Ana sayfa | Hukuk Sayfası | Mevzuat Sayfası
AVUKATLIK KANUNU
KANUN NO: 1136
19 Mart 1969
(Resmi Gazete ile neşir ve ilânı: 7 Nisan 1969 - Sayı: 13168)
5.t. Düstur, c.8 - s.1694
BİRİNCİ KISIM
AVUKATLIK VE AVUKAT
AVUKATLIĞIN MAHİYETİ
MADDE 1 - Avukatlık, kamu hizmeti ve serbest bir meslektir. Avukat, görevini yerine getirmede bağımsızdır.
AVUKATLIĞIN AMACI
MADDE 2 - Avukatlığın amacı, hukukî münasebetlerin düzenlenmesine, her türlü hukukî mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesine ve genellikle hukuk kurallarının tam olarak uygulanması hususunda yargı organları ve hakemlerle resmî ve özel kurul ve kurumlara yardım etmektir.
Avukat bu amaçla hukukî bilgi ve tecrübelerini adalet hizmetine ve kişilerin yararlanmasına tahsis eder.
Adlî merciler ve diğer resmî daireler, avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı olmakla yükümlüdürler
İKİNCİ KISIM
AVUKATLIK MESLEKİNE KABUL
AVUKATLIĞA KABUL ŞARTLARI
MADDE 3 - (Değişik: 2178 - 30.1.1979) Avukatlık mesleğine kabul edililebilmek için:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) Türk hukuk fakültelerinden birinden mezun olmak veya yabancı memleket hukuk
fakültesinden mezun olup da Türkiye hukuk fakülteleri programlarıına göre noksan kalan
derslerden başarılı sınav vermiş bulunmak,
c) Avukatlık stajını tamamlayarak staj bitim belgesi almış bulunmak,
d) Levhasına yazılmak istenen baro bölgesinde ikametgâhı bulunmak,
e) Bu Kanuna göre avukatlığa engel bir hali olmamak gerekir.
İSTİSNALAR
MADDE 4 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Adlî, İdarî ve askerî yargı hâkimlik ve savcılıklarında,Anayasa Mahkemesi raportörlüklerinde, Danıştay üyeliklerinde, kuruluşlarında avukat bulunan bakanlıklar ve katma bütçe ile yönetilen genel müdürlükler hukuk müşavirliği görevlerinde veya üniversiyete bağlı fakülteler hukuk ilmi dersleri profesörlük, doçentlik, yardımcı doçentlik veya doktor araştırma görevliliğinde en az 4 yıl süre ile hizmet etmiş olanlar 3 üncü maddenin (c)bendinde yazılı kayıttan vareste tutulurlar.
(Değişik: 2178 - 30.1.1979) Yabancılardan Türk uyrguğuna kabul olunanlardan, yabancı bir hukuk fakültesinden mezun olup da, geldikleri yerlerde, beş yıl süre ile mahkemelerin her derecesinde avukatlık etmiş ve avukatlığı meslek edinmiş bulunanlar 3 üncü maddenin (b)bendinde yazılı olduğu şekilde Türk Hukuk fakülteleri programlarına göre noksan kalan derslerden, usulüne uygun olarak yapılan sınavı başarıyla vererek tasdikname almış ve ayrıca Türkçeyi iyi bilir oldukları da bir sınavla anlaşılmış bulunursa, 3 üncü maddenin (c) bendinde yazılı kayıttan vareste tutulurlar. Birinci fıkrada gösterilenlerin baro levhasına yazılmasında, 17 inci maddenin (1) ve (2) nci bendlerinde yazılı belgelerden başka sicil özetlerinin onanmış birörneğinin de verilmesi gereklidir.
AVUKATLIĞA KABULDE ENGELLER
MADDE 5 - Ayağıda yazılı durumlardan birinin varlığı halinde, avukatlık meslekine kabul istemi reddolunur.
a) Kesinleşmiş bir kararla yüz kızartıcı bir suçtan veya ağır hapsi gerektiren bir cürümden mutlak olarak yahut kasdî bir cürümden bir sene veya daha ziyade hasip cezası ile hüküm giymek,
b) (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Kesinleşmiş bir disiplin kararı sonucunda hâkim, memur veya avukat olma niteliğini kaybetmiş olmak,
c) Avukatlık meslekine yaraşmayacak tutum ve davranışları çevresince bilinmiş olmak,
d) Avukatlık mesleki ile birleşemiyen bir işle uğraşmak,
e) Mahkeme kararı ile kısıtlanmış olmak,
f) İflâs etmiş olup da itibarı iade edilmemiş bulunmak (Taksiratlı ve hileli müflisler itibarları iade edilmiş olsa dahi kabul olunmazlar),
g) Hakkında aciz vesikası verilmiş olup da bunu kaldırmamış bulunmak,
h) Avukatlığı sürekli olarak gereği gibi yapmaya engel vücut veya akılca malul olmak,
(Değişik 2. ve 3. Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Taksirli suçlar hariç olmak üzere beş yıldan fazla hapis veya ağır hapis cezasıyla veya zimmet, ihtisas,irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak ve dolanlı iflas suçlarından biri ile kesin olarak hüküm giymiş olanlar affa uğramış olsalar da avukatlığa kabul edilmezler.
Adayın birinci fıkranın (a)bendinde yazılı cezalardan birini gerektiren bir suçtan kovuşturma altında bulunması halinde, avukatlığa alınması isteği hakkındaki kararın bu kovuşturmanın sonuna kadar bekletilmesine karar verilebilir.
Şu kadar ki ceza kovuşturmasının sonucu ne olursa olsun avukatlığa kabul isteğinin geri çevrilmesi gereken hallerde, sonuç beklenmeden istek karara bağlanır.
BAROYA YAZILMA İSTEMİ
MADDE 6 - (Değişik: 2178 - 30.1.1979) Mahkemeler ve avukat yanındaki stajlarını bitirdiklerine dair belge alanlar veya 4 üncü maddedeki şartları haiz bulunanlar, başvurdukları yer barosuna ait levhaya yazılmalarını dilekçe ile isteyebilirler.
KARAR
MADDE 7 - Baro yönetim kurulu, levhaya yazılma istemi hakkında başvurma dilekçesinin varış tarihinden itibaren bir ay içinde gerekçeli olarak karar vermekle ödevlidir.
Süresi içinde karar verilmediği takdirde, adayın avukatlığa kabul istemi reddedilmiş sayılır. Bu halde aday bir aylık sürenin bitiminden itibaren onbeşgün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. İtiraz üzerine 8 inci madde hükmü kıyas yolu ile uygulanır.
REDDE VEYA KOVUŞTURMA SONUNA KADAR BEKLENMESİNE DAİR KARARA İTİRAZ
MADDE 8 - Baro Yönetim Kurulu, avukatlığa kabul istemini reddettiği veya kovuşturma sonuna kadar beklenmesine karar verdiği takdirde bunun gerekçesini kararında gösterir. Gerekçeli karar adaya tebliğ olunur.
Aday, bu karara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde, kararı veren baro vasıtasiyla Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. Baro tarafından adaya, itiraz tarihini tesbit eden bir belge verilir. Bu belge hiçbir vergi, harç ve resme tabi değildir.
Türkiye Barolar Birliği itiraz üzerine dosya üzerine gerekli incelemeleri yaptıktan sonra, itirazı kabul veya reddeder. Türkiye Barolar Birliği itiraz tarihînden itibaren bir ay içinde bir karar vermezse, itiraz reddedilmiş sayılır.
Adayın levhaya yazılması hakkındaki Baro Yönetim Kurulu kararı ile itirazın kabul veya reddi hakkındaki Türkiye Barolar Birliği kararları onaylamak üzere, karar tarihinden itibaren bir ay içinde Adelet Bakanlığına gönderilir. Bu kararlar Adalet Bakanlığının onaylaması ile kesinleşir.
Baro yönetim kurulunun avukatlığa kabul isteminin reddi veya kovuşturma sonuna kadar beklenmesi hakkındaki kararları, süresi içinde itiraz edilmediği takdirde kesinleşir.
(Değişik 6. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Adalet Bakanlığının dördüncü fıkra uyarınca verilecek kararları kesin olup aday, ilgili baro ve Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu bu kararlar aleyhine idarî Yargı Merciine başvurabilirler.
Barolar, kesinleşen kararları derhal yerine getirmeye mecburdurlar.
AVUKATLIK RUHSATNAMESİ VE YEMİN
MADDE 9 - Avukatlık meslekine kabul edilen adaya, ilgili baro tarafından bir ruhsatname verilir.
Avukatlığa kabul, ruhsatnamenin verildiği andan itibaren hüküm ifade eder. Aday böylece avukatlığa kabul edildikten sonra (Avukat) unvanını kullanmak hakkını kazanır. Durum Türkiye Barolar Biriliğine bildirilir. Ruhsatnameler, Türkiye Barolar Birliği tarafından tek tip olarak bastırılır.
Mesleke kabul edilen avukata ruhsatname verilirken, baro yönetim kurulu önünde aşağıdaki şekilde andiçtirilir: "Kanuna, ahlâka, meslekin onuruna ve kurallarına uygun davranacağıma namusun ve vicdanım üzerine andiçerim."
Avukatın andiçtirildiği, andın metnini de kapsayan bir tutanağa bağlanır ve ilgilinin dosyasında saklanır. Tutanak baro yönetim kurulu üyeleri ile birlikte andiçen avukat tarafından imzalanır.
RET KARARININ BİLDİRİLMESİ
MADDE 10 - Avukatlık meslekine kabul edilmek için baroya başvuran bir adayın bu isteminin reddine veya kovuşturma sonuna kadar beklenmesine dair kararlar kesinleşince, ilgili baro, adayın adını diğer barolara ve Türkiye Barolar Birliğine bildirir. Bu halde, ret ve bekleme sebepleri ortadan kalkmadıkça, hiçbir baro o kimseyi levhasına yazamaz
ÜÇÜNCÜ KISIM
YASAK HALLER
AVUKATLIKLA BİRLEŞEMİYEN İŞLER
MADDE 11 - Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya meslekin onuru ile bağdaşması mümkün olmıyan her türlü iş avukatlıkla birleşemez.
AVUKATLITLA BİRLEŞEBİLEN İŞLER
MADDE 12 - (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Aşağıda sayılan işler 11 inci madde hükmü dışındadır:
b) Yüksek, orta ve ilköğretimde profesör, doçent, yardımcı doçent ve öğretmenlik,
c) Özel hukuk tüzelkişilerinin hukuk müşavirliği ve sürekli avukatlığı ile bir avukat yazıhanesinde ücret karşılığında avukatlık,
d) Hakemlik, tasfiye memurluğu, yargı mercilerinin veya adli bir dairenin verdiği herhangi bir görev veya hizmet,
e) Kamu İktisadî Teşebbüsleri Hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede başka bir iş veya hizmetle uğraşmaları yasaklanmamış bulunmak şartıyla; bu Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren İktisadî Devlet Teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ve iktisadî Devlet Teşekkülleri ile Kamu iktisadî kuruluşları dışında kalıp sermayesi Devlete ve diğer kamu tüzelkişilerine ait bulunan kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği, denetçiliği,
f) Anonim, limitet, kooperatif şirketlerin ortaklığı, yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği ve komandit şirketlerde komanditer ortaklık,
g) Hayrî, ilmî ve siyasi kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği,
h) Gazete ve dergi sahipliği veya bunların yayım müdürlüğü Milletvekilleri hakkında, 3069 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeliği ile Bağdaşmayan İşler Hakkında Kanun Hükümleri saklıdır.
(e) bendinde gösterilenlerin, Hazinenin, belideye ve özel idarelerin, il ve belideyelerin yönetimi ve denetimi altında bulunan daire ve kurumların köy tüzelkişiliklerinin ve sermayesinin yarıdan fazlası Devlete ait şirket ve kuruluşların aleyhinde; il genel meclisi ve belediye meclisi üyelerinin de,bağlı bulundukları tüzelkişilerin aleyhindeki dava ve işleri takip etmeleri yasaktır.
Bu yasak avukatların ortaklarını ve yanlarında çalıştırdıkları avukatlarıda kapsar.
Bir kadroya bağlı olarak aylık veya ücreti Devlet, il veya belediye bütçelerinden yahut Devlet, il veya belediyelerin yönetimi ve denetimi altındaki daire ve müessese yahut şirketlerden verilen müşavir ve avukatlar,yalnız bu daire müessese ve şirketlere ait işlerde avukatlık yapabilirler.
AVUKATIN HAKİM VEYA SAVCI İLE HISIMLIK VEYA EVLİLİK MÜNASEBETİ
MADDE 13 - Bir hâkim veya Cumhuriyet Savcısının eşi, sebep veya nesep itibarîyle usul ve füruundan veya ikinci dereceye kadar (Bu derece dahil) hısımlarından olan avukat, o hâkim veya Cumhuriyet Savcısının baktığı dava ve işlerde avukatlık edemez.
BAZI GÖREVLERDEN AYRILANLARIN AVUKATLIK EDEMEME YASAĞI
MADDE 14 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Emeklilik ve istifa gibi sebeplerle görevlerinden ayrılan adlî, idarî ve askeri yargı hakim ve savcıları ile Anayasa Mahkemesi raportörlerinin münhasıran hizmet gördükleri mahkeme veya dairelerde buralardan ayrılma tarihinden itibaren iki yıl süre ve avukatlık yapmaları yasaktır.
Yukarıki fıkra hükmü Anayasa Mahkemesi üyeleri ve Yüksek Mahkemeler hakimleri hakkında da uygulanır.
(Değişik 3.Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Devlet, belediye, il özel idare ve ve Kamu İktisadî Teşebbüsleri Hakkında 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren iktisadi Devlet Teşekkülleri ve kamu iktisadî kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinde,çalışanlar, buralardan ayrıldıkları tarihten itibaren iki yıl geçmeden ayrıldıkları idare aleyhine dava alamaz ve takipte bulunamazlar.
(Ek Fıkra: 2442 - 1.4.1981) Askerî Yargıtay Başkanı,Başsavcısı, İkinci Başkanı, Daire Başkanları ve Üyeleri, Milli Savunma Bakanlığı Askeri Adelet İşleri Başkanı, Askeri Adelet Teftiş Kurulu Başkanı,Genelkurmay Adli Müşaviri, sıkıyönetim adli müşavirleri ve sıkıyönetim askerî mahkemelerinde görevli hakim ve savcılar ile yardımcıları, başka hizmetlere atanmış olsalar bile anılan görevlerden ayrıldıkları tarihten itibaren üç yıl süre ile sıkıyönetim askeri mahkemelerinde avukatlık yapamazlar.
DÖRDÜNCÜ KISIM
STAJ
GENEL OLARAK
MADDE 15 - (Değişik: 2178 - 30.1.1979) Avukatlık stajı bir yıldır. Stajın bu kısmında yer alan hükümler uyarınca ilk altı ayı mahkemelerde ve kalan altı ayı da en az beş yıl kıdemi olan (bu beş yıllık kıdem, hesabına Kanunun 4 üncü maddesinde yazılı hizmette geçen süreler de dahildir.) bir avukat yanında yapılır.
Stajın hangi mahkeme ve adalet dairelerinde, ne surette yapılacağı yönetmelikte gösterilir.
ARANACAK ŞARTLAR
MADDE 16 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) Bu kanunun 3 üncü maddesinin (a), (b) ve (e) bentlerinde yazılı şartları haiz olanlar ve 5 inci maddede gösterilen engeli bulunmıyanlar staj yapacakları yer barosuna bir dilekçe ile başvururlar.
DİLEKÇEYE EKLENECEK BELGELER
MADDE 17 - 16 ncı madde gereğince verilecek dilekçeye, aşağıda gösterilen belgeler eklenir.
1. Kanunun aradığı şartlara ilişkin belgelerin asılları ile onanmış ikişer örneği,
2. Adayın 3 üncü maddenin (f) ve 5 inci maddesinin (a) bendlerinde yazılı halleri bulunmadığını gösteren bildiri kâğıdı,
3. Yanında staj göreceği avukatın yazılı muvafakati,
4. Adayın ahlâk durumu hakkında, o baroya yazılı iki avukat tarafından düzenlenmiş tanıtma kâğıdı.
Bu belgelerin birer örenği baro başkanı tarafından onaylanarak Türkiye Barolar Birliğine gönderilir. Diğer örnek veya asılları barodaki dosyasında saklanır. 22 nci maddenin 2 ve 3 üncü fıkralarında yazılı hallerde, adayın yanında staj göreceği avukatın yazılı muvafakatine ait belge aranmaz.
(Değişik son fıkra: 3256 - 22.1.1986) Staj isteminde bulunan tarafından verilen bildiri kâğıdının hilafı ortaya çıktığı takdirde, aday hakkında Türk Ceza Kanununun 528 inci maddesine göre ceza tayin olunur.
İSTEMİN İLANI
MADDE 18 - Adayın istemi, yukarıdaki maddede yazılı hususlarla birlikte, istem tarihinden itibaren on gün içinde baronun ve adelet dairesinin uygun bir yerinde on beş gün süre asılarak ilân olunur. Her avukat veya stajyer yahut diğer ilgililer, bu süre içinde, adayın stajyer listesine yazılmasına itirazda bulunabilirler. Şu kadar ki, itirazın incelenebilmesi, açık delil veya vâkıaların gösterilmiş olmasına bağlıdır.
RAPOR
MADDE 19 - Baro başkanı, istemin ilânından önce, baroya bağlı avukatlardan birini adayın gerekli nitelikleri taşıyıp taşımadığını ve avukatlıklabirleşmiyen bir işle uğraşıp uğraşmadığını araştırarak bir rapor düzenlemek üzere görevlendirir.
Görevlendirilen avukat, raporu en geç onbeş gün içinde baroya vermekle yükümlüdür.
KARAR
MADDE 20 - Baro yönetim kurulu, itiraz süresinin bitmesinden itibaren bir ay içinde, 19 uncu maddede yazılı raporu da göz önünde tutarak, adayın stajyer listesine yazılıp yazılmaması hakkında gerekçeli bir karar verir. Karar ilgiliye tebliğ edilmekle beraber, bir örneği de incelenmek üzere dosyası ile birlikte o yer Cumhuriyet Savcılığına verilir.
Bu karar aleyhine baro yönetim kurulu üyeleri karar tarihinden, o yer Cumhuriyet savcısı kararın kendisine verildiği, ilgili ise kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilirler.
Birinci fıkrada yazılı süre içinde bir karar verilmemiş olması halinde talep reddedilmiş sayılır. Bu takdirde, bir aylık sürenin bitiminden itibaren onbeş gün içinde aday Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir.
(Değişik fıkra: 3256 - 22.1.1986) Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği karar Adalet Bakanlığının onayı ile kesinleşir. Adalet Bakanlığının kararı aleyhine stajyer adayı ve Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu İdari Yargı Merciine başvurabilir.
STAJIN BAŞLANGICI
MADDE 21 - Avukatlık stajı listeye yazılma ile başlar. İtiraz yazılmayı durdurur.
YANINDA STAJ YAPILACAK AVUKAT
MADDE 22 - Avukat yanında staja başlayabilecekleri Cumhuriyet savcılığınca baroya bildirilenler, evvelce dilekçelerinde gösterdikleri ve muvafakatini aldıkları avukat yanında staja başlarlar. Baro başkanının isteği veya ilgililerin başvurması üzerine, baro yönetim kurulu, stajın dilekçede gösterilenden başka bir avukat yanında yapılmasına karar verebilir.
17 nci maddenin 3 üncü bendinde yazılı belgeyi almak imkânını bulamıyan adayların hangi avukat yanında staj göreceğini baro başkanı tayin eder.
Avukat, ikinci ve üçüncü fıkralardaki halllerde stajiyeri kabul zorunluluğundadır.
STAJIN YAPILMASI VE STAJİYERİN ÖDEVLERİ
MADDE 23 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Staj kesintisiz olarak yapılır. Stajyerin askerlik görevi ile kendisinin veya bakmaya mecbur olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması gibi elinde olmayan haklı sebeplere dayalı engeller sonucu staja devam edememesi halinde ve bu hallerin belgelendirilmesi şartıyla, engelin ortadan kalkmasından sınraki bir ay içinde başvurduğu takdirde devam edemediği günler; mahkeme stajı sırasında, Adalet Komisyonu, avukat yanındaki stajı sırasında ise baro yönetim kurulu kararı ile tamamlattırılır. Stajın yapıldığı yere göre Adalet Komisyonu başkanı ve baro başkanı, haklı engeller halinde stajyerlere otuz günden fazla olmamak üzere izin verebilir.
Stajyer, staj süresi içinde duruşmalara avukatla birlikte girmek, staj konferanslarına devam etmek, baro yönetim kurulu ve yanında çalıştığı avukat tarafından verilen işleri yapmak, dava evrakını düzenlemek ve yönetmelikte gösterilecek diğer ödevleri yerine getirmekle yükümlüdür.
(Ek Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Hâkimlik stajında geçen süreler,avukatlık stajında nazara alınmaz.
STAJ RAPORLARI
MADDE 24 - (Değişik: 2178 - 30.1.1979) Staj, Adalet Komisyonunun, baronun ve yanında çalışılan avukatın gözetimi altında yapılır.
Stajyer hakkında, yanında staj gördüğü hakimler, Cumhuriyet Savcıları tarafından staj durumu, meslekî ilgisi ve ahlâki durumunu belirten bir belge verilir.
Yanında staj görülen avukat tarafından, ilk üç ayın bitiminde ve staj süresinin sonunda da kesin olarak, staj durumunu ve adayın meslekî ilgisi ile ahlâki durumunu da kapsayan bir rapor verir.
STAJ SÜRESİNİN UZATILMASI
MADDE 25 - (Değişik: 2178 - 30.1.1979) Baro yönetim kurulu, staj hakkındaki kesin rapor üzerine, staj bitim belgesinin verilmesine veya staj süresinin azami 6 ay uzatılmasına karar verir.
Yönetim kurulunun bu kararları kesindir.
STAJİYERLERİN VEKALET ALMASI
MADDE 26 - (Değişik: 2178 - 30.1.1979) Stajyerler, avukat yanında staja başladıktan üç ay sonra, avukatın yazılı muvafakati ile ve onun gözetimi altında, icra tetkik mercii hakimlikleri ile sulh mahkemelerinde ve icra ve iflâs dairelerinde görülen dava ve işlerde vekâlet alabilirler.
Stajyerlerin bu yetkisi, stajyere baro yönetim kurulunca, staj bitim belgesi verilmesi isteğinin reddi kararının kesinleşmesi halinde sona erer.
