Thăm
cḥi Hà Bá
Kính thưa các bạn,
V́ có việc nên trong một tháng
trời, Hà Bá phải ra vào Việt Nam hai lần. Một
lần 3 ngày và một lần 4 ngày. May thay trời cho Hà Bá
"vừa già, vừa dẻo lại vừa dai" nên
mỗi khi trở lại Thụy Sĩ, chỉ cần
tắm rửa qua loa, nghỉ ngơi chốc lát là Hà Bá tôi
vô công ty làm việc ngay. Chẳng thế mà Tuân Mất
Gốc cứ nhắc đi nhắc lại với Hà Bá
rằng: "Mày là con scorpion", vùi mày dưới nắng
cháy sa mạc th́ rồi mày cũng ngóc đầu
vươn lên.
Thật sự th́ Hà Bá chưa bị vùi dưới
những lớp cát nóng cháy sa mạc th́ chưa thể
biết là sau đó ḿnh có vượt dậy
được không nhưng cuộc đời của Hà Bá
đă từng bị nhốt trong những chiếc hầm
tăm tối, vùi thân trong những chiếc cũi sắt
hẹp ḥi, tăm tối và nóng bỏng nhưng Chúa
thương, Hà Bá vẫn sống và vào cái lúc tuổi
đời 6 bó vẫn cứ từ ăn tới uống,
tới linh tinh sự đời, vẫn như một anh thanh niên, trai
trẻ.
Lần về VN vừa qua, dù chỉ vỏn vẹn có
4 ngày với biết bao công việc nhưng Hà Bá tôi lại
may mắn có được cơ duyên gặp lại anh An
và tháp tùng anh An, có cả anh Hùng. Ba anh em chúng tôi đă
tận dụng những giờ phút ngắn ngủi này
để vừa dạo quanh căn cḥi của Hà Bá
(quận 9, Sàig̣n), vừa tâm t́nh, trao đổi. Qua những
câu chuyện văn, tậm t́nh, Hà Bá tôi thấy anh An rất
quan tâm tới chuyến về nguồn 2004. Cũng trong những
câu chuyện trao đổi, An và Hùng đều tỏ ư
rất mong muốn rằng trong dịp về nguồn, Hà
Bá sẽ mời anh em tới đây hạ trại ít
nhất một ngày để "đả cầy"
Thật sự th́ hồi
đầu năm, khi nhận được thông báo
"về nguồn" của Thánh Gia vào năm 2003 th́ Hà
Bá có lên tiếng rằng: "Vào dịp này nhóm Sông Cầu
của Hà Bá cũng về nguồn và nếu hai nhóm chúng ta
gặp nhau đâu đó th́ Hà Bá sẽ đăi anh em một
chầu thịt cầy". Hà Bá đợi quan Tạ
Thạc và An video trả lời nhưng không thấy,
cuối cùng lại nhận được thông báo rằng
Thánh Gia sẽ về nguồn vào năm 2004 chứ không
phải 2003. Thế là cái lời mời của Hà Bá nó
đă bị hụt hững và bị vô hiệu hóa cùng
với sự thay đổi chương tŕnh này. Năm
2004 th́ thật sự Hà Bá chưa dám hứa v́ không biết
dịp đó ḿnh có mặt ờ VN hay không?
Hai ngày sau khi An và Hùng tới thăm cḥi của Hà Bá th́
Tuân Mất Gốc cũng dẫn cháu RÂU, con trai, cháu trai và
một ông tài xế tới thăm cḥi Hà Bá. Đây là
một việc mà HB không hề biết trước. TMG
chỉ gọi điện thoại tới vài giờ
trứơc khi Hà Bá lên tàu bay. Dù sao đây cũng là một
sự chiếu cố hết sức tận t́nh của TMG,
đă thể hiện t́nh cảm qúy mến và yêu
thương Hà Bá mà đă bỏ giờ giấc qúy hiếm
đến thăm. Phải công nhận rằng TMG chiều
chuộng cháu Râu sao đó mà mỗi lần Hà Bá thấy cháu,
cháu một tươi xinh hơn ra.
Để chiều ḷng TMG và
để anh chàng này đỡ "nội cộc" nên
Hà Bá tôi lại đưa TMG xuống cḥi, lúc đầu TMG
hẹn là chỉ ở lại tới 13g nhưng hứng
t́nh sao đó, anh chàng này ở lại tới 14g30, chỉ
chừa cho Hà Bá 2 tiếng đồng hồ thu xếp hành
lư trứơc khi lên máy bay.
