LÁ THƯ MÙA GIÁNG SINH ÐẦU TIÊN TẠI CANADA

 

LTS: Theo lời yêu cầu của chủ biên TGBT, bạn Tuấn Văn Nguyễn viết bài cảm nghĩ về Mùa Giáng Sinh đầu tiên  tại địa phương bạn và gia đình tới định cư là Toronto CANADA.

Toà soạn vừa nhận được bài cảm nghĩ  mà bạn Tuấn chọn tựa đề “ Mùa Giáng Sinh Thầm Lặng “. Xin nói để bạn đọc hiểu rằng bài viết này chỉ  đúng cho một địa phương Tuấn cư ngụ mà thôi, (chứ không phải toàn thể hải ngoại)vì nơi đây ít người Việt chọn làm nơi định cư.

Tại Mỹ, nếu bạn có dịp tới quận Cam (Orange County) bang California, được mệnh danh là Tiểu Saigon ( Little Saigon) thì bạn sẽ thấy quang cảnh chẳng khác gì Saigon bên nhà, tiếc rằng tuy vậy vẫn là xứ người nên tình quê hương vẫn canh cánh trong tim mỗi người…

 

 

MÙA GIÁNG SINH THẦM LẶNG       

Bài viết của Tuấn Văn Nguyễn  (Toronto -  Canada)

 

Lần đầu tiên trong đời tôi được dự Mùa Giáng Sinh tại hải ngoại. Mùa Giáng Sinh năm 2002 tại Toronto Canada. Ðối với tôi thật là thầm lặng, buồn ! Bởi vì thời tiết ở đây đúng vào đêm Christmas Eve (đêm 24 rạng 25 tháng 12) ngoài trời lạnh âm 10 độ C. đêm hôm đó và cả ngày 25.12  tuyết rơi suốt cả ngày.

 

Những người sống lâu đời ở đây coi tuyết rơi là chuyện bình thường nên khi ra ngoài họ chỉ cần mặc thêm chiếc áo lạnh hoặc áo chống tuyết bằng loại vải trơn cốt để tuyết không bám vào được . Nhiều người vẫn để đầu trần đi trong tuyết, tôi có cảm tưởng như họ không biết giá lạnh là gì! Riêng tôi thì mặc 5,7 áo dầy cộp, đầu đội những 3 chiếc mũ, chân đi giầy cao cổ chống tuyết mà vẫn thấy lạnh, nhất là hai gò má cứ lạnh ngắt như nước đá.

 

Tại mình chưa quen khí hậu đó thôi, chứ người bản xứ họ thích mùa đông hơn mùa hè. Họ nói mùa đông khoẻ hơn, ăn uống ngon miệng hơn nên ăn được nhiều hơn, mùa hè nơi đây thỉnh thoảng nhiệt độ tới  35, 36 độ C, đối với xứ lạnh thì đây là những ngày nóng khủng khiếp có năm sức nóng như vậy đã làm chết người. Những ngày nóng trên 30 độ C các hãng xưởng phải có hệ thống điều hoà nhiệt độ cho lạnh tốt đa, nếu không họ phải cho công nhân nghỉ sớm để tránh ngất sỉu hoặc chết ngộp vì nóng.

 

Mùa đông thì nhà nào cũng có hệ thống máy sưởi bằng điện, bằng gaz propulaine, mùa hè thì dùng hệ thống máy lạnh. Những nhà bình dân thì dùng máy lạnh và máy sưởi  (heat) khoảng 3, 4 trăm đô là đủ cho một phòng rồi. Ðặc biệt nơi đây nhiệt độ ngoài trời khoảng trên 20 độ C là máy lạnh đã chạy rồi vì nhà nào cũng cửa kính ít khi mở nên gió trời không vào được. Dân địa phương hoặc đã sống ở đây lâu đời thì tin rằng ngày Chúa Giáng Sinh mà tuyết rơi nhiều thì năm mới kinh tế sẽ khá hơn năm cũ.