STAJYERLERE BAROLARCA YAPILACAK YARDIM
MADDE 27 - Stajyerlere barolarca yardım yapılabilir. Bu yardımın şekil ve şartları Türkiye Barolar Birliğince belirtilir.
BEŞİNCİ KISIM
AVUKATLIK SINAVI
MADDE 28-33 - (30 Ocak 1979 tarih ve 2178 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
ALTINCI KISIM
AVUKATIN HAK VE ÖDEVLERİ
GENEL OLARAK
MADDE 34 - Avukatlar, yüklendikleri görevleri, bu görevin kutsallığına yakışır bir şekilde özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmek ve avukatlık unvanının gerektirdiği saygı ve güvene yakışır bir şekilde hareket etmekle yükümlüdürler.
YALNIZ AVUKATLARIN YAPABİLECEĞİ İŞLER
MADDE 35 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) Kanun işlerinde ve hukukî meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adlî işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek,yalnız baroda yazılı avukatlara aittir.
Baroda yazılı avukatlar birinci fıkradakiler dışında kalan resmî dairelerdeki bütün işleri de takip edebilirler.
Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir,davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir.
Hukuk ve Ceza Muhakemeleri Usulleri kanunları ile diğer kanun hükümleri saklıdır.
SIR SAKLAMA
MADDE 36 - Avukatların, kendilerine tevdi edilen veya gerek avukatlık görevi, gerekse Türkiye Barolar Birliği ve barolar organlarındaki görevleri dolayısiyle öğrendikleri hususları açığa vurmaları yasaktır.
Avukatların birinci fıkrada yazılı hususlar hakkında tanıklık edebilmeleri, iş sahibinin muvafakatini almış olmalarına bağlıdır. Ancak, bu halde dahi avukat tanıklık etmekten çekinebilir.
Yukarıki hükümler, Türkiye Barolar Birliği ve baroların memurları hakkında da uygulanır.
İŞİN REDDEDİLDİĞİNİN BİLDİRİLMESİ
MADDE 37 - Avukat, kendisine teklif olunan işi sebep göstermeden reddedilebilir. Reddin, iş sahibine gecikmeden bildirilmesi zorunludur.
İşi iki avukat tarafından reddolunan kimse, kendisine bir avukat tayinini baro başkanından isteyebilir.
Baro başkanı tarafından tayin olunan avukat, işi ücret karşılığında takip etmek zorundadır.
İŞİN REDDİ ZORUNLULUĞU
MADDE 38 - Avukat;
a) Kendisine yapılan teklifi yolsuz veya haksız görür yahut sonradan yolsuz veya haksız olduğu kanısına varırsa,
b) Aynı işte menfaati zıt olan bir tarafa avukatlık etmiş veya mütalâa vermiş olursa, c) İşe evvelce hâkim, hakem, Cumhuriyet Savcısı veya memur olarak el koymuş bulunursa,
d) Kendisinin düzenlediği bir senet veya sözleşmenin hükümsüzlüğünü ileri sürmek durumu ortaya çıkmışsa,
e) (Anayasa Mahkemesinin 2 Haziran 1977 gün ve E.1977/43, K.1977/84 sayılı karariyle iptal edilmiştir.)
f) Görmesi istenilen iş, Türkiye Barolar Birliği tarafından tespit edilen meslekî dayanışma ve düzen gereklerine uygun değilse,
Teklifi reddetmek zorunluluğundadır.
(F) bendi 3. fıkrası hükmü Anayasa Mahkemesinin 21 Ocak 1971 tarih ve E.1970-19, K.1971-9 sayılı karariyle iptal edilmiştir.)
(Son fıkra Anayasa Mahkemesinin 2 Haziran 1977 tarih ve E.1977/43, K.1977/84 sayılı karariyle iptal edilmiştir.)
AVUKATIN DOSYA SAKLAMASI VE HAPİS HAKKI
MADDE 39 - Avukat, kendisine tevdi olunan evrakı, vekâletin sona ermesinden itibaren üç yıl süre ile saklamakla yükümlüdür. Şu kadar ki, evrakın, geri alınması müvekkile yazı ile bildirilmiş olduğu hallerde saklama yükümlülüğü,bildirme tarihinden itibaren üç ayın sonunda sona erer.
Avukat, ücreti ve yapmış olduğu giderleri kendisine ödenmedikçe, elinde bulunan evrakı geri vermekle yükümlü değildir.
TAZMİNAT İSTEKLERİNDE ZAMANAŞIMI
MADDE 40 - İş sahibi tarafından sözleşmeye dayanarak avukata karşı ileri sürülen tazminat istekleri, bu hakkın doğumundan sonra beş yıl ve her halde o işin sona ermesinden başlıyarak bir yıl sonra zamanaşımına uğrar.
AVUKATIN VEKALETTEN ÇEKİLMESİ
MADDE 41 - Belli bir işi takipten veya savunmadan isteği ile çekilen avukatın o işe ait vekâlet görevi, durumu müvekkiline tebliğinden itibaren onbeş gün süre ile devam eder.
Şu kadar ki, adlî müzaharet bürosu yahut baro başkanı tarafından tayin edilen avukat, kaçınılmaz bir sebep veya haklı bir özürü olmadıkça, görevi yerine getirmekten çekinmez.
Kaçınılmaz sebebin veya haklı özürün takdiri avukatı tayin eden makama aittir.
BİR AVUKATIN GEÇİCİ OLARAK GÖREVLENDİRİLMESİ
MADDE 42 - Bir avukatın ölümü veya meslekten yahut işten çıkarılması veya işten yasaklanması yahut geçici olarak iş yapamaz duruma gelmesi hallerinde,baro başkanı, ilgililerin yazılı istemi üzerine veya iş sahiplerinin yazılı muvafakatini almak şartiyle, işleri geçici olarak takip etmek ve yürütmek için bir avukatı görevlendirir ve dosyaları kendisine devir ve teslim eder.
Yukarıdaki fıkrada yazılı işlere ait kanuni süreler, dosyaların devir ve teslimine kadar işlemez. Şu kadar ki, bu süre üç ayı geçemez.
İşin yeni avukata verilmesi durumu, baro başkanının mahkemelere yapacağı tebliğ ile tespit olunur.
Kendisine görev verilen avukat haklı sebepler göstererek bunu reddedebilir. Ret sebeplerinin yerinde olup olmadığına baro yönetim kurulu karar verir.
Vekâlet görevi, temsil edilen avukatın talimatına bağlı olmaksızın, bu görevi yapan avukatın sorumluluğu altında yürür. Yapılan işlerin ücretini, kendisine vekâlet olunan avukat öder.
Anlaşmazlık halinde ücretin miktarı baro yönetim kurulu tarafından belirtilir.
BÜRO EDİNME ZORUNLULUĞU
MADDE 43 - Her avukat, levhaya yazıldığı tarihten itibaren üç ay içinde baro bölgesinde bir büro kurmak zorundadır. Büronun niteliklerini barolar belirtir.
Bir avukatın birden fazla bürosu olamaz. Birlikte çalışan avukatlar ayrı büro edinemezler.
Bürosunu veya konutunu değiştiren avukat yenilerinin adreslerini bir hafta içinde baroya bildirmek zorundadır.
ORTAK AVUKAT BÜROSU HALİNDE BİRLİKTE ÇALIŞMA
MADDE 44 - Birden çok avukat, çalışmalarını bir (ortak avukat bürosu) şeklinde birleştirebilirler.
Bu halde birlikte çalışan avukatlardan birinin veya birkaçının öz ve soyadlarının yanında (ortak avukat bürosu) ibaresi kullanılabilir. Bu büro tüzel kişiliğe sahip olmadığı gibi, yapılan iş serbest meslek çalışması olup, ticarî sayılamaz. Ortak avukat bürosu halinde birlikte çalışan avukatlar kendi aralarındaki durumu, ücretleri kararlaştırılacak oranlara göre paylaşmak veya bazılarının sadece belli ücret alması şeklinde düzenlemekte serbesttirler.
AVUKAT BÜROSUNDA ÇALIŞABİLECEK KİŞİLER
MADDE 45 - Avukatlar, bürolarında yalnız avukatlık mesleki için gerekli olan yardımcı elemanları çalıştırabilirler.
Hâkimliğe ve avukatlığa engel suçlardan biri ile hükümlü olanlar veya avukatlıktan yasaklananlarla her ne şekilde olursa olsun işbirliği edilemez veya bu gibiler büroda çalıştırılamaz.
Yukarıdaki hükümlere aykırı hareket eden avukat ilk defasında işten tekrarında meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılır.
İŞLERİN STAJİYER VEYA SEKRETERLE TAKİBİ, DAVA DOSYALARININ İNCELENMESİ VE DOSYADAN ÖRNEK ALMA
MADDE 46 - Avukat, bürosuna ait işleri, kendi sorumluluğu altında, yanında çalışan stajyer veya sekreter eliyle de takip ettirebilir ve örnek aldırabilir. Adalet dairesi içinde imkân bulunduğu ve gerekli giderler de ödendiği taktirde, fotokopi yoliyle örnek çıkartılabilir.
Dava ve takip dosyaları, yalnız avukatlar veya stajyerleri yahut taraflarca mahkeme ve icra kalemlerinde incelenebilir.
Avukat, dava ve takip dosyalarını, vekâletname ibraz etmeden inceliyebilir. Şu kadar ki, vekâletname ibraz etmeyen avukata dosyadaki kâğıt ve belgelerin örneği verilmez.
ÇEKİŞMELİ HAKLARI EDİNME YASAĞI
MADDE 47 - Avukat el koyduğu işlere ait çekişmeli hakları edinmekten veya bunların edinilmesine aracılıktan yasaklıdır. Bu yasak, işin sona ermesinden itibaren bir yıl sürer.
Birinci fıkra hükmü, avukatın ortaklarını ve yanında çalıştırdığı avukatları da kapsar.
AVUKATA ÇIKAR KARŞILIĞINDA İŞ GETİRME
MADDE 48 - Avukat veya iş sahibi tarafından vaad olunan veya verilen bir ücret yahut da herhangi bir çıkar karşılığında avukata iş getirmeye aracılık edenler ve aracı kullanan avukatlar altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu eylemi yapanlar memur iseler, verilecek hapis cezası bir yıldan aşağı olamaz.
AVUKATLARIN RESMİ KILIĞI
MADDE 49 - Avukatlar, mahkemelere, Türkiye Barolar Birliğinin belirteceği resmî kılıkla çıkmak zorundadırlar.
BAROYA VE AVUKATLARA AYRILACAK YER
MADDE 50 - Her adalet dairesinde, bölgesinde bulunduğu baro için, her mahkeme salonunda ve icra dairesinde ise avukatlar için ihtiyaca yetecek nitelikte yer ayrılması zorunludur
DANIŞMA YAPILMASI UYGUN OLMIYAN YERLER
MADDE 51 - Avukatlar, baroda yazılı olan bürolarından başka yerlerde, mahkeme salonunda veya adalet binasının başka bir yerinde iş sahipleri ile hukukî danışmada bulunmaktan ve iş kabul etmekten yasaklıdırlar.
Yukarıki fıkra hükmü, avukatın özel olarak çağrıldığı hallerde uygulanmaz.
DOSYA TUTMAK
MADDE 52 - Avukat üzerine aldığı her iş yahut yazılı mütalâasına başvurulan her husus hakkında düzenli dosya tutmak zorundadır.
Avukat, kendisi tarafından yazılan veya taslağı yapılan her belgeyi imzalamakla yükümlüdür.
GÖRÜŞMELERE AİT TUTANAK
MADDE 53 - Avukat, iş için yaptığı görüşmelerden gerekli saydıklarını bir tutanakla tespit eder.
Tutanağın altı, görüşmede bulunanlar tarafından imzalanır.
SİCİL
MADDE 54 - Levhada yazılı olan her avukatın bağlı olduğu baroda, Türkiye Barolar Birliğinden gönderilen örneğe göre düzenlenecek bir sicil cüzdanı bulunur. Bu cüzdan gizlidir; ancak sahibi veya vekâlet vereceği başka bir avukat tarafından her zaman görülebilir ve gerekli not alınabilir.
Bir barodan diğerine nakil halinde, cüzdan, nakledilen baro başkanlığına gönderilir.
REKLAM YASAĞI
MADDE 55 - Avukatların iş elde etmek için, reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları ve özellikle tabelâlarında ve basılı kâğıtlarında avukat unvanı ile akademik unvanlarından başka sıfat kullanmaları yasaktır.
ÖRNEK ÇIKARABİLME VE TEBLİGAT YAPABİLME HAKKI
MADDE 56 - Usulüne uygun olarak düzenlenen ve avukata verilmiş olan vekâletname 52 nci maddede yazılı dosyada saklanır. Avukat, bu vekâletnamenin örneğini çıkarıp aslına uygunluğunu imzası ile onaylayarak kullanabilir.Avukatın çıkardığı vekâletname örnekleri bütün yargı mercileri,
resmî daire ve kurumlar ile gerçek ve tüzel kişiler için resmî örnek hükmündedir.
Asıllarının verilmesi kanunda açıkça gösterilmiyen hallerde avukatlar, takibettikleri işlerde, aslı kendilerinde bulunan her türlü kâğıt ve belgelerin örneklerini kendileri onaylıyarak yarı mercileri ile diğer adalet dairelerine verebilirler. Aslı olmayan vekâletname veya diğer kâğıt ve belgelerin
örneğini onaylıyan yahut aslına aykırı örnek veren avukat üç yıldan altı yıla kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.
Avukatlar, vekâlet aldıkları işlerde ilgili yargı mercii aracılığı ile ve bu yargı merciinin tebligat konusunda bir kararı olmaksızın, diğer tarafa adlî kâğıt ve belge tebliğ edebilirler. Tebliğ edilen kâğıt ve belgelerin birer rnüshası, gerekli harç, vergi ve resim ödenmek şartiyle, ilgili yargı merciinin dosyasına konur.
AVUKATA KARŞI İŞLENEN SUÇLAR
MADDE 57 - Görev sırasında veya yaptığı görevden dolayı avukata karşı işlenen suçlar hakkında,bu suçların hâkimlere karşı işlenmesine ilişkin hükümler uygulanır.
SORUŞTURMAYA YETKİLİ CUMHURİYET SAVCISI
MADDE 58 - Avukatların görevlerinden doğan veya görev sırasında işledikleri suçlardan dolayı haklarında soruşturma, Adalet Bakanlığının vereceği izin üzerine, suçun işlendiği yer Cumhuriyet Savcısı tarafından yapılır.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun duruşmanın inzibatına ilişkin hükümleri saklıdır. Şu kadar ki, bu hükümlere göre avukatlar tutuklanamayacağı gibi, haklarında hafif hapis veya hafif para cezası da verilemez.
KOVUŞTURMA İZNİ, SON SORUŞTURMANIN AÇILMASI KARARI VE DURUŞMANIN YAPILACAĞI
MAHKEME; MADDE 59 - 58 inci maddeye göre yapılan soruşturmaya ait dosya Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne tevdi olunur. İnceleme sonunda kovuşturma yapılması gerekli görüldüğü takdirde dosya, suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesine en yakın bulunan ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet Savcılığına gönderilir.
Cumhuriyet Savcısı beş gün içinde, iddianamesini düzenliyerek dosyayı son soruşturmanın açılmasına veya açılmasına yer olmadığına karar verilmek üzere ağır ceza mahkemesine verir.
İddianamenin bir örneği, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun hükümleri uyarınca, hakkında kovuşturma yapılan avukata tebliğ olunur. Bu tebliğ üzerine avukat, kanunda yazılı süre içinde bazı delillerin toplanmasını ister veya kabule değer bir istemde bulunursa nazara alınır, gerekirse soruşturma başkan tarafından derinleştirilir.
Haklarında son soruşturmanın açılmasına karar verilen avukatların duruşmaları, suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesinde yapılır.
İTİRAZ HAKKI
MADDE 60 - 59 uncu maddede yazılı mahkemelerin tutuklama veya salıverilmeye yahut son soruşturmanın açılmasına yer olmadığına dair kararlarına karşı Cumhuriyet Savcısı veya sanık tarafından genel hükümler uyarınca itiraz olunabilir.
Bu itiraz, suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesi hariç olmak üzere, itiraz edilen kararı veren mahkemeye en yakın ağır ceza mahkemesinde incelenir.
AĞIR CEZAYI GEREKTİREN SUÇÜSTÜ HALİ MADDE 61 - Ağır cezayı gerektiren suçüstü halinde hazırlık ve ilk soruşturma genel hükümlere göre yapılır.
GÖREVİ SAVSAKLAMA VE KÖTÜYE KULLANMA MADDE 62 - Türk Ceza Kanununun 294 ve 295 inci maddelerinde yazılı hallerden başka (Her ne şekilde olursa olsun) bu kanun ve diğer kanunlar gereğince avukat sıfatı ile veya Türkiye Barolar Birliğinin yahut baroların organlarında görevli olarak kendisine verilmiş bulunan görev ve yetkiyi ihmal veya kötüye kullanan avukat Türk Ceza Kanununun 230 ve 240 ıncı maddeleri gereğince cezalandırılır
AVUKATLIK YETKİLERİNİN BAŞKALARI TARAFINDAN KULLANILMAMASI
MADDE 63 - Baro levhasında yazılı bulunmayanlar ve işten yasaklanmış olan avukatlar, şahıslarına ait olmayan dava evrakı düzenleyemez, icra işlemlerini takip edemez ve avukatlara ait diğer yetkileri kullanamazlar. Baro levhasında yazılı bulunmayanlar avukatlık unvanını da taşıyamazlar.
(Değişik 2. ve 3. Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Birinci fıkra hükmüne aykırı eylemde bulunanlar yüzbin liradan birmilyon liraya kadar ağır para cezasına ve altı aydan bir yıla kadar hapis cezasına mahkûm edilirler.
Avukatlık yapmak yetkisini taşımadıkları halde muvazali yoldan alacak devralarak ve kanunların tanıdığı başka hakları kötüye kullanarak avukatlara ait yetkileri kullananlar bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşyüzbin liradan beşmilyon liraya kadar ağırpara cezasıyla cezalandırılırlar.
Mahkemeler, icra ve iflâs daireleri ve barolar, bu maddenin kapsamına giren bir olayı öğrenince Cumhuriyet Savcılığına bildirmek zorundadır. Yapılacak kovuşturma sonucu Cumhuriyet Savcısı tarafından baroya bildirilir.
BARO YÖNETİM KURULUNA KARŞI ÖZEL GÖREVLER
MADDE 64 - Denetleme ve şikâyetle ilgili meselelerde avukat, bu kanunda gösterilen meslek sırrını saklama yükümlülüğüne aykırı düşmedikçe, baro başkanına veya yönetim kuruluna yahut bunlar tarafından görevlendirilen üyelerden birine bilgi vermek ve istek üzerine dosyaları göndermek, dinlenmek üzere çağırıldığı hallerde baro başkanı, yönetim kurulu veya bu kurul üyelerinden birinin davetine uymak zorundadır.
(Değişik 2.Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Birinci fıkrada yazılı zorunluğa uymayan avukat hakkında baro yönetim kurulu, onbin liradan yüzbin liraya kadar para cezası verebilir. Bu ceza her davet ve isteğe uymama halinde yeniden verilebilir. Ancak, gönderilen yazıda, davet ve isteğe uymama halinde para cezası verileceğinin belirtilmiş olması şarttır.
Bu para cezasına karşı, tebliğinden itibaren onbeş gün içinde, baro disiplin kuruluna itiraz olunabilir. Baro disiplin kurulunun kararı kesindir.
Yukarıki fıkralar gereğince hükmedilen para cezaları, bu kanunun disiplin cezalarına ilişkin hükümlerine göre tahsil edilir ve baroya irat yazılır.
BARO KESENEĞİNİ ÖDEMEMEKTE DİRENME
MADDE 65 - Baro yıllık keseneğini, tebilgata rağmen, kabule değer bir sebep olmaksızın ödememekte direnenlerin adları, yönetim kurul kararı ile borçlarını ödeyinceye kadar baro levhasından silinir ve durum ilgili yerlere bildirilir
YEDİNCİ KISIM
BARO LEVHASI VE AVUKATLAR LİSTESİ
LEVHAYA YAZILMA YÜKÜMLÜLLÜĞÜ MADDE 66 - Her avukat, bölgesi içinde sürekli olarak avukatlık edeceği yerin baro levhasına yazılmakla yükümlüdür.
Bir baro levhasına yazılmış olan avukat sürekli olmamak şartiyle memleketin her yerinde avukatlık yapmaya yetkilidir.
AVUKATLIĞIN SÜREKLİ OLARAK BAŞKA BÖLGEDE YAPILMASI
MADDE 67 - Bir avukat, levhasında yazılı bulunduğu baro bölgesi dışında sürekli olarak avukatlık eder veya disiplin cezası gerektiren bir eylemde bulunursa, o yer barosu yönetim kurulu tarafından bu konuda düzenlenecek tutanak, gereken işlem yapılmak üzere, avukatın levhasında yazılı olduğu baroya gönderilir.
BAŞKA BAROYA NAKİL
MADDE 68 - Bir barodan diğer baroya nakil hakkındaki istekler, levhasına yazılmak istenen baro yönetim kuruluna yazı ile yapılır.
Nakil dilekçelerine hangi belgelerin ekleneceği ve nakilde ne gibi usullerin uygulanacağı yönetmelikte gösterilir.
NAKİLLE İLGİLİ İNCELEME VE İSTEMİN KABULÜ
MADDE 69 - Nakil isteği ile başvurulan baronun yönetim kurulu, istekte bulunan avukat hakkında gerekli gördüğü her türlü inceleme ve işlemleri yapar ve özellikle avukatın disiplin kovuşturması altında olup olmadığını, ödenecek borcu bulunup bulunmadığını yazılı olduğu barodan sorar. Disiplin kovuşturmasının sonuçlanmasından veya avukatın baroya borçlarını ödemesinden evvel hiçbir işlem yapılamaz.
Nakil isteminin kabulü halinde verilecek karar, nakledilen baro yönetim kurulu tarafından Türkiye Barolar Birliğine ve avukatın ayrıldığı baroya derhal bildirilir.
NAKİL İSTEMİNİN REDDİ
MADDE 70 - Nakil isteminin, levhasına yazılmak için başvurulan baroca reddi halinde, nakil isteğinde bulunan avukat, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir.