Trong những câu chuyện trao đổi, TMG thường chỉ bàn đến những món ăn như canh cua, vịt quay, cầy tơ....Toàn những món ăn dân gĩa những lại biến chế khác người. Nghe th́ có vui tai đấy nhưng thật sự có phàm ăn như Hà Bá th́ cũng khó nhuốt. Chẳng hạn:
Canh riêu cua:
TMG khoe rằng Râu thương cậu, ngay buổi tối đầu tiên khi cậu mới về đến, Râu đă nấu món canh riêu cua cho cậu thưởng thức. Canh trong veo, nuốc lèo ngọt lịm....Hà Bá thấy lạ bèn hỏi TMG
- Canh riêu cua, thiếu gạch hay sao mà lại trong veo?
Râu liền trả lời thay cậu:
- Thưa chú, cháu nấu bằng cua biển.
- Ới giời đất ơi! Đă là riêu cua th́ phải là cua đồng chứ ai lại ăn cua biển. Cua biển chỉ đem kh́a hoặc rang muối, xào xả ớt ...chứ ai lại nấu riêu. Gạch cua biển vừa tanh, vừa cứng th́ làm sao làm gạch riêu cua được? Trong khi gạch cua đồng th́ vừa ngon ngọt, man mát và thoang thoảng mùi hương đồng.
- Thưa chú cua đồng lấy gạch khó lắm, lại phải đem băm, gĩa lung tung rồi vắt lấy nước cốt, mới đem nấu canh ...Cháu thấy cậu cháu mail hoài mail hủy đ̣i ăn riêu cua nên cháu nấu đại, không ngờ cậu cháu khen ngon, húp lấy húp để.
- Đúng là quân Mất Gốc! Muốn ăn canh riêu cua th́ phải ăn cua đồng chứ ai lại đi ăn cua biển. Ngay cua đồng, muốn ăn cũng phải chọn mua những loại tươi ngon. Đa phần th́ phải là cua cái, yếm cua phải căng tṛn và chật cứng....
Đả cầy
Canh riêu cua kể chưa xong th́ Phi (cháu ruột của TMG và chồng Râu) liền kể:
- Chúng cháu cũng vừa ăn thịt chó ở ngă ba Ông Tạ. Tiệm này ngon lắm, món rựa mặn, xáo xương đều ngon tuyệt!
Hà Bá tôi tuy là vua đả cầy nhưng nghe thấy kể ăn thịt chó ở tiệm tự nhiên lợm giọng muốn ói. Số là hồi tháng hai vừa qua, Hà Bá tôi có việc đi ngang Sóc Sơn để về thăm quê ngoại. Đường qua ngang đây có một đống rác khổng lồ, hằng ngày có hằng trăm chiếc xe tải chở rác từ thành phố Hà Nội đổ rác về tập trung nơi đây. Khu vực này, có cả ngàn người bới rác t́m lẽ sống. Mỗi khi có một chiếc xe ập tối là hằng trăm người vung tới, lục rác kiếm t́m. Song hành với những người bới rác là những người mua rác. Nào là xe lam, xe ba gác, xe đạp thồ và cả những chiếc xe đạp gắn lồng.
Xe ngừng bên một quán nước ven đường để hỏi đường về quê, bỗng tôi nh́n thấy hai người thợ thịt đang mổ một con chó, có lẽ chó chết từ lâu, chỉ c̣n tồn động máu bầm, tôi ṭ ṃ tới gần, vừa nh́n vừa hếch mũi ngửi. thú thật thịt chó đă có mùi. Hai người thợ thịt thật là chuyên nghiệp, họ lạng lách, cắt phân từng loại thịt, xong rồi họ cho tất cả những phần thịt nạc vào một bao tải đă được lót sẵn đá để ướp, c̣n những phần khác th́ họ băm nát rồi cho vào một thùng nhựa, nghe đâu những phần vụn vặt này sẽ đem cho cá ăn...
Thấy lạ, tôi liền hỏi bà bán quán:
- Thưa bà! Họ thịt chó chết để làm ǵ đấy?
- Để về bán chứ để làm ǵ?