 

Tôi nhớ lại chuyện tin tưởng này chẳng khác nào nhà nông miền đồng bằng sông Cửu Long của ta do kinh nghiệm nhiều đời là hễ năm nào mà được mùa xoài thì mất mùa lúa và ngược lại. Ngoài Bắc thì cũng có câu tục ngữ “được mùa cau, đau mùa lúa”.  Xoài miền nam, Cau ( dùng để ăn chung với trầu) ở miền châu thổ sông Hồng Hà nếu được mùa cau thì thất mùa lúa; thất mùa ở đây là sẽ thu hoạch kém đi thôi chứ không mất trắng tay.

 

Mỗi khi tuyết rơi nhìn qua cửa kính như cảnh mưa xuân ngoài miền Bắc xứ ta,những sơi tuyết trắng từ từ bay xuống trắng xoá mặt đất, mái nhà, mui xe … chẳng mấy chốc đường phố đã dầy lớp tuyết 15 đến 20 phân. Khi ra phố có lớp tuyết mới rơi, người dẵm chân lên nghe tiếng lạo xạo chẳng khác nào ta đi trên cánh đồng muối. Những ngày có tuyết rơi mỗi buổi sáng trước khi đi làm, các nhà hai bên phố phải ra xúc tuyết  từ nhà mình ra tới vỉa hè, rộng từ một mét dài 5,6 mét, vỉa hè thuộc phạm vi nhà mình cũng phải xúc tuyết đổ gọn lên bồn cỏ nhà mình, khi xúc xong phải rắc một nắm muối hột để làm tan lớp tuyết rơi sau. Còn lòng đường đã có xe công chánh đến ủi đi . Những đường chính mà có xe điện, xe bus chạy thì tuyết đươc xúc trước và xúc xong trước khi người dân đi làm. Bên đây dùng máy móc chứ không dùng công nhân quét đường suốt ngày đêm như ở bên nhà.

 

Vỉa hè nếu không được dọn sạch sẽ trước khi tuyết đông thành đá thì rất trơn, nguy hiểm cho người đi bộ, kế đến là dọn tuyết trên xe của mình rồi mới lái xe đi làm. Ða số xe hơi đậu hàng dài ngoài đường sát lề, ít nhà có ga-ra. Xe để ngoài đường năm này qua năm khác mà  ìt khi mất mát, xui lắm mới bị kẻ gian lấy đi chơi mấy ngày, đập phá rồi bỏ nơi đâu đó khiến khổ chủ mất thì giờ khai báo để công ty bảo hiểm bồi thường theo định mức do policy bảo hiểm đặt ra trước đó.

 

Ðầu tháng 11 hằng năm cây cối trụi hết lá chỉ còn trơ lại những cành khô, tưởng chừng như đã chết, chỉ có cây thông đủ loại mà người ta thường dùng làm cây Noel là không rụng lá, khi tuyết rơi phủ kín thành ra cây thông trắng. Bắt đầu mùa xuân thì cây cối sống lại, trổ lá xanh non và sau đó những loại cây có bông thì đua nhau nở hoa.

 

Ðặc biệt tại Toronto trong tháng 11 có cuộc rước Ông Già Noel, phát xuất từ nơi nào đó mà Tuấn chưa được biết rõ, nhưng lộ trình là đi qua đường phố chính của Toronto trên một xe mui trần, có hươu nai đứng chầu hai bên xen kẽ với cảnh núi đồi thơ mộng. Theo sau là đoàn xe hoa do các em thiếu nhi múa hát. Dân chúng đổ ra hai bên đường để nghênh đón ông Già Noel trong khi tuyết vẫn rơi lúc nhiều lúc ít.

 

Ðối với tôi mùa Giáng Sinh băng giá ở hải ngoại lần đầu tiên thật là buồn bã và thầm lặng bởi vì ngày lễ ở đây không có gì là ồn ào, không cờ quạt chiêng trống, không nghe được hay nghe không hiểu những bài thánh ca, không có những thanh thiếu nữ kéo nhau ra đường khoe quần áo thời trang như ở Saigon nước ta. Ở đây vào mùa Giáng Sinh đường phố cũng như ngày thường, ở đây không có đèn ngôi sao treo từ cao ốc xuống đường phố. Ở  ngoại ô thành phố, chỉ thấy những dây đèn nhỏ trang trí trên các lan can.