Baro yönetim kurulu, nakil isteminin baroya varışı tarihinden itibaren bir ay içinde bir karar vermezse istem reddedilmiş sayılır. Bu halde bir aylık sürenin bitiminden itibaren on beş gün içinde ilgili, Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir.
(Değişik 3. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine vereceği kararlar kesin olup bu kararlara karşı ilgili tarafından İdari Yargı Merciine başvurabilirler.
Türkiye Barolar Birliği itiraz dilekçesinin varışı tarihinden itibaren çay içinde bir karar vermezse itiraz reddedilmiş sayılır.
Türkiye Barolar Birliği itirazın kabulü hakkındaki kararını, avukatın naklettiği ve ayrıldığı barolara derhal bildirir.
LEVHADAN SİLİNME
MADDE 71 - Levhadan silme kararını, avukatın yazılı olduğu baronun yönetim kurulu verir. Bu karardan önce avukatın yazılı cevabı istenmekle beraber, kendisinin dinlenmesi veya dinlenmek üzere yapılan çağırıya süresi içinde uymamış olması şarttır.
Levhadan silme kararı gerekçeli olarak verilir. Bu karara karşı avukat, kendisine tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığının onaylaması ile kesinleşir. Sekizinci maddenin 6ncı fıkrası burada da uygulanır.
İlgili levhadan silme kararı kesinleşinceye kadar avukatlık yapmak hakkına sahiptir. Şu kadar ki, baro disiplin kurulu, kamu yararı bakımından gerekli gördüğü hallerde, yönetim kurulunun levhadan silme kararı üzerine, avukatı geçici olarak işten yasaklıyabilir.
LEVHADAN SİLİNMEYİ GEREKTİREN HALLER
MADDE 72 - Aşağıdaki hallerde avukatın adı levhadan silinir:
a) Avukatlığa kabul için bu kanunun aradığı şartların sonradan kaybedilmiş olması,
b) Ruhsatnamenin verildiği tarihte onun verilmemesini gerekli kılan sebeplerin varlığının sonradan tespit edilmiş bulunması,
c) Üç ay içinde baro bölgesinde bir baro açılmamış olması veya büronun kapatılmış yahut baro bölgesi dışına nakledilmiş bulunması
d) (Değişik: 3256/9.md. - 22.1.1986) Baro ve Türkiye Barolar Birliği yıllık keseneklerinin, tebligata rağmen ödememekte direnilmesi,
e) Avukatın, meslekten isteği ile ayrılmış olması,
f) Topluluk sigortası primlerinin topluluk sözleşmesinde gösterilen zamanlarda ödenmemesi,
g) (Ek: 3256/9.md. - 22.1.1986) 10 uncu maddedeki engele rağmen levhaya yazılmış olması.
(Ek Fıkralar: 3256 - 22.1.1986) Şu kadar ki, staj sırasında mesleğin onuru ile bağdaşması mümkün olmayan işler müstesna olmak üzere, 11'inci maddede sayılan işlerden biri ile uğraştığı, ruhsatnamenin verildiği tarihten itibaren 5 yıl geçtikten sonra anlaşılan avukat, staj süresi içinde elde ettiği ödemelerin veya gelirlerin tutarının üç katını Baroya ödediği takdirde levhaya yeniden yazılır.
Baroya bildirilen büro terk edilmiş ve yenisi bildirilmemiş ise, 71 inci maddeye göre avukatın dinlenmek üzere çağrılmasından vazgeçilir.
LEVHAYA YENİDEN YAZILMA HAKKI
MADDE 73 - 72 inci maddeye göre levhadan silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiğini ispat eden avukat, levhaya yeniden yazılmak hakkını kazanır. Şu kadarki, baro yönetim kurulu, gerekli gördüğü hallerde, sebeplerini de açıklamak suretiyle, levhaya yeniden yazılma talebinde bulunanı, ilk yazılmaya esas olan şartların hepsinin veya bir kısmının varlığını ispatla zorunlu tutabilir.
Ruhsatname verilmesi hükmü ayrık olmak üzere, bu kanunun 7, 8 ve 9 uncu maddeleri levhaya yeniden yazılma istemlerinde de kıyas yolu ile uygulanır.
Levhaya yeniden yazılmasına evvelce dahil olduğu baro tarafından karar verilen avukattan yeniden giriş keseneği alınmaz.
BİR DAHA YAZILMAMAK ÜZERE LEVHADAN SİLİNME
MADDE 74 - Cezai veya disipline ilişkin bir karar sonunda meslekten çıkarılanlarla 5 inci maddenin (a) bendinde yazılı suçlardan kesin olarak hüküm giyenlerin ruhsatnamesi baro yönetim kurulunca geri alınarak iptal ve adları bir daha yazılmamak üzere levhadan silinir.
Bu işlerin uygulanması, kararın kesinleşmiş olmasına bağlıdır.
Baro yönetim kurullarının bu maddeye dayanarak verdiği kararlara karşı avukat, kararın kendisine tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde Türkiye Baro Birliğine itiraz edebilir. Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığının onaylaması ile kesinleşir. 8 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkraları hükümleri burada da uygulanır.
AVUKATLAR LİSTESİ
MADDE 75 - (Değişik 1. fıkra: 3256/10.md. - 22.1.1986) Baro yönetim kurulu üç yılda bir bölgesi içinde bulunan ve baro levhasında yazılı olan bütün avukatların bir listesini son yılın 31 Aralık tarihine kadar düzenler. Listeye her avukatın alfabe sırasıyla adı, soyadı, büro ve konut adresi yazılır. Ortak avukat bürosu niteliğindeki bürolar listede ayrıca belirtilir. Levhadaki değişiklikler her yıl sonunda düzenlenecek ek listede gösterilir.
Bu listenin düzenleme şekli Türkiye Barolar Birliğince tespit edilir.
Listenin düzenlenmesinden sonra baro levhasına yazılanlara yeni listenin düzenlenmesine kadar kullanılacak geçici bir belge verilir.
Listeden Anayasa Mahkemesine, Yüksek Mahkemelere, Adalet Bakanlığına, Türkiye Barolar Birliğine, diğer barolara, baronun bölgesi içinde bulunan mahkemelerle Cumhuriyet Savcılıklarına, en byük idare amirine, diğer yargı mercilerine, noterlere ve icra ve iflâs dairelerine yeteri kadar gönderilir.
SEKİZİNCİ KISIM
BAROLAR
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
BAROLARIN KURULUŞ VE NİTELİKLERİ
MADDE 76 - (Değişik 1. fıkra: 3003/1 md. - 8.5.1984) Barolar, bu Kanunda yazılı esaslar uyarınca avukatlık mesleğine mensup olanların; müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, avukatlık mesleğinin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak maksadı ile kurulan tüzelkişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.
(Değişik 2. fıkra : 4276 - 18.6.1997)
Barolar, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.
Resmi törenlerde barolar İl Cumhuriyet Savcısının yanında yer alırlar.
BARONUN KURULMASI, ORGANLARININ GÖREVDEN
UZAKLAŞTIRILMASI VE GÖREVLERİNE SON VERİLMESİ
MADDE 77 - (Değişik: 3003/2.md. - 8.5.1984) Bölgesi içinde en az onbeş Avukat bulunan her il merkezinde bir baro kurulur.
Baro kurulmayan yerlerin en yakın baroya bağlanmasına veya bunların birleştirilerek bir baro kurulmasına ve merkezlerinin belirtilmesine Türkiye Barolar Birliği karar verir.
Barolar, kuruluşlarını Türkiye Barolar Birliğine bildirirler.
Türkiye Barolar Birliği de keyfiyeti derhal Adalet Bakanlığına bildirir vebarolar bu bildirim ile tüzelkişilik kazanırlar.
(Değişik 5. fıkra : 4276 - 18.6.1997) Amaçları dışında faaliyet gösteren barolar ile Türkiye Barolar Birliği sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine, Adalet Bakanlığının veya bulundukları yer Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemisince basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir ve dava en geç üç ay içinde sonuçlandırılır.
Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içerisinde yenileriseçilir. Yeni seçilenler eskilerin süresini tamamlarlar.
Adalet Bakanlığının bu Kanun uyarınca baro organlarının işlemleri hakkında onay mercii olarak verdiği kararları görevli baro organları aynen yerine getirmekle yükümlüdürler. Bakanlık kararını idari yargı merciinin yürütmenin durdurulmasına veya esasına ilişkin kararı veya kanuni bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda direnme niteliğinde yeni bir karar veren veya kanunun zorunluğu kıldığı işlemleri Bakanlığın uyarısına rağmen yerine getirmeyen baro organları hakkında da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır.
Görevlerine son verilen organ üyelerinin kanunda yazılı ceza sorumlulukları saklıdır. Bu organların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine neden olan tasarrufları hükümsüzdür.
(Değişik 9. fıkra : 4276 - 18.6.1997) Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suçz işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, barolar ile Türkiye Barolar Birliği, vali tarafından faaliyetten men edilebilir. Faaliyetten men kararı, yirmi dört saat içinde görevli hakimin onayına sunulur. Hakim, kararını kırk sekiz saat içinde açıklar; aksi halde, bu idari karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.
Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma hükümleri Baro Genel Kurulu hakkında uygulanmaz.
GÖREVLERİN PARASIZ OLUŞU VE BİR KİŞİDE BİRLEŞEMİYECEK GÖREVLER
MADDE 78 - Baro başkanlığı, başkanlık, divanı, yönetim, denetleme ve disiplin kurulları üyelikleri ile baro menfaatlerini gözetme, temsil ve savunma hususunda avukatlara verilen işler ücretsiz görülür.
Yolculuk ve ikamet giderleriyle diğer zarurî giderler baro kasasından ödenir.
Baro başkanlığı, baro yönetim ve disiplin kurulu üyelikleri ve denetçilik bir kişide birleşemez.
Şu kadar ki, levhada yazılı avukat sayısı 20 den az olan barolarda disiplinkurulu üyeleriyle denetçilik bir kişide birleşebilir.
İKİNCİ BÖLÜM
BAROLARIN ORGANLARI
ORGANLAR
MADDE 79 - Baroların organları şunlardır:
1. Baro genel kurulu,
2. Baro yönetim kurulu,
3. Baro başkanlığı,
4. Baro başkanlık divanı,
5. Baro disiplin kurulu, 6. Baro denetleme kurulu.
I - BARO GENEL KURULU KURULUŞU
MADDE 80 - Baro genel kurulu, baronun en yüksek organı olup levhada yazılı bulunan bütün avukatlardan kurulur.
GÖREVLERİ
MADDE 81 - Genel Kurulun görevleri şunlardır:
1. Yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyeleri ile baro başkanını ve Türkiye Barolar Birliği delegelerini seçmek,
2. (Değişik: 3256/11 md. - 22.1.1986) Levhaya yazılacakların giriş keseneğini, aralarında ayrım yapılmaksızın, en az ikiyüz, en çok sekizyüz, levhada yazılı avukatların yıllık keseneğini de en az yüz, en çok dörtyüz gösterge rakamının her yıl bütçe kanununda Devlet Memurları için belirlenen maaş katsayısının çarpımıyla elde edilecek miktarlar arasında tespit etmek ve bunların ödeyeceği tarihleri belirlemek,
3. Yönetim, kurulunun, baronun gelir ve giderleri ile mallarının yönetimi hakkında vereceği hesapları incelemek ve yönetim kurulunun ibra edilip edilmiyeceği hakkında karar vermek,
4. Baro bütçesini onaylamak,
5. Yönetim kurulunca hazırlanacak iç yönetmeliği inceliyerek onaylamak,
6. Mevcut mevzuatın baro yönetim kuruluna verdiği yetkinin dışında, muhtaç avukatlarla bunların ölümlerinde geride bıraktıkları kimselere yapılacak yardımın şekil ve miktarını tespit etmek,
7. Mesleke ait istekleri görüşüp karara bağlamak,
8. Avukat bürolarının niteliklerini belirtmek,
9. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak.
OLAĞAN TOPLANTI
MADDE 82 - (Değişik: 3256/12 md. - 22.1.1986) Genel kurul iki yılda bir Ekim ayının ilk haftası içinde baro başkanının daveti üzerine gündemindeki maddeleri görüşmek üzere toplanır.
OLAĞANÜSTÜ TOPLANTI
MADDE 83 - Türkiye Barolar Birliği, baro başkanı, yönetim veya denetleme kurulu gerekli gördükleri hallerde genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilirler. Baro başkanı, levhada yazılı avukatların beşte birinin, görüşme konularını belirten yazılı istemi ile, en geç onbeş gün içinde genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmak zorundadır.
TOPLANTIYA ÇAĞRI
MADDE 84 - Genel kurul toplantısına, levhada yazılı her avukat yazı ile çağrılır. Çağrı mektubunun toplantı gününden en az on gün önce taahhütlü olarak postaya verilmiş veya avukata tevdi edilmiş olması gereklidir. Çağrı mektubunda, toplantının yeri, günü ve saati ile gündemi ve ilk toplantıda yeterli çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantının yeri, günü ve saati yazılır.
GENEL KURUL BAŞKANLIK DİVANI
MADDE 85 - Gerek olağan, gerekse olağanüstü genel kurul toplantılarında ilkiş olarak toplantıya bir başkan, bir başkanvekili ile iki üyeden kurulu bir başkanlık divanı seçilir. Seçim ayrı ayrı ve genel kurulca aksine karar alınmadıkça işari oyla yapılır ve kullanılan oyların en çoğunu alanlar seçilir. Baro başkanı ve yönetim ve denetleme kurulu üyeleri başkanlık divanına seçilemezler.
TOPLANTIYA KATILMA YÜKÜMÜ MADDE 86 - (Değişik 1. fıkra: 3464/3 md. - 28.5.1988) Baro levhasında yazılı her avukat gerek olağan,gerek olağanüstü genel kurul toplantılarına katılmak ve oy kullanmakla yükümlüdür. Haklı bir engele dayanmış olmadıkça bu toplantılara gelmeyen veya oy kullanmayanlara yetkili ilçe seçim kurulu başkanı tarafından yirmibin lirapara cezası verilir.
Bu para cezaları ilgili baro başkanlığınca tahsil edilir ve gelir kaydedilir.
(Değişik: 3003 - 8.5.1988) 64 üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları, bu maddeye göre verilen para cezaları hakkında da uygulanır.
GÖRÜŞME VE KARAR YETER SAYISI
MADDE 87 - Genel kurul, levhada yazılı avukatların yarıdan bir fazlasının katılmasıyle toplanır.
Birinci fıkrada yazılı çoğunluk olmadığı hallerde, toplantı 15 günü geçmemek üzere başka bir güne bırakılır. Bu toplantıda, üye sayısı 30 a kadar (30 dahil) olan barolarda en az üçte bir, yüze kadar olanlarda (100 dahil) beşte bir ve yüzden fazla olanlarda onda bir üye katılmadıkça toplantı ve görüşme yapılamaz.
Yukarıdaki hükümlere göre yetersayı bulunmak şartiyle, kararlar, tekliflerden en çok oy alanın kabul edilmiş sayılması suretiyle verilir. Oyların eşitliği halinde genel kurul başkanının bulunduğu taraf üstün sayılır.
Seçimlerde de, adayların aldıkları oylar bakımından aynı çoğunluğa bakılır.
Bir üye kendini ilgilendiren özel işinde oy veremez. Seçimlerde bu esas uygulanmaz.
(Değişik son Fıkra: 3003/4 md. - 8.5.1984) Genel kurulun kararları bir tutanakla tespit edilir.
Tutanak, genel kurul başkanlık divanı tarafından imzalanır ve Türkiye Barolar Birliğine gönderilir.
GÜNDEM DIŞI GÖRÜŞME YASAĞI
MADDE 88 - Genel kurul toplantısında, görüşüleceği gündemde belirtilmemiş konular hakkında karar verilemez. Yeni bir toplantı kararı bu hükmün dışındadır.
II - BARO YÖNETİM KURULU
KURULUŞU
MADDE 89 - Her baronun yönetim kurulu, baro başkanı ile en az dört üyeden kurulur.
Avukat sayısı ellinden yüze kadar olan barolarda altı, yüzbirden ikiyüzelliye kadar olan barolarda 8, 251 den fazla olan barolarda 10 asıl üye ve her baroda asıl üye sayısınca yedek üye bulunur.
Baro başkanı, yönetim kurulunun başkanıdır.
SEÇİLME YETERLİĞİ, ENGELLERİ VE SEÇİMİN ŞEKLİ
MADDE 90 - (Değişik: 1238 - 26.2.19701) Yönetim Kurulu üyeleri levhada yazılı ve avukatlıkta en az beş yıl kıdemli olan avukatlar arasından seçilir. Üye sayısı yüzden az olan barolarda beş yıllık kıdem şartı aranmaz.
Haklarında avukatlığa engel bir suçtan dolayı son soruşturma açılmasına karar verilmiş veya geçmiş beş yıl içinde disiplin kurulunca verilerek kesinleşmiş bir kararla kınama, para veya işten çıkarılma cezalariyle tecziye edilmiş olanlar Yönetim Kurulu Üyesi seçilemezler.
(Üçüncü fıkra, 8 Mayıs 1984 tarih ve 3003 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
Yönetim Kurulu üyeleri gizli oy ile seçilirler. Oy puslasına, seçilecek asıl üye tamsayısının yarısından en az bir fazla isim yazılması zorunludur. Bundan noksan isim yazılmış oy pusulaları geçerli değildir. Oy pusulasına seçilecek asıl üye sayısından fazla ad yazıldığı takdirde, sondan başlanarak fazla adlar hesabakatılmaz.
Adayların aldıkları oyların sayısına göre sıralanır ve en çok oy alandan başlanmak üzere önce asıl, sonra yedek üye seçilmiş olanlar bu sıraya göre tespit edilir. Adayların aldıkları oylarda eşitlik halinde meslek kıdemi fazla olan, kıdemleri de eşitse, adayların yaşlısı sırada ön alır. Yedek üyeler aldıkları oy sayısına göre bulundukları sıra gözönünde tutularak Kurulda göreve çağırılır.
Seçim yeterliğini kaybeden Yönetim Kurulu üyelerinin görevi kendiliğinden sona erer.
SEÇİM DÖNEMİ
MADDE 91 - (Değişik: 3079 - 14.11.1984) Yönetim Kurulunun görev süresi iki yıldır. Süresi dolan Yönetim Kuruluna mensup üyeler yeniden seçilebilir.
SEÇİM DÖNEMİ BİTMEDEN AYRILMA
MADDE 92 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Seçim dönemi bitmeden önce ayrılan yönetimkurulu üyesinin yeri, en çok oy almış yedek üye ile doldurulur.
Yönetim Kurulu üyelerinden biri hakkında 90 ıncı maddeye göre seçilmeye engel bir suçtan dolayı kamu davası açılmış ise, dava sonuna kadar bu üye Yönetim Kuruluna katılamaz; yeri yedek üye ile doldurulur.
TOPLANTILAR
MADDE 93 - Yönetim Kurulu, Baro Başkanı tarafından doğrudan doğruya veya üyelerden birinin görüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine toplantıya çağırılır.
Yönetim Kurulu salt çoğunlukla toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir.
Oylarda eşitlik halinde, başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.
Baro Başkanı veya Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili oldukları işlerin görüşülmesine katılamazlar.
Yönetim Kurulu kararları hakkında düzenlenen tutanak başkan ve üyeler tarafından imzalanır.
TOPLANTIYA ÇAĞRI
MADDE 94 - Yönetim kurulu üyeleri çağrı mektup ve listeleriyle toplantıya çağırılır. Ardı ardına üç toplantıya özürsüz olarak katılmamış olan üye, yönetim kurulu kararı ile istifa etmiş sayılır.
Bu karara karşı, tebiliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz olunabilir.
YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ
MADDE 95 - Yönetim kurulu, kendisine kanunen verilen görevleri yerine getirmekle, yükümlü olup, baronun işlerini kovuşturur ve menfaatlerini korur.
Yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır:
1. Avukatlık onurunun ve meslek düzeninin korunmasını, meslekin adelet amaçlarına uygun olarak bağlılık ve onurla yapılmasını sağlamak,
2. Stajyer ve avukatların baroya kabul ve levhaya yazılma veya nakil işleri hakkında karar vermek,
3. Baro levhasını ve avukatlar listesini düzenlemek,
4. Meslekî ödevler hususunda baro mensuplarına yol göstermek ve onlara bilgi vermek ve meslekî görevlerin yapılıp yapılmadığını denetlemek,
5. Levhaya yazılı avukatlar arasında ve avukatla iş sahibi arasında çıkan anlaşmazlıklarda istek üzerine aracılık etmek ve ara bulmak ve ücret uyuşmazlıklarında hakemlik etmek,
6. Baro mallarını idare ve muhtaç avukatlara yapılacak yardım şeklini tespit etmek,
7. Baro mallarının idaresi hakkında her sene bir rapor hazırlayarak genel kurula hesap vermek ve senelik bütçeyi hazırlayıp genel kurulun onayına sunmak,
8. Baro adına menkul ve gayrimenkul almak, satmak, ipotek etmek ve bu mallar üzerinde her türlü aynî haklar tesis eylemek ve kaldırmak, bu hususlarda baro başkanına özel yetki vermek,
9. Staj işlerini düzenlemek ve denetlemek,
10. Yönetim kurulu üyelerinin istifaları hakkında karar vermek,
11. Adlî müzaharet bürosu kurup yönetmek,
12. Genel kurul gündemini hazırlamak,
13. Genel kurul kararlarını yerine getirmek,
14. Baronun ücretli memurlarının özlük işlerini düzenlemek ve yürütmek,
15. İç yönetime ait bütün işleri görmek, iç yönetmelikleri düzenlemek,
16. Adalet Bakanlığı, Türkiye Barolar Birliği ve disipin kurulu kararlarını yerine getirmek,
17. Bakanlıkların yahut mahkeme veya resmî kurumların istediği konularda görüşünü getirmek,
18. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak. Yönetim kurulu ikinci fıkrasının 4 ve 5 numaralı betlerinde yazılı görevleri bazı üyelerine devredebilir.
III - BARO BAŞKANLIĞI
SEÇİM VE SEÇİM DÖNEMİ BİTMEDEN AYRILMA
MADDE 96 - Baro başkanı iki yıllık bir görev süresi için seçilir. Yeniden seçilmek caizdir.
Baro başkanı levhada yazılı ve avukatlıkta en az onbeş yıl kıdemli olan avukatlar arasından gizli oyla seçilir. Üye sayısı 50 den az olan barolarda kıdem şartı aranmaz.
