Elektronikus Könyvtár

Obradovao sam se Vašem pismu, jer i ono predstavlja izraz kontinuiteta u interesovanju i benevolentnom odnosu koji je od početka ispoljen od strane nemačke politike prema problemu Mađara u Vojvodini. Pokušaću da u okviru mojih mogućnosti dam što konkretniji odgovor u vezi Vašeg zahteva.

Demokratska zajednica vojvođanskih Mađara sa velikom pažnjom prati sve političke i pravne akte, koji se preduzimaju u zemlji u cilju smanjenja odnosno ukidanja pojedinih manjinskih prava. Imamo opsežnu dokumentaciju kako o toku i pojavnim oblicima psihološkog rata koji se vodi protiv nas, tako i o napadima na lica i na imovinu vojvođanskih Mađara od strane vlasti ili pojedinaca. Naravno pratimo i zakonodavnu aktivnost i beležimo sve što se u ovoj oblasti čini radi smanjenja ili ukidanja pojedinih prava manjina.

U nekim našim dokumentima smo se osvrnuli na pojedine akte vlasti, izražavajući naš protest ili predloge u vezi mogućih rešenja. Do sada međutim nismo u celosti objavili našu dokumentaciju. Za taj na prvi pogled protivrečan potez imamo jedno pragmatsko objašnjenje. Imamo u vidu situaciju u bivšoj Jugoslaviji. U uslovima građanskog rata, zahvaljujući nekim sretnim okolnostima, pre svega pomoći od strane, ali i sopstvenoj aktivnosti, vojvođanski Mađari nisu bili izloženi tako teškim atrocitetima i etničkom čišćenju kao druge nacionalne zajednice. Kad bismo se u traženju autonomije pozivali na navedenu dokumentaciju, bilo bi to neprimereno u odnosu na tragediju drugih. Vojvođanski Mađari jesu potencijalno ugroženi, jesu pod teškim pritiskom što dokazuje i odlazak oko 30-35 hiljada ljudi iz zemlje, ali mi podršku za naš koncept trojne autonomije ne tražimo na osnovu naše ugroženosti ili smanjenja ili ukidanja pojedinih manjinskih prava, već polazeći od opravdanosti našeg generalnog cilja. Naš cilj je da konceptom autonomije stvorimo uslove za očuvanje identiteta i opstanak vojvođanskih Mađara na ovim prostorima.

U vezi Vašeg zahteva mogu Vam ponuditi set naših dokumenata u kojima su navedeni kako pojedinačni slučajevi tako i naši stavovi povodom pojedinih vrsta problema sa kojima se susrećemo. U pogledu zakonodavne aktivnosti Skupštine Srbije imamo dva problema. Donošenjem pojedinih zakona u Skupštini Srbije prestali su da važe neki raniji pokrajinski zakoni koji su utvrđivali određena manjinska prava u oblasti obrazovanja, kulture i informisanja, pa i javne uprave. S druge strane jedan broj zakona donetih od strane Skupštine Srbije direktno menja položaj nacionalnih manjina. Tako na primer Zakon o sudovima više ne predviđa dvojezičnost u sudovanju. Zakon o budžetu od 1992. godine ne predviđa više sredstva za nagradu sudija u sprovođenju dvojezičnih sudskih postupaka. Saglasno ovoj orijentaciji skupštinske odluke o postavljanju sudija, koje imaju snagu zakona, smanjuju broj sudija Mađara za četvrtinu. Na bazi ovakve skupštinske odluke nemamo ni jednog predsednika suda Mađara. Jedan drugi republički zakon ukida mogućnost ispisivanja mađarskih imena naselja i gradova. Donet je zakon u Skupštini Srbije koji ukida obavezu skupštine opštine da saglasno nacionalnom sastavu stanovništva utvrde jezike u zvaničnoj upotrebi. Na osnovu ovakve odredbe veći broj opština više ne utvrđuje manjinske jezike u zvaničnoj upotrebi.

U nadi da će Vam ovi podaci, kao i dokumenti DZVM koje ćemo Vam dostaviti, omogućiti stvaranje slike o pravom stanju, s poštovanjem Vas pozdravljam, Agošton Andraš, predsednik DZVM