Grafstenen in de vloer van de Ned. Herv. kerk te Lioessens (deel 1)
D. Douma en R. Tolsma
Zoals zoveel kerken bezit ook de uit de twaafde eeuw daterende Ned. Herv. kerk van Lioessens een aantal grafzerken, stammende uit de tijd dat er nog in de kerk begraven mocht worden (tot 1828). Vooral de rijken konden zich dat veroorloven en lieten zich zo dicht mogelijk bij het altaar begraven. Zo'n begrafenis vond bij voorkeur 's avonds plaats wanneer bij het licht van flakkerende fakkels het lichaam naar de laatste rustplaats gebracht werd. Het bestaan van grafstenen in de kerk van Lioessens was in de vorige eeuw reeds bekend, Andreae meldt er een achttal uit 1652-1763. In 1931 werd de houten vloer van de kerk vernieuwd en kwamen de stenen weer tevoorschijn. Waarschijnlijk heeft bij die gelegenheid een inventarisatie plaatsgevonden want in de collectie Roorda (Leeszaal RAF, 185) bevinden zich de afschriften van 16 grafstenen uit Lioessens. Bij die beschrijving valt op dat enkele stenen half zichtbaar waren: "stien foar in part ûnder de banken". Tijdens de restauratie van het gebouw in 1997/98 werden vloer en banken geheel verwijderd en kwamen de stenen weer tevoorschijn. Er bleken in totaal 36 grafstenen in de kerk te liggen. Deze werden in de nieuwe vloer ingemetseld en zijn daardoor weer te bewonderen.
Hieronder volgt een opsomming van de genealogische opschriften van de grafstenen, verdere opschriften zijn hier weggelaten. Voor een integrale versie van de opschriften en een bijbehorende plattegrond kunt u contact opnemen met de schrijvers.
Bij de noten kunt u informatie vinden omtrent de eventuele vermelding bij Roorda en worden, voor zover bekend, enkele genealogische gegevens vermeld van de personen op de grafstenen. Tussen [] staan de letters/woorden zoals die door ons geïnterpreteerd/gelezen zijn.
Nummer 1 (1):
Groot formaat. In de vier hoeken de (doods)koppen. Randschrift:
Anno 1705 Den 6 Iannevary is in den [Heere] gervst de Eersame ende Devghtsame Dieuke Ates die Huijsvrou van Sije Jans ovt in haer 27 iaer ende leit hier begraven
Op de steen:
Anno 1730 den 6 xber is in den [Heere].[gerust].....de eersame Aucke Ubles in leven huisman tot.....oudt in syn 33 iaer ende leit alhier begraven.
Aan beide kanten van uitgekapt wapen de letters D en A (2)
Nummer 2 (3):
Klein formaat.
Anno 1809 den 22 dezember is overleden Ype Jans een soon van Jan Ypes en Jantje Folkerts oud bijna 2 1/2 jaar en ligt alhier begraven.(4)
Nummer 3:
Klein formaat. Slecht leesbaar.
.8 januari sterf de eersame.....huijsfrou..... .an Rietsma .....ligt alhier begraven
Nummer 4:
Groot formaat. De (doods)koppen in de vier hoeken.
Randschrift:
Anno 1627 den 9 february ste[r]f den eersame Gercke Saepes zoon out ontrent 59 jaar ende leyt alhier begraven
Op de steen een vers. Aan beide zijden van het uitgehakte wapen de letters G en S
Ook:
Anno [17]25 den 11 juni is gestorfen de eerbare [Rinske] Folkerts in leeven de huisfrou van Auck Ubles In het 27 jaar haars ouderdoms en leit alhier begraven met verwagtenge van een saalighe verrijsenisse (met een vers)(5)
Nummer 5 (6):
Klein formaat.
