Er lag geen kind in...
"De lege wieg ". Vrouwen na een abortus" is de titel van een nieuwe film die Pro Vita op de scholen vertoont. Voor de camera vertellen zes vrouwen hun aangrijpende geschiedenis. Zonder opgeklopte emoties, eerder sober. Juist daardoor overtuigt de film. Nu al blijkt dat leerlingen hierdoor anders over abortus gaan denken. De beelden dwingen tot het maken van een keuze. Neutraal blijven is onmogelijk.
Het geven van voorlichting op de scholen is een zaak van levensbelang. Het losmaken van een discussie tussen leerlingen is niet zo moeilijk, maar wij willen juist iets anders bereiken. Het doel van onze voorlichting is dan ook niet het verzorgen van een sympathieke gespreksbijeenkomst, maar leerlingen te laten zien dat zij ten aanzien van abortus moeten kiezen. Nu al. Want straks is het misschien te laat.
Totale duisternis.
Abortus wordt maar al te vaak voorgesteld als de ideale, veilige en snelle oplossing voor een vervelend probleem. Men doet alsof het net zoiets is als het laten weghalen van een zieke blindedarm, die je onnoemelijk veel pijn bezorgt. Haal het ding eruit en het leven lacht je weer toe. Je moet weliswaar een kleine operatie ondergaan, maar daarna is het dan ook allemaal voorbij. De vrouwen op de film vertellen echter een heel ander verhaal. "De ingreep was niet zo erg", zegt één van hen, "Maar wat daarna kwam was de hel."
De van oorsprong Duitse film begint met het verhaal van een jonge vrouw, die eigenlijk helemaal geen abortus wilde. Ze had problemen met haar vriend, was werkloos, kreeg geen uitkering en dreigde verstoten te worden door haar niet onbemiddelde vader. Ze zocht hulp. Tevergeefs. De hulpverlener van de instantie waarbij ze aanklopte, duwde haar vrijwel meteen een verwijzing naar een abortushuis in handen. Vrienden en bekenden gaven haar hetzelfde advies. Eigenlijk wilde ze niet, maar toch zag ze zichzelf opeens in de wachtkamer zitten. Na de ingreep drong de vreselijke werkelijkheid meteen tot haar door. Thuisgekomen viel ze in een diep zwart gat. Met moeite haar tranen bedwingend, herinnert ze zich die eerste tijd: "Als moeder had ik behoefte naar m’n kind te gaan, het te volgen, tot in de dood. Het was alsof ikzelf ook in de totale duisternis kwam. Ik was zo bang dat die toestand altijd zo zou blijven."
Compleet gezin
Niet alle vrouwen in de film brachten hun problemen direct in verband met de abortus. "Als er een kind tegenover me zat in de tram, dat me gewoon rechtuit aankeek, kon ik dat absoluut niet verdragen. En ik wist niet hoe het kwam", zegt één van hen. Een oudere vrouw vertelt dat ze vond dat haar gezin met twee kinderen compleet was. Opeens was ze zwanger en dat gooide al haar plannen in de war. Met haar man kwam ze tot de slotsom dat abortus de beste oplossing was. De psychische problemen die de maanden daarna de kop opstaken, en zelfs jarenlang aanhielden, bracht ze niet direct in verband met de abortus. Of beter: ze wilde ze er niet mee in verband brengen. Want de dromen die 's nachts kwamen, waren heel duidelijk. Ze zag zichzelf bijvoorbeeld lopen achter een kinderwagen. Vrienden die ze tegenkwam tijdens de wandeling wierpen een nieuwsgierige blik in de wagen. Er lag geen kind in. De wieg was leeg...
Bijzonder indrukwekkend is het verhaal van een meisje dat zwanger raakte na een verkrachting. Op evenwichtige wijze vertelt ze dat haar geloof in God niet strookte met een keuze voor abortus. Maar het idee een kind te hebben van een verkrachter was net zo afschuwelijk als de gedachte haar kind te moeten aborteren. Toch koos ze uiteindelijk voor het laatste. Ze verloor daardoor niet alleen haar kind, maar ook haar geloof. Direct na de abortus kon ze haar toestand haarscherp analyseren: "Ik dacht alleen maar: 'Ik ga dood, ik kan dit niet verdragen.' Twee dagen lang heb ik niet anders gedaan dan in bed liggen, met het gevoel dat ik m'n ziel ook had geaborteerd."
Sommige vrouwen waren vooraf in feite tegen abortus, anderen niet. Een vrouw voor wie het laatste opgaat, vertelt: "Ik lag op de behandeltafel en kreeg een inspuiting om de baarmoedermond op te rekken. Meteen raakte ik in paniek. Ik denk dat ik de paniek gevoeld heb van mijn kind, ik voelde de verbondenheid. Toen besefte ik voor het eerst dat het een mens was, maar het was al te laat."
Verscheurde gevoelens
De vrouwen in de film hebben gemeen dat ze wanhopig zochten naar hulp, maar die niet vonden.Vrienden en kennissen, hulpverleners en artsen die hen geadviseerd hadden het kind te aborteren, wilden achteraf niets te maken hebben met de verscheurde gevoelens van de vrouwen. Abortus is immers een 'oplossing', en geen probleem...
Deze vrouwen voelden zich allemaal verwond door de abortus. En wie verwond is en nergens terecht kan, verstopt zich. Schrijnende eenzaamheid is het gevolg. Uiteindelijk vonden ze een kleine, christelijke zelfhulpgroep, waar lotgenoten hen hielpen opklimmen uit het diepe dal. Bij vrijwel alle vrouwen speelt een proces van bekering tot God een grote rol. Vergeving ontvangen werkt heel bevrijdend. Maar ook blijkt dat daarna gevoelens van schuld nog heel lang kunnen blijven terugkomen. Ook uit onze eigen hulpverleningspraktijk blijkt dat hulpzoekende vrouwen na een abortus bijna nergens terechtkunnen. Daardoor krijgen zij vaak het idee dat ze abnormaal zijn, dat ze volkomen alleen staan. Het is bijzonder moedig dat de vrouwen uit de film hun verhaal in de openbaarheid hebben willen brengen. Want de oorlog tegen het ongeboren kind kent nauwelijks overlevenden die de gruwel van abortus aan de kaak kunnen stellen. De moeders in de film geven op deze wijze hun kinderen een stem, een identiteit. De leerlingen die ernaar kijken, voelen dat haarscherp aan. Dit is geen fictie, het is echt. Echter dan zij ooit voor mogelijk hielden.
(bron: Gezin & Leven nr. 216 van maart 1995)