Nghe đến đây, tôi cảm như muốn nôn,ói. Những miếng thịt chó tôi ăn ở đê Nhật Tân cách đây 2 năm với bạn Sức Voi, không hiểu nó có phát xuất từ đống rác khổng lồ này hay không? Đang c̣n ngây ngây ớn lạnh th́ tôi thấy từ trong đống rác tiến ra, hai người khiêng một con chó c̣n dính đầy rác rưởi và một bà đàn bà tay đang xách một con mèo đă mềm nhũn.
Sau khi trấn tỉnh, tôi hỏi bà chủ quán:
- Bà ơi! C̣n thịt mèo chết th́ người ta dùng vào việc ǵ?
- Để bán thịt rừng chứ làm ǵ? Ông này cứ ấm ớ hội tề hoài! Ở VN th́ c̣n làm ǵ có thú rừng, vậy mà ở bất cứ thành phố, thị trấn nào người ta cũng đếm được hằng trăm quán thịt rừng. Thậm chí có những con đường, hàng quán thịt rừng cứ đông nghẹt, chỉ cách nhau vài bước.
- Thế khách ăn không phân biệt được à?
- Thế mới có chuyện để nói. Ông không tin th́ cứ đi theo con mẹ hàng thịt kia th́ thấy ngay.
Không thể bỏ cái tính ṭ ṃ, tôi lai đi theo quan sát bà thịt rừng. Có lẽ con mèo cũng chỉ mới chết chưa qúa một ngày nên chưa mấy hôi thúi. Bà hàng thịt trụng con mèo vô nồi nước sôi làm lông, sau đó đem thui, thui đến đâu da căng phồng và trở thành mùi hung đồng đến đấy. Vừa thui xong, bà ta phân, lách thịt ra nhiều phần khác nhau. Phần th́ ướp giềng, mẻ, tương, gừng, phần th́ ướp xả ớt......
Thấy bà ta ph́ nộn, cáu kỉnh, tôi nghĩ thật khó làm quen nên bèn ngỏ lời mời bà ta uống nước. Chủ quán đưa cho bà ta một chai bia lạnh, mặt bà ta hớn hở tươi vui lên, tôi liền bắt chuyện.
- Bà ơi, sao bà lại ướp nhiều thứ thế?
- Thịt ôi thối rồi mà không ướp nhiều như vậy th́ làm sao ăn!
- Thế bà đem về để làm gỉa loại thịt rừng nào đấy?
- Chẳng nói giấu ǵ ông, bây giờ th́ làm ǵ c̣n thú rừng nữa mà làm thịt, toàn mèo với thỏ mà thôi. Cứ đem thui vàng lên là muốn gỉa thứ ǵ chẳng được!
Thấy chai bia của bà ta đă hơi cạn, tôi liền kêu chủ quán đem cho bà ta chai khác. Cầm chai bia mà mặt mũi bà ta tươi hẳn lên rồi tiếp.
- Có nhiều thực khách cứ tưởng ḿnh điệu bộ, khi kêu thịt heo rừng xào lăn là cứ lặt đi lật lại coi lỗ chân lông miếng thịt có 3 chấm hay không? Nếu ba chấm th́ đúng thị là thịt mèo.
- Thế có ai khám phá ra không?
- Ối giời ơi! Làm sao mà qua mặt chủ quán được chứ! Múôn ăn thịt heo rừng xào lăn th́ chủ quán lấy phần phía bụng của mèo, phần này da nó làng nhàng lại ít lông hơn nên có bốn mắt cũng chẳng thấy . Đă vậy hàng quán lại ướp đủ loại gia vị liên quan th́ chỉ có nước mà nhắm mắt lại, nhậu cho say sỉn rồi kêu thêm món khác. Khách muốn ăn thịt nai nướng vỉ, nướng lá chanh...th́ cũng dễ thôi. Này nhé! Thịt thỏ thui cho kỹ, rồi ướp tưng vừng, đưa lên ḷ than hồng mà nướng, lâu lâu lại tưới vào chút nước dầu pha nước mắm th́ thực khách chỉ có nước quác mơm ra mà nhậu!
- Thế quán hàng của bà làm toàn thịt chết à?
- Đâu có! Quán hàng nào th́ cũng có nhiều loại khách. Loại cầu kỳ nhưng cũng có loại dễ tính. Loại ăn sang cũng có loại ăn bần....