 

Nhưng thay vào đó là những cây thông Noel trang trí công phu và lộng lẫy đẹp đẽ trong các cửa hàng buôn lớn nhỏ cũng như các cao ốc và tư gia. Chúng ta cũng gặp các căn hộ tư gia trang trí cảnh Giáng Sinh tuyệt đẹp, có hang đá máng cỏ, đèn màu chớp nháy sáng trưng giăng từ lầu 3 xuống sân. Có chỗ trang trí bà già Noel đứng bên cạnh ông già Noel giống như người thật và những con thú trang trí đầy sân trước nhà, nhưng ở đây con nít được giáo dục nên không phá phách nghịch ngợm như ở bên nhà.

 

Một việc đáng nhớ nữa, ngày 26 sau lễ Giáng Sinh là ngày mà các cửa hàng của Toronto  đều sale  (bán hạ giá mà bên nhà họ gọi là khuyến mãi) có những món hàng hạ giá từ 70 đến 80% , ở đây mỗi năm chỉ có một ngày 26 December là ngày đại hạ giá nên rất nhiều người đổ xô đi mua sắm vì đây cũng là ngày mua sắm cuối năm, người ta đông như ngày 30 Tết  ở bên nhà vậy.

 

Toronto có giáo xứ Các Thánh Tử Ðạo Việt Nam (CTTÐVN) do linh mục Trần Xuân Lãm quản nhiệm, nhưng gia đình tôi ở quá xa nên không đến dự lễ được nên không biết sự tổ chức của công đồng công giáo của giáo xứ CTTÐVN ra sao. Từ ngày bước chân đến Toronto Canada chúng tôi chỉ đi dự lễ ở nhà thờ của dân địa phương ( lẽ dĩ nhiên nghi lễ cử hành bằng tiếng Anh) , nhà thờ này ở đường King. Ngôi thánh đường của cộng đồng CGVN là giáo xứ CTTÐVN rất đẹp nhưng chỉ có khoảng 400 chỗ ngồi, mới xây cất và khánh thành đầu năm 2002. Ngày đại lễ Giáng sinh không thấy trang trí đặc biệt, chỉ có hang đá nhỏ bên toà cạnh. Ngày chủ nhật và ngày đại lễ, có một lễ hát tiếng La tinh, còn thì hát tiếng Anh.Ngôn ngữ chính của Canada là tiếng Anh và tiếng Pháp. Toronto nói tiếng Anh, nhưng học sinh phải học cả hai thứ tiếng Anh và Pháp.Trên văn kiện hành chánh cũng được ghi cả hai ngôn ngữ chính này.

 

Cuộc sống hiền hoà thanh thản của dân bản xứ khiến chúng ta phải suy nghĩ. Họ đã sống từ đời nọ đến đời kia, công việc làm ổn định, hấp thụ nền văn hoá trong sáng tiến bộ. Sinh hoạt của người dân bản xứ cũng khác mình, họ dùng bữa sáng, bữa trưa ăn nhẹ, bữa chiều ăn nhiều hơn bữa trưa, ngày mùa đông có bữa ăn nhẹ vào lúc 10 giờ tối. Bởi vì khí hậu luôn thay đổi trong ngày, mùa đông 5 giờ chiều đã tối, mùa hè 9:30 chiều mới tối.

 

Công nhân làm việc 8 giờ một ngày, buổi trưa nghỉ 30 phút để ăn nhẹ, đồ ăn nhẹ buổi trưa thường là bánh pi-già (pizza) hai bánh đặc trưng của vùng Bắc Mỹ, nguồn gốc từ  Italy (Ý Ðại Lợi). Thứ bảy, Chúa nhật là ngày  nghỉ cuối tuần thường các gia đình kéo nhau ra phố ăn uống linh đình (going out to eat), ít người chịu ăn uống ở nhà.

 

Thịt cá ở đây,  mọi thứ đều đông lạnh không có chuyện chay ra chợ mua con vịt về đánh tiết canh! Nghe nói cũng có lò mổ thịt nhưng ở xa, tỷ như mình ở Saigon lên tận Biên Hoà gần nhà Bác An mới mua đươc đùi thịt chó, (thịt chó ở đây không có vì luật cấm giết chó) mà giả thử như có, đi xa quá thì ôi thôi nhịn quách cho rồi.

