undefined
Deze site is bijgehouden tot: 03/08/2025 12:55:40
De coöperatieve Windmolenvereniging de Windvogel b.a.
De url-locatie van deze pagina is : https://www.angelfire.com/wi/windmolens/geluid.html
In 1996 gaf het Landelijk Bureau Windenergie een folder uit voor mensen die wat meer wilden weten over de mogelijke geluidsoverlast van windenergie.
Voor hen is de folder hieronder op het internet gezet. Het is niet te voorkomen dat de informatie hier en daar enigszins gedateerd overkomt.
De windturbine als geluidsbron.
Als een windturbine draait levert hij energie op. Het geluid van de draaiende wieken zal de exploitant van de windturbine dus als muziek in de oren klinken. Maar de omwonenden van windenergieprojecten denken daar soms anders over. Ook zij hebben een belangrijke stem in het kapittel. Uiteraard mogen zij geen, of in ieder geval zo min mogelijk hinder ondervinden van de windturbines in hun omgeving.
Het geluid van een windturbine is het beste te omschrijven als een suizend, ruis-achtig geluid. De huidige geavanceerde windturbines zijn voorzien van geluiddempende gondelkasten zodat het geluid van de mechanische onderdelen tot een minimum beperkt blijft. Het gaat dus met name om het suizen van de wieken in de wind.
Deze informatie is bedoeld voor mensen die meer willen weten over het windturbinegeluiden de beoordeling daarvan. De informatie vertelt over het specifieke karakter van het windturbinegeluid en de regels die gelden.
Indicatie van geluidsniveau's van diverse bronnen
Waarom windenergie?
De fossiele brandstoffen zoals kolen, olie en aardgas raken langzamerhand op. Onze energievoorziening zal in de volgende eeuw voor een belangrijk deel draaien op duurzame energie-bronnen zoals windenergie.
Er is nog een belangrijke reden om over te schakelen op windenergie:
windturbines produceren schone elektriciteit zonder enige uitstoot van CO2, verzurende of andere ongewenste stoften. Bij de winning en het gebruik van fossiele brandstoffen komt veel CO2 vrij in onze atmosfeer. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de uitstoot van CO2 grote invloed heeft op het klimaat (broeikas-effect) met alle nadelige gevolgen van dien.
Het is noodzakelijk om nu al te beginnen met de omschakeling op duurzame energiebronnen, omdat zo'n omschakeling veel tijd vraagt.
Overheidsbeleid
Het stimuleren van windenergie.
Windenergie is schoon, milieuvriendelijk en altijd beschikbaar. Daarom wordt in vele landen de toepassing van windenergie gestimuleerd door de overheid. In Europa zijn het vooral Duitsland, Denemarken, Nederland, Engeland en Spanje die voorop lopen. De Nederlandse overheid wou aan het eind van 1999 1000 megawatt windvermogen gerealiseerd hebben. Dat zijn ongeveer 2500 windturbines.
Waar kunnen windturbines staan?
Bij het plaatsen van windturbines dient een afweging gemaakt te worden tussen het belang van schone energie, het economisch belang van de exploitant, plaatselijke belangen van omwonenden en natuur en milieu.
Om tot een afstemming tussen al deze belangen te komen stelt de overheid, zowel op gemeentelijk, provinciaal als nationaal niveau, regels en normen op voor het plaatsen van windturbines. Het aantal geschikte plekken voor windturbines wordt hierdoor ingeperkt.
Een plek is pas geschikt als:
- het er voldoende waait, (zie kaartje onderaan)
- aansluiting op het elektriciteitsnet mogelijk is,
- belangrijke natuurwaarden niet worden aangetast,
- er volgens de van toepassing zijnde normen geen hinder optreedt voor omwonenden. Het geluid van windturbines maakt sommige locaties dus ongeschikt voor windenergie.
Per locatie moet er dus een afweging gemaakt worden tussen alle belangen en daarom moet de beoordeling van het windturbinegeluid op een goede en objectieve manier plaatsvinden.