Nghe đến đây, tôi lại nhớ lại bài viết của Nguyễn Dương An về chai nước suối. Tôi liền cầm chai nước suối của chủ quán đưa lên quan sát. Thật là khó phân biệt thật, gỉa.
Trứơc khi ra đi, tôi xin chủ quán cho tôi một ly rượu lúa mới, ực mạnh một ngụm để cho những ǵ c̣n dang vướng mắc trong cổ chui đi.
Thuận Kiều Plaza
Tôi c̣n đang hoang mang nhớ lại những kỷ niệm tuy không mấy hăi hùng nhưng khá nhiều kinh dị th́ TMG lại hăng hái kể chuyện mới ăn thịt heo sữa quay ở Thuận Kiều Plaza.
TMG khoe rằng thịt ở đây gịn ngon không thể tả được. da nó gịn và màu tươi hồng, nhá đến đâu nghe rau ráu và ngọt bùi tới đó. Ăn thịt heo quay mà uống Remy Martin X.O. th́ ngon không thể tưởng được.
Tôi cũng đă ăn ở Thuận Kiều 2 lần và cả 2 lần, tôi đều thấy ngon như lời TMG kể. Chỉ măi tới khi đưa cháu vợ tôi kể rằng:
- Chú ơi! Đừng ăn heo sữa quay ở đây nữa! Này nhé! Cháu nuôi heo đă hơn 10 năm nay, bày heo nào toi hoặc ốm c̣i là "các chú" về mua cho bằng được để đem quay cho các nhà hàng Tàu. Trên 10 năm nay, trại chăn nuôi của cháu cháu đă bị chết vài trăm con heo con nhưng chưa phải chôn con nào cả. Con th́ khi vừa sinh ra bị ngộp, con bị đè, con bị nghẹt chuồng....Tất cả đều đă chui, biến vào mồm, vào bụng thực khách.
- Cháu nói vậy chứ theo chú th́ cũng có những nhà hàng làm ăn buôn bán đàng hoàng chứ!
- Điều đó th́ cháu không dám cả quyết nhưng chú hăy t́nh mà xem! Giá heo con hiện nay, cháu bán 100 đến 130 ngàn một con. Vậy mà ở những chỗ bán thịt heo sữa quay, họ bán có khi c̣n dưới số tiền đó. Vậy th́ họ sống cách nào. Theo cháu th́ những nhà hàng sang, nhà hàng làm ăn đàng hoàng th́ họ mua heo c̣i, chậm lớn, Heo này th́ chỉ bằng nửa gía heo thường, c̣n những quán ăn b́nh dân hoặc những hàng quán treo, bán heo quay đa phần là heo chết. mà cháu thấy heo chết ngộp, chết đè mà làm ngay th́ ăn cũng đâu có sao.
Thấy TMG khen thịt heo Thuận Kiều ngon, tôi cũng đành tán tụng theo hắn. Đấy là tôi hùa theo hắn theo cái ư nghĩ vào cái lúc mà tôi đi ăn, chứ chưa phải là cái lúc mà nghe chuyện đứa cháu gái kể.
Ở cḥi
TMG thắc mắc hỏi đi hỏi lại Hà
Bá: "Tại sao lại về cḥi mà ở?". Hai ngày
trước th́ Anvideo cũng như Hùng cũng đă
hỏi điều này.
Thú thật với các bạn, tổ tiên Hà Bá xưa kia sống bằng nghề chài lưới và nấu rượu lậu bên bờ Sông Cầu. Cái ngày đầu tiên về thăm quê tổ, Hà Bá c̣n quan sát được những hang, lỗ mà tổ tiên ḿnh xưa kia đă chôn dấu chum chĩnh, qua mặt bọn quan tây luồng bắt. Những hang lỗ này đối với Hà Bá như những thánh tích quê cha v́ thế nay không thể về lại miền quê cha xưa cũ th́ cũng phải t́m về một nơi na ná bến xưa. Có sông có nước, có bến, có bờ.
Vả lại Hà Bá th́ không thể sống mà thiếu sông, thiếu nước.
Hy vọng đến đây th́ các bạn đă hiểu v́ sao Hà Bá lại về sống ở cḥi. Xin chân thành cám ơn các bạn thánh Gia đă cất công đến thăm cḥi Hà Bá.
Cḥi Hà Bá - Phường Long Thạnh Mỹ, quận 9 ngày 11 tháng 12 năm 2002.
Hà Bá