1634 den 17 febr.....den eersame Sibren H[e]erkes.....64 jaar en leit alhier begraven. Met het volgende vers:
Al die hier op mij treden
Die neem exempel aen mij
Al lig ick hier beneden
Ick ben geweest als gij.(7)
Nummer 6(8):
Heel klein formaat. Aan beide zijden van weggekapt wapen de letters F en R
Ao 1652 den [8] november sterf de eersame Frouck Reintsdr de huisfrou van Rinnert Ianssen oud 49 jaren en leit alhier begraven (met een vers)(9)
Nummer 7(10):
[Ao 1811 den 26] okt is overleden [Jantje] Folkerts in leeven huijsfrou van Jan Ypes in de ouderdom van 32 jaaren en ..... weken en ligt alhier begraven.(4)
Nummer 8:
Klein formaat, steen aan de rechterkant enigszins weggebroken
1716 is Trijntje Folkerts in den Heere geru[ust] .....is Douwe Folkerts in den Heere gerust
Met een lang vers.(11)
Nummer 9:
Deze steen is onleesbaar, alleen het woordje .....den.....is te herkennen
Nummer 10(12):
Groot formaat. Vier (doods)koppen in de hoeken.
Randschrift:
A 1743 den 18 julius is in den Heere gerust Trijntje Saapes in haer leven geweest de Huisvrouw van Folkert Douwes oud zoals wij meenen in haar 69 jaar en leit alhier begraven
Op de steen een vers.(11)
Nummer 11:
Klein formaat.
Anno 1775 den 11 december is overleden Pijter Heinis huisman op Klein Ropta Sathe onder Metslawier oud bijna 75 jaar en leit alhier begraven.(12)
1811 den 8 oktober is overleden Kornelis Douwes oud 35 jaar 4 maanden en 8 dagen en ligt alhier begraven.(14)
Nummer 12:
Klein formaat.
1785 den 12 november is overleden Cornelis Sijbes en den 14 [dec.] 1788 is overleden [Dieuwke Sybes]
Met een vers.(15)
Noten:
1. Roorda 49 nummer 6
2. Genealogische gegevens:
Auke Ubles, steen nr. 1.
* 1697
6-10-1730
getr. (1) 13-6-1723 te Lioessens met
Rinske Folkerts, zie steen nr. 4
ged. 30-10-1698
11-1-1725
d.v. Folkert Douwes en Trijntje Sapes
Kinderen:
1. Trientje Aukes ged. 12-5-1724
2. Trientje Aukes ged. 10-6-1725
getr. (2) 7-7- 1726 te Lioessens met
Tetje Fransen
3. Roorda 49 nummer 12: de ouders
4. Genealogische gegevens:
Jan Ypes Jousma, steen nr. 2 en 7
* 28-6-1772 Lioessens
29-12-1849 Oosternijkerk
z.v. Ype Lieuwes (Boer) en Trijntje Lieuwes
getr. 3-6-1805 te Lioessens met
Jantje Folkerts Wierstra, steen nr. 7.
* 1779
26-10-1811 Lioessens
Kinderen:
1. Ype Jans, steen nr. 2.
* 20-7-1806 Anjum
22-12-1809 Lioessens
2. Ype Jans Jousma * 10-3-1810 Anjum
getr. 19-7-1832 te Metslawier met
Hiltje Lieuwes Huizinga
Jan Ypes Jousma is eigenaar/bewoner in 1818 van Op de Soen, floreennummer 6 te Lioessens en eigenaar van floreen nr 19.
5. Genealogische gegevens, zie: Auck Ubles
6. Zie steen nummer 36: de vrouw van Sybren
7. Heerke Sybrents woonde 1640 op floreenr 19 te Lioessens
8. Deze steen is langer geweest
9. Rinnert Jans was in 1640 bewoner van Huichwerd, floreen-nummer 1 Lioessens
10. Roorda 49, nummer 12
11. Genealogische gegevens:
Folkert Douwes, steen nr. 10.
* 1667
21-9-1724 Lioessens
ondertr. te Anjum 29-5-1697 met
Trijntje Sapes,
* 1674
18-7-1743 Lioessens
Kinderen:
1. Rinske, steen nr. 4
ged. 30-10-1698 Lioessens
11-1-1725
getr. met Aucke Ubles, steen nr. 1.
2. Lieuwe ged. 2-12-1703
getr. met Grietje Sijbes
3. Anne ged. 2-4-1706 Lioessens
4. Kornelis * 1709 ,,
rond 1759 ,,
ondertr. te Anjum 10-5-1732 met Dieuke Sijbes.
