<< Terug naar overzichtspagina

 

Oude munteenheden en maten in Vlaanderen

 

 

Muntstelsel in Vlaanderen vóór de Franse revolutie:

 

1 pond (Libra, £, lb) = 20 schellingen

1 schelling (s) = 12 groten (of penningen)

1 groot (g) = 12 deniers (d)

1 mijt (of myte) = 1/24-ste deel van een groot (of penning) = ½ denier

 

Dit systeem van muntindeling werd ingevoerd door Karel de Grote rond de jaren 800, en bleef 1000 jaar in voege tot aan de Franse revolutie.

Daarna schakelde men over op het tiendelige stelsel.

In Engeland duurde het tot in 1968 voor men van het oude stelsel over stapte naar het tiendelige systeem.

Doorgaans gebruikte men in het graafschap Vlaanderen “Vlaamse ponden”, maar soms werd ook “pond Parisis” (Parijse ponden) gebruikt.

 

Verder bestonden er ook nog guldens en stuivers:

1 pond   = 6 gulden

1 gulden = 20 stuivers

6 stuivers = 1 schelling = 1/20 pond

½ stuiver = 1 groot = 1/12 schelling

 

 

 

 

Oude lengtematen, oppervlakte-eenheden, inhoudsmaten en gewichten in West-Vlaamse streken:

 

o.a. Rumbeke, Gits en Roeselare volgden de maten van de Kasselrij Ieper.

Rumbeke gebruikte evenwel ook de maten van Kortrijk, naast die van Ieper.

o.a. Torhout en Lichtervelde gebruikten de maten van Kasselrij Brugse Vrije.

 

De maten van de Kasselrij Ieper:

Lengtematen en landmaten:

1 el = 0,697 meter, onderverdeeld in 11 taillen

1 voet = 1/14 roede = 0,27386 meter

1 lengte roede = 3,834 meter = 14 voet

1 oppervlakte roede = 14,699556 m2

1 linie = 100 roeden = 1469,9556 m2 = 14,699556 are = 0,14699556 ha

1 gemet = 300 roeden = 4409,8668 m2 = 44,098668 are = 0,44098668 ha

 

Korenmaten:

1 zak = 242,84 liter (in Roeselare: 104,784 liter)

1 mud = 6 zakken (= 12 razieren = 48 spinten = 96 achtendelen) = 1457 liter

1 razier = ½ zak = 121,42 liter (in Roeselare: 130,59 liter)

1 spint = 1/8 zak = 1/4 razier = 30,335 liter

1 achtendeel = 1/16 zak = ½ spint = 15,1775 liter

 

Havermaat: 1 zak = 194,8 liter

 

Inhoudsmaten voor vloeistoffen:

1 pint = 0,5735 liter

 

Gewichten:

1 pond = 0,430827 kg. 

 

 

De maten van de Kasselrij Kortrijk:

Lengtematen en landmaten:

1 el = 0,7 meter

1 voet = 1/10 kleine roede = 0,2976 meter

1 kleine lengte roede = 2,976 meter = 10 voet

1 kleine oppervlakte roede = 8,8566 m2  (Stadsmaat)

1 honderdlands = 100 kleine roeden = 885,66 m2

1 bunder = 1600 kleine roeden = 16 honderdlands = 14170,52 m2 = 1,417052 ha (identiek als 400 grote roeden)

 

Daarnaast bestond ook nog:

1 grote lengte roede = 5,952 meter = 20 voet

1 grote oppervlakte roede = 35,4263 m2 (Kasselrijmaat)

1 vierendeel = 100 grote roeden = 3542,63  m2 = 0,354263 ha

1 bunder = 400 grote roeden = 4 vierendelen = 14170,52 m2 = 1,417052 ha (identiek als 1600 kleine roeden)

 

 

Korenmaten:

1 zak = 126,42 liter

1 zak Leiemaat = 127,44 liter

1 mud = 8 zakken = 12 razieren = 48 vaten = 1011,36 liter

1 razier = 84,28 liter

1 vat = ¼ razier = 21,07 liter

 

Havermaat: 1 zak = 132,024 liter

 

Inhoudsmaten voor vloeistoffen:

1 pint = 0,57324 liter voor bier

1 pint = 0,8355 liter voor melk

 

Gewichten:

1 pond = 0,4639 kg

 

 

De maten van de Kasselrij Brugse Vrije:

Lengtematen en landmaten:

1 el = 0,7 meter, onderverdeeld in 16 taillen

1 voet = 1/14 roede = 0,274286 meter

1 lengte roede = 3,840 meter = 14 voet

1 oppervlakte roede = 14,7456 m2 

1 linie = 100 roeden = 1474,56 m2

1 gemet = 300 roeden = 4423,68 m2 = 0,442368 ha

 

Korenmaten:

1 hoet = 172 liter (= 4 maten = 16 vierendelen = 32 spinten = 128 eltkens)

1 maat = ¼ hoet = 43 liter

1 vierendeel = ¼ maat = 10,75 liter

1 spint = ½ vierendeel = 5,375 liter

1 eltken = ¼ spint = 1,34375 liter

 

Havermaat: 1 hoet = 198,56 liter

 

Inhoudsmaten voor vloeistoffen:

1 pint = 0,5468 liter

1 pint = 0,7485 liter voor melk

1 pot = 2 pinten = 1,0936 liter

1 stoop = 2 potten = 4 pinten = 2,1872 liter

 

Gewichten:

1 pond = 0,4639 kg

1 pond = 0,436449 kg voor boter

 

 

 

Bron:

website Vlaamse Vereniging voor Familiekunde (VVF), rubriek: Maten en gewichten

 

<< Terug naar overzichtspagina