Pinxiang: aankomst tegen 1 uur s’middags. Het is zondag en er is markt. Uit de omgeving zijn de bergbewoners gekomen om een kip te kopen of verkopen. Het zweet breekt me elke keer weer uit van ellende als ik op zo’n markt op de vleesafdeling of de afdeling levende have rondloop.
Biggetjes liggen met de poten vastgebonden in de brandende zon alvast voor te braden. Honden in gazen omkleding. Een mooie grote herdershond opgevouwen in een rieten korfje. En de kooplui maar aanprijzen en denken dat ik ze geld zou willen laten verdienen aan de verkoop van zo’n beest. Mijn afkeurende blikken over het bewaren van hun handel in de brandende zon zullen wel niet worden begrepen.
Er is ook een afdeling rariteiten. In een cirkel staan kooitjes opgesteld. Achter de kooitjes de trotse eigenaren van de handel in de hokjes. Twee katachtige beestjes met strepen. Varanen. Veel slangen. Een arend. Een miereneter. Alles voor in de wok.
Dat Vietnam dichtbij is blijkt uit de vele Vietnamese drankjes en medicijnen. Zoals gedroogde en platgeslagen schildpad, slang en hagedis in de fles met alcohol. En de beroemde Vietnamese vissaus, nuoc mam.
Van uit Beihai is er langs de zee een weg die naar een grensovergang met Vietnam leidt. Toen alleen bestemd voor Chinezen en Vietnamezen en nog niet voor buitenlanders. Ik moestt dus helemaal terug naar Nanning en van daar via de Friendshipgate de grens bij Pinxiang Lang Son Dong Dang over. Luo zegt dat ik rustig de grens Dongxing Mong Cai over kan. Ik denk dat de Chinezen geen bezwaar hebben. De Vietnamezen willen dat je bij de Vriendschapspoort het land binnen komt. Dat staat ook op het visum in mijn paspoort. Tegenwoordig kun je alle landgrensovergangen met een visum passeren.

Inmiddels is de regeling dat je bij binnenkomst in Vietnam op je visum moet hebben aangegeven bij welke grensovergang je het land inkomt vervallen. Je kunt nu via alle internationale grensovergangen met Vietnam zonder entry/exit point in je paspoort over land het land in en uit.
Meerdere keren ben ik dan ook via de prachtige weg Dongxing --> Mon Cai gegaan. Van af
Mong Cai, de Vietnamese grensplaats kun je met een Hovercraft van af Tra Co, dwars door de Halong Bay karst bergen naar Hong Gai (Halong Bay)

---

High-speed ships for new tourism route China Vietnam

The Hoang Chau Company Limited recently put into use a high-speed ship called Green Lines to carry tourists from Haiphong to Cat Ba and Mong Cai.

The ship is able to carry 128 passengers. Its engine capacity is 2000 CV. It runs from Haiphong to Cat Ba in 40 minutes and to Mong Cai in two hours 45 minutes, about 10 hours less than the previous journey time.

Time table Speed Boat

A bridge links China's Dongxing on the northern bank, and with the Vietnamese border town of Mong Cai on the southern bank across the Beilun.
Dongxing has been a famous border trading port in China's modern history. It was once a flourishing port in South China for trading with Southeast Asia, France, Britain, the United States and Japan. Between the 1920s and 1940s, in particular, merchants in businesses of shipping, salt, fish and tobacco from other parts of China and other countries gathered here in large numbers, and the population reached over 20,000. In those days, the financial market at Dongxing was controlled by eight Chinese and foreign banks. There were also 100 moneychangers, who exchanged between gold and silver, Chinese and foreign currencies. The streets were crowded with a countless number of companies, shops, restaurants, hotels, gambling houses and brothels. The market bustled with activities during the day. In the evening, feasting and revelry, songs and dance, went on throughout the night. Dongxing in those days was called Little Hong Kong.

As times changed, Dongxing ceased to be an "adventurers' paradise", though it continued to be an important border town and top trading port. Later, after the border war with Vietnam, Dongxing sank into silence for some time. But today the city is regaining its vigour as never before and taking advantage of its favorable geographical location as the only port linking China and Vietnam by both land and water. With favorable political and economic conditions, Dongxing has been transformed since the early 1990s into an international business and tourist paradise.

Strolling down the streets of Dongxing, it is obvious that the border city has some very unique features. Most of the old buildings on both sides of the narrow streets are of combined Chinese-Western architectural style, reminding visitors of bygone days. There are many French-style multi-storey buildings, evidence of the French influence when Vietnam was under French occupation. During the Sino-Vietnamese War, Dongxing was hit by 3,280 cannon shells, which did great damage to the buildings. Although much of the damage has been repaired, curious visitors to this border town still search out the destruction.

