Minh Vơ
Nguyễn Hộ, sinh
1-5-1916 tại xă Hanh Thông, G̣ Vấp, Gia Định, là
một cán bộ cộng sản kỳ cựu miền Nam,
gia nhập đảng cộng sản khi mới 21 tuổị
Sau 1975 đă có thời ông làm chủ tịch mặt
trận tổ quốc Saigon. Giữa năm 1987 ông về
hưu rồi cùng với một số cán bộ cựu
kháng chiến trong đảng như Tạ Bá Ṭng,
đứng ra xin lập hội các người kháng
chiến cũ, nhưng không được chấp
thuận mà chỉ được phép lập Câu Lạc
Bộ, quyền hạn và phạm vi hoạt động
giới hạn hơn. Cùng đứng trong nhóm ông, ban
đầu có cả Trần Văn Trà. Nhưng về sau
tướng Trà tách ra và quay lại theo chính quyền
chống câu lạc bộ này. Tổ chức của ông
vất vả lắm mới ra được tờ
"Truyền Thống Kháng Chiến", chỉ phát hành
được 3 số th́ bị tịch thu, rồi
đ́nh bản. Câu Lạc Bộ bị giải tán và thay vào
đó là một câu lạc bộ khác do đảng
điều khiển. Ông Hộ nói rằng những
người lũng đọan tổ chức này là các ông
Vơ Trần Chí (lúc ấy là bí thư thành uỷ Saigon),
Trần Bạch Đằng và Trần Văn Trà.
Thực ra th́ ban
đầu tướng Trà rất tích cực trong hoạt
động của Câu Lạc Bô.. Lúc đó cũng là lúc
Nguyễn Văn Linh đang có hy vọng trở thành một
thứ Gorbachev của VN. Nhưng rồi ông Linh đă không
thắng nổi Lê Đức Thọ, cho nên khi ông ta
chuyển hướng th́ Trà cũng chuyển hướng
theo. Vơ Trần Chí, Trần Bạch Đằng cũng
thế. Một nguồn tin Tây phuơng lúc ấy c̣n nói có
cả tướng Vơ Nguyên Giáp đứng đàng sau cái CLB
này (xin xem chương 20). Điều này có thể đúng.
V́ cũng vào thời gian ấy tại Âu Châu, người
Việt hải ngoại đă lên tiếng tích cực
ủng hộ Nguyễn Hộ làm lănh tụ cho phong trào Dân
Chủ trong nước. Trong số những người
này có tên các vị Nguyễn Cao Hách, Vũ Quốc Thúc,
Nguyễn Gia Kiểng, Nguyễn Hữu Thống, hoà
thượng Thích Giác Lượng v.v.
Tờ Truyền Thống
Kháng Chiến viết ǵ, và Câu Lạc Bộ trước làm
ǵ để đến nỗi báo th́ bị đ́nh bản
c̣n tổ chức th́ biến thể theo đảng,
chẳng cần nói ai cũng đoán được. Sau
đây là những điểm chính mà nhóm ông Hộ kiến
nghị:
1."Bộ chính trị
và ban bí thư trung ương đảng cần có sự
kiểm điểm định kỳ, phê và tự phê
trước ban chấp hành trung ương để qua
đó điều chỉnh, kiện toàn cơ quan lănh
đạo: ai có đủ đức tài th́ tiếp tục
phát huy, c̣n ai không đủ đức tài th́ cần cho rút
lui để đưa người có đức có tài thay
thế, chứ không thể cứ sống lâu lên lăo
làng."
2. "Không nên
"độc diễn" khi quốc hội bầu
chủ tịch hội đồng bộ trưởng, mà
nên có một số người ra ứng cử chức
vụ nói trên với chương tŕnh hành động
cụ thể của ḿnh. Quốc hội sẽ chọn
một chủ tịch hội đồng bộ
trưởng trong số các ứng cử viên ấy
bằng lá phiếu kín của ḿnh.
3. "Quốc hội
cần cách chức một số bộ, thứ
trưởng không làm tṛn trách nhiệm, dẫn đến
hậu quả là có trên 10 triệu người (ở
miền Bắc) bị đói năm 1987, và nhân dân cả
nước sống cơ cực kéo dài."
Trong buổi hội
thảo của câu lạc bộ cũ, lúc c̣n chủ
động, được tổ chức từ 8 giờ
sáng đến 4 giờ chiều chủ nhật 7-1-1990, để
bàn về các biến chuyển dồn dập ở Đông
Âu lúc ấy, với tư cách chủ tọa Nguyễn
Hộ đă kết thúc 8 giờ bàn thảo sôi nổi
như sau:
"Ngay trong những
điều kiện của chế độ xă hội
chủ nghĩa, nếu sự bất măn của quần
chúng cứ dồn dập măi (theo sau sự tàng trữ những
yếu tố bất công, nghèo đói ức hiếp), th́
cách mạng sẽ nổ ra. Lịch sử là do nhân dân làm
nên: Ở Đông Âu nhân dân đă làm lại lịch sử.