90 ıncı maddenin 2, 3 ve 6 ncı fıkraları hükümleri baro başkanının seçimi hakkında da kıyasen uygulanır.
Seçim döneminin bitmesinden önce ayrılan baro başkanının yerine seçilen, geri kalan süreyi tamamlar.
GÖREVLERİ
MADDE 97 - Baro başkanının görevleri şunlardır:
1. Baroyu temsil ve yönetim kuruluna başkanlık etmek,
2. Genel kurul, yönetim kurulu ve disiplin kurulu kararlarını yerine getirmek ve günlük işlemleri
yürütmek,
3. 95 inci madde gereğince verilen izin ve yetki dairesinde baro adına iltizam ve iktisapta
bulunmak, yüklenmelere girişmek, baroya yapılan bağışları kabul etmek ve bütçeyi uygulamak,
4. Mahkeme ve resmî dairelerde baroyu temsil edecek ve savunacak avukatları tayin etmek,
5. Avukat sicillerinin Türkiye Barolar Birliği tarafından gönderilen örneğine uygun olarak düzenlenmesini ve korunmasına sağlamak,
6. Meslek onuru ve bağımsızlığı ile ilgili işlerde kanunlar ve meslek kurullarının gereğini her türlü organlara karşı savunmak ve bu konuda doğrudan doğruya veya dolayısiyle kendisini göreve zorlıyan hususları yapmak,
7. Baronun ve yönetim kurulunun çalışmaları hakkında her yıl Türkiye Barolar Birliğine yazılı bir rapor vermek,
8. Başkanlık Divanı olmıyan barolarda, divanın diğer üyelerine ait görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak,
9. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak.
IV - BARO BAŞKANLIK
DİVANI KURULUŞU VE SEÇİMİ
MADDE 98 - Başkanlık divanı:
1. Baro Başkanı,
2. Baro Başkan Yardımcısı,
3. Baro Genel Sekreteri,
4. Baro Saymanından,
ibarettir.
Başkanlık divanı kurulması, 50 den fazla üyesi bulunan barolar için zorunludur.
Divanın başkan dışındaki üyeleri, yönetim kurulu için yapılan her seçimdensonraki ilk toplantıda bu kurul tarafından kendi üyeleri arasında gizli oyla seçilir.
Başkanlık divanı üyelerinden biri süresi dolmadan önce ayrılırsa, kalan görev süresi için en geç bir ay içinde yenisi seçilir.
BAŞKANLIK
DİVANININ GÖREVLERİ
MADDE 99 - Başkanlık divanı kanunla ve yönetim kurulu kararı ile kendisine verilen görevleri yerine getirir.
Divan, baro mallarının yönetimi hakkında gerekli kararları alır ve aynı konuda yönetim kurulunun isteğine göre, bu kurula yazılı veya sözlü bilgi verir.
BARO BAŞKAN YARDIMCISININ GÖREVLERİ
MADDE 100 - Baro başkan yardımcısı, baro başkanının bulunmadığı zamanlarda veya baro başkanlığı herhangi bir sebeple boşalmışsa yenisi işe başlayıncaya kadar başkana ait yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir.
Baro başkan yardımcısının da yokluğunda başkana ait yetkilerin kullanılması ve görevlerin yerine getirilmesi yönetim kurulunun meslekte en kıdemli üyesine aittir.
BARO GENEL SEKRETERİNİN GÖREVLERİ
MADDE 101 - Baro genel sekreteri, yönetim kurulu toplantılarına ait tutanakları düzenler, baronun iç çalışmalariyle yazı işlerini yönetir, baro kalemine gerekli direktifleri verir ve kalemin çalışmasını denetler.
BARO SAYMANININ GÖREVLERİ
MADDE 102 - Baro saymanı, baronun mallarını başkanlık divanı kararları gereğince yönetmeye ve para alıp vermeye, keseneklerin toplanmasına, baroya gelir yazılacak para cezalarının tahsiline ve bütçenin uygulanmasına dair hertürlü gözetimi yapmaya yetkilidir.
(Değişik 2.Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Baro saymanı, para alma ve vermede düzenlenen kâğıtları baro başkanı, yokluğunda karo başkan yardımcısı veya baro genel sekreteriyle birlikte imzalar.
V - BARO DİSİPLİN KURULU KURULUŞU
MADDE 103 - Disiplin kurulu, avukat sayısı iki yüz elliye kadar olan barolarda 3, iki yüz elliden fazla olan barolarda 5 üyeden kurulur. Her baroda disiplin kuruluna üç de yedek üye seçilir.
SEÇİLME YETERLİĞİ VE ENGELLERİ MADDE 104 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) 90 ıncı madde hükümleri Disiplin Kurulu üyeleri hakkında da kıyasen uygulanır. Seçim sonucu, Yönetim Kurulu tarafından düzenlenen bir tutanak ile Türkiye Barolar Birliğine bildirilir.
SEÇİM DÖNEMİ
MADDE 105 - (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Disiplin Kurulu üyeleri iki yıl için seçilir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir. Disiplin kurulu, seçimden sonra ilk toplantısında üyeleri arasından bir başkan seçer. 92 ve 94 üncü maddeler hükümleri disiplin kurulu üyeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
TOPLANTILAR
MADDE 106 - Disiplin kurulu, üyelerinden en az üçü hazır bulunursa,toplanır. Kararlar, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile verilir. Oylar eşitlik halinde, başkanının bulunduğu taraf üstün tutulur.
Başkanının bulunmadığı zamanlarda, meslekte en kıdemli üye kurula başkanlık eder.
GÖREVİ
MADDE 107 - Disiplin kurulunun görevi, baro yönetim kurulunun disiplin kovuşturması açılmasına dair kararı üzerine avukatlar hakkında disiplin kovuşturması yaparak disiplinle ilgili kararları ve cezaları vermek ve kanunla verilen diğer yetkileri kullanmaktır.
VI - BARO DENETLEME KURULU
KURULUŞ VE GÖREVİ
MADDE 108 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Baro genel kurulu, baronun malî işlerini denetlemek üzere iki yıllık süre için kendi üyeleri arasından en çok üç asıl ve üç yedek denetçi seçer.
(Değişik 2. fıkra: 1238 - 26.2.1976) Seçim gizli oyla yapılır. 90 ve 92 nci maddeler hükümleri denetçiler hakkında da kıyasen uygulanır.
DOKUZUNCU KISIM
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
BİRLİĞİN KURULUŞ VE NİTELİKLERİ
MADDE 109 - Bütün baroların katılacağı Türkiye Barolar Birliği kurulur. Birlik tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur.
Birliğin merkezi Ankara'dır.
BİRLİĞİN GÖREVLERİ
MADDE 110 - Türkiye Barolar Birliğinin görevleri şunlardır:
1. Baroları ilgilendiren konularda her baronun görüşünü öğrenip, ortaklaşa görüşmeler sonunda çoğunluğun düşünce ve görüşünü belirtmek,
2. Baroların çalışmalarını ortak amaca ulaşacak şekilde tasarlayıp meslekin gelişmesini sağlamak
3. Baro mensuplarının genel menfaatlerini ve meslekin ahlâk, düzen vegeleneklerini korumak,
4. Türkiye barolarını ve mensuplarını birbirine tanıtarak aralarındaki meslek bağını
kuvvetlendirmek,
5. Her il merkezinde baro kurulmasına ve vatandaşlarda kendilerine ait davaları avukatlar eliyle
açmanın ve savunmanın lüzum ve faydaları hakkındaki inancı yerleştirmeye çalışmak,
6. Kanunların memleket ihtayaçlarına uygun olarak gelişmesi ve yürütülmesi yolunda
dileklerde, yayınlarda bulunmak, gerekirse ön tasarılar hazırlamak,
7. Baroları ilgilendiren konularda görüşünü yetkili mercilere duyurmak,
8. Adalet Bakanlığının, yargı veya yasama yetkisini taşıyan mercilerin ve baroların soracakları
adlî ve meslekî konular hakkında görüş ve düşüncelerini rapor halinde bildirmek,
9. Avukatların meslekte gelişmelerini teşvik edecek ve sağlıyacak her türlü tedbirleri almak,
10. Mahkeme içtihatlarının sistemli bir surette toplanması ve yayınlanması için Adalet Bakanlığı
ve yargı mercileri ile işbirliği yapmak,
11. Kanunların avukatlara tanıdığı hakların gerçekleşmesine ve yüklediği görevlerin tam ve
şerefli bir şekilde yerine getirilmesine çalışmak,
12. Baro mensuplarının ilmî ve meslekî seviyelerini yükseltmek için kitaplık açmak, dergi
çıkarmak, konferanslar düzenlemek, telif ve tercüme eserler meydana getirilmesini teşvik etmek,
13. Meslekin daha cazip bir hale getirilmesi ve bu konuda yazılı amaçlara erişebilmesi için
düşünülecek çare ve tedbirleri görüşmek üzere zaman zaman toplantılar düzenlemek,
14. Memleket içinde kurulmuş hukukla ilgili kurul ve kurumlarla ilgilenmek ve temaslarda
bulunmak,
15. Yabancı memleket baroları, avukatlar birlikleri ve hukuk kurumları ile temaslarda
bulunmak ve uluslararası kongrelere katılmak,
16. Uyulması zorunlu meslek kurallarını tespit ve tavsiye etmek,
17. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak.
YASAKLAR, MAL EDİNME, PROTOKOLDAKİ YER, GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA VE GÖREVE SON
VERME
MADDE 111 - (Değişik: 3003 - 8.5.1984) (Değişik 1. fıkra : 4276 18.6.1997) Türkiye Barolar
Birliği, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamaz.
Birlik, amacına uygun işlerde kullanılmak üzere taşınır ve taşınmaz mal edinebilir.
Birlik, protokol kurallarına göre resmi törenlere katılır.
(Değişik son fıkra : 4276 - 18.6.1977)
77 nci maddenin beş, altı, yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkra hükümleri Birlik organları hakkında
da uygulanır.
GÖREVLERİN ÜCRETLİ OLUŞU
MADDE 112 - Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı, başkan yardımcılığı, genel sekreterliği ve
saymanlığı görevleri ücretlidir. Birlik Yönetim Kurulunun başkanlık divanında görev almamış
olan üyeleri ile disiplin ve denetleme kurulları üyelerine, katıldıkları toplantılar için huzur hakkı
ödenir. Ücretlerle huzur hakkının miktarları ve ödenme şekilleri birlik genel kurulunca belli
edilir.
Bu kimselerden Ankara'dan başka illerden seçilenlere yolculuk, ikamet giderleri ile diğer zaruri
giderler birlik bütçesinden ödenir. Bunların miktarı da genel kurulca belli edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
BİRLİĞİN ORGANLARI
ORGANLAR
MADDE 113 - Türkiye Barolar Birliğinin organları şunlardır:
1. Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu,
2. Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu,
3. Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı,
4. Türkiye Barolar Birliği Başkanlık Divanı,
5. Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu,
6. Türkiye Barolar Birliği Denetleme Kurulu.
I - TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ GENEL KURULU
KURULUŞU
MADDE 114 - Türkiye Barolar Birliğinin en yüksek organı Genel Kuruldur.
(Değişik 2. Fıkra: 3003 - 8.5.1984) Genel kurul, baroların avukatlıkta en az onbeş yıl kıdemli
olan üyeleri arasında gizli oyla seçeçekleri ikişer delege ile kurulur.
Avukat sayısı yüzden fazla olan barolar, yüzden sonraki her üçyüz üye için ayrıca birer delege
seçerler.
Barolarca aynı sayıda yedek üyeler seçilir. Delegeler, her baronun olağan genel kurul
toplantısında iki yıl için seçilirler.
90 ıncı maddenin ikinci fıkrasında yazılı engelleri bulunanlar delege olamazlar.
Delegelerin yolculuk ve oturma giderlerini her baro kendi bütçesinden öder.
Genel Kurul toplantısının yeri, tarihi ve gündemi ile delegelerini gönderme lüzumu
toplantılardan en az otuz gün önce, barolara yazı ile bildirilir.
TOPLANTILAR
MADDE 115 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Birlik Genel Kurulu iki yılda bir evvelki genel
kurulun tayin edeceği zaman ve yerde olağan toplantısını yapar.
Birlik Yönetim Kurulu, gerekli gördüğü hallerde veya en az on baronun yönetim kurulları yazı ile
isterse Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.
Adalet Bakını, adeletin ve meslekin genel menfaatleri ve hazırlanacak adlî ve mesleki kanun
tasarıları hakkında görüş ve düşüncelerini almak üzere Genel Kurulun olağanüstü toplantıya
çağırılmasını Birlik Yönetim Kurulundan istiyebilir.
Birlik Genel Kurulu başkanlık divanının seçimi hakkında 85 inci maddeninbirinci fıkrası hükmü
kıyasen uygulanır. Birlik organlarında görev alanlar, başkanlık divanına seçilemezler.
GÖRÜŞME VE KARAR YETER SAYISI
MADDE 116 - Birlik Genel Kurulu, üyelerinin en az dörtte biri katılmadıkça toplantı ve görüşme
yapamaz.
Birinci fıkrada yazılı yeter sayı olmadığı hallerde, toplantı bir ayı geçmemek üzere başka bir güne
bırakılır. Bu ikinci toplantıya da üyelerin en az beştebiri katılmadığı takdirde toplantı bu sayı elde
edilinceye kadar bir ay sonraki tarihlere bırakılır.
87 nci maddenin 3, 4 ve 5 inci fıkraları 88 inci madde hükmü Birlik Genel Kurulu taplantıları ve
görüşmeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
GÖREVLERİ
MADDE 117 - Birlik Genel Kurulunun görevleri şunlardır:
1. Birlik yönetim, disiplin ve denetim kurulları üyeleri ile Birlik başkanını seçmek,
2. Kuruluş amacı içindeki işlere dair hazırlanan raporları ve gündemdeki maddeleri görüşüp
karara varmak,
3. Birlik Yönetim Kuruluna talimat vermek,
4. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Birliğin hesaplarını incelemek, bütçesini onaylamak, Birlik
Yönetim Kurulunun çalışmalarından dolayı ibrası hakkında karar vermek,
5. Yerli ve yabancı kongrelere gidecek delgeleri seçmek, (Genel Kurul bu yetkisini Birlik Yönetim
Kuruluna verebilir.)
6. Gelecek Genel Kurul toplantı zaman ve yerini kararlaştırmak,
7. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Adaleti ve mesleği ilgilendiren işler hakkında teklifte bulunmak,
uyulması zorunlu meslek kurallarını tespitetmek,
8. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Baroların birlik adına avukatlardan tahsil edeceği keseneğin
miktarını her avukat için yıllık baro keseneğinin yarısından fazla olmamak üzere tespit etmek,
9. Birlik başkanı, başkan yardımcıları, genel sekreteri ve saymanının ücretleri ile yönetim,
disiplin ve denetim kurulları üyelerine verilecek huzur hakları miktarını ve ödenme şeklini belli
etmek,
10. Bu Kanunun 30 uncu maddesinin (b) bendi ile 49 ve 75 inci maddelerinde ve 77 nci
maddesinin ikinci fıkrasında Birliğe verilen görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak,
11. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak,
II - TÜRİYE BAROLAR BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU
MADDE 118 - Birlik Yönetim kurulu birlik başkanı ile birlik genel kurulu tarafından kendi üyeleri
arasından gizli oyla seçilen on üyeden kurulur. Ayrıca on yedek üye seçilir.
Birlik yönetim kuruluna birlik başkanı başkanlık eder.
SEÇİM DÖNEMİ
MADDE 119 - (Değişik 1.fıkra: 3079 - 14.11.1984) Birlik Yönetim Kurulunun görev süresi dört
yıldır. Süresi dolan Birlik Yönetim Kuruluna mensup üyeler yeniden seçilebilirler.
90 ıncı maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı fıkraları ve 92 nci madde hükmü BirlikYönetim Kurulu
üyeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
TOPLANTILAR MADDE 120 - Birlik Yönetim Kurulu ayda bir defa olağan toplantı yapar.Başkan
veya Yönetim Kurulu üyelerinden birinin isteği ile kurul, acele hallerde her zaman olağan üstü
toplantıya çağırılabilir.
Her toplantı sonunda gelecek toplantının günü kararlaştırılır. Toplantı günü, üyelere çağrı
mektubu ile bildirilir. Engeli olanlar, bunu en az yedi gün önce yazı ile bildirirler.
Belgeye bağlanmış yerinde bir engele dayanmaksızın üst üste üç toplantıya gelmiyen üye istifa
etmiş sayılır.
Birlik Yönetim Kurulu, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır ile toplanır ve toplantıya
katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Şu kadar ki, on veya daha az üyenin katılmasıyla yapılan
toplantılarda karar verilebilmesi için en az beş üyenin bir oyda birleşmesi şarttır. Oylarda eşitlik
halinde, başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.
GÖREVLERİ
MADDE 121 - Birlik yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
1. Birlik genel kurulunu toplantıya çağırmak ve gündem hazırlamak,
2. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Birliği ve mallarını yönetmek,
3. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) İki yıllık bütçeyi hazırlayıp genel kurula sunmak,
4. Birlik genel kurulunca alınan kararları uygulamak,
5. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Birlik adına gayrimenkul almak,satmak, ipotek etmek ve bu
malları üzerinde her türlü aynî haklar tesis eylemek ve kaldırmak, bu hususlarda ve diğer iktisabî
ve iltizamî işlemlerde Birlik Başkanına yetki vermek,
6. Birliğin ücretli memurlarının özlük işlerini düzenlemek ve yürütmek,
7. Birlik yönetim kurulu kararlarının özetini gösteren defterleri tutmak,
8. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Avukatların kayıtlarını, yönetmelikte gösterilen esas ve usullere
göre tutmak,
9. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Birliğin genel durumu ile işlemleri ve çalışmaları hakkında Birlik
Genel Kuruluna rapor vermek ve çalışma ve hesaplarından dolayı ibra istemek,
10. Kanunlarla başka bir merci veya organa verilmiş olmamak şartiyle, baroların kararlarına karşı
yapılan itirazları incelemek ve karara bağlamak,
11. Bu kanunun 33 ve 54 üncü maddeleri ile 77 nci maddesinin dördüncü fıkrasında ve 83
üncü maddesinde birliğe verilen görevleri yerine getirmek veyetkileri kullanmak,
12. Baro genel kurullarını olağanüstü toplantıya çağırmak,
13. Avukatların ve baroların hak ve menfaatlerinin korunması için ilgili mercilere gerekli baş
vurmalarda bulunmak,
14. Avukatlık meslekinin gelişmesine, avukatların haklarının korunmasına vesosyal durumlarının
geliştirilmesine yarıyacak incelemeleri yapmak, vardığısonuçları ve teklifleri birlik genel kuruluna
sunmak,
15. Avukatlık mesleki ile ilgili olarak resmî yerlerden sorulacak hususlarhakkında gerekli
düşünce ve görüşleri bildirmek,
16. Avukatların meslekte ilerlemesi için kitaplıklar açmak, mesleki yayındabulunmak,
avukatların hazırlayacağı eserlerin yayımına yardımcı olmak,
17. Barolar arasında çıkan anlaşmazlıkları çözümlemek,
18. Meslekî dayanışmanın sağlanması ve devamlılığı için her türlü çalışmalarda bulunmak,
19. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak.
III - TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIĞI
SEÇİM VE SEÇİM DÖNEMİ BİTMEDEN AYRILMA
MADDE 122 - Birlik başkanı, birlik genel kurulu tarafından, kendi üyeleri arasında dört yıllık bir
dönem için seçilir. Yeniden seçilmek caizdir.
90 ıncı maddenin 2, 3 ve 6 ncı fıkraları ile 96 ncı maddenin 4 üncü fıkrasıhükmü birlik başkanı
hakkında da kıyasen uygulanır.
GÖREVLERİ
MADDE 123 - Birlik başkanının görevleri şunlardır:
1. Birliği temsil ve birlik yönetim kuruluna başkanlık etmek,
2. Birlik genel kurulu, yönetim kurulu ve disiplin kurulu kararlarını yerine getirmek,
3. 121 inci maddeye göre verilecek yetki dairesinde birlik adına iltizam veiktisapta bulunmak,
yüklenmelere girişmek, birliğe yapılan bağışları kabuletmek ve bütçeyi uygulamak,
4. Mahkeme ve resmî dairelerde birliği temsil edecek ve savunacak avukatları tayin etmek,
5. Yabancı barolar birlikleri, barolar ve hukuk kurumları ile ilişkileri kurmak ve yürütmek,
6. Meslek onuru ve bağımsızlığı ile ilgili işlerde kanunlar ve meslek kurallarının gereğini her türlü
organlara karşı savunmak ve bu konuda doğrudan doğruya veya dolayısiyle kendisini zorlıyan
hususları yapmak,
7. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Birliğin çalışmaları hakkında Birlik Genel Kuruluna yazılı bir rapor
vermek,
8. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak.
IV - TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIK DİVANI
KURULUŞU VE SEÇİMİ
MADDE 124 - Birlik başkanlık divanı;
1. Türkiye Barolar Birliği Başkanı,
2. Türkiye Barolar Birliği iki başkan yardımcısı,
3. Türkiye Barolar Birliği Genel Sekreteri,
4. Türkiye Barolar Birliği Saymanından, ibarettir.
Divanın başkan dışındaki üyeleri, birlik yönetim kurulu için yapılan her seçimden sonraki ilk
toplantıda, bu kurul tarafından kendi üyeleri arasındangizli oyla seçilir.
Birlik başkan divanı üyelerinden biri süresi dolmadan önce ayrılırsa, kalangörev süresi için, bir
ay içinde yenisi seçilir.
BİRLİK BAŞKANLIK DİVANININ GÖREVLERİ
MADDE 125 - Birlik Başkanlık divanı, kanunla veya birlik yönetim kurulu karariyle kendisine
verilen görevleri yerine getirir.
Divan, birlik mallarının yönetimi hakkında gerekli kararları alır ve aynı konuda, birlik yönetim
kurulunun isteğine göre, bu kurula yazılı veya sözlü bilgi verir.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKAN YARDIMCILARININ GÖREVLERİ
MADDE 126 - Birlik başkan yardımcıları, Birlik Başkanı tarafından verilecek görevleri yapar ve
yetkileri kullanırlar.