The old buildings, however, are decreasing in number as modern business mansions springing up as trade and commerce develop are rapidly replacing them. Both the old and new streets seem to be always crowded.
Visiting the Jing People
Dongxing is a place where the peoples of China and Vietnam have had the most frequent contact. The good neighborly relations of the border people on both banks of the Beilun River were described as "people drinking water from the same river" in the 1960s.
The close relationship can also be seen in the customs of the Jing people, who live on the Jingdao Islands at the mouth of the Beilun River, are related by blood with the Vietnamese people.

The Jingdao Islands, also known as the Three Islands of the Jing People, are the only places where the Jing people live as a distinct community in China. As the sea between the islands has been reclaimed, the three islands¡ªWutou, Shanxin and Manwei¡ªare now connected with the continent by a long dyke and have become a peninsula. The ancestors of the Jing people moved to the islands from Don Son and other places in Vietnam 800 years ago. With a population of 12,000 now, they have retained their own customs and habits.
The first thing visitors see on arrival at the Three Islands of the Jing People is a wide beach lashed by rolling waves, where groups of Jing fishermen move huge fishing nets out to sea on unique bamboo rafts and boats.
Another interesting sight is fishing on stilts. With great ease, the fishermen walk on stilts into the sea, where they cast a small net. This style enables them to fish in deeper water and prevents injury to their feet from the shells and rocks on the sea bottom. This is indeed a unique method of fishing only seen here.
The Jing depend on the sea for a living and are deeply attached to the sea. Their beliefs and festivals are also associated with the sea. One example is the Ha Festival. Ha means  "song"  in the Jing language, hence the name, the Song Festival; its origin is associated with the sea.
According to a legend, there was a man-eating centipede spirit in the sea. Every time a boat crossed its path it had to give the spirit a live man to eat. Otherwise, the boat would be capsized. Later, an immortal came to eliminate the evil for the people by throwing a pumpkin filled with hot peppers into the mouth of the centipede spirit. After swallowing the pumpkin, the centipede spirit broke into three sections, which became the three islands of Wutou, Shanxin and Manwei. The immortal was honored as the Sea Pacifying King, or Sea God. The Jing people celebrate the Ha Festival with song every year and give offerings to the Sea God. Gradually, the festival also became an occasion for singing and other amusements. During the festival, people carried the altar of the god to the seaside, where he is worshipped in the Ha Pavilion, a temple that serves not only as an ancestral shrine, but also as a singing hall and a place for amusements.

A sideshow of the festival is called "kicking sand" or "throwing leaves". When a young jing man and woman are in love, they will take a stroll on the moonlit beach. At the right time, the man will cough aloud, the first signal for the marriage proposal. The woman will slow her steps and wait; the man will scoop up a pile of sand with his feet and kick it to the woman, the second signal. If interested, she will kick sand back to the man. They thus become engaged. If there is no sand, they will wind some creeper vine leaves into a ball and express their feelings by throwing it at each other.
With the increasing number of tourist, the Three Islands of the jing have undergone great changes. More visitors come to see the virgin forest on Wutou Island where tens of thousands of egrets gather. The beach of Manwei, in particular, has become a tourist hot spot. This 13-kilometre-long broad beach is covered with fine, golden sand and washed by gentle waves. As it is facing the Silver Beach in Beihai, it is called the Gold Beach. During the summer, the beach is crowed with swimmers and colorful beach umbrellas, and some jing people have transformed into entrepreneurs of seafood restaurants and shops selling and renting swimsuits. Fishing boats now also serve as pleasure boats.

If time permits, visitors should not miss the opportunity to visit Mong Cai in Vietnam on the other side of the bridge over the Beilun River. The border checks point in Dongxing is already crowded with people early in the morning; among them are businessmen and local people visiting relatives. But most are tourists going on a one-day tour of Vietnam or starting off their trip to tour the whole of Vietnam. A line drawn across the Friendship Bridge over the Beilun River marks the international boundary.
Nowadays there are only a few cargo vessels plying both sides of the river, but few years ago before the bridge was built, there were innumerable vessels sailing between the two shores of Beilun. Today, as most of the goods in bulk are transported across the bridge by trucks, the river has become deserted.
Mong Cai was once the capital of Vietnam's Quang Ninh Province with a population between 70,000 and 80,000, which made it a city of considerable size in Vietnam. After the outbreak of the Sino-Vietnamese War, most of the buildings in the city were pulled down and moved 30 kilometers away. The provincial capital was also moved to Hong Gay. Mong Cai literally disappeared. With the normalization of relations between the two countries and the development of border trade, Mong Cai has once again become a market town.
The largest building in this town is a hexagonal market building at the center of the town. On all sides of this building are open-air stalls. There are shops in both large and small streets, selling all kinds of things, ranging from surplus war materials, agricultural and sideline products, mountain delicacies and games, down to gold and silver jewellery, gems, medicinal herbs, spices, hardwood furniture, arts and crafts, and anything else that can be sold. The most characteristic of Vietnamese arts are the bone and shell carvings, which are sold at reasonable prices.
Parked in the square in front of the central market are row upon row of buses, mini-buses and passenger-carrying motorcycles, awaiting passengers starting tours in Vietnam.