Ở Việt Nam nhân dân đ̣i hỏi chứ không xin xỏ
đổi mớị Đảng hiện nay đang suy
thoái quá, cần lột xác, không thể cứ ba trợn
như thế này. Cần chạy, cần nhảy, cần
bay chứ không "cà rịch, cà tàng", may ra mới khá
được. Phải trả quyền dân chủ cho nhân
dân, không thể ăn cướp quyền đó của nhân
dân (cử tọa, khoảng 500 người, vỗ tay).
Đảng nên làm đầy tớ nhân dân, chứ không làm
cha người ta." (1)
Sau khi thất bại và
bị loại khỏi CLBKC mới, Nguyễn Hộ
quyết định "về vườn". Ngày 21 tháng
3 năm 1990 ông ly khai khỏi đảng, v́ theo lời ông
"nó đă trở thành vô nghĩa" và ông lên
đường về Phú Giáo một vùng quê cách Saigon
độ 60 cây số về phía đông nam. Sau khi ông đi
khoảng hơn một tháng th́ một số đồng
chí của ông trong CLBKC cũ bị bắt, trong đó có
Tạ Bá Ṭng (Tám Cần), Hồ văn Hiếu (Hồ
Hiếu), Đỗ Trung Hiếu (Mười Anh), rồi
cả Lê Đ́nh Mạnh, một người tích cực
ủng hộ CLBKC cũng bị bắt.
Ông Vơ Văn Kiệt lúc
ấy là phó thủ tướng có tới Phú Giáo thăm ông
vào một ngày tháng 8. Ông Kiệt muốn ông theo về Saigon,
nhưng ông không chịu, và khi ông Kiệt hẹn gặp
lại lần thứ hai th́ ông cũng từ chối. V́
vậy không đầy một tháng sau ông bị bắt
bằng một cách cũng na ná như Hà Sĩ Phu và Vũ
Thư Hiên, được ông thuật lại nguyên văn
như sau:
"Lúc 7 giờ sáng, khi
tôi đang bơi xuồng (trên sông Saigon), vừa cặp vào
bờ định bước lên đi vào đám ruộng
gần đó để hái rau má, rau đắng về
ăn. Đúng vào thời điểm ấy một
chiếc ghe lớn đang chạy trên sông lại cặp
sát xuồng tôi, trong đó có 6, 7 thanh niên khỏe mạnh.
Bỗng có tiếng hô to: "Bác ơi! Bác có thấy một
chiếc ghe nhỏ chạy ngang qua đây không?" Tôi
trả lời: "Không!" Liền có tiếng hét to:
"Đúng nó rồi!" "
Đó là ghe công an. Họ
bắt ông đem về Saigon, đến đêm th́ lại
đưa lên Xuân Lộc, đi sau xe ông luôn có mấy
chiếc xe khác "hộ tống". Sau một tuần
ông được đưa về B́nh Triệu giam trong
bốn tháng. Đến ngày 30 Tết, (năm 1991) ông
được cho về nhà để quản thúc tại
gia. Ông cho biết là trong 4 tháng bị giam giữ cẩn
mật ở B́nh Triệu các ông Vơ Văn Kiệt , Mai Chí
Thọ, Vơ Trần Chí, Vơ Viết Thanh, Trần Văn Danh
đều khuyên ông nên làm kiểm điểm để
"giải quyết nội bộ". Nhưng tin ḿnh
không có lỗi, ông không tự kiểm mà chỉ viết
một bài dài 20 trang "phát biểu quan điểm của
ông về t́nh h́nh chung trong nước"
Sau đây là một vài
đoạn trích từ tập tài liệu ông soạn trong
thời gian hơn hai năm bị quản thúc tại gia
liên quan đến đảng, chế độ và quan
niệm của ông về chủ nghĩa tư bản nói
chung và một thứ chủ nghĩa "tư bản Trung
quốc".
"Khi c̣n là đảng
viên của đảng cộng sản Việt Nam, một
thứ tù binh của đảng, tôi chỉ biết nói và
suy nghĩ theo những ǵ mà cấp trên nói và suy nghĩ."
"Nhưng phải thú
nhận rằng chúng tôi đă chọn sai lư tưởng:
cộng sản chủ nghĩa. Bởi v́ suốt 60 năm
trên con đường cách mạng cộng sản ấy,
nhân dân Việt Nam đă chịu sự hy sinh quá lớn lao,
nhưng cuối cùng chẳng được ǵ.Đó là
điều sỉ nhục..."
"Chủ nghĩa
cộng sản là một lư tưởng cao đẹp
nhưng khi thực hành th́ đầy thảm
họạ"
"Chủ nghĩa xă
hội trên hai mặt có tính chất quyết định -
kinh tế và chính trị - là một chế độ xă
hội không hợp ḷng dân và trào lưu tiến hóa của
lịch sử, nên đă bị bác bỏ ở khắp
nơi." "Rơ ràng thuyết đấu tranh giai cấp
và ư thức hệ Mác xít trong điều kiện kể trên
của ngày nay tự nó đă lỗi thời và phá
sản."