 

Những thứ mà quê mình đã có như TV, Tủ lạnh, máy lạnh, điện thoại, xe hơi, computer v.v. là những xa xí phẩm ở xứ mình,  nhà khá giả mới có đầy đủ những thứ vừa kể. Còn bên này những thứ vừa kể là tầm thường thường nhà nào cũng có nên khó mà phân biệt được giầu nghèo, ( riêng Tuấn  vì mới nhập cư thì không kể, chờ thời gian ổn định rồi thì cái gì cũng sẽ có hết).

 

Bên này giầu hay nghèo cũng chạy xe hơi  (xe hơi là phương tiện di chuyển, như xe đạp xe gắn máy ở bên mình vậy).Xã hội tư bản đã tạo cho mọi người đều có công ăn việc làm và mọi tiện nghi đều mua trả góp trả hàng tháng, như ta mua một căn nhà trả góp trong vòng 20 năm, xe cộ cũng vậy, nếu món tiền ít tiền thì thời gian góp sẽ rút ngắn. Sở dĩ người dân có đầy đủ tiện nghi vì giá cả các món hàng so với đồng lương dễ chấp nhận, như mua chiếc xe hơi đời mới 15 ngàn đô,  đối với một công nhân bình thường trong vòng 2 năm là mua được , còn ở xứ mình suốt đời chắc cũng không mua nổi.

 

Vấn đề hành chánh, ở đây nhà nước quản lý con người bằng máy móc nhiều hơn. Thành phố Toronto dân số khoảng 5 triệu ngườI mà chỉ có cơ quan hành chánh đầu não của cấp thành phố, không có cấp quận, huyện, phường, xã , ấp như bên mình. Vậy mỗi khi có bé mới sinh thì cha mẹ bé làm giấy khai sinh ở đâu? Ðâu có khó gì! Ðã có bệnh viên chứng nhận sau đó họ tự động gửi lên thành phố, sau 2 tuần cha mẹ bé sẽ nhận giấy khai sinh (birth certificate) của bé.

 

Bên đây sinh con, nuôi con, dậy con rất vất vả, mệt vì cần nhiều giờ để dậy dỗ và lo đầy đủ tiện nghi cho các bé rất tốn kém, và các em cần người lớn bên cạnh cho đến 12 tuổi, vì các bé 12 tuổi mới được đi ra đường một mình, đi học một mình, cho nên gia đình đông con vất vả lắm, đây cũng là một trong những lý do để người ta có ít con. Thủ tục hành chánh bên này cũng đơn giản, không có hộ khẩu hay sổ gia đình, không đăng ký tạm trú, tạm vắng, không phải ký những bản sao phiền phức.Vấn đề mua bán nhà cửa đã có văn phòng địa ốc và luật sư đại diện nghĩa là mình chỉ đồng ý chi tiền là xong.Bên đây nghề luật sư cũng khấm khá.

 

Ðúng vậy khi làm các thứ giấy tờ lần đầu thì phải lên tận cấp thành phố để làm, sau đó nếu bạn muốn xin thêm hoặc thay đổi mới thì chỉ việc mở computer yêu cầu các cơ quan liên hệ gửi mẫu đơn về cho mình, điền các chi tiết và gửi đi, khi xong họ gửi lại cho mình.

 

Ở Canada, không hộ khẩu nhưng trong người bạn lúc nào cũng có 4 cái thẻ: Thẻ bảo hiểm xã hội, Thẻ Y tế, Thẻ thường trú, Thẻ Tín Dụng. (*** Xin coi tiếp những văn minh điện tử dưới đây trìch trong nhật báo Người Việt)

 