---

Border China Vietnam

Vietnam and China have some border crossings. But the busiest one is Huu Nghi at Dong Dang of Lang Son Province to Pinxiang and Nanning on the Chinese side. On the other hand, Lao Cai border crossing to Kunming and Mong Cai border crossing to Quangzhou are also open to foreign tourists.

There are two railways linking Hanoi and Beijing via Huu Nghi and Lao Cai border gates. Buses run every day from Hanoi to these border crossings and the same on the chinese side to cities. Other means of transport such as: bus, taxi, Honda Om are available in each frontier province to its border crossing.You will need a Vietnamese visa.

---

De tocht van een kilometer of tien naar de grens Pingxiang --> Lang Son in Vietnam, gaat achterin een motortaxi met vrouwelijke chauffeur. Het landschap is mooi bergachtig met bamboe bossen. Sommige hellingen zijn bijna teveel voor de motor. Kruipend bereikt het motortje de Vriendschaps Poort, de grens met China en Vietnam en zet mevrouw me af. Mijn bagage loopt op rolletjes. De Chinezen hebben niet alleen sinds kort een prachtig nieuw en koel grensgebouw maar ook een  computer aan deze grens. De ambtenaar achter het ding kan sneller met een telraampje overweg. Zijn vrouwelijke collega die hem instructie geeft schuift hij terzijde. Hij kan mijn naam niet vinden. Op het paspoort kan hij niet lezen dat ik uit Holland kom. Het Koninkrijk der Nederlanden. Het nummer van mijn paspoort kan hij niet vinden. Na veel gepuzzzel blijk ik toch nog ergens China te zijn ingekomen en kan ik er nu via een stempel officieel uit. De juffrouw van de douane doet nog een poging om te informeren of ik wat heb aan te geven. Ik heb niets aan te geven. Ze schuift me snel het land uit als ik een zin in het Engels zeg.Dag China. Op naar
Vietnam

Eerst nog door de Vriendschapspoort, een soort Arc de Triomph en dan een stukje niemandsland. Ik wordt vriendelijk uitgezwaaid door het Chinese leger. Ze doen oefeningen in het elkaar neersteken met bajonetten bij de Vriendschapspoort. Ik mag ook mee doen. Ik heb geen zin in dat soort spelletjes en loop door.
Na een paar kilometer staat er weer een uniform bij een slagboom. Dit keer een vriendelijke Vietnamees. Hij bekijkt mijn paspoort en visum en verwijst me door naar het gebouwtje van de Vietnamese grenspolitie. Drie heren op rij. Een spreekt Engels. Pasport, meer niet. Meer is voor mij ook niet nodig want ik heb gelukkig al mijn papieren en visa bij de hand. Na het invullen van de diverse formulieren en de belangrijke stempels mag ik een loket verder. Of ik nog wat aan te geven heb. Het wordt niet gecontroleerd. Dan sta ik buiten en begint het gedoe om vervoer naar Lang Son de eerste Vietnamese stad te krijgen. Ik kan voor 2 Dollar achter op de motor. Met mijn bagage lijkt me dat niet echt handig. Volgens de motorrijder is dat echter totaal geen probleem. Er staat een minibusje te wachten en iets dat op een auto lijkt. Tien Dollar naar Langson zegt de eigenaar. Ik begin richting Langson te lopen. De prijs zakt tot 5 Dollar. Ik loop stug verder. Inmiddels zijn er wat mogelijke passagiers bijgekomen. De onderhandelingen gaan nu verder in het Vietnamees. Uiteindelijk zit ik voor een Dollar in de auto die makkelijker start als hij de helling afgaat. Helling op gaat een stuk moeilijker, soms moeten we even meehelpen.

Kaart Vietnam
Ik was van plan in
Lang Son te blijven en de volgende dag door te gaan naar Hanoi. De drie andere passagiers gaan direct door naar Hanoi en vinden het leuk als ik ook mee ga want dat drukt de prijs. De tocht naar Hanoi wordt leuk. We zoeven door het prachtige berglandschap met snel stromende riviertjes en Chineesachtige pagodes.
Informatie over Vietnam
Bij de eerste Xi lop, lekke band, loop ik naar een paar huisjes. Ik wordt door de aanwezige dames binnen genood en zit snel achter de thee en rijstwijn. Een jongetje maakt fotografeer gebaren. Ik pak mijn camera en maak een groepsfoto. Oma van achter in de tachtig is echter snel verdwenen. Ik dacht dat ze niet op de foto wilde. Vergissing. Even later komt ze weer te voorschijn. Pontificaal in haar zondagse Ao Dai, Vietnamese broekpak staat ze nu stokstijf statig te poseren.
De band is snel verwisseld. Op naar

