|
ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Piper betle Linn. |
วงศ์ |
PIPERACEAE |
ชื่ออื่น ๆ |
พลูเหลือง พลูจีน พลูหลวง (ภาคกลาง) |
ลักษณะของพืช |
เป็นไม้เลื้อย ที่มีข้อและปล้องเห็นชัดเจน และมักมีรากออกรอบข้อ
ใบเดี่ยวออกสลับมีรูปร่างคล้ายรูปไข่ป้อม รูปหัวใจ เนื้อในบริเวณโคนใบอาจไม่เท่ากัน
ขอบใบเรียบ ขนาดใบกว้าง 210 ซม. ยาว 413 ซม. ดอกออกรวมกันเป็นช่อแน่น
ออกตามข้อตรงข้ามกับใบ มีทั้งช่อดอกตัวผู้และช่อดอกตัวเมีย ดอกตัวผู้มีเกสรตัวผู้
2 อัน ดอกตัวเมียมีปลายเกสา 35 แฉก |
ส่วนที่ใช้เป็นยา |
ใบสด |
สรรพคุณและวิธีใช้ |
ใช้รักษาโรคผิวหนังจำพวกลมพิษ ใช้ใบสด 17 ใบ (จำนวนที่ใช้เพิ่มขึ้นหรือลดลงตามอาการ)
โขลกพอแหลก ผสมเหล้าโรงพอควร แช่ไว้สักระยะหนึ่ง แล้วนำมาทาบริเวณที่เป็น
และควรทำเวลาจะใช้เท่านั้น |
การขยายพันธุ์ |
ใช้ยอดเถาปักชำ |
สภาพดินฟ้าอากาศ |
ชอบดินร่วนปนทราย หรือดินร่วนเหนียวซึ่งระบายน้ำได้ดี ไม่ชอบแดดจัด
ควรปลูกในฤดูฝน |
การปลูก |
เตรียมดินโดยขุดดินตากไว้ 24 สัปดาห์ แล้วจึงพรวนดินอีกครั้งก่อนปลูกใช้ระยะปลูกระหว่างต้น
1.52 เมตร ระหว่างแถว 1.5 เมตรขุดหลุมขนาดกว้างยาวและลึก 50 ซม. 40
ซม. และ 30 ซม. ตามลำดับ ใช้ปุ๋ยคอกคลุกเคล้ากับดินใส่หลุมจนเต็มหลุมทิ้งไว้
1 สัปดาห์ จากนั้นจึงนำยอดเถาที่ปักชำไว้แล้ว 3 สัปดาห์ ลงปลูกในหลุมสำหรับยอดเถาที่ใช้เป็นท่อนพันธุ์นั้น
ควรยาว 3050 ซม. มีข้ออยู่ 57 ข้อ และไม่ควรใช้กิ่งแขนงทำเป็นท่อนพันธุ์เพราะมักจะไม่แตกพุ่ม
เมื่อนำท่อนพันธุ์ลงปลูกแล้ว ควรใช้เชือกยึดเถาไว้กับไม้หลักชั่วคราว
ซึ่งใช้ไม้ไผ่ขนาดเล็กยาว 1 เมตร และควรทำร่มบังแสงให้ด้วย รดน้ำทั้งเช้าและเย็นเป็นเวลา
1 สัปดาห์ ต่อจากนั้นอาจเว้นได้บ้าง เมื่ออายุ 12 เดือน จึงเอาวัสดุบังร่มออก
และเมื่ออายุ 3 เดือนจึงทำค้างถาวร โดยใช้ไม้แก่นหรือไม้ไผ่เส้นผ่าศูนย์กลาง
611 ซม. สูง 33.5 เมตร ปักห่างจากต้นประมาณ 15 ซม. ลึกลงไปในดิน 1
เมตร มัดไม้หลักชั่วคราวให้ติดกับหลักใหม่ ต่อมารากที่ออกตามข้อจะเกาะติดกับหลักและต้นพลูก็จะเจริญเติบโตขึ้นไปเรื่อย
ๆ ตามไม้ค้างพลู เมื่อต้นพลูตั้งตัวได้แล้วจึงรดน้ำวันเว้นวัน |
การบำรุงรักษา |
พรวนดินกำจัดวัชพืชรอบโคนต้น เพื่อให้แปลงโปร่งอากาศถ่ายเทได้สะดวก
และป้องกันเชื้อโรคและแมลงต่าง ๆ อาศัย ตัดแต่งกิ่งเมื่ออายุมาก โดยหักข้อที่กิ่งแขนงไม่แตกใบออก
กิ่งแขนงที่จำนวนข้อมากเกินไปควรหักให้เหลือเพียง 57 ข้อ การตัดกิ่งควรทำทุก
ๆ 3เดือน ใส่ปุ๋ยคอก 3 เดือนต่อครั้ง นอกจากนี้ควรป้องกันและกำจัดโรคและแมลงต่าง
ๆ ด้วย |