5. Trientje ged. 1-12-1715 Lioessens
In 1700 is Folkert Douwes bewoner van Nieuw Heenstra State, floreennummer 18 te Lioessens en 1708-1728 van Ysalda Sathe, floreennummer 2.
12. Roorda 49, nummer 9
13. Genealogische gegevens:
Pijter Heinis, steen nr. 11.
* rond 1700
11-12-1775 te Lioessens
afkomstig van Engwierum
getr. (1) te Morra/Lioessens 7-8-1728 met
Sjieuwke Jacobs,
afkomstig van Lioessens
Kinderen:
1. Hein ged. 18-12-1729 Engwierum
2. Jacob ged. 27-1-1732 ,,
3. Trijntje ged. 31-5-1733 ,,
4. Jasper ged. 6-3-1735 ,,
5. Jasper ged. 30-9-1736 ,,
getr. (2) te Engwierum 11-5-1738 met
Trijntje Clases,
afkomstig van Engwierum
Kinderen:
6. Tryntje ged. 1-3-1739 Engwierum
7. Klaas ged. 29-7-1742 ,,
8. Jacob ged. 7-6-1744 ,,
9. Botte ged. 26-6-1746 ,,
10. Akke ged. 6-7-1749 ,,
11. Haye ged. 31-10-1751 ,,
12. Akke ged. 24-2-1754 ,,
Pieter Heins is in 1758 bewoner van Klein Ropte te Metsla-wier.
14. Genealogische gegevens:
Kornelis Douwes Dijkstra, steen nr. 11.
* 31-5-1776 Lioessens
8-10-1811 Lioessens
z.v. Douwe Kornelis Dijkstra en Hiltje Uilkes
getr. te Lioessens 19-4-1801 met zijn nicht
Tjitske Sijbes de Boer,
* 19-8-1778 Lioessens
13-1-1848 Lioessens
d.v. Sijbe Kornelis de Boer en Sibbeltje Rimmerens
Tjitske is later getrouwd (2) te Anjum 24-5-1816 met Taeke Pieters Klimstra.
Kinderen:
1. Sibbeltje * 20-1-1802 Lioessens
1-12-1848 Morra
getr. met Albert Jans Alberda
2. Douwe * 18-3-1804 Lioessens
20-5-1836 Lioessens
getr. met Grietje Doekes Fokma
3. Hiltje * 11-10-1806 Lioessens
19-5-1813 ,,
4. Siebe * 11-2-1811 ,,
12-2-1813 ,,
Kornelis D. Dijkstra is in 1858 eigenaar van Jouwersma Sathe te Lioessens, floreennummer 13.
15. Genealogische gegevens:
Sijbe Kornelis de Boer, steen nr. 22.
ged. 5-6-1747 Lioessens
1-11-1817 Lioessens
z.v. Kornelis Folkerts en Dieuke Sijbes
getr. 16-9-1770 te Lioessens met
Sibbeltje Rimmerens, steen nr. 17.
ged. 21-9-1749 Niawier
6-8-1811 Lioessens
d.v. Rimmeren Sapes en Tjitske Jans.
Kinderen:
1. Cornelis, steen nr. 12.
ged. 18-8-1771 Lioessens
3-11-1785 ,,
2. Hendrik * 3-9-1774 ,,
5-12-1831
getr.(1) met Tettje Jacobs Dijkstra
getr.(2) met Renske Folkerts Zijlstra
3. Tjitske * 19-8-1778 Lioessens
13-1-1848 ,,
getr.(1) met Kornelis Douwes Dijkstra,
steen nr. 11
getr.(2) met Taeke Pieters Klimstra
4. Dieuwke, steen nr. 12.
* 27-5-1782 Lioessens
14-12-1788 ,,
5. Folkert * 16-8-1785 ,,
8-6-1840 ,,
getr. met Neeltje Crans
6. Cornelis * 4-11-1790 Lioessens
24-5-1824 Dokkum
getr. met IJbeltje Posthumus
Terug naar De Sneuper