Hanoi

Een pils drinken in het Café de Paris. Dit kan in Ha Noi. De stad is kleiner en rustiger, maar groener dan Ho Chi Minh City. Het heeft soms wat weg van een Frans provinciestadje, maar dat zal niet lang meer duren. Ook Ha Noi is sedert het begin van het liberaliseringsproces in volle ontwikkeling. Het verkeer drukt al een helse stempel op het stadsleven. Benevens massas mensen en al dan niet brommende tweewielers heeft ook Koning Auto zijn opwachting gemaakt en een claxon is belangrijker geworden dan een stuurwiel. Winkels en boetieks kleuren nu de straten waar vroeger alleen enkele sombere staatswinkels te vinden waren. Straatventers zijn er alom. Ze verkopen werkelijk alles, broosjes, soep,kleding en zelfs sigaretten… per stuk. Vlakbij de markt van Dong Xuan waar ook de Zijdestraat (Hang Dao) ligt, leeft ook een kleine Chinese handelswijk in het stadscentrum. Vele Chinezen vertrokken echter na 1979 toen hun land Vietnam binnenviel. Ha Noi, dat de 2,5 miljoen bewoners nadert (driemaal zoveel als in 1966) telt vele parken en meren. Het Hoan Kiem (Meer van het Teruggegeven Zwaard, ook gewoon Petit Lac genoemd) is het belangrijkste in het centrum. Ten westen bevindt zich Ho Tay (Groot Westmeer). De meren kwamen er omdat de stad aanvankelijk in een golf lag, die zich later omvormde tot een lagune om uiteindelijk een groot moerasgebied te worden. Diverse wijken kregen de naam van de bossen die hier ooit groeiden, zoals Gia Lam (Lindenbos) waar toen tijgers, olifanten, panters en krokodillen leefden. De stad ligt nu bij de samenvloeiing van de Song Koi en de rivier To Lich. Drie bruggen verlenen toegang tot de stad: Thang Long in het noorden, komende van het vliegveld; de trein- en fietsbrug Long Bien en de zuidelijke Chuong Duong. De meeste hotels in Ha Noi verhuren fietsen. De bevolking spreekt het Noordvietnamees dialect.

Smaller, quieter, greener and more dignified than Ho Chi Minh City, the nation's capital can sometimes look like a provincial French city. This,like most things in Vietnam, is changing fast as economic restrictions are lifted and old regulations are forgotten. Life and traffic, unfortunately is returning to the streets and shopping no longer means a trip to a dreary government department store. Still, the city remains quiet enough for cycling to be the ideal means of getting around, and many hotels and cafes rent bicycles.
Places to visit include the fascinating 11th-century Temple of Literature, Vietnam's first University, the 15th-century Old Quarter, some enchanting lakes and temples, and the Mausoleum of Ho Chi Minh.
Budget accommodation could be scarce in Hanoi, especially between June and September, but many people rent rooms and with some searching you should find something. Whatever your budget, you'll pay more for accommodation in Hanoi than elsewhere in the country. Hanoi has plenty of domestic and international air connections, and is connected with Ho Chi Minh City by the Reunification Express train.

Bij de tweede lekke band loop ik naar de huisjes in de buurt. De mensen zijn er erg arm. Maar super vriendelijk en gastvrij. Er wordt direct eten aangeboden. De rijstwijn smaakt al een stuk beter. Na diverse glazen is de band gerepareerd en kunnen we verder. Naar Hanoi. Hoeveel banden er na de vierde Xi lop noch zijn verwisseld weet ik niet meer. Wel weet ik dat de mensen onderweg het erg leuk vonden samen met zo’n vrolijke buitenlander rijstwijn te drinken. Als de naam Holland valt is het direct voetbal,Ajax Amsterdam, Koeman en Gullit. Dankzij de rijstwijn verstaan we elkaar uitstekend.

In Hanoi komen we langs het postkantoor. Ik haal er een brief af, met kopie van mijn paspoort en visum, die ik aan mijzelf stuurde af. De chauffeur rijdt zonder op een kaart te kijken naar het adres dat ik hem opgeef.