Birlik Başkanının bulunmadığı zamanlarda veya Birlik Başkanlığı herhangi bir sebeple
boşalmışsa yenisi işe başlayıncaya kadar Başkana ait yetkilerin kullanılması ve görevlerin yerine
getirilmesi meslekteki kıdem sırasına göre Başkan Yardımcılarına aittir.
Birlik Başkan Yardımcılarının da yokluğunda Birlik Yönetim Kurulunun meslekte en kıdemli üyesi
Başkana ait yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ GENEL SEKRETERİNİN GÖREVLERİ
MADDE 127 - Birlik Genel Sekreteri, Birlik Yönetim Kurulu toplantılarına ait tutanakları
düzenler, Birliğin iç çalışmaları ile yazı işlerini yönetir,Birlik kalemine gerekli direktifleri verir ve
kalemin çalışmasını denetler.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ SAYMANININ GÖREVLERİ
MADDE 128 - Birlik Saymanı Birliğin mallarını Birlik Başkanlık divanının kararları gereğince
yönetmeye ve para alıp vermeye, bütçenin uygulanmasına dair her türlü gözetimi yapmaya
yetkilidir.
(Değişik 2.Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Birlik saymanı, para alma ve vermede düzenlenen kâğıtları
Birlik Başkanı, yokluğunda Birlik Başkan yardımcılarından biri veya Birlik Genel Sekreteri ile
birlikte imzalar.
V - TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ DİSİPLİN KURULU
KURULUŞU
MADDE 129 - Birlik Disiplin Kurulu, Birlik Genel Kurulu tarafından kendi üyeleri arasında gizli
oyla seçilen yedi üyeden kurulur. Ayrca yedi yedek üye seçilir.
Kurul, seçimden sonraki ilk toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan seçer
SEÇİM DÖNEMİ
MADDE 130 - Birlik Disiplin Kurulu üyeleri dört yıl için seçilirler. Süresidolan üye yeniden üye
seçilebilir.
90 ıncı maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı fıkraları ve 92 nci madde hükmü Birlik Disiplin Kurulu
üyeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
TOPLANTILAR
MADDE 131 - Birlik Disiplin Kurulu ayda bir defa olağan toplantı yapar.Birlik Başkanının veya
Birlik Disiplin Kurulu Başkanının yahut üyelerinden birinin isteği ile Kurul acele hallerde her
zaman olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
120 nci maddesinin 2 ve 3 üncü fıkraları Birlik Disiplin Kurulu hakkında dakıyasen uygulanır.
Birlik Disiplin Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve enaz dört üyenin bir oyda
birleşmesi ile karar verilir. Oylarda eşitlik halindeBaşkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.
GÖREVİ
MADDE 132 - Birlik Disiplin Kurulu bu kanunla verilen görevleri yapar ve yetkileri kullanır.
VI - TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ DENETLEME KURULU
KURULUŞU VE GÖREVİ
MADDE 133 - (Değişik 1. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Birlik Genel Kurulu, Birliğin malî işlemlerini
denetlemek üzere, dört yıl için kendi üyeleri arasından üç asıl ve üç yedek denetçi seçer.
Denetçiler gizli oyla seçilir. 90 ıncı maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı fıkraları ve 92 nci madde
hükmü denetçiler hakkında da kıyasen uygulanır.
Birlik Denetleme Kurulunun çalışma usulü ile görev ve yetkileri yönetmelikte gösterilir.
ONUNCU KISIM DİSİPLİN İŞLEM VE CEZALARI
DİSİPLİN CEZALARININ UYGULANACAĞI HALLER
MADDE 134 - Avukatlık onuruna yahut meslek düzen ve geleneklerine uymıyan eylem ve
davranışlarda bulunanlarla, meslekî çalışmada görevlerini yapmıyan veya görevinin gerektirdiği
dürüstlüğü uygun şekilde davranmıyanlar hakkında bu kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır.
DİSİPLİN CEZALARI
MADDE 135 - Disiplin cezaları şunlardır:
1. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Uyarma; avukatın mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması
gerektiğinin kendisine bildirilmesidir.
2. Kınama; meslekinde ve davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir.
3. (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Onbin liradan yüzellibin liraya kadar para cezası.
4. İşten çıkarma; avukatın üç aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere meslekini yapmaktan
yasaklanmasıdır.
5. Meslekten çıkarma; avukatlık ruhsatnamesinin geri alınarak avukatın adının baro
levhasından silinmesi ve avukatlık unvanının kaldırılmasıdır.
CEZALARIN UYGULANMA ŞEKLİ
MADDE 136 - Bu kanunun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı kısmında yazılı esaslara
uymıyanlar hakkında ilk defasında en az kınama, tekrarında davranışın ağırlığına göre, para
veya işten çıkarma cezası ve 5inci maddenin (a) bendinde yazılı bir suçtan kesin olarak hüküm
giyme halinde meslekten çıkarma cezası uyglanır.
Beş yıllık bir dönem içinde iki veya daha çok defa disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan
avukata her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanır.
Bir defa işten çıkarılan avukat, beş yıllık dönem içinde bu kanunun altıncıkısmındaki kurallara
aykırı davranışlar bulunursa meslekten çıkarılır.
SAVUNMA HAKKI
MADDE 137 - Avukatlar hakkında yapılacak kovuşturmalarda, isnat olunan hususun avukata
açıkça ve yazılı olarak bildirilmesi, yazılı savunmasının istenmesi ve bu savunma için en az on
günlük bir süre tanınması zorunludur.
BAROYA YAZILMADAN ÖNCEKİ VE MESLEKTEN AYRILDIKTAN SONRA EYLEM VE DAVRANIŞLAR
MADDE 138 - Baro levhasına kabul ve yazılmadan önceki eylem ve davranışlar,meslekten
çıkarma cezasını gerektirmiş olmadıkça, disiplin kovuşturmasına konu olamaz.
Avukatın, avukatlıktan ayrılması, avukutlığı sırasındaki eylem ve davranışlarından dolayı disiplin
kovuşturması yapılmasına engel değildir.
KOVUŞTURMA YETKİSİ VE EKSİK ÜYELERİN TAMAMLANMASI
MADDE 139 - Kovuşturmanın dayandığı şikâyet veya ihbarın vaki olduğu yahut Cumhuriyet
savcısının kovuşturma isteğinde bulunduğu veya kovuşturmaya esasteşkil eden eylem veya
davranışın re'sen haber alındığı tarihte avukat hangi baronun levhasında yazılı ise, disiplin
kovuşturmasına karar verme ve kovuşturmayı yürütme yetkisi o baroya aittir.
Baro başkanı, baro yönetim ve disiplin kurulu üyeleri, kendi haklarındaki kovuşturmalarla ilgili
görüşme ve kararlara katılamazlar.
İkinci fıkranın kapsamına giren bir durumun mevcut olması veya ret yahut istinkâf sebepleriyle
başkan ve üyelerin katılmamaları yüzünden baro yönetim ve disiplin kurullarında toplantı yeter
sayısı bulunamazsa, eksikler yedeklerle tamamlanır, yedeklerin de herhangi bir sebeple görüşme
veya karara katılmamaları yahut sayılarının yetişmemesi halinde, baro levhasında yazılı olup
yönetim ve disiplin kurullarına seçilme yeterliği bulunan avukatlar arasından ad çekme yolu ile
seçileceklerle eksikler tamamlanır.
CEZA KOVUŞTURMASININ DİSİPLİN CEZALARINA TESİRİ
MADDE 140 - Avukat hakkında başlamış olan ceza kovuşturması, disiplin işlem ve kararlarının
uygulanmasına engel olmaz.
(Değişik 2.Fıkra: 3256 - 22.1.1986) Şu kadar ki, disiplin işlem ve kararına konu teşkil edecek
bir eylemde bulunmuş olan avukat hakkında aynı eylemlerden dolayı ceza mahkemesinde dava
açılmış ise, avukat hakkındaki disiplin kovuşturması, ceza davasının sonuna kadar bekletilir.
Bu halde yönetim kurulunun isteği üzerine disiplin kurulu, avukatın işten yasaklanmasına yer
olup olmadığı hakkında 153 ve 154 üncü maddeler uyarınca bir karar vermek zorundadır.
Eylemin işlenmemiş veya sanığı tarafından yapılmamış olması sebebiyle beraat hali müstesna,
beraatle sonuçlanmış bir ceza davasının konusuna giren eylemlerden dolayı disiplin kovuşturması,
o eylemin ceza kanunları hükümlerinden ayrı olarak başlı başına disiplin kovuşturmasını
gerektirir mahiyette olmasına bağlıdır.
Baro yönetim kurulları, hükümlülükle sonuçlanan bir ceza davasının konusunu teşkil eden
eylemlerden dolayı ayrıca disiplin kovuşturması açmak zorundadırlar.
DİSİPLİN KOVUŞTURMASININ AÇILMASI
MADDE 141 - Disiplin kovuşturması, yönetim kurulu tarafından verilen bir kararla açılır.
Yönetim kurulu, ivedilikle ve her halde ihbar, şikâyet veya istek tarihinden itibaren en çok bir yıl
içinde disiplin kovuşturması hakkında birkarar vermeye mecburdur.
Yönetim kurulu, re'sen ilgilinin ihbar ve şikâyeti veya Cumhuriyet savcısının isteği üzerine yahut
resen, disiplin kovuşturması açılmasına karar vermeye esas olacak soruşturmanın yapılması
görevini kendi üyelerinden birine verebilir. Bu kararlar, Cumhuriyet savcısına tebliğ olunur.
DİSİPLİN KOVUŞTURMASINA YER OLMADIĞINA DAİR KARARLARA İTİRAZ
MADDE 142 - Baro yönetim kurulunun disiplin kovuşturmasına yer olmadığına dair kararlarına
karşı, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde şikâyetçi veya Cumhuriyet savcısı tarafından Türkiye
Barolar Birliği Yönetim Kuruluna itiraz olunabilir.
Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından dosya üzerinde yapılacak inceleme sonunda
şikâyet, ihbar veya istem konusu incelemeye değer mahiyette görülürse, evvelki karar kaldırılarak,
disiplin kovuşturmasının açılması için dosya evvelki kararı veren baroya gönderilir. Türkiye Barolar
Birliği Yönetim Kurulunun bu kararları kesindir.
Baro Yönetim Kurulunun disiplin kovuşturmasına yer olmadığına dair kararları süresi içinde
itiraz edilmezse kesinleşir.
(Değişik 4. fıkra: 3256 - 22.1.1986) Birinci fıkra gereğince yapılan itirazın Türkiye Barolar Birliği
Yönetim Kurulu tarafından reddine dair kararlar, Adalet Bakanlığının onaylaması ile kesinleşir.
Adalet Bakanlığının bu kararı kesindir. Şu kadar ki, bu karar aleyhine, şikâyetçi, ilgili baro yönetim
kurulu ve Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu İdari Yargı Merciine baş vurabilirler.
8 inci maddenin 6 ncı ve 7 nci fıkraları hükümleri bu halde de kıyasen uygulanır.
AYNI EYLEMDEN DOLAYI YENİDEN İNCELEME
MADDE 143 - Disiplin kovuşturması açılmasına yer olmadığına dair kararın konusuna giren
eylemlerden dolayı yeniden inceleme yapılabilmesi, yeni delillerin bulunmasına ve bu kararı
kesinleştiği tarihten itibaren üç yıl geçmemiş olmasına bağlıdır.
DİSİPLİN KURULUNDA DURUŞMA
MADDE 144 - (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Disiplin Kovuşturması açılmasına karar verilen
hallerde, yönetim kurulunun iletmesi üzerine disiplin kurulu incelemesini evrak üzerinde yapar şu
kadar ki, avukatın isteği veya disiplin kurulunca gerek görülmesi halinde inceleme duruşmalı
olarak yapılır. Duruşma gizli olur. Disiplin kurulu incelemeyi ivedilikle ve herhalde kararın
kendisine gelişi tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde sonuçlandırmak zorundadır. Ceza
davasının sonucunun beklenmesini gerektiren haller saklıdır.
GIYAPTA DURUŞMA
MADDE 145 - Çağrıya uymıyan avukatın gıyabında duruşma yapılır. Şu kadarki, duruşmaya
gelmediği takdirde duruşmanın gıyabında yapılacağının davetiyeye yazılması şarttır.
DELİLLERİN GÖSTERİLMESİ VE İNCELENMESİ
MADDE 146 - Disiplin kurulu, delillerin gösterilme ve incelenme şeklini, istek veya feragatle
yahut evvelce verilmiş kararlarla bağlı olmaksızın takdir ve tayin eder.
TANIK VE BİLİRKİŞİ DİNLENMESİ
MADDE 147 - Tanık ve bilirkişinin duruşmaya çağrılması veya üyelerden biri tarafından yahut
istinabe yoliyle dinlenmesi veya yazılı ifadesinin okunmasiyle yetinilmesi, disiplin kurulunun
takdirine bağlıdır.
Ancak, bir olayın delili yalnız bir tanığın şahsi bilgisinden ibaret ise,bu tanık her halde dinlenir.
DURUŞMA TUTANAĞI
MADDE 148 - Duruşma tutanağı, disiplin kurulu başkanının görevlendireceği bir üye veya kâtip
tarafından tutulur.
Duruşuma dışında dinlenenlere ait tutanakların duruşmada okunması zorunludur.
İSTİNABE TALİMATININ YERİNE GETİRİLMESİ
MADDE 149 - İstinabe yoluyla verilen talimat, baro merkezinde disiplin kurulu veya bu kurulun
bir üyesi, diğer yerlerde o baronun disiplin kurulunca görevlendirilecek bir avukat tarafından yerine
getirilir.
TANIK VE BİLİRKİŞİNİN ÇAĞRILMASI
MADDE 150 - Tanıklar ve bilirkişiler Tebligat Kanunu hükümlerine göre çağrılır.
Usulüne göre çağrılıp da gelmiyen veya kanuni bir sebep olmaksızın tanıklıkyahut bilirkişilikten
veya yemin etmekten çekinen kimsenin giderlerden başka,20 liradan 200 liraya kadar hafif para
cezasına çarptırılması, bu kimsenin ikamet ettiği yer sulh ceza hâkiminden istenebilir. Ayrıca istek
üzerine, tanığın zorla getirilmesine, Baronun bulunduğu il merkezindeki sulh cezahâkimi karar
verir.
Yukarıki fıkra hükmüne göre cezalandırılan ve zorla getirilmesi istenmeyip yeniden çağrılan
tanık ve cezalandırıldıktan sonra yeniden çağrılan bilirkişiyine gelmezse tekrar cezalandırılır.
Sulh hâkimi, gerek hafif para cezasına gerekse zorla getirmeye, disiplin kurulunun tutanak
örneği üzerinden karar verir.
DİSİPLİN KURULU ÜYELERİNİN REDDİ VE İSTİNKAFI
MADDE 151 - Disiplin kurulu üyeleri, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununda yazılı sebeplerle
reddedilebilir ve istinkâf edebilirler.
Ret istemi, reddi istenen üyeden başkalarının katılmasiyle incelenir.
Ret ve istinkâf sebebiyle kurulun toplanmaması halinde 139 uncu maddeye göre işlem yapılır.
KARARLARIN TEBLİĞİ
MADDE 152 - Disiplin kurulu kararlarının onanmış bir örneği ilgililerden başka, baronun
bulunduğu il merkezindeki Cumhuriyet savcısına da tebliğ olunur.
İŞTEN YASAKLANMA
MADDE 153 - Hakkında meslekten çıkarma cezasını gerektirebilecek mahiyette bir işten dolayı
kovuşturma yapılmakta olan avukat disiplin kurulu karariyle, tedbir mahiyetinde işten
yasaklanabilir. Kararın verilmesinden önce ilgilinin dinlenmiş veya dinlenmek üzere çağrılmış olup
da belirtilen günde gelmemiş olması şarttır.
Disiplin kurulu, bu karara esas olacak delillerin hangi sınır dahilinde gösterilip inceleneceğini,
istekle bağlı olmaksızın, serbestçe takdir eder.
Karar, hakkında kovuşturma yapılan avukata gerekçesiyle birlikte tebliğ olunur ve bu karar
verildiği tarihte yürürlüğe girer. Ancak, karara karşı Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kuruluna itiraz
olunabilir.
İtiraz kararın uygulanmasını durdurmaz. Bu husustaki itirazlar ivedilikle ve en geç bir ay içinde
karara bağlanır. İtiraz yerinde görülürse karar kaldırılır.
İşten yasaklanma kararı, yargı organları ile sair mercilere baro başkanlığı tarafından derhal
duyurulur.
İŞTEN YASAKLANMANIN ZORUNLU OLDUĞU HALLER MADDE 154 - (Değişik: 3003 - 8.5.1984)
Haklarında meslekten çıkarma cezası verilen veya tutuklama müzekkeresi çıkarılan (Anayasa
Mahkemesinin 1.3.1985 gün, 1984/12 Esas, 6 Karar sayılı kararı ile 24 kelime iptal edilmiştir.)
ve 42 nci madde uyarınca geçici olarak görevlendirilmiş olup, yapılan işlerin ücretini iş
sahibinden aldığı halde aynı maddenin son fıkrası gereğince kabule değerbir sebep olmaksızın ilgili
mercie ödememiş olan avukatların işten yasaklanmaları zorunludur. Yukarıdaki fıkrada belirtilen
işten yasaklanma sebeplerinin meydana gelmesinden itibaren iki ay içinde disiplin kurulunca
haklarında işten yasaklama kararı verilmeyen avukatlar, Bakanlığın doğrudan vereceği kararla
işten yasaklanırlar.
İŞTEN YASAKLANMANIN HÜKÜMLERİ
MADDE 155 - İşten yasaklanmış olanlar bu tarihten itibaren avukatlığa ait yetkileri hiçbir
şekilde kullanamazlar. Bu hüküm avukatı eşi ile reşit olmıyan çocuklarına ait işlerde uygulanmaz.
Birinci fıkrada yazılı yasağa aykırı hareket eden avukat hakkında 135 inci maddenin 4 ve 5 inci
bentlerinde yazılı cezalardan biri uygulanır.
Mahkemeler, resmi daireler işten yasaklanan avukatları kabul etmemekle görevlidirler.
İŞTEN YASAKLANMA KARARININ KALDIRILMASI
MADDE 156 - İşten yasaklanma kararı, kovuşturmanın durdurulmuş veya avukatlığa engel
olmıyan bir ceza verilmiş yahut 42 nci maddenin son fıkrasında yazılı ücretin ödenmiş olması
hallerinde kendiliğinden kalkar.
İşten yasaklanma kararı, bu kararın verilmesine esas olan hal ve şartların bulunmadığı veya
sonradan kalktığı sabit olursa disiplin kurulu tarafından kaldırılır.
DİSİPLİN KURULU KARARINA KARŞI İTİRAZ
MADDE 157 - Disiplin kurulu kararlarına karşı, Cumhuriyet Savcısı ve ilgililer, tebliğ tarihinden
itibaren otuz gün içinde Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kuruluna itiraz edebilirler.
Birlik disiplin kurulu, disiplin davalarını dosya üzerinde inceler. Ancak,işten veya meslekten
çıkarma cezasına yahut işten yasaklanmaya dair kararların incelenmesi sırasında, ilgili avukatın
isteği üzerine veya kendiliğinden duruşma yapılmasına karar verebilir.
145 ve 146 ncı maddeler, birlik disiplin kurulu hakkında da uygulanır.
Birlik disiplin kurulunda duruşmaya raportör üyenin işi izah etmesiyle başlanır bu üyenin
duruşmadan önce raporunu imzalayıp dosyaya koymuş bulunması gereklidir.
Raportör üyenin izahından sonra ilgili avukat ve varsa vekilleri gerekli izahlarda bulunurlar.
Bunlardan itirazı yapmış olan taraf önce dinlenir. Sonsöz, hakkında disiplin kovuşturması
yapılanındır. Birlik disiplin kurulu, inceleme konusu kararın onanmasına veya kovuşturmanın
derinleştirilmesi için kararın bozularak dosyanın ilgili baroya gönderilmesine karar verebileceği
gibi, yeniden incelemeyi gerektirmiyen hallerde, uygun görmediği kararı kaldırarak işin esası
hakkında karar verebilir veya verilmiş olan kararı düzelterek onaylayabilir.
Birlik disiplin kurulunun itirazı üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığının onaylaması ile
kesinleşir. Şu kadar ki, uyarma, kınama ve para cezasına ilişkin kararlar kesin olup Bakanlığın
onayına tabi değildir.
(Değişik son fıkra: 3256 - 22.1.1986) İlgili avukat ve birlik disiplin kurulu, Adalet Bakanlığının
onaylamaya ilişkin kararına karşı İdari Yargı Merciine başvurabilirler.
DELİLLERİN SERBESTÇE TAKDİRİ, CEZA VERMENİN AMACI VE CEZADAN MAHSUP(*) MADDE
158 - Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu ve barolar disiplin kurulları, gösterilen delilleri,
soruşturma ve duruşmadan edinecekleri kanıya göre serbestçe takdir ederler.
Bu kurullar, disiplin cezalarının verilmesinde, avukatlık onur ve itibarını korumak, meslekin
adalet amaç ve gereklerine ve meslekî düzen, gelenek ve adetlere uygun olarak yerine
getirilmesini sağlamak ilkesini göz önünde tutarlar.
(Ek 3.Fıkra: 3256 - 22.1.1986) İşten yasaklanan avukata süreli olarak işten çıkarma cezası
verilmesi halinde, işten yasaklandığı süre cezadan mahsup edilir.
KOVUŞTURMA VE CEZA ZAMANAŞIMI
MADDE 159 - Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden itibaren üç yıl geçmiş ise
kovuşturma yapılamaz. Yönetim kurulunca işe elkonulmuş ise bu süre işlemez.
Disiplin cezasını gerektiren eylemlerin işlenmesinden itibaren dört buçuk yıl geçmiş ise disiplin
cezası verilemez.
(*) 158 inci maddenin başlığı, 22.1.1986 tarih ve 3256 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle bu
şekilde değiştirilmiştir.
Disiplin cezasını gerektiren eylem aynı zamanda bir suç teşkil ediyor ve bu suç için kanun daha
uzun bir zamanaşımı süresi koymuş bulunuyorsa, birinci ve ikinci fıkralardaki süreler yerine bu
zamanaşımı süresi uygulanır.
DİSİPLİN KARARLARININ UYGULANMASI VE CEZALARIN SİCİLDEN SİLİNMESİ
MADDE 160 - (Değişik: 3256 - 22.1.1986) Disiplin cezalarına ait kararlar kesinleşmedikçe
uygulanamaz.
