаний хэл, хэв заншил нь дунсян болон ту нартай ойролцоо аж. Мин улсын vед (Ванли хааны vед) Хєхнуурын Тунжэ сяньд Бао-ань гэдэг хуаран байгуулахад тус хот баригдан, улмаар тэнд тєвлєн суудаг баоань ястан бvрэлдсэн байна.
Чин улсын vед Сюньхуагаас Ганьсуд очиж Жишишань уулын дэргэдэх Линся Дазяхэ, Можи хэмээх газраар нутаглах болов. Чигэснээр Дадvнь, Ганьмэй, Гаоли зэрэг гурван тосгон vvсэж <Баоаний гурван тосгон> гэж алдаршив. Баоаньчууд нь одоо Линсянгаас баруунтайгуур Жишишань уулыг тvшин, зvvгээрээ хатан голтой нvvрлэн сууж буй. Баоаний шашин мєргєл нь ислам шашин болох ба тvvнд шинэ хуучин хоёр бvлэг байдаг байна. Бєх барилдах, морь уралдах нум сум харвах зэрэг эрийн гурван наадам наадах заншлаараа монголчуудтай адилавтар болно.
Баоань гэдэг нэр <Бао> хамгаалах, <ань>-амар тєвшин гэсэн хоёр vгнээс бvтэн нийлээд <Амар тєвшинг хамгаалах> гэсэн утгатай болж байна.
Баоаньчууд XIX зууны дунд vед Хотонгийн бослогод оролцож явжээ. Баоань хvн ам 1978 оны байдлаар 68000 болно.