Hanoi april 1997. In hotel Phuong Nam is een leuke kamer voor me beschikbaar met uitzicht op een muur. De airconditioning werkt goed en het is er rustig. Phuong Nam ligt nog al een stukje van het centrum. De receptioniste regelt een fiets voor me. Tegen de avond begint het te regenen. Het wordt nooit meer droog. Ik parkeer de fiets in een straat en neem een taxi naar het hotel terug. De volgende dag loop ik van het hotel naar de plek waar ik de fiets parkeerde. Fiets weg. Het lijkt Utrecht wel. Zielig zit ik op een bankje bij het meer te kniezen. Een jongen komt naast me zitten. Hij is correspondent van het Hanois dagblad. Zijn naam is Longh en hij schrijft voor het dagblad. Je kunt een mooi stuk over de diefstal van mijn fiets schrijven, stel ik hem voor. Hij gaat met me mee naar de politie om een verklaring met stempel voor mijn verzekering te krijgen. In Holland werkt dat zo. Niet zo in Azië. Oom agent verlangt 100 Dollar voor zo’n verklaring en wil me een boete geven omdat ik de fiets zo maar heb laten staan. Weliswaar op slot. De fiets is van Chinese makelij. Als je hem nieuw koopt en de winkel uit loopt mis je al wat onderdelen die zijn los gerammeld. Na een half jaar storten die fietsen van ellende uit elkaar. Het zijn geen Gazelles. Een goede Chinese fiets kost nog geen 50 Dollar. Alhoewel dat toch nu mooi honderd gulden is. Ik ga zonder verklaring van de politie weer weg. Longh geneert zich. Zo gaat dat hier. Ik bedank Longh en koop omdat het vandaag toch geld uitgeef dag is een vliegticket naar Hue. Terug in het hotel betaal ik de hotelrekening en de fiets komt ook voor 50 Dollar op de rekening. Ik zal er wel niets aan hebben voor mijn verzekering.

Ik blijf me verbazen in Vietnam. In de hoofdstad Hanoi is het een en al bedrijvigheid wat de klok slaat. Iedereen poetst, stalt uit, koopt en verkoopt en spoedt zich per fiets, brommer of scooter van de ene naar de andere bezigheid. Iedere Vietnamees probeert hier een graantje mee te pikken van de groeiende welvaart. Sinds de 'doi moi', de economische hervormingen van 1986, is er veel veranderd, vooral in de steden. De jongelui laten zich niet meer slaafs leiden door ouderen of de communistische Partij. Ze hebben meer belangstelling voor popmuziek en houden met hun brommers racewedstrijden door de stad.Maar tegelijkertijd houden veel Vietnamezen vast aan hun tradities. Ze zweren bij de traditionele geneeskunst, gaan met volle maan naar de tempel om boeddha en de voorouders te vereren en kopen met Têt een manderijnenboompje of een tak perzikbloesem.

Naarmate de Têt-dagen naderen wordt de sfeer in de stad hecti­scher en opgewonden. De straten slibben dicht met brommers, fietsers en voetgangers die koortsachtig al hun boodschappen doen. Van alle feestaankopen vormen voedsel en drank vanzelfsprekend het belangrijkste onderdeel. Want 'liever een heel jaar hongersnood, dan geen eten met Têt', luidt een Vietnamees spreekwoord. Banh chung staat boven aan de lijst. Dit erg machtige gebak gemaakt van kleefrijst, gevuld met groene bonen pasta, varkensvet en vlees, is een gerecht dat volgens de legende duizend jaar geleden is geïntroduceerd door een Viet­namese prins. Vroeger gingen de families op oudejaarsavond rondom het vuur zitten om gezamenlijk dit gerecht te prepare­ren. Vooral toen er nog grote armoede heerste, vormde banh chung de enige lekkernij voor de meeste Vietnamezen. De tijden zijn echter veranderd en ander - liefst westers voedsel- dreigt banh chung te verdringen. (gedroogde of gesuikerde vruchten) is een favoriet geschenk voor familieleden en vrienden. Mut wordt in dermate hoeveelheden geconsumeerd dat nagenoeg alle inwoners van Xuan Dinh, een dorp even ten noordwesten van Hanoi, hiermee hun kost kunnen verdienen. Bij een bordje met moet vanzelfsprekend gedronken worden! Diverse goedkope vruchtenwijnen verschijnen met Têt op de markt. Het staatsbedrijf Vietnam Nitrogen Fertilizer Company pikt sinds kort ook een graantje mee van de Têt-omzet door haar eigen champagne op de markt te brengen.Zoals een kerstboom met kerstmis, is een mandarijnenboompje of een tak perzikbloesem met Têt; het symbool van bescherming en vrede. Een week voor nieuwjaar stromen de straten van Hanoi vol met mensen die vanuit het dorp Nhât Tân (ten noordoosten van Hanoi) zijn gekomen om hun perzikbloesems te verkopen. Voorbijgangers worden belaagd door de verkopers die zwaaiend met hun takken aandacht proberen te trekken.