Meslekten çıkarma ve işten çıkarma cezalarından başka bir disiplin cezası verilen avukatlar,
uyarma, kınama ve para cezalarının uygulanmasından itibaren beş yıl geçtikten sonra disiplin
kuruluna başvurarak bu disiplin cezalarının sicillerinden silinmesini isteyebilirler.
İlgilinin yukarıki fıkrada yazılı süre içerisinde disiplin cezası almamış olması halinde, disiplin
cezasının silinmesine karar verilir ve sicil dosyasındaki disiplin bölümü çıkartılarak yenisi
düzenlenir.
TANIK VE BİLİRKİŞİ GİDERİ
MADDE 161 - Disiplin işlemleri dolayısiyle çağırılan her tanık ve bilirkişinin kaybettiği zaman ve
harcadığı mesaiye uygun bir tazminata hakkı vardır; bunlardan çağrıya uymak için yolculuk
etmek zorunda olanlara yolculuk ve ikamet giderleri de verilir. Şikâyetçi ve hakkında kovuşturma
yapılan avukat, dinlenmesini istedikleri tanık ve bilirkişiye ait giderleri evvelden öderler.
Avukata veya üçüncü bir kişiye yükletilmiyen veya borçludan alınma imkânı kalmayan giderler
baroya yüklenir.
Şikâyet edenden, şikâyetin mahiyeti ve yapılacak disiplin soruşturma ve kovuşturmasının
genişliği göz önünde bulundurularak 10 liradan 200 liraya kadar avans alınabilir. Yapılan
işlemlere, alınan avansın yetmemesi halinde, tamamlanması her zaman istenebilir. Avans ve
tamamlanması istenen miktar ilgilisi tarafından ödenmedikçe işlem yapılmıyabilir.
PARA CEZASI VEYA GİDERLERİN TAHSİLİ
MADDE 162 - Para cezasına veya giderlerin ödenmesine dair olan kararlar İcra ve İflâs
Kanununun ilâmların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Para
cezaları baroya gelir yazılır.
İcra takibi genel hükümlere göre baro tarafından vekâlet verilecek avukat eliyle yürütülür.
ONBİRİNCİ KISIM
AVUKATLIK ÜCRETİ
AVUKATLIK ÜCRETİNİN SERBESTÇE KARARLAŞTIRILMASI
MADDE 163 - Avukatlık ücreti, avukatın vekâlet hizmetine karşılık olan meblâğı ifade eder.
Avukatlık ücreti, avukatla iş sahibi arasında serbestçe kararlaştırılır.
Şu kadar ki, tarifedeki asgari miktar altında kalan avukatlık ücreti karşılığında iş ve dava kabulü
yasak olup, aksine hareket disiplin cezasını gerektirir.
168 inci maddenin son fıkrası hükmü saklıdır.
Dava, takip ve her türlü danışma ücretleri hakkındaki anlaşmaların yazılı şekilde olması şarttır.
Ücretten doğan davalarda, yazılı sözleşmeden başka delil getirilemez ve dinlenemez.
Yazılı ücret sözleşmesi yapılmamış olan hallerde asgari ücret tarifesi uygulanır.
ÜCRET SÖZLEŞMESİNİN KAPSAMI
MADDE 164 - Ücret sözleşmesinin kural olarak belli bir miktar kapsaması gereklidir.
Şu kadar ki, üçüncü fıkra hükmü saklı kalmak üzere, davada gösterilen başarıya göre değişmek
ve yüzde yirmibeşi aşmamak üzere, dava olunan veya hükmolunacak şeyin değerinin belli bir
yüzdesi avukatlık ücreti olarak kararlaştırılabilir.
İkinci fıkraya göre yapılacak anlaşmalar, dava konusu olan mal, alacak veyahak gibi
kıymetlerden bir kısmının aynen avukata ait olacağını ve böylece avukatın taraflardan biri imiş gibi
dava konusuna doğrudan doğruya ortaklğınıkapsıyamaz. Bu gibi ücret sözleşmeleri batıldır.
Avukata iş sahibi arasında aksine yazılı sözleşme bulunmadıkça tarifeye dayanarak karşı tarafa
yüklenecek avukatlık ücreti avukata aittir.
ÜCRET DOLAYISİYLE MÜTESELSİL SORUMLULUK MADDE 165 - İş sahibinin birden çok olması
halinde bunlardan her biri, sulh ile sonuçlanan işlerde ise her iki taraf, avukat ücretlerinin
ödenmesi hususunda müteselsil borçlu sayılırlar.
AVUKATIN HAPİS HAKKI VE AVUKATLIK ÜCRETİNİN RÜÇHANLI BULUNMASI
MADDE 166 - Avukat, müvekkili tarafından verilen veya onun namına aldığı malları, parayı ve
diğer her türlü kıymetleri, avukatlık ücreti ve giderin ödenmesine kadar, kendi alacağı nispetinde
elinde tutabilir.
Avukat, sözleşme ile kararlaştırılan ve hâkim tarafından takdir olunan ücretinden dolayı, kendi
çalışması sonucunda müvekkilin muhafaza ettiği veya kazandığı mallar ve davadaki diğer taraftan
ilâm gereğince tahsil edilecek para yahut alınacak mallar üzerinde diğer alacaklılara nazaran
rüçhan hakkını haizdir. Rüçhan hakkı, vekâletnamenin düzenlenme tarihine, vekâletname
umumî ise iş sahibi adına ücret konusu işten dolayı ilk yapılan resmî başvurma tarihine göre sıra
alır.
Bir ilâmın cebrî icra yoluyla infazına girişildiğinde, icra dairesi, takip talebinde bulunan tarafın
ilâmda adı yazılı olan avukatına, icra emri ile aynızamanda düzenliyeceği bir bildiriyi, gideri takip
talebinde bulunandan alınmak suretiyle, derhal tebliğ eder. Bu bildiri tebliğ edilmedikçe icranın
sonraki safhalarına geçilemez. Avukata yapılacak tebliğin giderleri hakkında 2004 sayılı İcra ve
İflâs Kanununun 59. maddesi hükmü uygulanır.
Avukatın ölümü halinde, mirasçılarına intikal eden avukatlık ücreti alacakları da, avukat
alacakları gibi rüçhanlıdır. Şu kadar ki, üçüncü fıkradayazılı bildirim zorunluğu bu kimseler
hakkında uygulanmaz.
AVUKATLAR TARAFINDAN YAPILACAK AVUKATLIK ÜCRETİ DAVALARI
MADDE 167 - Ücret davası açacak avukatlar önce baro yönetim kuruluna haber vermek
zorunluluğundadırlar. Bu zorunluluk ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haczi kapsamaz.
AVUKATLIK ÜCRET TARİFESİNİN HAZIRLANMASI
MADDE 168 - (Değişik: 2329 - 31.10.1980) Her baronun yönetim kurulu iki yılda bir seçim
devresi başlangıcında, yargı yerlerindeki işlemlerle diğer işlemlerden alınacak avukatlık ücretinin
asgari haddini gösteren birer tarife hazırlayarak Türkiye Barolar Birliğine gönderir.
Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu, baro yönetim kurullarının tekliflerini de gözönünde almak
suretiyle muhtelif baroları, içine alacak grupları tespit ve gruplarda uygulanacak tarifeleri
hazırlayarak Adalet Bakanlığına gönderir.
Adalet Bakanlığı tarifeyi aynen ya da gerekli gördüğü değişikliklerle onaylar.
Avukatlık ücretinin takdirinde hukuki yardımı başladığı veya davanın açıldığı tarihte yürürlükte
olan tarifeler esas alınır.
Yeni bir tarifenin onaylanmasına kadar eldeki tarife hükmü devam eder.
Ücretsiz dava alınması halinde, keyfiyet Baro Yönetim Kuruluna bildirilir.
YARGI MERCİLERİNCE KARŞI TARAFA YÜKLETİLECEK AVUKATLIK ÜCRETİNİN MİKTARI
MADDE 169 - (Değişik: 2329 - 31.10.1980) Yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek avukatlık
ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz.
Dava veya işin değeri ve miktarı üzerinden nispi olarak takdir edilecek avukatlık asgari ücret
tarifesindeki esaslar, bir milyar lirayı aşan bölümde ise binde bir oranı uygulanır.
MADDE 170 - (22 Ocak 1986 tarih ve 3256 sayılı Kanunun 29 uncu maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır.)
İŞİ SONUNA KADAR TAKİP ETME ZORUNLULUĞU VE BAŞKASINI TEVKİL
MADDE 171 - Avukat, üzerine aldığı işi kanun hükümleri ve yazılı sözleşme şartlarına göre
sonuna kadar takip eder.
Avukata verilen vekâletnamede başkasını tevkile yetki tanınmış ise, yazılı sözleşmede aksine
açık bir hüküm olmadıkça, işi başka bir avukatla birlikte veya başka bir avukata vererek takip
ettirebilir. Vekâletnamede, bunun düzenlendiği tarihten sonra açılacak veya takip edilecek bütün
dava ve işlerde vekâlete ve başkasını tevkile genel şekilde yetki verilmişse, avukat, bu tarihten
sonraki dava ve işlerde müvekkilinden ayrıca vekâlet almaya lüzum kalmaksızın işi başka bir
avukatla birlikte veya başka bir avukata vererek takip ettirebilir.
İkinci fıkradaki hallerde, avukatın müvekkile karşı sorumluluğu devam eder.Birlikte takip ettiği
veya işi tamamen devrettiği avukatların kusurlarından ve meydana getirdikleri zarardan dolayı
müvekkile karşı hem şahsen hem de diğer avukatla birlikte müştereken ve müteselsilen
sorumludur. Şu kadar ki, bu hüküm 12 nci maddede yazılı bir iş sebebiyle başka bir yerde
çalışmak zorunluğunda olduğu için işi tamamen başkasına devreden avukatlar hakkında
uygulanmaz.
Avukat tarafından işe başka avukatlar teşrik edilmiş ise, avukat bundan dolayı ayrı bir ücret
istiyemiyeceği gibi, işi birlikte takip eden avukat damüvekkilden herhangi bir ücret istiyemez. İş
tamamen başka bir avukata bırakılmış ise, tevkil eden ve tevkil olunan avukatlar ücret
sözleşmesindeki miktarı aşmamak şartiyle, harcadıkları mesaiye karşılık olan ücreti müvekkilden
istiyebilirler. Ancak, tevkil eden avukat müvekkilden peşin ücret almışsa, harcadığı mesaiye karşılık
olan miktarın fazlasını tevkil ettiği avukata ödemekle yükümlüdür.
İŞ SAHİBİNİN İŞİ BAŞKA BİR AVUKATA VERMESİ
MADDE 172 - İş sahibi, ilk anlaşmayı yaptığı avukatının yazılı muvafakatı ile, başka avukatları
da işin kovuşturma ve savunmasına katabilir. İş sahibi, ilk avukatın muvafakatını kendisine tevdi
veya tebliğ edilecek bir yazı ile en az bir haftalık süre vererek talep eder. Avukat bu süre içinde
cevap vermemişse muvafakat etmiş sayılır.
İlk avukatın muvafakat etmemesi halinde, vekâlet akdi kendiliğinden sona erer. İş sahibi,
muvafakat etmiyen avukata ücretin tamamını ödemekle yükümlüdür.
İlk avukatın muvafakatı ile işin başka avukatlar tarafından da takibi halinde iş sahibi, ilk
avukatın ücretinden kısıntı yapamaz. Bu halde avukatların müvekkile karşı sorumluluğu konusunda
171 inci maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır.
AVUKATLIK ÜCRETİNİN BELLİ BİR İŞE HASREDİLMESİ
MADDE 173 - Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kararlaştırılan avukatlık ücreti yalnızca
avukatın üzerine almış olduğu işin karşılığı olup, mukabil dava, bağlantı ve ilişki bulunsa bile
başka dava ve icra kovuşturmaları veya her türlü hukukî yardımlar ayrı ücrete tabidir.
Avukata tevdi edilen işin yapılması veya yapıldıktan sonra sonucunun alınması için gerekli bütün
vergi, resim, harc ve giderler iş sahibinin sorumluluğu altında olup, avukat tarafından ilk istekte
avukata veya gerektiği yere ödenir. Bu harcamaların avukat tarafından yapılabilmesi için, yeteri
kadar avansın iş sahibi tarafından verilmiş olması gerekir. Avukatın iş için yapacağı yolculuk
masrafları ve bulunduğu yerden ayrılma tazminatı, anlaşma gereğince iş sahibi tarafından ayrıca
ödenir. Bu giderler peşin olarak ödenmedikçe avukat yolculuğa zorlanamaz. Bu hükmün aksine
sözleşme yapılabilir.
AVUKATIN İŞİ TAKİPTEN VAZGEÇMESİ, AZLİ VE ÜCRETİN GÜNÜNDE ÖDENMEMESİ MADDE
174 - Üzerine aldığı işi haklı bir sebep olmaksızın takipten vazgeçen avukat hiçbir ücret isteyemez
ve peşin aldığı ücreti geri vermek zorundadır.
Avukatın azli halinde ücretin tamamı verilir. Şu kadar ki, avukat kusur veya ihmalinden dolayı
azledilmiş ise ücretin ödenmesi gerekmez. Anlaşmaya göre avukata peşin verilmesi gereken ücret
ödenmezse, avukat işe başlamakla zorunlu değildir. Bu sebeple doğabilecek her türlü sorumluluk
iş sahibinindir. Yazılı sözleşmedeki diğer ödeme şartlarının yerine getirilmemesinden dolayı avukat
işi takip etmek ve sonucunu elde etmekten mahrum kalırsa sorumluluk bakımından aynı hüküm
uygulanır.
İŞ SAHİBİNİN ADRESİ
MADDE 175 - İş sahibinin verdiği vekâletnamede yazılı adrese avukat tarafından yapılacak her
tebliğ, kendisine yapılmış sayılır. Adres değişiklikleri en geç üç gün içinde iş sahibi tarafından
taahhütlü mektupla avukata bildirilir.
İş sahibinin adresine gönderilecek yazıların tebliğ edilememesinden veya adres değişikliklerinin
bildirilmemesinden doğan sorumluluk iş sahibine aittir
ONİKİNCİ KISIM
ADLİ MÜZAHARET
ADLİ MÜZAHARET BÜROSU
MADDE 176 - Asliye mahkemesi bulunan her yerde baro yönetim kurulu tarafından tayin
kılınan bir avukatın gözetim ve denetimi altında bir adlî müzaharet bürosu kurulur.
Avukat sayısı beşten aşağı olan yerlerde bu zorunluluk yoktur.
BÜRONUN AÇILMASI
MADDE 177 - Adlî müzaharet bürosunda sürekli şekilde çalışacak stajiyer ve ücretli memurların
tayini ve büroda görev alacak avukatlara ait sıradefterinin düzenlenmesi baro yönetim kuruluna
aitir.
BÜRONUN GÖREVLERİ VE ADLİ MÜZAHARETE MEMUR AVUKAT
MADDE 178 -Adlî müzaharet bürosu, adlî müzaharet sağlanması için gerekli işlemleri yapmak,
yardım isteminin kabulü halinde davayı takip etmek ve sonuçlandırmak, genellikle muhakeme
veya diğer takip işlerinin gerektirdiği giderleri ödemekten kısmen veya tamamen aciz olanların
mahkemeler ve adalet daireleri ile diğer mercilerdeki işlerini takip etmekle yükümlüdür.
Adlî müzaharete memur avukat, o işin tarifede belirtilen ücretini baro kasasına yatırdığı takdirde
bu yükümden kurtulur.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun adlî müzaharet hakkındaki hükümleri saklıdır.
ADLİ MÜZAHARET İÇİN DELİL GÖSTERME ZORUNLULUĞU
MADDE 179 - Adlî müzaharet isteminde haklı olduklarına dair delil göstermiyenlere yardım
edilemez.
Yardım isteğinin reddi halinde ilgili, yazı veya sözle baro başkanına başvurabilir. Baro başkanının
vereceği karar kesindir.
GELİR VE GİDER
MADDE 180 - Adlî müzaharet bürolarının gelir ve gideri baro bütçesinin ayrıbir bölümünde
gösterilir. Bu bölümde kalan gelir fazlasının sonraki yıla aynen aktarılması zorunludur.
İl veya belediye bütçelerinden yahut hayır müesseselerinden baroya tahsis edilen yardımlar ile
baro lehinde yapılan her türlü bağışlardan tahsis yeri gösterilmiyenler bu bölümün gelir kısmına
eklenir.
Adlî müzaharete memur avukat, aldığı ücretin yüzde yirmisini ve büronun yardımından
yararlanan kimse avukat ücretinden başka yararlandığı kısmın yüzde onu baroya ödemeye
zorunludur. Şu kadar ki, adlî müzaharetten yararlananın vereceği meblâğ asgari tarifeden aşağı
olamaz.
YILLIK ÇALIŞMA RAPORU
MADDE 181 - Adlî müzaharet bürosunun yönetme ve denetleme ile görevlendirilen avukat veya
avukatlar, büronun senelik çalışmasını bir raporla yönetim kuruluna bildirirler.
Yönetim kurulu büroda çalışmış olanlara ikramiye dağıtılmasına karar verebilir.
ONÜÇÜNCÜ KISIM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
YÖNETMELİK
MADDE 182 - Bu kanunda düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılan hususlar ile kanunun
uygulanabilmesi için yönetmelikte yer alması gereken diğer konuları kapsıyan Yönetmelik Türkiye
Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından hazırlanarak Adalet Bakanlığının onayıyla yürürlüğe
konur.
CUMHURİYET SAVCILARINA YAPILACAK TEBLİGAT
MADDE 183 - Bu kanun gereğince Cumhuriyet savcılarına yapılacak tebligatta ilgili dosyanın
da birlikte gönderilmesi şarttır.
AVUKATLIK KIDEMİNE SAYILACAK HİZMETLER
MADDE 184 - Dördüncü maddenin birinci fıkrasında sayılan hizmetlerden avukatlığa geçenlerin
bu hizmetlerde geçen süreleri avukatlık kıdemine sayılır.
DAVA VEKİLLERİ HAKKINDA UYGULANACAK HÜKÜM
MADDE 185 - Bu kanunun ikinci, dördüncü, beşinci, yedinci, sekizinci ve dokuzuncu kısmı ile 65
inci maddesi dışında kalan hükümleri dava vekilleri hakkında da kıyasen uygulanır.
Baro giriş ve yıllık kesenekleri dava vekillerinden alınmaz.
TOPLULUK SİGORTASINA GİRMELERİ MUTLAK ŞEKİLDE ZORUNLU OLANLAR
MADDE 186 - 188 inci maddede yazılı olanlar dışında kalan avukatların 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanununun 86 ncı maddesinde gösterilen "Topluluk Sigortasına" girmeleri zorunludur.
Ancak, bu zorunluluk (Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) bakımından olup, (İş kazaları ve meslek
hastalıkları), (Hastalık) ve (Analık) sigortalarına girmek avukatın isteğine bağlıdır.
(Ek Fıkra: 1238 - 26.2.1970) Topluluk Sigortasına tabi olan avukatlar hakkında bu kanundaki
özel hükümlere aykırı olmamak kaydı ile, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 5.1.1961 gün
ve 228 sayılı Kanun ve bu kanunların ek ve tadilleri hükümleri uygulanır.
TOPLULUK SİGORTASINA GİRME ZORUNLUĞU ŞARTA BAĞLI OLANLAR
MADDE 187 - Geçici 2 nci maddenin kapsamına giren avukatlar T.C. Emekli Sandığına
borçlanma haklarını aynı maddede gösterilen süre içinde kullanmadıkları takdirde, 186 ncı madde
uyarınca Topluluk Sigortasına girmek zorunluluğundadırlar.
TOPLULUK SİGORTASINA GİREMİYENLER
MADDE 188 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) Emekliliğe tabi bir görevde çalışmakta olanlar, 506
sayılı Sosyal Sigortarlar Kanunu kapsamına girenler (Aynı kanunun 85 inci maddesindeki isteğe
bağlı sigortalardan faydalananlar dahil), geçici 2 nci maddedeki borçlanmak hakkından
faydalananlar ile T.C. Emekli Sandığından emeklilik veya malülük aylığı almakta olan yahut 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre yaşlılık veya malüllük sigortasından faydalanmış
bulunanlar ve aynı kanunun geçici 20 nci maddesindeki şartlara uygun olarak faaliyette bulunan
sandıklara tabi bulunan veya bu sandıklardan faydalanmış olanlar 186 ncı madde uyarınca
topluluk sigortasına giremezler.
Avukatın yukarıki fıkraya göre topluluk sigortasına girememesi, avukatlık meslekinin icrasına
engel teşkil etmez.
TOPLULUK SİGORTASINA GİRMELERİ İSTEKLERİNE BAĞLI OLANLAR
MADDE 189 - (26 Şubat 1970 tarih ve 1238 sayılı kanunun 6 ncı maddesi a fıkrasiyle
kaldırılmıştır.)
PRİM BORCUNU ÖDEMEMENİN SONUÇLARI
MADDE 190 - Topluluk Sigortası primlerini, topluluk sözleşmesinde gösterilen zamanda
ödemiyen avukatın adı baro yönetim kurulunun karariyle, birikmiş prim borcunu, sözleşmedeki
şartlar dairesinde ödeyinceye kadar, baro levhasından silinir ve durum ilgili yerlere bildirilir.
Topluluk Sigortası primin ödememenin sonuçları, prim borçlusu avukatın şahsına munhasır olup,
bu sonuçların aynı Topluluk Sigortası sözleşmesine katılmış olan diğer sigortalılara veya baroya
sirayeti hakkında bir hüküm sözleşmeye konulamaz.
TİP SÖZLEŞMENİN HAZIRLANMASI VE TOPLULUK SÖZLEŞMESİNE GİRİŞ
MADDE 191 - 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 86 ncı maddesi gereğince barolarla
Sosyal Sigortalar Kurumu arasında yapılacak sözleşmelere esas teşkil eden tip sözleşme, Çalışma
Bakanlığı, Türkiye Barolar Birliği ve Sosyal Sigortalar Kurumu arasında yapılacak görüşmelerle
tespit edilir.
Tip sözleşmede yapılacak değişiklikte de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.
Bu kanunun yürürlüğe girmesinden sonra kurulacak olan barolar da, kuruluşlarını takip eden
bir ay içinde tip sözleşmeye göre Topluluk Sigortası sözleşmesi yapmak üzere Sosyal Sigortalar
Kurumuna başvururlar. Yeni teşekkül eden baroya kayıtlı avukatlar, evvelce kayıtlı oldukları
baroda iken girdikleri Topluluk Sigortası ile kazandıkları haklar saklı kalmak üzere, yeni
kaydoldukları baronun topluluk sigortasına girerler.