Het meten van geluid in decibels luistert nauw
Celuiden zijn trillingen van de lucht. Bij harde geluiden zijn de luchttrillingen vele miljoenen malen heviger dan bij zachte. De sterkte van het geluid wordt uitgedrukt in decibel (dB), daarbij wordt meestal een zgn. A-filter toegepast, zodat men de sterkte meet in dB(A). Dat gebeurt omdat we hoge tonen beter waarnemen dan lage.
0 decibel is een logaritmische maat. Dit betekent dat we decibels nier zomaar (zoals kilo's en meters) bij elkaar kunnen optellen. Bijvoorbeeld:
2 boormachines van 75 dB(A) elk geven samen geen 150 dB(A), maar 78 dB(A). Die 3 dB(A) verschil horen we maar net. Iedere verdubbeling van een aantal geluidsbronnen (van eenzelfde bronsterkte) levert een toename van 3 dB(A) op.
Omgekeerd geeft een halvering van een aantal geluidsbronnen een daling van het geluidsniveau met slechts 3 dB(A). Om het geluidsniveau met 10 dB(A) te verlagen, moeten we het aantal bronnen tot 1/10 verminderen; 10 dB(A) minder vinden de meeste mensen een half zo hard geluid.
Geluid: oorstrelend of irritant ?
Geluidshinder is een subjectief begrip. Het geluid van een luide radio is voor de één hinder en voor de ander een groot plezier. Niet alleen het geluidsniveau, maar ook de aard van het geluid bepaalt of een geluid hinderlijk is of niet, Een repeterend kort geluid of een duidelijk herkenbare zuivere toon is hinderlijker dan een ruisachtig geluid. In het verleden heeft men vele onderzoeken verricht om te bepalen wanneer een geluid als hinderlijk wordt ervaren. De resultaten van dergelijk onderzoek laten zien dat geluid door ieder persoon verschillend wordt ervaren. Daarom heeft men gesteld dat een geluidsniveau acceptabel is wanneer 95% van de bevolking aangeeft geen hinder te ondervinden.
Een dergelijk geluidsniveau kan dan nog gecorrigeerd worden voor de aard van het geluid. Deze onderzoeken hebben geleid rot geluidsnormen in dB(A) die vastgelegd zijn in de Wet Geluidshinder en in richtlijnen, die gebruikt worden bij de vergunning verlening volgens de Wet Milieubeheer.
Het geluid van een windturbine
Het geluid van een windturbine bestaat uit:
Het geluidsniveau van een windturbine bij diverse windsnelheden
In de gondelkast zijn met name de tandwielkast en de generator verantwoordelijk voor het mechanische geluid. Bij de huidige moderne grote windturbines heeft men o.a. door isolatie van de gondel het mechanische geluid aanzienlijk weten te verminderen. Het aërodynamische geluid van de wiektip is hierdoor meestal bepalend. Het aërodynamische geluid wordt veroorzaakt door de hoge snelheid, waarmee de wieken (rotorbladen)
bewegen. De snelheid van de wiektip (meestal meer dan 200km/uur) bepaalt in sterke mate het aërodynamische geluidsniveau.
Het bijzondere van windturbinegeluid is dat het geluidsniveau, in tegenstelling tot de meeste andere geluidsbronnen, afhankelijk is van de windsnelheid. Bij windstilte is er geen windturbinegeluid, omdat dan de windturbine niet draait.
De windturbine gaat draaien bij 4 m/s (windkracht 3) en het geluid neemt vervolgens toe naarmate het harder gaat waaien.
Bronsterkte
De bron van het geluid als uitgangspunt.
Om het geluidsniveau van een windturbine te karakteriseren wordt gebruik gemaakt van de term bronsterkte. De bronsterkte van een windturbine is een maat voor de hoeveelheid uitgezonden geluid (preciezer geformuleerd: het door de windturbine uitgezonden geluidvermogen) op de plaats waar de windturbine staat.