Traditionele behandeling

In Vung Tau, een stad vijfenzestig kilometer ten zuidoosten van Ho Chi Minh-stad gelegen, schijnt elke dag de zon. Met zijn vele stranden is Vung Tau een aantrekkelijke badplaats voor de bewoners van Ho Chi Minh-stad. Veel buitenlandse toeristen kom je hier niet tegen. Vung Tau staat ook bekend om de vele goede visrestaurants. Daarnaast kun je hier elke dag van de week een kliniek voor traditionele geneeswijzen bezoeken, voor een behandeling met acupunctuur, een massage of om een speciaal samengesteld pakket medicinale planten te kopen. Een heus kuuroord dus voor ontspanning van lichaam en geest.In Vung Tau zijn drie speciale klinieken voor traditionele geneeswijzen. Hier kun je, zonder vooraf een afspraak te maken, gewoon binnenlopen. Dagelijks komen hier gemiddeld honderd mensen voor een consult en een behandeling. Een diagnose wordt gratis gesteld en voor een bedrag van minder dan een halve euro vindt de behandeling direct plaats.De kliniek ligt aan de openbare weg en heeft wat weg van een kleine apotheek. Achter een plastic tafel zit een wat oudere man in een witte jas. Hij blijkt de traditionele arts en hij spreekt een paar woorden Engels. Met handen en voeten kan ik mijn wens duidelijk maken: een kijkje nemen in de kliniek en vooral de speciale behandelingen. Een van zijn assistenten neemt me mee naar achteren. Er zijn zes kleine ruimten waar overal iemand wordt behandeld. De een ondergaat een stevige massage, de ander krijgt een behandeling met acupunctuur en dan zie ik iets dat ik nog niet eerder heb gezien. Een man ligt ontspannen op een bed en op de bovenzijde van zijn rug zijn wel twintig vacuüm gezogen glazen potjes gezet. De man die de behandeling uitvoert vertelt me dat het hier om Giác Hòi (letterlijk: ‘kwade lucht eruit halen’) gaat.

Isolement

Toerisme bestaat nog vrij kort in Sa Pa, pas tien jaar. Alhoewel? Begin twintigste eeuw, onder de koloniale overheersing van Frankrijk, was het al een heuvelstation waar de Fransen verkoeling kwamen zoeken tussen wat zij de Montagnards noemden, de bergbewoners. Bij de kerk vallen nog graven uit het einde van de negentiende eeuw te zien. De eerste Franse pioniers. Met de Tweede Wereldoorlog en de guerrillastrijd tegen de Fransen geraakte Sapa in vergetelheid. Gedurende veertig jaar verkeerde het in isolement van de rest van Vietnam en de wereld door oorlogen, communisme en onderontwikkeling, al bleef het voor verwoede avonturiers zijn aantrekkingskracht houden. Pas vanaf 1990 mogen de eerste toeristen het afgelegen stadje weer bezoeken. In de Lonely Planet-reisgids van 1993 staat nog over de bewoners van Sapa: “Ze hebben nog niet veel buitenlanders gezien en zijn daarom bijzonder nieuwsgierig. Als je ergens binnengaat, verwacht dan dat je als een bezoeker van een andere planeet wordt behandeld.” In die tijd kende Sa Pa slechts twee hotels, nu meer dan vijftig, en aan het getimmer en gezaag in de straten valt te horen dat er nog veel meer bij gaan komen. Toerisme is big business geworden, zeker nu sinds 1999 reizigers per luxe treinwagon in tien uur van Hanoi naar Sapa kunnen reizen. Nu trekt het meer dan 40.000 bezoekers per jaar. De meesten zijn Vietnamezen die de koelte van de bergen komen opzoeken. Een kwart zijn buitenlanders die vooral belangstelling hebben voor de kleurrijke minderheden en het schitterende landschap. De komst van massatoerisme heeft een negatieve invloed gehad op de natuur en cultuur. Rommel, gokken en prostitutie hebben een vaste plek gekregen in het vroeger zo ongeschonden stadje.

Drijvende markt

De volgende dag proef ik van de weelde aan fruit rond Can Tho, de grootste stad van de Mekong-delta. Op een drijvende markt adverteren bootjes met grote ogen op de boeg geschilderd hun specialiteiten (zoals watermeloen, ananas of pompoen) door zo’n vrucht hoog aan een staak boven het bootje op te hangen. Peddelbootjes zijn er beladen met torens kokosnoten, bananen of pomelo’s. De laatste zijn grote citrusvruchten met een dikke schil, verwant aan de grapefruit - de naam komt van het Hollandse pompelmoes, dat weer een verbastering van een Tamil-woord is. De nam roi-pomelo van Can Tho is beroemd in heel Vietnam. In het hart van Can Tho worden we aan land gezet. Op de markt aan de voet van het Uncle Ho-standbeeld ontdek ik nog andere vruchtensoorten. Zoals xam buche (ramboetans), van slappe stekels voorziene vruchtjes zo groot als een golfbal (‘rambut’ is Maleis voor ‘haar’). In het hoogseizoen bouwen de marktvrouwen er kunstzinnige piramides van. Ze zijn dan spotgoedkoop en het lijkt of iedereen ramboetans peuzelt en de straten bezaait met de schillen. Talloze soorten mango’s, de vitamine A-bommen onder de vruchten, worden in grote manden vanaf de rivier naar de markt gesjouwd. Oorspronkelijk komen ze uit India, waar de boom bijna heilig is. Overigens hebben de schilderijen van de 17e-eeuwse Hollandse meesters hun gulden glans te danken aan een stof die men uit urine van met mangobladeren gevoed vee verkreeg en aan de verf toevoegde.Ook op de markt de prijzige mangistans met zalige mootjes wit vlees verborgen binnen een dikke paarse schil. De kin van Boeddha zou op zo’n vrucht hebben geleken, wat door sommige beeldhouwers erg letterlijk is genomen. De zure khe (stervrucht) heeft bouwmeesters tot een bepaalde stijl pagode geïnspireerd. Verder ontdek ik suikerappels (verwant aan de zuurzak), drakenvruchten (prachtig roze vruchten, maar niet geweldig van smaak) en aan ugli’s verwante tangerinen.