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN HÜKÜMLER
MADDE 192 - 3499 sayılı Avukatlık Kanunu ile ek ve tadilleri, geçici 7 nci madde hükümleri
saklı kalmak şartiyle, yürürlükten kaldırılmıştır.
DEĞİŞTİRİLEN KANUN HÜKÜMLERİ HAKKINDA
MADDE 193 - (6207 sayılı Avukatlar Yardımlaşma Kanununun 1, 4 ve 5 inci maddelerinin
değiştirilmesine dair olup ilgili kanun metnine işlenmiştir.)
1086 SAYILI KANUNUN DEĞİŞTİRİLEN HÜKMÜ
MADDE 194 - (1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 61 inci maddesinin
değiştirilmesine dair olup ilgili kanun metnine işlenmiştir.)
EMEKLİLİĞE TABİ GÖREVDEN ÖNCEKİ AVUKATLIĞIN KIDEME SAYILMASI
MADDE 195 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) Bu kanun gereğince topluluk sigortasına girmiş olup
sigortalığı devam eden bir avukat emekliliğe tabi bir göreve veya hizmete atandığı yahut
seçildiğinde, sigortalılığına esas alınan avukatlık süresinin üçte ikisi kıdemine eklenerek intibakı
yapılır ve görev veya hizmet aylığı ile emeklilik keseneğine esas aylığı yükseltilir.
14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNA EKLENEN GEÇİCİ MADDE
MADDE 196 - (26 Şubat 1970 tarih ve 1238 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi a fıkrasıyla
kaldırılmıştır.)
22.4.1962 TARİH VE 44 SAYILI KANUNA EKLENEN MADDE
MADDE 197 - (26 Şubat 1970 tarih ve 1238 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi a fıkrasıyla
kaldırılmıştır.)
22.4.1962 TARİH VE 44 SAYILI KANUNA EKLENEN GEÇİCİ MADDE
MADDE 198 - (26 Şubat 1970 tarih ve 1238 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi a fıkrasıyla
kaldırılmıştır.)
KAMU KURUM VE KURULUŞLARI İLE KAMU İKTİSADİ
TEŞEBBÜSLERİNDE GÖREVLİ AVUKATLAR
EK MADDE 1 - (3003 - 8.5.1984) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde
aslî ve sürekli olarak avukatlık görevinde çalışanların baro levhasına yazılmaları isteklerine
bağlıdır. Ancak bunlar hakkında bu kanunun avukatlık meslekine kabul ve ruhsatname
verilmesine ilişkin hükümler aynen uygulanır. Bunlar, görevlerinin gereği olan işleri yaparken
baro levhasına kayıtlı avukatların yetkileriyle haklarına sahip ve onların ödevleriyle
yükümlüdürler. Baroya kaydını yaptırmayan avukat, çalıştığı yer barosuna bilgi verir.
Yukardaki fıkra uyarınca bora levhasına yazılmak istemediklerini bildiren adayların, sadece
avukatlık mesleğine kabullerine ve adlarına ruhsatname düzenlenmesine karar verilerek
kanununda öngörülen diğer işlemler aynen yerine getirilir.
Birinci fıkrada sözü edilen görevlerden ayrılma halinde, avukatlık mesleğinin yapılabilmesi baro
levhasına yazılmakla mümkündür.
Bu Kanunun avukatlar hakkında öngördüğü disiplin işlem ve cezaları, bu maddede sözü edilen
avukatlar hakkında da avukatın sürekli görev yaptığı yer barosunca uygulanır.
YURT DIŞINA ÇIKMA İZNİ
EK MADDE 2 - (3003 - 8.5.1984) Türkiye Barolar Birliğini veya baroları temsil etmek üzere
uluslararası toplantı ve kongrelere katılmak Adalet Bakanlığının iznine tabidir.
SEÇİMLERİN YAPILMASI
EK MADDE 3 - (Ek: 3003 - 8.5.1984) Barolar ile Türkiye Barolar Birliğinin bu Kanuna göre gizli
oyla yapılacak organ seçimlerine ilişkin işlemler, aşağıdaki esaslara göre yargı gözetimi altında
gerçekleştirilir.
Seçim yapılacak genel kurul toplantısından en az onbeş gün önce, Baro seçimleri için levhaya
kayıtlı avukatları, Türkiye Barolar Birliği seçimleri için de genel kurula barolarca seçilen asıl ve
yedek delegeleri belirleyen liste, toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığı
takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususları belirten bir yazı ile birlikte üç nüsha olarak o
yer ilçe seçim kurulu başkanı olan hâkime tevdi edilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu
bulunduğu takdirde görevli hâkim Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir. Toplantı tarihlerinin
gündemde yer alan diğer konular gözönünde bulundurularak görüşmelerin bir Cumartesi günü
akşamına kadar sonuçlanması ve seçimlerin ertesi gün olan Pazar gününün dokuz-onyedi saatleri
arasında yapılmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesi zorunludur.
Hâkim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa noksanları
tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak avukatları belirleyen liste ile yukarıdaki fıkrada belirtilen
diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ilişkin diğer hususlar Adalet dairesi ve
baro ilan yerlerinde asılmak sureti ile üç gün süre ile ilan edilir.
İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hâkim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde
kesin olarak karara bağlanır.
Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer hususlar onaylanarak ilgili baro veya
Türkiye Barolar Birliğine gönderilir.
Hâkim, kamu görevlileri veya aday olmayan avukatlar arasından bir başkan ile iki üyeden
oluşan bir seçim sandık kurulu atar. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de belirler. Seçim sandık
kurulu başkanının yokluğunda kurula yaşlı üye başkanlık eder.
Seçim sandık kurulu, seçimlerin kanunun öngördüğü esaslara göre yürütülmesi, yönetimi ve
oyların tasnifi ile görevli olup, bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar aralıksız olarak
devam eder.
Dörtyüz kişiden fazla üyesi bulunan barolarda her dörtyüz kişi için bir oy sandığı bulunur ve her
seçim sandığı için ayrı bir kurul oluşturulur. Yüze kadar olan üye fazlalığı sandık sayısında nazara
alınmaz. Seçimlerde kullanılacak araç ve gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır. Ve sandıkların
konacağı yerler hâkim tarafından belirlenir.
Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanakla tespit edilip seçim sandık kurulu başkan ve
üyeleri tarafından imzalanır. Birden fazla sandık bulunması halinde tutanaklar, hâkim tarafından
birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak suretiyle geçici seçim sonuçları ilan
edilir. Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir örneği ile birlikte üç ay süreyle saklanmak
üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.
Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibaren iki gün
içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hâkim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak
karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların karara bağlanmasından hemen sonra hâkim
yukarıdaki hükümlere göre kesin sonuçları ilan eder ve ilgili baro ile Türkiye Barolar Birliğine
bildirir.
(Değişik 11.Fıkra: 3464 - 28.5.1988) Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnif esasına göre yapılır.
Listede adı yazılı bulunmayan avukat oy kullanamaz. Oylar, oy verenin kimliğinin baro veya resmî
kuruluşca verilen belge ile ispat edilmesinden ve listedeki isminin karşısındaki yerin
imzalanmasından sonra kullanılır. Oylar, organlara göre birlikte veya ayrı ayrı her şekilde
düzenlenen oy pusulalarının üzerinde ilçe seçim kurulu mühürü bulunan ve oy verme sırasında
sandık kurulu başkanı tarafından verilecek zarfa konulması suretiyle kullanılır. Bunların dışındaki
zarflara konulan oylar geçersizdir. Asıl üyenin mazereti olduğu takdirde yedek üye Türkiye Barolar
Birliği Genel Kuruluna katılır ve oy kullanır.
Hâkim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı uygulama
nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve iki aydan fazla olmamak
üzere seçimin yenileceği Pazar gününü tespit ederek ilgili baroya veya Türkiye Barolar Birliğine
bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ile kanunun öngördüğü
diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.
İlçe seçim kurulu başkanı hâkime ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerine, "Seçimlerin
Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun" da belirtilen esaslara göre ücret ödenir.
Bu ücret ve diğer seçim giderleri,Türkiye Barolar Birliği ve ilgili baroların bütçelerinde karşılanır.
Seçimler sırasında sandık kurulu başkanı ve üyelerine karşı işlenen suçlarDevlet memurlarına
karşı işlenmiş gibi cezalandırılır.
Seçimlerin düzen içerisinde ve sağlıklı biçimde yürütülmesi amacıyla hâkimin ve sandık
kurulunun aldığı tedbirlere uymayanlara, eylemin ağırlığına göre bu Kanunda yazılı disiplin
cezaları verilir.
DENETİM
EK MADDE 4 - (3003 - 8.5.1984) Adalet Bakanlığı, Barolar ve Türkiye Barolar Birliği
organlarının görevlerini kanun hükümlerine uygun olarak yapıp yapmadıklarını ve malî işlemlerini
yönetmelikte belirlenecek esaslara göre denetlemeye yetkilidir. Bu idarî ve mali denetim, adalet
müfettişlerince yapılır.
GEÇİCİ HÜKÜMLER
GEÇİCİ MADDE 1 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) 7 Temmuz 1969 tarihinden sonra 506 sayılı
Sosyal Sigortalar Kanununun 86 ncı maddesi gereğince barolarla Sosyal Sigortalar Kurumu
arasında yapılacak sözleşmelere esas teşkil eden ilk tip sözleşme, bu kanunun geçici 10 uncu
maddesi uyarınca Türkiye Barolar Birliğinin yapacağı ilk toplantıyı takip eden üç ay içinde Çalışma
Bakanlığı, Türkiye Barolar Birliğin ve Sosyal Sigortalar Kurumu arasında yapılacak görüşmelerle
tespit edilir. Hazırlanan tip sözleşme, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından bir hafta
içinde bütün barolara gönderilir. Topluluk sigortasına girmeye mecbur olan avukatların bağlı
bulundukları barolar, tip sözleşmeye göre topluluk sigortası sözleşmesi yapmak üzere tip
sözleşmenin baroya gelişi tarihinden itibaren iki ay içinde Sosyal Sigortalar Kurumuna başvururlar.
Sözleşmeler, baronun başvurma tarihinden itibaren en geç üç ay içinde yürürlüğe konur.
A) Topluluk sigortasına tabi oldukları tarihte 30 yaşını geçmiş bulunan avukatlardan, 55 yaşını
doldurmakla beraber 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 60 ıncı maddesinde yazılı şartları
yerine getiremediklerinden yaşlılık sigortasından aylık bağlanmasına hak kazanamıyan ve:
a) Sigortalılıklarının başladığı tarihten önceki on yıl içinde en az 2000 gün baro levhasında
kayıtlı avukat oldukları tevsik eden,
b) Sigortalılık süresince her yıl en az ortalama 200 gün sigorta primi ödemiş olan,
c) En az beş yıl sigortalı bulunan avukatlara, sigortalılık süresi 15 yılı doldurmuş olanlar gibi
Sosyal Sigortalar Kanununun 61 inci maddesindeki esaslara göre yaşlılık aylığı bağlanır.
(a) bendinde sözü geçen avukatlık süresi, avukatların sigortalıklarının başladığı tarihten itibaren
en geç iki yıl içinde ilgili barolardan alınarak Sosyal Sigortalar Kurumuna verilecek belgelerle
tespit edilir.
Barolar bu çalışma belgelerini düzenlemekten kaçınırlarsa, sigortalı avukatların ilgili baro ve
yönetim kurulu başkan ve üyelerinden zarar ve ziyan istemek hakları saklıdır.
Avukatlık süresini gösteren belgelerin gerçeğe uymadığı bir hükümle tespitedildiği takdirde gerek
bunu düzenliyenler gerekse ilgili sigortalılar, Sosyal Sigortalar Kurumunun bu yüzden uğrayacağı
zararları yüzde elli fazlasiyle ve kanunî faizi ile birlikte adı geçen Kuruma ödemekle yükümlüdür.
Bu gibiler hakkında ayrıca ceza kovuşturması da yapılır.
B) Topluluk sigortasına tabi oldukları takdirde 30 yaşını geçmiş bulanan avukatlardan, 50 yaşını
doldurup, erken yaşlanmış oldukları tespit edilen ve Sosyal Sigortalar Kanununun 60 ıncı
maddesinde yazılı şartları yerinegetiremediklerinden aylık bağlanmasına hak kazanamıyanlara (A)
fıkrasındaki şartlarla, sigortalılık süreleri 15 yılı doldurmuş olanlar gibi, Sosyal Sigortalar
Kanununun 61 inci maddesindeki esaslara göre yaşlılık aylığı bağlanır.
GEÇİCİ MADDE 2 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte T.C. Emekli Sandığındaki emekliliğe
esas teşkil eden hizmetleri toplamı en az 15 yıl olan avukatlardan;
A) (Değişik: 1238 - 26.2.1970) Emekli keseneği ödedikleri memuriyet veya hizmetten 7 Temmuz
1969 tarihinden önce her ne sebeple olursa olsun ayrılmış olanlar, kendilerine emeklilik veya
malüllük aylığı bağlanmamış olmak şartı ile, 7 Temmuz 1969 tarihine kadar Sosyal Sigortaya da
tabi olmaksızın geçen fiilî avukatlık sürelerinin tamamını veya bu sürenin emekliliğe esas olan
eski hizmetlerinin süresi ile birlikte 25 yılı doldurmaya yetecek kısmını aşağıdaki hükümlere göre
borçlanabilirler.
Fiilî avukatlık süresinin tamamını borçlananlar aşağıdaki (B) bendi hükümlerine göre T.C. Emekli
Sandığı ile ilgilerini devam ettirebilirler. Bunlardan T.C. Emekli Sandığı ile ilgilerini devam ettirmek
istemiyenlerle fiilî avukatlık süresinin bir kısmını borçlanmak suretiyle emekliliğe esas hizmet
sürelerini 25 yıla çıkarmış olanlara aşağıdaki hükümlere göre emekli aylığı bağlanır.
B) Emekli keseneği ödedikleri memuriyet veya hizmetten bu Kanunun yürürlüğegirdiği tarihte
veya daha sonra her ne sebeple olursa olsun ayrılanlar, toplamsüre 30 yılı geçmemek üzere, T.C.
Emekli Sandığı ile ilgilerini devam ettirebilirler.
(A) bendine göre borçlanabilmek için ilgilinin, listesine yazılı bulunduğu baronun topluluk
sigortasına katıldığı tarihten itibaren üç ay içinde bu baroaracılığı ile T.C. Emekli Sandığına yazılı
olarak baş vurması zorunludur.Borçlanılacak miktar, ilgilinin T.C. Emekli Sandığına evvelce
kesenek ödediği memuriyet veya hizmette son aldığı maaş yahut ödenek derecesindeki
kıdemindenitibaren o memuriyet veya hizmetin asgari terfi süresi nazara alınarak 2 veya3 yılda bir
terfi etmiş sayılmak suretiyle T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri dairesinde, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihe kadarki fiilî avukatlık süresi için ödemesi gereken keseneklerin (Kurum
hissesi dahil)tamamıdır. Ancak, kesenekler ve kurum hissesi ait oldukları geçmiş yıllarda
yürürlükte bulunan T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre hesaplanır.
Borçlanılan süre ile T.C. Emekli Sandığına tabi eski memuriyet veya hizmet süreleri toplamı 30
yılı geçemez. Fiilî avukatlık süresinin bu miktarı aşankısmı için borçlanmak mümkün değildir.
Borçlanılacak miktar, ilgilinin talebine göre T.C. Emekli Sandığı tarafından yapılacak tebligat
üzerine en geç 1 ay içinde toptan veya on yıliçinde on eşit taksitle ödenir. T.C. Emekli Sandığına
tabi eski memuriyet veya hizmetlerinden ayrılırken keseneklerini almış olanlar bunun tamamını
kanunî faizi ile birlikte, borçlanılan miktarın tamamının veya ilk taksidinin ödenmesi süresi içinde
sandığa iade ile yükümlüdürler. Kesenekleri süresi içinde iade etmiyenlerin bu madde
hükümlerinden faydalanmaları mümkün değildir.
Borçlanan kimseler emekliliğe esas olan eski memuriyet veya hizmet sürelerine borçlandıkları
sürenin eklenmesi suretiyle hesaplanacak süre üzerinden ve borçlandıkları miktarın tamamını
ödedikleri tarihten itibaren 5434 sayılı Kanuna göre emekli aylığına hak kazanırlar. Emekli aylığına
hak kazanabilmesi için toplam süresinin 25 yıl olması yeterlidir.
Taksitle ödemede, borcun tamamını ödiyemeden ölen veya T.C. Emekli Sandığına göre malul
olan avukatların kendilerine veya hak sahibi mirasçılarına ölüm veya maluliyeti takibeden ay
başından itibaren 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre malullük yahut dul ve yetim aylığı bağlanır.
Şu kadarki, ödenmemiş yıllık taksitlerin her biri 12 eşit parçaya bölünerek o yılın malullük veya dul
ve yetim aylıklarından kesilir ve artan miktar hak sahiplerine ödenir.
Taksitle ödemede, bir taksidi zamanında ödemiyen ve T.C. Emekli Sandığınca yapılan tebligat
üzerine 1 ay içinde bu borcunu yerine getiremiyenlerin borçlanma durumuna son verilir ve
ödedikleri miktara tekabül eden sürenin eski memuriyet veya hizmetlerine eklenmesi suretiyle
hesaplanacak süre üzerinden T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre işlem yapılır.
Yukarıdaki fıkralar gereğince kendilerine veya hak sahibi mirasçılarına emekli, malullük veya dul
ve yetim aylığı bağlananlara borçlanmadan önceki fiilî memuriyet veya hizmetlerin tutarı
üzerinden T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre ikramiye ödenir.
(B) bendinden faydalanabilmek için ilgilinin, T.C. Emekli Sandığına kesenek ödeneği memuriyet
veya hizmetten ayrılmasını takibeden bir ay içinde Sandığa dilekçe ile baş vurması ve kendisine
emekli aylığı bağlanmamış veya kesenekleri iade edilmemiş olması gereklidir. (A) bendinin ikinci
fıkrası delâletiyle (B) bendinden faydalananlar için bu süre borçlanma taleplerinin kabul edildiğinin
Sandıkça kendilerine tebliği tarihinden başlar.
(B) bendinden faydalanmak dileği ile yapılan baş vurmanın T.C. Emekli Sandığınca kabul
edildiğinin ilgiliye tebliğini takibeden aybaşından itibaren sandığa kesenek ödeme yükümlülüğü
doğar. Kesenekler (Kurum hissesi dahil) her ayın ilk haftası içinde doğrudan doğruya veya T.C.
Emekli Sandığının belirteceği bir banka aracılığı ile sandığa ödenir.
Kesenek ve kurum hissesi, ilgininin T.C. Emekli Sandığına kesenek ödediği evvelki memuriyet
veya hizmette son iktisap ettiği maaş veya ödeneğindeki kıdeminden başlamak üzere o memuriyet
veya hizmetin en az yükselme süresine göre iki veya üç senede bir terfi ediyormuşçasına
yürütülecek maaş dereceleri üzerinden hesaplanır.
(B) bendi uyarınca T.C. Emekli Sandığı ile ilgileri devam edenlerin emekliliğe esas sürelerinin 30
yılı doldurduğu sandıkla ilgilerinin kesilmesini yazılı olarak istedikleri, öldükleri yahut T.C. Emekli
Sandığı Kanununa göre malûl duruma girdikleri veya borçlanma hükümlerinde gösterildiği
şekilde sandık tarafından verilen bir aylık süre içinde ödememekte temerrüt ettikleri takdirde bu
durumların husule geldiği tarihi takibeden aybaşından itibaren sandıkla ilgileri kesilir ve toplam
süreleri üzerinden kendilerine yahut hak sahibi mirasçılarına 5434 sayılı Kanun uyarınca emekli,
malullük dul veya yetim aylığı bağlanır. Bu kimselere ödencek ikramiye hakkında borçlanmaile
ilgili hükümler kıyasen uygulanır.
Geçici 3, 4 ve 5 inci maddeler uyarınca borçlandıkları süre ile birlikte emekliliğe esas
hizmetleri tutarı 15 yıl veya daha fazla olanlar da bumaddenin (B) bendi hükmünden
faydalanabilirler.
(Ek fıkralar: 1238 - 26.2.1970) Bu madde hükümlerinden faydalananların, (A) bendi uyarınca
borçlandıkları veya (B) bendi uyarınca T.C. Emekli Sandığı ile ilgilerini devam ettirdikleri sürelerin
tamamı, emekliliğe tabi görevden son defa ayrıldıkları maaş veya ödenekteki kıdemlerine
eklenmek suretiyle bu görev veya hizmetin en az yükselme süresine göre iki veya üç yılda bir
terfi etmiş veya ediyormuşcasına intibakları yapılır.
Bu maddenin 9 uncu fıkrasında T.C. Emekli Sandığına başvurma için konulmuş bir aylık süreyi
geçirmiş olanlar, 1 Ocak 1971 tarihine kadar başvurmaları şartı ile bu madde hükümlerinden
faydalanabilirler. (*)
GEÇİCİ MADDE 3 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) 7 Temmuz 1969 tarihinde veya bu tarihle 1
Ocak 1971 tarihi arasında T.C. Emekli Sandığında iştirakçi durumunda bulunanların, emeklilik
keseneği ödedikleri görev veya hizmetten önce T.C. Emekli Sandığı Kanununa tabi olmadan ve
Sosyal Sigortalar kapsamına da girmeden geçirdikleri fiilî avukatlık sürelerinin daha önce başka
kanunlarla borçlanılan süreler ile birlikte onbeş yılı geçmiyecek kısmı, 5434 sayılı Kanuna 23
Şubat 1965 gün ve 545 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile eklenen maddedeki esaslara göre
borçlanmaları şartı ile emekliliğe esas hizmetlerine eklenir. Şu kadar ki, bu kimselerin adlarına
borç kaydedilecek miktar borçlandırılan sürenin geçtiği tarihlerde kesilen kesenek ve karşılıklar
oranına göre tespit olunur.
Bu madde hükmünden faydalanmak için, ilgininin 1 Nisan 1971 tarihe kadar T.C. Emekli
Sandığına yazılı olarak başvurması şarttır.
