MANIFESTO DE AKE (satiro)
Nun, Chirkaù la jaro 115 p.Eo, bedaùrinde
pli kaj pli da homoj interesighas pri nia lingvo. Pro tio, endas preni
rapidajn rezoluciojn kontraù tiu fenomeno. Tial IEA (Intergalaksia
Esperanto Asocio) fondis la Asocion Kontraù Eksteruloj (AKE), kies
unua tasko estis verki chi tiun manifeston.
Paragrafo unu: Membrigho
Surbaze de la usona enmigradsistemo, por limigi
la nombron da personoj, kiuj eklernas Esperanton chiun jaron, povas esperantighi
nur tiu kiu ricevas verdan karton. Komitato kiu disdonas tiujn verdajn
kartojn estos kreata kaj petanto nur ricevos la karton je la sekvaj kondichoj
:
-
Shi/li devas paroli esperanton de pli ol du
jaroj
-
Esperanta membro de shi/lia familio aù
amikaro devas skribi rekomendleteron al la komisio.
-
Shi/li devas sukcesi ekzamenon pri sia kono
de la lingvo (kantado de la himno, demandoj pri la historio de Esperanto).
-
Shi/li ne devas esti elektebla por la Nobel-premio.
-
Shi/li devas subskribi kontrakton laù
kiu shi/li promesas ne plu uzi la anglan lingvon. (Rimarko : AKE nuntempe
debatas pri escepto por anglolingvanoj.)
Char tio eble ne sufichos por limigi la nombron
da demandoj, la prezoj de la kotizo ankaù estos altigataj al 259,55
steletoj.
Paragrafo du: Evoluo de la lingvo
La facileco kaj logikeco de la lingvo estas
chefaj kaùzoj de la fameco de Esperanto. Pro tio endas rapide malfaciligi
ghin :
-
Iu ajn rajtas shanghi la lingvon. La Fundamento
ne plu validas.Tro regule evoluanta lingvo ja povus interesi homojn, tial
estas pli bone se ne estas iu komisio kiu kontrolas ghin.
-
AKE konsilas al chiu landa asocio presi sian
propran vortaron, kiu uzas la sistemon por vortkreado "landa radiko + o"
(laù la tiel nomata PIVa skolo). Kunigi chies fortojn por verki
unu bonan komunan vortaron estas malpermesate.
-
Anstataù "mal"-vortoj kaj aliaj vortoj
konstrueblaj per kunmetajho de jam ekzistantaj elementoj de la lingvo,
neologismoj estos kreataj. Alikaze la lingvo povus esti tro facila por
neeùropanoj.
-
La rolo de la akademio ekde nun nur estos
aldoni kiel eble plej multe da neologismoj kaj eùropcentrismajhoj
al la lingvo kaj zorgi ke ghi ne plu facilighu (aù regulighu per
aldono de iuj afiksoj, ekzemple).
Paragrafo tri: fambildo, varbado
-
Por ne allogi la publikon per tro bona
aspekto, la emblemo kaj terminologio de Esperanto nepre devas simili al
tiuj de ideologiismaj, religiaj, politikaj aù sektaj asocioj. Por
tio tre efikas granda verda stelo kaj vortoj kiel "Majstro", "movado",
"propagando", "esperantisto", "Esperantio/ujo" ,"kamarado" , "-ista junularo",
"-ista ligo" kaj "fina venko". La nova emblemo de Esperanto, kaj vortoj
kiel "esperanto-parolanto" kaj "informado" aù "varbado" estas malpermesitaj.
Cetere nomi nian lingvon per ghia vera (pra)nomo "Internacia Lingvo" aù
per pli neùtralaj nomoj kiel "inter-nacia lingvo", "interlanda
lingvo", "interpopola lingvo", "helplingvo" aù "ILO" ankaù
estas danghere.
-
Cetere la samaj varbadaj metodoj kiel tiuj
de ekstremaj asocioj estas uzendaj : flugfolioj, manifestacioj, atakemaj
sloganoj, malklaraj afishoj.
-
Chiam estas memorenda ke la celo de afishoj
kaj T-chemizoj estas kontentigi la kreintaron, ili ne devas plachi al ne-esperantistoj.
-
Plie AKE konsilas dum neeviteblaj ekspozicioj
meti che la budo nur la plej maljunajn klubanojn taùge neserioze
vestitaj (AKE vendas griz-flavajn shafo-lanajn puloverojn kun granda verda
stelo sur la ventro kaj vizagho de Zamenhof sur la dorso).
Paragrafo kvar: Agado de Esperanto-kluboj
Iu ajn Esperanto-klubo kiu uzas pli ol 5%
de sia mono por informado anstataù pli taùge uzi ghin por
internaj aferoj, aù kiu kunvenas en publika loko, tuj perdos sian
membrecon de IEA.
Por eviti tion ni forte konsilas al chiu
klubo, ech al la plej etaj, uzi la tempon de la anoj:
-
por verki gazeton (kiun nur ili legas kaj
ricevas)
-
trinkado de kafo aù teo
-
manghado de kukoj
-
kaj organizado de internaj renkontighoj.
Paragrafo kvin: Uzado de Esperanto
Oni rajtas uzi Esperanton nur en pura idealisma
kaj senmona konteksto. Ekzemple ghia uzado en la ekonomia vivo estas tro
riska char la ekstera mondo povus ekkompreni ke Esperanto povas esti utila.
Paragrafo ses: Esperanto en interreto
Pro la disvastigho de la internacia komputika
reto multaj homoj povus eklegi pri Esperanto.
Tial IEA proponas :
-
Eviti havi unu centran bonaspektan informpaghon
en la angla lingvo.
-
Plej bone estas uzi specialan literaron por
la chapelitaj literoj. Char tiu literaro ne trovighas sur la plej multaj
komputiloj IEA konsideras ghin kiel bona protekto kontraù enveno
de eksteruloj. Tiuj kiuj ne havas ghin nur vidos strangegajn signojn sur
la ekrano anstataù la chapelitaj literoj kaj bezonos minimume duonhoron
por trovi kaj instali tiun literaron.
-
Ankaù la 'x' sistemo bone efikas por
malallogi scivolemulojn. Plie ghi estas praktika por interna komputila
vicigo de vortoj.
-
La uzantoj de la 'h' fundamenta sistemo, atendante
ke unikodo plivastighas, perdos sian anecon de IEA.
-
La celo de hejmpagho estas plachi al la kreintaro,
ne okupighu pri la vidpunkto de la aliaj legantoj.
Paragrafo sep: Esperanto en muziko
Danghere, la uzo de Esperanto en muziko evoluis
dum la lastaj jaroj. Famaj kantistoj povus ja interesigi homojn pri
nia
lingvo per sia kanto kaj fushi tiom da laborjaroj.
Pro tio IEA decidis ke ekde nun, nur diskoj
por gramofonoj rajtas esti uzataj por Esperanto-kantoj. Gramofonoj estas
mendeblaj che IEA kiu donace kunsendos diskon de originala prelego de Zamenhof
en VDS (Vaksa Diska Kvalitosistemo).
Por AKE
Nomolas
IREIT.
Por membrighi al AKE kaj ricevi ties gazeton
"La protektulo" sendu
100 steletojn al la konto de AKE fg-sdkjf
che IEA .
Retposhta adreso : ake@zam.iea.eo