Lúc đấu cũng thấy hơi phiền, trong bóp nhiều thẻ quá, mục đích thẻ xã hôi là kiểm soát bạn đấy vì nếu đi xin việc mà người ta kiểm tra số an sinh xã hội của bạn trong hệ thống máy điện toán thấy có án tích thì dứt khoát không nhận bạn vào làm việc cho cơ sở của họ. Thẻ An Sinh Xã hôi đi dôi  với thẻ thường trú vì bạn muốn khám bệnh thì phải xuất trình thẻ Y tế mà bạn phải là người cư trú hợp pháp thì dịch vụ y tế mới được cung cấp miễn phí. Còn Thẻ Tín dụng của ngân hàng bạn ký  thác tiền  (debit card) thì tiện cho bạn trả tiền cho các dịch vụ bạn muốn xài mà khỏi phải mang tiền mặt, vừa nguy hiểm lại phiền phức. Bên đây ít khi để tiền ở nhà và trong bóp, mỗi khi cần mua gì cứ xài thẻ tín dụng ngân hàng, hoặc nếu thích xài tiền mặt thì bạn dùng thẻ này rút tiền ở chương mục của bạn tại ngân hàng, tại máy rút tiền ATM ( automatic teller machine) đặt tại các cửa hàng lớn hay ở  các siêu thị, bạn chỉ việc đưa thẻ cà vào rồi bấm số PIN (mật mã) máy sẽ đẩy tiền ra cho bạn theo ý muốn.

 

Xin kể cho các bạn bên nhà nghe câu chuyện máy móc phục vụ con người:

 

Một gia đình kia cả nhà đi làm, chỉ còn bà mẹ và đứa con 3 tuổi ở nhà, chẳng may bà mẹ lên cơn động kinh nằm bất động,  đứa con thật thông minh, thấy mẹ bị nạn liền đến chỗ để điện thoại bấm số điên thoại khẩn cấp 911 báo hiệu cấp cứu cho cảnh sát rồi cúp máy. Cảnh sát sau khi nghe báo hiêu khẩn cấp, lập tức chỉ vài phút tìm ra tông tích nơi chốn phát xuất diện thoại vừa báo tại một cao ốc, thế là chỉ ít phút sau xe cảnh sát  đi theo một xe cứu thương , một xe cứu hoả đến nơi, kịp cứu sống người mẹ. Sau đó báo chí tại Toronto ca ngơi cậu bé là anh hùng tí hon.

 

Xin kể tiếp các bạn nghe vui trích trong “ Thời báo”  một tờ báo địa phương, người ta quen gọi loại báo này là báo Lá Cải. Câu chuyện như sau:

 

TỔ RÔNG TIÊN

Có giả thuyết cho rằng giống dân da đỏ ở Canada thuộc dòng giống Rồng Tiên Việt Nam, họ là những người con theo mẹ Âu Cơ lên núi  thời mới dưng nước. Ðàn con tiến lên phương Bắc, khi tới Bắc Cực thì đi theo eo biển Bering phía tây và bước sang địa đầu nước Canada. Nếu quả thật họ có gốc Việt Nam thì chắc TORONTO là do tiếng TỔ RỒNG TIÊN mà ra.

 

Ðể kết thúc, lý do có bài này :

 

Là theo lệnh của bạn Tạ Thạc, Chủ biên TGBT muốn Tuấn phải viết bài cho TGBT  về cảm tưởng của Tuấn lần đầu tiên Mùa Giáng Sinh “hưởng“ cái không khí giá buốt nhiều độ âm của Toronto, Canada.

 

Như thế bài này chỉ phản ảnh nơi Tuấn ở mà thôi chứ không là những nơi như Houston Texas có đông người Việt cư ngụ,  nhất là Quân Cam ( Orange County California) thì thức ăn giống như ở Saigon, có khi còn nhiều hơn Saigon nữa nên Tuấn nghe mà phát thèm.

 

Chúc BBT/TGBT và  TG Website cùng các bạn TG Nội, Ngoại một năm Quý Mùi tràn đầy hạnh phúc

 

Tuấn Văn Nguyễn

Viết tại “Tổ Rồng Tiên”  CANADA  January –2003

 

   

*** Văn minh điện tử ( Trích nhật báo Người Việt ngày 23 Jan 2003)

 

Chó, mèo...đi lạc   *à  Người ta ... hết đường trốn

 

Ngày 22 tháng 1 năm 2003 Bạn ta, Nhà cầm quyền Singapore vừa làm một công việc mà nhiều người tin là có thể đưa tới những hậu quả kinh khủng không ai có thể tiên đoán được.