GEÇİCİ MADDE 4 - (Değişik: 1238 - 26.2.1970) 7 Temmuz 1969 tarihinde veya bu tarihle 1
Ocak 1971 tarihi arasında T.C. Emekli Sandığında iştirakçi durumunda bulununlardan, emekli
keseneği ödedikleri görev veya hizmetten önce T.C. Emekli Sandığına tabi olmadan ve Sosyal
Sigortalar kapsamına da girmeden avukatlık yapan ve ondan önce de emekliliğe tabi bir görev
veya hizmette bulunanların T.C. Emekli Sandığı ile ilişkileri bulunan devreler arasındaki fiilî
avukatlık sürelerinin daha önce başka kanunlarla borçlanılan süreler ile birlikte onbeş yılı
geçmiyecek kısmı geçici 3 üncü madde uyarınca borçlanmaları şartı ile aynı madde hükümlerine
göre emekliliğe esas hizmetlerine eklenir.
Geçici 3 üncü maddenin son fıkrası hükmü bu halde de uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 5 - Geçici 2, 3 ve 4 üncü maddelerin kapsamına giren avukatların bu maddeler
gereğince borçlandıkları fiilî avukatlık sürelerinden önce Sosyal Sigortalar Kurumu kapsamına
giren hizmetleri de mevcutsa, Sosyal Sigortalar kapsamına giden hizmetler 05.01.1961 tarihli ve
228 sayılı Kanunun aylık bağlanmasına ilişkin esasları dairesinde T.C. Emekli Sandığındaki
hizmetler (Borçlanılan süreler dahil) ile birleştirilir.
Bu madde hükmünden faydalanmak istiyenlerin, T.C. Emekli Sandığına başvurmalarının şekli ve
süresi hakkında geçici 3 üncü madde hükmü kıyasen uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 6 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Avukatlar Yardımlaşma Sandığında
üye bulunan avukatlar, levhasına yazılı oldukları baroya müracaat ederek sandıktaki kayıtların
silinmesini isteyebilirler.
(*) 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa 8 Temmuz 1971 tarih ve 1425 sayılı Kanunla
eklenen GEÇİCİ MADDE 17 ile, bu kanunun yayınlandığı tarihten itibaren yeniden altı aylık
müracaat süresi tanınmıştır.
Yukarıdaki fıkra gereğince sandıktan kayıtları silinen avukatların sandıktaki alacaklarının, üyelik
süresi ve sandık mevcuduna göre kendilerine ödenmesi şekli, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren üç ay içindei lgili baro yönetim kurulu tarafından hazırlanıp baro genel kurulunca
onaylanan bir yönetmelikle tespit edilir.
GEÇİCİ MADDE 7 - (30 Ocak 1979 tarih ve 2178 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır.)
GEÇİCİ MADDE 8 - Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Siyasal Bilgiler Okulu veya
fakültesinden mezun olup da eksik kalan derslerden hukuk fakültesinde sınav vermiş olanlar. Bu
Kanunun uygulanmasında hukuk fakültesi mezunu sayılırlar.
GEÇİCİ MADDE 9 - Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Yargıtay'da hukuk mezunu
başkâtip olarak en az dört yıl süre ile hizmet etmiş olanlar, 3 üncü maddenin (c) bendindeki
kayıttan vâreste tutulurlar.
GEÇİCİ MADDE 10 - Ankara Baro Başkanı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki ay
içinde Ankara'da toplanıp Türkiye Barolar Birliği Başkanı ile Birlik Yönetim Kurulu, Birlik Disiplin
Kurulu ile Birlik Denetleme Kurulu üyelerini ve yedeklerini seçecek olan ilk genel kurul için
delegelerini seçip göndermelerini ve toplantı yer, gün ve saatini, toplantı gününden en azbir ay
önce barolara bildirir. Belirtilen günde toplantıyı açarak yerini en yaşlı delegeye bırakır.
GEÇİCİ MADDE 11 - 708 sayılı Kanunun ikinci ve 7 nci maddelerinde ve 2573 sayılı Kanunun
6 ncı maddesinde yazılı mülâzamet süresini 3499 sayılı Avukatlık Kanununun yürürlüğü tarihinde
bitirmiş olanlar 3 üncü maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde ve 5 inci maddede gösterilen şartlara
sahip oldukları takdirde baro levhasına yazılırlar.
Bu Kanunun uygulanmasında Medresetulkuzat ve Nüvap Mektebi mezunları hukuk mezunu
sayılırlar.
GEÇİCİ MADDE 12 - Gerek 3499 sayılı Kanun ve gerekse bu Kanunun yürürlüğe girmesinden
sonra dava vekâleti ruhsatnamesi ile 708 sayılı Kanunun 5 incimaddesine dayanılarak avukatlık
ruhsatnamesi verilemez.
Ancak, hukuk fakültesi veya mektebinden mezun olmadıkları halde 3499 sayılı Kanunun
yürürlüğünden önce hâkimlik veya savcılık sınıflarında, 3499 sayılı kanunun yürürlüğünden önce
veya sonraki görev sürelerinin toplamı dört yılı doldurmuş olanlara 3 üncü maddenin (b) ve (c)
bentlerindeki kayıtlardan vareste tutulmak şartiyle avukatlık ruhsatnamesi verilir. Sicilleri itibariyle
görevlerinden çıkarılmış olanlar hakkında bu hüküm uygulanmaz.
GEÇİCİ MADDE 13 - 3499 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte dava vekâleti
ruhsatnamesine sahip olanlar, beş avukat bulunmıyan yerlerde vekâlet icra edebilirler. Bu Kanunun
yürürlüğe girmesinden önce 3499 sayılı Kanunun (Muvakkat IV üncü) maddesi uyarınca beş avukat
bulunmıyan yerlerde dava vekilliği yapmakta olanların kazanılmış hakları saklıdır.
Dava vekillerinin, mesleklerini icra edebilmeleri için, o yerin bağlı olduğu baroca tutulan bir
listeye yazılmaları şarttır. Listeye yazılmak için yapılan baş vurma üzerine barolar, istemin kabul
veya reddine dair kararlarını bir ay içinde vermek zorundadır. Bu süre içinde karar verilmezse
istem reddolunmuş sayılır. Listeye kayıt kararı kesindir. Belli süre içinde karar verilmez yahut ret
kararı verilir ise ilgili şahıs, karar verilmemiş ise bir aylık sürenin sonundan, istem reddedilmişse
red kararının tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kuruluna
itiraz edebilir. Türkiye Barolar Birliğinin kararı, Adalet Bakanlığının onaylaması ile kesinleşir.
Listeye yazılma, bu Kanunun dava vekillerine tanıdığı hak ve yetkilerden faydalanmak ve
yükümlere tabi olmak bakımından, baro levhasına yazılmanın sonuçlarını doğurur.
Listenin barolarca nasıl düzenleneceği listeye yazılmak için yapılacak başvurma hakkındaki
işlemler listenin mahkemelere, Cumhuriyet savcılıklarına, icra ve iflâs dairelerine ve diğer resmî
mercilere bildirilme tarzı ve listeden kaydın silinmesi şekli bu Kanunun 182 nci maddesinde yazılı
yönetmelikte gösterilir.
GEÇİCİ MADDE 14 - 3499 sayılı Kanunla ek ve değişikliklerine göre kurulmuş olan barolar, bu
Kanun hükümlerine göre görevlerine devam ederler.
GEÇİCİ MADDE 15 - 168 inci madde uyarınca hazırlanacak asgarî ücret tarifesi, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılır ve yeni tarife yürürlüğe girinceye kadar eski
tarife uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 16 - Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu görevine başlayıncaya kadar,
avukatlk haysiyet divanındaki dosyalar, bu kurala devredilmek üzere Ankara Baro Başkanlığınca
teslim alınır.
GEÇİCİ MADDE 17 - Yargı mercileri, Cumhuriyet Savcılıkları, icra memurlukları nezdinde
başkâtiplik, zabıt kâtipliği, zabıt kâtibi muavinliği yahut icra memurluğu veya yardımcılığı
görevlerinden birini en az on yıl süre ile yapmış olan kimseler, bu Kanunun 3 üncü maddesi
uyarınca Avukatlık meslekine kabul için aranılan tahsil, staj ve sınav dışındaki şartları haiz olurlar
ve 5 inci maddede yazılı engeller kendilerine bulunmazsa, en az üç avukat veya dava vekili
olmıyan bir yerde, o yerin bağlı olduğu baroca tutulan listeye yazılmak şartiyle, munhasıran o yerin
hukuk mahkemeleri ve icra ve iflâs dairelerinde dava ve iş takib edebilirler.
Bu kimseler, munhasıran vekâlet görevini yapabilecekleri yerde, listeye yazılma tarihinden
itibaren üç ay içinde bir büro açmak zorundadırlar. Bu orunluluğa uymıyanların adları listeden
silinir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun
61 inci maddesinin son fıkrası gereğince vekâlet görevini yapanlar, geçmiş adalet hizmetine ait
şarta bakılmaksızın, birinci fıkrada yazılı diğer şartlara sahip oldukları takdirde, o yerin bağlı
bulunduğu baroca tutulan listeye yazılmak suretiyle, munharsıran o yerdeki hukuk mahkemeleri ve
icra ve iflâs dairelerinde vekâlet görevini yapmaya devam ederler. Ancak, listeden herhangi bir
suretle adları silinenler, birinci fıkrada yazılı şartların tamamına sahip olmadıkça bir daha listeye
yazılamazlar. Bu kimseler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üçay içinde listeye
yazılmak için baş vurmak ve yazılma tarihinden itibaren üçay içinde bir büro açmak zorundadırlar.
Aksi halde listeye yazılmazlar;listeye yazılmışlarsa adları listeden silinir.
(Değişik 4.Fıkra: 1238 - 26.2.1970) Yukarıdaki fıkralar uyarınca vekâlet görevini yapmak hakkı o
yer avukat veya dava vekilleri sayısının üçü bulması halinde kendiliğinden sona erer. Sona erme
tarihinden itibaren üç ay içinde ilgili şahsın aynı baro bölgesi içinde üç avukat veya dava vekili
bulunmayan başka bir yere naklederek büro açması halinde, listedeki kaydı, nakledilen yer işaret
edilmek suretiyle devam eder. ilgili üç aylık süre içinde başka bir baroya başvurduğu takdirde,
dosyası getirilmek suretiyle başvurduğu baronun listesine kaydı yapılıp ayrıldığı baronun
listesinden de adı silinerek vekâlet görevine devam eder. Üç aylık süre içinde aynı baro
bölgesindeki başka bir yere nakil yapılarak büro açılmaması veya bu süre dolmadan başka bir
baroya nakil için başvurulmaması halinde ilgininin adı listeden silinir.
Geçici 13 üncü maddenin listeye yazılma için yapılacak baş vurma ile ilgili ikinci fıkrası hükmü
bu kimseler hakkında da kıyasen uygulanır.
Listeyle ilgili olup, geçici 13 üncü maddenin son fıkrasında gösterilen hususlar ve bu maddeye
göre vekâlet görevini ifa edeceklere verilecek yetki belgesinin neleri ihtiva eyliyeceği 182 nci
maddede yazılı yönetmeliktegösterilir.
Bu Kanunun ikinci, dördüncü, beşinci, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onbirinci ve onikinci kısmı ile
49, 57, 58, 59, 60, 61, 62 ve 65 inci maddeleri dışında kalan hükümleri bu maddenin kapsamına
giren kimseler hakkında da kıyasen uygulanır.
Baro giriş ve yıllık kesenekleri bu maddenin kapsamına giren kimselerden alınmaz.
(Değişik son fıkra: 1238 - 26.2.1970) Bu maddenin üçüncü fıkrası 7 Temmuz 1977 tarihinde
yürürlükten kalkar.
GEÇİCİ MADDE 18 - (Ek: 1238 - 26.2.1970) Geçici 3 ve 4 üncü maddeler uyarınca borçlanılarak
emekliliğe esas hizmetlerine eklenen sürelerin üçte ikisi, ilgililerin halen bulundukları görevin veya
hizmetin en az yükselme süresine göre iki veya üç yılda bir değerlendirilmek suretiyle intibakları
yapılır ve böylece görev veya hizmet aylıkları ile emeklilik keseneğine esas aylıkları yükseltilir.
GEÇİCİ MADDE 19 - (Ek: 2442 - 1.4.1981) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, bu Kanunun 1
inci maddesi ile Avukatlık Kanununun 14 üncü maddesine eklenen fıkrada belirtilenlerin
sıkıyönetim askeri mahkemelerinde almış oldukları davalar Avukatlık Kanununun hükümleri
dairesinde üç ay içinde devredilir.
GEÇİCİ MADDE 20- Seçim dönemleri ve görev sürelerinin sona ermiş olup olmadığına
bakılmaksızın, baroların organları ile Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulunu oluşturacak delegelerin
ve Türkiye Barolar Birliğinin organlarının seçimleri 1 Aralık 1983 tarihinden itibaren üç ay
içerisinde tamamlanır.
Birinci fıkraya göre yapılan seçimler, baro organları ile Türkiye Barolar Birliği Genel Kuruluna
seçilen delegeler hakkında 1983 yılının, kanunda öngörülen ayında; Türkiye Barolar Birliiğinin
organları hakkında ise, 1984 yılı Mayıs ayında yapılmış sayılır ve kanuni süreleri buna göre
hesaplanır.
GEÇİCİ MADDE 1 - (3256 - 22.1.1986) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 1136 sayılı
Avukatlık Kanununun 11 inci maddesi hükmü uyarınca avukatlık ve avukatlık stajıyla birleşmeyen
ilköğretimde öğretmenlik görevinde bulunulması sebebine dayanılarak;
A) Yapmış oldukları stajın geçerli sayılmamasından dolayı aynı Kanunun 72 nci maddesinin (b)
bendi uyarınca adları baro levhasından silinmiş bulunanlarla staj bitim belgesi almış oldukları
halde aynı sebeple baro levhasına yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına dair baro
yönetim kurulu kararları Adalet Bakanlığınca onaylanmayanlar veya baro levhasına yazılmamış
olanlar, başvurdukları takdirde başkaca engellerinin bulunmaması kaydıyla baro levhasına
yazılırlar ve avukatlık yapabilirler.
B) Adları staj listesinden silinmiş olanlar, başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu Kanunun
yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde yeniden staj listesine yazılırlar ve
silme kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak stajlarına devam ederler. Bunlardan adları
staj listesinden silinmesi gerekenler hakkında, başkaca engelleri yoksa silme işlemi yapılmaz.
Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 11 inci maddesi
hükmü uyarınca, avukatlık ve avukatlık stajıyla birleşmeyen diğer işlerde bulunulması sebebine
dayanılarak, yapmış oldukları stajın geçerli sayılmamasından dolayı aynı Kanunun 72 nci
maddesinin (b) bendi uyarınca adları baro levhasından silinmiş bulunanlarla staj bitim belgesi almış
oldukları halde aynı sebeple baro levhasına yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmasına
yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına dair baro yönetim kurulu kararları Adalet
Bakanlığınca onaylanmayanlar veya baro levhasına yazılmamış olanlar, başvurdukları takdirde
avukatlıkla birleşmeyen işlerinden ayrılmış olmaları ve başkaca engellerinin bulunmaması
kaydıyla baro levhasına yazılırlar. Bu şekilde avukatlık stajı yaptıktan sonra baro levhasına
yazılmış bulunanların da avukatlıkla birleşmeyen bir işle uğraşmamaları ve başkaca engelleri
bulunmaması şartıyla kayıtları silinmez. Adları staj listesinden silinenler, avukatlıkla birleşmeyen
işlerinden ayrılmış oldukları ve başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu Kanunun yayımı
tarihinden itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde, yeniden staj listesine yazılırlar ve silme
kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak stajlarına devam ederler. Bunlardan adları staj
listesinden silinmesi gerekenler hakkında, başkaca engelleri yoksa silme işlemi yapılmaz.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce avukatlıkla bağdaşmayan bir işle uğraştıkları sırada
avukatlık stajını yapan veya yapmakta bulunanlar hakkında:
a) Cezai takibat yapılmaz.
b) Daha önce başlamış olan tekibatlar durdurulur.
Hükmolunan cezalar ceza mahkumiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmiştir.
Bu suretle cezaları bütün sonuçlarıyla affedilmiş olan avukat ve avukat stajyerleri hakkında, bu
avukatlığa kabul edilmemeye ve ruhsatnameleri geri alınmak suretiyle iptal ve adları bir daha
yazılmamak üzere levhadan silinmeye dair hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 2 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk baro genel kurul
toplantısı, Kanunun yayımını izleyen ikinci yılın Ekim ayının ilk haftası içinde yapılır.
Geçici Madde 3 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, baro disiplin kurulu üyesi olanlar ile
baro ve Birlik Denetleme Kurulu üyesi bulunanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra,
yönetim kurulu seçimlerinin yapılacağı ilk genel kurul toplantısına kadar görevlerine devam
ederler.
Geçici Madde 4 - Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Siyasal Bilgiler Okulu veya
Fakültesinden mezun olup da eksik kalan derslerden Hukuk Fakültesinde sınav vermiş olanlar.
Bu Kanunun uygulanmasında Hukuk Fakültesi mezunu sayılırlar.
GEÇİCİ MADDE - Seçim dönemleri ve görev sürelerinin sona ermiş olup olmadığına
bakılmaksızın, baroların organları ile Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulunu oluşturacak delegelerin
ve Türkiye Barolar Birliğinin organlarının seçimleri 1 Aralık 1983 tarihinden itibaren üç ay
içerisinde tamamlanır.
Birinci fıkraya göre yapılan seçimler, baro organları ile Türkiye Barolar Birliği Genel Kuruluna
seçilen delegeler hakkında 1983 yılının, kanunda öngörülen ayında; Türkiye Barolar Birliiğinin
organları hakkında ise, 1984 yılı Mayıs ayında yapılmış sayılır ve kanuni süreleri buna göre
hesaplanır.
GEÇİCİ MADDE 1 - (3256 - 22.1.1986) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 1136
sayılıAvukatlık Kanununun 11 inci maddesi hükmü uyarınca avukatlık ve avukatlıkstajıyla
birleşmeyen ilköğretimde öğretmenlik görevinde bulunulması sebebine dayanılarak;
A) Yapmış oldukları stajın geçerli sayılmamasından dolayı aynı Kanunun 72nci maddesinin (b)
bendi uyarınca adları baro levhasından silinmiş bulunanlarla staj bitim belgesi almış oldukları
halde aynı sebeple baro levhasına yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına dair
baroyönetim kurulu kararları Adalet Bakanlığınca onaylanmayanlar veya barolevhasına yazılmamış
olanlar, başvurdukları takdirde başkaca engellerinin bulunmaması kaydıyla baro levhasına
yazılırlar ve avukatlık yapabilirler.
B) Adları staj listesinden silinmiş olanlar, başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu Kannuun
yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde yeniden staj listesine yazılırlar ve
silme kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak stajlarına devam ederler. Bunlardan adları
staj listesinden silinmesi gerekenler hakkında, başkaca engelleri yoksa silme işlemi yapılmaz.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 11 inci maddesi
hükmü uyarınca, avukatlık ve avukatlık stajıyla birleşmeyen diğer işlerde bulunulması sebebine
dayanılarak, yapmış oldukları stajın geçerli sayılmamasından dolayı aynı Kanunun 72 nci
maddesinin (b) bendi uyarınca adları baro levhasında silinmiş bulunanlarla staj bitim belgesi almış
oldukları halde aynı sebeple baro levhasında yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına
dair baro yönetim kurulu kararları Adalet Bakanlığınca onaylanmayanlar veya baro levhasına
yazılmamış olanlar başvurdukları takdirde avukatlıkla birleşmeyen işlerinden ayrılmış olmaları ve
başkaca engellerinin bulunmaması kaydıyla baro levhasına yazılırlar. Bu şekilde avukatlık stajı
yapdıktan sonra baro levhasına yazılmış bulunanların da avukatlıkla birleşmeyen bir işle
uğraşmamaları ve başkaca engelleri bulunmaması silinmez. Adları staj listesinden silinenler,
avukatlıklabirleşmeyen işlerinden ayrılmış oldukları ve başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu
Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde, yeniden staj listesine
yazılırlar ve silme kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak stajlarına devam ederler.
Bunlardan adları staj listesinden silinmesi gerekenler hakkında başkaca engelleri yoksa silme işlemi
yapılmaz.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce avukatlıkla bağdaşmayan bir işle uğraştıkları sırada
avukatlık stajını yapan veya yapmakta bulunanlar hakkında;
a) Cezaî takibat yapılmaz.
b) Daha önce başlamış olan takibatlar durdurulur.
Hükmolunan cezalar ceza mahkûmiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzereaffedilmiştir.
Bu suretle cezaları bütün sonuçlarıyla affedilmiş olan avukat ve avukatstajyerleri hakkında, bu
mahkûmiyetlerine dayanılarak Avukatlık Kanununun, avukatlığa kabul edilmemeye ve
ruhsatnameleri geri alınmak suretiyle iptal veadları bir daha yazılmamak üzere levhadan silinmeye
dair hükümleri uygulanmaz.
GEÇİCİ MADDE 2 - (3256 - 22.1.1986) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak
ilkbaro genel kurul toplantısı, Kanunun yayımını izleyen ikinci yılın ekin ayınınilk haftası içinde
yapılır.
GEÇİCİ MADDE 3 - (3256 - 22.1.1986) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, baro disiplin
kuruluüyesi olanlar ile baro ve Birlik Denetleme Kurulu üyesi bulunanlar, bu Kanununyürürlüğe
girdiği tarihten sonra, yönetim kurulu seçimlerinin yapılacağı ilkgenel kurul toplantısına kadar
görevlerine devam ederler.
GEÇİCİ MADDE 4 - (3256 - 22.1.1986) Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Siyasal
BilgilerOkulu veya Fakültesinden mezun olup da eksik kalan derslerden Hukuk fakültesinde sınav
vermiş olanlar, bu Kanunun uygulanmasında Hukuk Fakültesimezunu sayılırlar.
MADDE 199 - (1580 sayılı Belediye Kanunu ile 31 Mart 1329 tarihli İdarei Umumiyei Vilayet
Kanununa maddeler eklenmesine dair olup ilgili kanunlar metnine işlenmiştir.)
KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİ
MADDE 200 - Bu Kanun yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girer.
KANUNU YÜRÜTEN MAKAM
MADDE 201 - Bu Kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Ana sayfa | Hukuk Sayfası | Mevzuat Sayfası