Äýýä Ìîíãîë÷óóä
Äýýä Ìíãîë ãýæ Õºõíóóðûí ãàçàð íóòàãëàõ õîøóóä àéìãèéã õýëýõ áºãººä ýäíèé ºâºã äýýäýñ íü Àð ìîíãîëîîñ òóñ ãàçàð íóòàãò øèëæèí ívvæ î÷ñîí õvìvvñ þì. ×èíãèñ õààíû õvv Õàáàò Õàñàðûí 7-ð vå áîëîõ Àãñàãàëäàé íî¸íû õî¸ð õvvãèéí àõìàä Àðàãòºìºð íü õî÷èí, æàëàéä, äºðâºä, ãîðëîñ, àð õîð÷èí, äºðâºí õvvõýä, çóó ìÿíãàí, óðàäûí íî¸äûí äýýä óã áºãººä íºãººõ õvv Vðýãòºìºðèéí õàðúÿàíû àéìàã íü Îéðàäûí Ýñýí õààíû våä áàðóóí çvã ívvæ 4 îéðàäûí ávðýëäýõvvíä áàãòñàí õîøóóä àéìàã áîëîâ. Õîøóóäûí ýçýí Òºðáàéõ õýìýýõ Ãvø õàí 1636 îíû ºâºë Õºõíóóðò õvð÷ òóñ íóòãèéã ýçýëæ áàéñàí Õàëõûí Öîãò òàéæòàé áàéëäàí äèéëæ Õºõíóóðûã ýçýðõýí ñóóæýý. Äàðàà íü Ãvø õàí Òºâäèéã ýçëýí Õºõíóóð Òºâäèéã õîøóóäûí íî¸ðõîëä îðóóëàâ. Ñàÿõ Ãvø õàíû 10 õºâãvvíèé óäàì íü Õºõíóóðûí õîøóóäûí 21 õîøóóíû ºâºã áîëîâ. ̺í ýíý våä Ãàëäàí áîøèãòûí òºðºë Öîðîñ îâîãò Çîäîâ áààòàð, Çîðèãò õîøóó÷ ãýäýã àõ ävv õî¸ð àëáàòàà äàãóóëàí Õºõíóóðò èðæ ñóóñíààð Õºõíóóðûí öîðîñ 2 õîøóóíû äýýäýñ áîëñîí áàéíà.
Áàñ äºðâºí îéðàäûí íýãýí áîëîõ Òîðãóóäûí äýýä óã Âàí õàíû 6-ð vå Ìàõà÷ ̺íõèéí õvv Áîéãî ºðëºãèéí 3-ð õvv Áîð-Àãàëàõ, Ìàíõàé íàð Õºõíóóðò èðæ Òîðãóóäûí 4 õîøóóã vvñãýñýí áà Õéîäûí íýã õîøóó, Õàëõûí íýã õîøóó òóñ òóñ ívví èðæ ñóóðûøæýý. Õºõíóóðûí õîøóóíä ÷óóëãàí ýñ áàéãóóëñàí áºãººä Ñèíèíä ñóóãàà àìáàí ñàéäàä çàõèðóóëñàí áàéíà.