In the fall of 1010, King Ly Thai To (Ly Cong Uan) moved the capital from Hoa Lu to Dai La. On the way, the king saw a vision of a golden dragon ascending from the Red river ( song Hong). The King decided to change Dai La to Thang Long (Ascending Dragon). Thang Long remained the capital city until the end of the Tran dynasty when in 1397, the capital city was moved to Thanh Hoa -Tay Do (Western Capital) and Thang Long became Dong Do (Eastern Capital).

Vietnam was invaded by China in 1407, and the city was renamed Dong Quan. In 1428, after ten years of fighting, Le Loi liberated Vietnam and renamed the city Dong Kinh. In 1527, the city was renamed Thang Long. In 1802 when King Gia Long (Nguyen Dynasty) moved the capital city to Hue, the name Thang Long remained but, Long no longer means dragon, Long in this case means prosperity. Ha Noi, was the name given to the city by King Minh Mang in 1831. Ha means river and Noi means within - Ha Noi means within the river.

One of the four great post colonial Indochinese cities, Hanoi the capital of Vietnam, is by far the greenest and most beautiful. Huge fig trees shelter vendors selling everything from noodles and rice to a shoe shine or a patch for your puncture, along wide sweeping boulevards. Though considerably quieter than big sister Saigon, Hanoi still retains a vibrant atmosphere, and conveys the feeling of a city just beginning to awaken from a deep slumber.
Motorbikes are a terrible thing in Hanoi, and it seems every person owns one. Their numbers are almost on par with the bicycles that ruled the streets only a few years ago. From the early hours until late in the night, the streets are swarmed by careening bikes, often with four, five or six people aboard! A cyclo is available on most street corners, but unless you are planning a particularly long trip, the best way to explore Hanoi is by foot. It seems in Hanoi that no two streets meet at ninety degrees, so you can count on getting lost, and spending hours wandering the meandering streets of the city. A map is invaluable during this kind of Hanoi excursion, as when you find something that really tickles your fancy, without a map, you can count on not being able to find it again.

During the Vietnam War, sections of Hanoi were damaged by US bombing, but there is virtually no evidence of that now, except for the craters surrounding Hanoi Airport. The particularly thin, tall and often awkward looking buildings that you see are not a result of heavy bombing, but are created by landowners who own only a thin slice of land so build up rather than out. Hanoi has a number of lovely parks and museums where you can while away the hours of a warn summer's afternoon, and some nice cafes suited to the cold winter mornings. One thing the people of Hanoi can really thank the French for is their pastries. Hanoi has a plentiful and delicious collection of pastry stores spread all over the city. The pastries are without par in Vietnam and are very cheap, making for a delicious snack or meal. Finally, I found the people of Hanoi to be some of the warmest and most approachable in the country. Though English is not as commonly spoken as in the South, many of the older generation have a working vocabulary of French. Regardless of language, people will attempt to have a conversation with you irrespective of whether you can understand them. Many of the cyclo drivers speak some English and often have very interesting pasts they are now willing to discuss with foreigners. At times in Hanoi, you could be sitting in a cafe sipping excellent coffee, eating great pastry, chatting in French to an old beret clad gentleman, whilst as you look out the window you can see the great French style buildings in the shadows of fig trees. At times like these you can really wonder just what country you really are in. Hanoi, a city to be savoured.