 

Đó là gắn cho những con chó và những con mèo mà dân chúng nuôi ở đảo quốc này những mạch vi điện tử (microchips) để chủ của chúng không còn có thể, khi hết thương yêu, khi chán, không muốn nuôi chúng nữa, cứ thẳng tay quăng chúng ra đường như trước đây vẫn làm nữa.

 

Được biết là mỗi năm, ở Singapore có đến gần hai chục ngàn chó mèo bị chủ ném ra đường, và sự kiện số chó hoang, mèo hoang này càng ngày càng gia tăng đã khiến nhà chức trách rất lo ngại. Những mạch vi điện tử này được gắn dưới da, hoặc ở cổ, ở tai, ở vai, ở chân của những con mèo, những con chó có chứa những dữ kiện như tên của chủ, địa chỉ, số điện thoại, thuế đã đóng chưa, đã hay chưa chích ngừa những bệnh gì vân vân. Các dữ kiện này do cảnh sát ghi vào, và có thể đọc được bằng máy điện toán. Các dữ kiện ghi trong microchips sẽ khiến cho chủ chó, chủ mèo phải nghĩ lại, không thể hễ cứ không thích nuôi là đuổi chúng ra đường, lêu bêu sống vất vưởng không nhà được nữa.

 

Nhờ những cái microchips này, nhà chức trách sẽ truy ra chủ chúng ngay, và người vi phạm sẽ bị phạt rất nặng: gần 6 ngàn đô la Mỹ hay 12 tháng tù. Đồng thời, nếu chúng đi lạc, thì việc tìm ra chủ chúng để trao trả lại cũng dễ hơn trước nhiều. Nhưng đó sẽ là đầu mối của những chuyện có thể sẽ thấy trong vài ba năm tới nếu không nói là đã diễn ra rồi.

 

Việc gắn những mạch vi điện tử cho chó và mèo nếu đã có thể làm được thì việc đó cũng có thể làm cho người. Trẻ nhỏ nếu đi lạc, cảnh sát có thể tìm ngay ra địa chỉ cha mẹ chúng mặc dù chúng có thể chưa biết nói, hay không nhớ được số nhà, tên đường, tên thành phố, số điện thoại. Chỉ cần rà một cái máy đọc (reader) vào chỗ gắn cái microchip là tất cả các chi tiết đó đều hiện ra ngay.

 

Và luôn cả người lớn cũng có thể được gắn những mạch vi điện tử như thế để tránh những trường hợp thỉnh thoảng cố ý đi lạc. Các chi tiết như tên tuổi, địa chỉ, có chủ hay chưa, độc thân, ly dị, mấy con, tiền trợ cấp trả cho các cựu phu nhân, tiền cấp dưỡng con cái bao nhiêu, tiền nợ nhà, nợ xe, nợ credit cards, lương tháng sau những chi tiêu đó là bao nhiêu, tình trạng sức khoẻ ra sao, coi vậy mà bệnh hoạn tùm lum, hai ba tháng mới đủ sức làm việc (?) một lần vân vân. Những dữ kiện như vừa kể, và có thể còn chi tiết nhiều hơn nữa, đều có thể được ghi trong microchips, muốn thay đổi, cập nhật phải có password mới làm được.

 

Khi đó, trò đi lạc, hay những chuyến đi ngang về tắt đều sẽ không thể thực hiện được nữa. Chỉ cần mở ví đầm (?) lôi cái reader ra, cà ngang vai người đàn ông vừa gặp một cái là thấy ngay bản tiểu sử của chàng, và những dữ kiện được ghi trong microchips có thể được viết theo một chiều hướng để làm hết hồn luôn cả những người liều lĩnh nhất trên trái đất. Những dữ (?) kiện như vậy, kèm theo vài ba câu hăm dọa như xé xác, tạt át xít, thuê du đãng đến cào nhà, cắt gân vân vân, sẽ khiến cho cái thứ vừa nhặt được ở ngoài đường trở thành một món đồ tệ lậu cần phải thẳng chân đạp ra cửa ngay lập tức.

 

Đó là chưa nói đến chuyện cái microchip đó phát ra một tín hiệu để hệ thống theo dõi bằng vệ tinh định ngay được vị trí nó (?) đang ở đâu. Chỉ có chết. Chó hết đường trốn. Mèo (?) cũng vậy luôn.

Bùi Bảo Trúc