De bronsterkte van een windturbine is afhankelijk van de windsnelheid. Men gebruikt vaak de bronsterkte bij een windsnelheid van 7 meter per seconde (m/s) voor toetsing aan geluidsnormen. Als men spreekt over dé bronsterkte van een windturbine bedoelt men dus vaak de bronsterkte bijeen windsnelheid van 7 m/s. Deze windsnelheid komt overeen met windkracht 4 en is op 10 meter hoogte gemeten. De waarde 7 m/s heeft men gekozen, omdat bij windsnelheden boven de 7 m/s het windturbinegeluid al snel wordt overstemd door het achtergrond geluid, bijvoorbeeld het ruisen van de bomen in de wind of het ruisen van de wind langs de gevel.
Gevelreflectie
Een gevel van een huis werkt als een spiegel voor geluid. Aan de buitenkant van een gevel is daardoor zowel het geluid rechtstreeks van de windturbine hoorbaar als de reflectie afkomstig van de gevel. Hierdoor wordt het geluidsniveau dichtbij de gevel met 3 dB(A) versterkt.
Geluid berekenen op de plek waar je er last van zou kunnen hebben.
Wanneer de bronsterkte van een windturbine bekend is kan het geluidsniveau op iedere willekeurig afstand van de windturbine berekend worden. Het geluidsniveau op een meetpunt in de omgeving van een windturbine (het immissiepunt) wordt bepaald door de afstand tot de windturbine, de wind- snelheid en correcties voor bodem- en luchtabsorptie, afschermingen en reflecties. Een verdubbeling van de afstand tot een windturbine betekent in theorie een vermindering van het geluidsniveau met 6 dB(A).
De wetgever is tot nu toe nog niet erg duidelijk geweest over het in rekening brengen van gevelreflectie.
Voor het volgende is echter veel te zeggen.
Geluidsnormen zijn altijd afgestemd op de momenten dat de omwonende het meest
kritisch is op geluiden in de omgeving. Omdat het 's nachts stiller is, en men dan sneller last van lawaai heeft wordt de nachtelijke situatie meestal als uitgangspunt genomen bij de vergunningverlening. Gevelreflectie beïnvloed alleen het geluidsniveau buitenshuis. Daar het niet waar schijnlijk is, dat mensen zich 's nachts langdurig buiten vlakbij de gevel bevinden is het niet logisch om dit aspect mee te nemen in de vergunning verlening.
Achtergrondgeluid: wat ruist er nog meer in de omgeving?
Het geluidsniveau van een windturbine bij diverse windsnelheden (in zwart) en het achtergrondgeluid: de turbine wordt grotendeels overstemd door het achtergrondgeluid!
Het achtergrondgeluid speelt een heel belangrijke rol bij de beoordeling of het windturbinegeluid hinderlijk is of niet. Het is daarom logisch om bij de bepaling van de geluidsnorm rekening te houden met het niveau van het achtergrondgeluid. Het achtergrondgeluid kan afkomstig zijn van andere al aanwezige geluidsbronnen, zoals een autoweg of een agrarisch bedrijf. Achtergrondgeluid wordt echter ook veroorzaakt door het geruis van de wind. Het geruis van de wind wordt sterker als de windsnelheid toeneemt en is ook afhankelijk van de hoeveelheid begroeiing (het aantal bomen en struiken) ter plaatse.
Windturbines worden over het algemeen in landelijk gebied geplaatst. Vooral 's nachts wordt het achtergrondgeluid daar vaak alleen bepaald door het ruisen van dewind. Bij hogere windsnelheden kan dit overigens oplopen tot meer 50 dB(A) vlakbij woningen.
Windaanbod Nederland
Hoe hard waait het gemiddeld in Nederland op 10 meter hoogte? . Aan de kust waait het het hardst. De windturbine gaat draaien bij 4.0 m/s oftewel 14.4 km/u oftewel windkracht 3.
Bron:KNMI
Meer weten over windenergie?
De Windenergie Infolijn 030 - 69 17 760
Bereikbaar van ma t/m do 10.00 - 14.00 uur voor:
Deze site is gemaakt op 22 februari 2000
