Lev Yashin
Mythe van Moskou
Lev Yashin trad in 1946 toe tot Dinamo Moskou. Een kwart eeuw later, in 1971 zou hij voor de oudste Russische club (opgericht in 1887) zijn laatste
wedstrijd spelen. Yashin had voor het leven trouw gezworen aan Dinamo. Hij keepte 78 interlands voor de Sovjet-Unie en ruim 1.300 wedstrijden in het
eerste elftal van de club van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Lev Yashin (22 oktober 1929 - 20 maart 1990) kende een jeugd van hongerwinters in de Moskouse
voorstad Bogorodsk. Het waren de schrijnende jaren van de showprocessen onder Stalin. Van de zuiveringen en terechtstellingen.
Miljoenen onschuldige burgers stierven in de strafkampen van Tsjeka, de terreurmachine van de Sovjet-staat. Het dagelijkse leven was doordrongen
van paranoia en verraad. Niemand was veilig: 'Ze zullen iedereen oppakken. Straks zijn jij en ik aan de beurt' sprak Sasja in Kinderen van de Arbat
. De roman bracht deze koude tijden accuraat in beeld. Het beïnvloede de houding van Yashin, die zijn eigen mythe creërde. Minzaam, maar tegelijk afstandelijk,
wantrouwig en ondoorgrondelijk. En tevens vriend van het systeem. Yashin beleefde zijn topjaren tussen 1954 - het jaar van zijn eerste interland - en 1963. Toen
droeg de UEFA hem de titel Europees voetballer van het Jaar op.
Met Yashin kreeg de kunst van het keepen erkenning op het hoogste podium. Hij doorbrak de hegemonie van de spitsen
Di Stefano, Matthews, Suárez en Kopa, en van de veldheren Masopust en Sivori. In het decennium 1954-1963 stond op het meesterschap van Dinamo geen maat.
Yashin keepte zijn team naar zes landstitels en drie tweede plaatsen. Het was de periode van de humanisering van de Sovjet-Unie. Partijleider
Chroetsjov erkende de misdaden van de in 1953 overleden Stalin. Hij zorgde voor een tijdelijke politieke dooi, en stimuleerde het beleid van
gespecialiseerde sportacademies. Het Kremlin weigerde deelname aan de Europa Cup toernooien, maar stuurde Dinamo en Yashin als bezienswaardigheid langs
de klassieke voetbalmetropolen.
In 1945 was Dinamo voor het eerst voorbij het IJzeren Gordijn geraakt. Tijdens een verbroederingstoernee door Zweden en Groot-Brittanië - het voetbal
symboliseerde de geallieerde overwinning in de Tweede Wereldoorlog - verbaasden de onbekende Russen met spektakel. De zestienjarige Yashin las in de Pravda de heroïsche verhalen
over de gelijke spelen tegen Chelsea en Glasgow Rangers, en de overwinningen op Arsenal (4-3), IFK Norrköpping (5-0) en Cardiff City (10-1) pas tijdens de Olympische
Spelen van 1952 in Helsinki brak de Sovjet-Unie uit zijn internationale isolement. Vier jaar later zorgde het voor verwondering in Melbourne. Lev Yashin trad voor het eerst voor
het voetlicht. Tegen West-Duitsland (2-1), Indonesië (0-0, replay 4-0), Bulgarije (2-1) en Joegoslavië (1-0) hielp hij zijn middelmatige team met verbluffende reddingen aan gelukkige zeges èn
olympisch goud. Op het WK '58 in Zweden speldde de FIFA Yashin de medaille op van beste doelman ter wereld. Hij trok het succes door en schreef twee jaar later het eerste EK bij op zijn erelijst.
In de kwartfinale hadden de Sovjets vrije baan gekregen van Spanje. Dictator Franco weigerde 'het oog van Moskou' in Madrid.
In 1961 ruilde het nationale elftal van de Sovjet-Unie de Siberische winter voor de Latijns-Amerikaanse zomer. Yashin zette het keepersonvriendelijkste
continent een ak. De zeges waren te danken aan de Yashin-saves. Hij speelde zich in de harten van de Argentijnse, Uruguayaanse en Chileense fans. Zij noemden hem
Araña Negra, de Zwarte Spin. De donkerharige Yashin kleedde zich van top tot teen in het zwart. Hij weefde een web over zijn strafschopgebied. Regeerde met
autoriteit en zelfbewustzijn. Ontwikkelde het meedenken van de doelman.
Yashin dirigeerde zijn verdediging, hij schepte permanent de keeperstactiek aan en ondermijnde zijn zwakheden door
intensieve trainingsarbeid. Yashin was een natuurtalent. Zenuwen van staal. Uitstekende reflexen. Anticipatievermogen. Hoge lichamelijke
en geestelijke paraatheid. Met als specialiteit: de penalty. De angst van de doelman voor de strafschop luidt de titel van een bekende
Duitse roman. Het omgekeerde was op Yashin van toepassing. Ruim honderd penalty's moet hij hebben gestopt. Yashin bedacht de psychologische oorlogsvoering, bracht de strafschopnemer uit
diens concentratie. Veinsde naar links, en dook met al zijn elegantie en souplesse naar rechts. Intussen vergat hij het stadion, en bracht hij zichzelf in trance.
Lev Yashin speelde ook nog de verloren EK-finale van 1964 tegen Spanje (1-2) en de halve finale-duels van het WK'66 (1-2 tegen West-Duitsland) en het
EK'68 (0-0 tegen Italië, verlies na toss). De Zwarte Spin trok de handschoen uit op zij 41e. Na een succesvolle
tweede carrière als trainer en manager van Dinamo, stierf hij in alle eenzaamheid op 20 maart 1990 als gevolg van trombose.
Terug naar Tofik Voetbal Internet Place