Anyone who has ever visited Hanoi will probably tell you that it may be the most beautiful city in all of Asia. People have settled here along the Red River for a thousand years. Nestled along wooded boulevards among the city’s two dozen lakes you will find architectural souvenirs left by all who conquered this great valley, from the Chinese who first came in the last millennium to the French, booted out in our own century.
The trip into the city from Noi Bai Airport takes about an hour and offers some poignant glimpses of modern Vietnamese life: farmers tending their fields, great rivers, modern highways that abruptly become bumpy roads. The drive is especially breathtaking at dusk when the roads fill with bicycles, and everything takes on the same deep colors as the modern paintings you see in Hanoi's galleries. Somehow the setting sun seems enormous here as it dips into the cornfields on the horizon.
On the edge of the city the road dissolves into a maze of winding, narrow, wooded lanes. You are surrounded by roadside artisans, shops and taverns, then by graceful villas and commuters on bicycles, cyclos and motorbikes. Modern buildings appear from nowhere, looking so out of place that you have to wonder if they were dropped from the sky and just left where they came to rest. While you tell yourself that nothing as preposterous as Hanoi can be so beautiful, you cannot help but be dazzled.

Getting Around
Meter taxis and hired cars are easy to find in Hanoi. If you plan an extended visit you might consider renting a bicycle or motorbike.
The north end of Hoan Kiem Lake is Hanoi's "ground zero." Practically all the city’s economical hotels, tourist shops, and cafés catering to visitors are located here. Not only is it the oldest part of the city, it is the busiest and most interesting. Every street is winding, intimate, and shady. At night the lights of storefronts keep the streets lit and animated.
Depending on which guide book you read, this district of Hanoi is variously called the "Old Quarter," the "Ancient Quarter," and the "36 streets." As you explore, you will still happen upon entire blocks of tinsmiths, tailors, paper goods merchants, and lacquerware makers.
In the Ancient Quarter the most appealing mode of transportation for those who do not care to enjoy the "36 Streets" on foot is the cyclo. Often they are driven by men wearing pea-green pith helmets that make them look like soldiers. Settle on the fare in advance (a dollar or less one way). Most drivers will also quote you an hourly rate and will take you to all the obligatory cultural and historical spots.

Sightseeing
Hanoi is very compact, and the city’s most interesting places for tourists are all relatively close to each other, which makes it easy to enjoy the best parts of the city on foot or by cyclo. You could probably explore the Ancient Quarter and visit all the places below in a single day, but why rush?

Sightseeing on your very first morning in Hanoi should begin with a visit to Ho Chi Minh's Mausoleum, without a doubt the city’s single most visited site, and one of Vietnam's most revered places. The cyclo ride from Hoan Kiem Lake takes only about five minutes. The Mausoleum is open only in the mornings, from 7:30 to 10:30 in the Summer and from 8:00 to 11:00 in the Winter. There are often large crowds, so arrive early.

The number one sight of Hanoi would have to be checking in on Uncle Ho. Ho Chi Minh's body is kept in state in a huge mausoleum at Ba Dinh Square, on Hung Vuong Street past the end of Dien Bien Phu Street. At the entrance to the mausoleum is Ho Chi Minh's quote, "Nothing is more precious than independence and freedom". Admission is free though the hours are limited to the morning. There are a number of rules and regulations in regard to seeing Uncle Ho. You will not be admitted wearing shorts, no cameras or bags allowed, you cannot put your hands in your pockets and you must retain a respectful air about you. Visitors are marched through in pairs in a militaristic fashion past Ho Chi Minh's body that is held in a glass case, then whisked out of the mausoleum before you can say boo. After the mausoleum the tour continues to Ho Chi Minh's house that has a large collection of interesting relics from his past.

This imposing shrine was built on the edge of Ba Dinh Square, the place where Ho Chi Minh delivered the Declaration of Independence of the Republic of Viet Nam to half a million of his countrymen in 1945, following the surrender of the Japanese. The angular gray granite edifice stands stern and alone against the skyline. The street and square are usually so abandoned that the whole scene is enormously stately, like a miniature version of Tiananmen Square.

As you exit on the side of the building, look for the ornate yellow former Governor’s Palace, which also faces Ba Dinh Square. Although not open to the public, it is a poignant contrast to Ho Chi Minh's House on Stilts, which sits along a tiny lake in the wooded park behind. He lived and worked here in incredible simplicity from 1958 to 1969. Built of teak, the little house is an architectural gem, and many of his personal things remain on display.

The One Pillar Pagoda is about 50 meters away. This little architectural curiosity gets its name because the shrine sits atop a single massive pedestal. The original was built by Emperor Ly Thai To, who was inspired by a dream.
The Ho Chi Minh Museum is probably Vietnam's most important contemporary architectural achievement. Opened to the public in 1990 to commemorate Ho’s centenary, the exhibits are like a huge scrap book which chronicles his rather transient early years.

The mausoleum, built from 1973 to 1975 in a style similar to that of the Lenin Mausoleum in Moscow, is located at Ba Dinh Square, where Ho Chi Minh publicly declared Vietnam's independence on September 2, 1945. Right after his death on September 3, 1969, Ho Chi Minh's body was embalmed by a team of Soviet experts. Visitors to the mausoleum are expected to behave devoutly.