"Ở Việt Nam tham
nhũng đă trở thành quốc nạn, nhưng Việt
Nam là nước không có dân chủ tự do, dân không có
quyền, th́ làm sao chống tham nhũng có hiệu quả?
Cho nên điều trớ trêu thường xuất hiện
là người hô hào chống tham nhũng lại chính là
kẻ tham nhũng rất tệ hại..."
"Chính đảng
cộng sản Việt Nam đă tước đoạt
của nhân dân các quyền tự do mà nhân dân đă trả
giá quá đắt, thứ vũ khí mà nhân dân phải có để
bảo vệ lợi ích của ḿnh khi nó bị vi phạm
trong bất cứ hoàn cảnh nào. Dân chủ tự do
bị chà đạp, vũ khí tự vệ bị
tước đoạt th́ nhân dân giống như người
bị xiềng xích, bị bịt tai, bịt mắt,
khớp miệng và tất nhiên gần 70 triệu
người Việt Nam không thể không biến thành tù nhân của
đảng cộng sản Việt Nam."
"Đảng Cộng
sản Việt Nam phát động chống đa nguyên
đa đảng là chống lại sự nghiệp dân
chủ tự do của dân tộc Việt Nam, chống
lại văn minh tiến bộ của đất
nước, tức muốn kềm hăm dân tộc Việt
Nam trong mê muội tối tăm, mù quáng."
"V́ sự độc
quyền lănh đạo của đảng nên Quốc
Hội chỉ biết làm theo chỉ thị của
đảng. Vả lại hầu hết đại biểu
quốc hội là cán bộ đảng viên của
đảng. Do đó trước khi khai mạc quốc
hội, những đảng viên cán bộ ấy
được một đại diện của bộ
chính trị đến để huấn thị là quốc
hội cần phải làm như thế này, như thế
nàỵ Số người ngoài đảng ở trong
quốc hội không đáng kể, hơn nữa, nếu có
th́ chính họ cũng đă được đảng hóa
(Mác-xít hóa) mất rồi. Cho nên có thể nói: Quốc
Hội là Đảng, Đảng là Quốc Hội, Nhà
Nước là Đảng, Đảng là nhà nước.
Với tính chất ấy đại biểu quốc
hội không phải là người nói lên tiếng nói trung
thực của nhân dân (cử tri) mà chính là người
chỉ
nói tiếng nói của
đảng mà thôi."
V́ quốc hội là
của đảng, chính phủ là của đảng, ṭa án
là của đảng, báo chí cũng của đảng,
cả bốn quyền lực trong một quốc gia
đều nằm trong tay đảng cho nên đảng
muốn làm ǵ tha hồ, ngay cả những tội ác
tầy trời. Nguyễn Hộ đă nói đến sự
trù dập đối với Trần Xuân Bách, Bùi Tín,
Dương Thu Hương, Mười Thơ và những
cái chết đầy ám muội của một số
tướng lănh cộng sản như Hoàng Văn Thái, Lê
Trọng Tấn, Đinh Đức Thiện, Trần B́nh và
con của ông nàỵ Sau đây là nguyên văn về một
vài vụ:
"Trường hợp
của đại tướng Hoàng Văn Thái trước
khi rút hơi thở cuối cùng đă nói với vợ ông
rằng: Người ta đă giết tôi". Và vợ ông
trước mặt những gười đến
viếng thăm, đă khóc lóc thê thảm và kêu to ên rằng:
"Người ta đă giết chồng tôi” . Cái chết
đột ngột của đại tướng Lê
Trọng Tấn cũng tương tự như trên (theo
lời kể tỉ mỉ của hai vợ chồng
một vị trung tướng đương chức
ở Hà-nội, 1987)
"Dĩ
nhiên,trước đó không lâu, một đại hội
đảng bộ toàn quân diễn ra trong bầu không khí
căng thẳng của cuộc đấu tranh nội
bộ chưa từng có, đưa đến kết
quả là hai ủy viên bộ chính trị đảng
cộng sản Việt Nam là đại tướng Văn
Tiến Dũng (bộ trưởng quốc pḥng) và
đại tướng Chu Huy Mân (phó bí thư quân ủy
trung ương) đều thất cử, không
được bầu vào cấp ủy đảng và
đoàn đại biểu đảng bộ toàn quân đi
dự đại hội lần thứ 6 của
đảng cộng sản Việt Nam. Do đó Hoàng Văn
Thái được trung ương chỉ định làm
bộ trưởng quốc pḥng thay thế Văn Tiến
Dũng, th́ bị chết bất đắc kỳ tử.
Và người được chỉ định thay ông là
đại tướng Lê Trọng Tấn cũng chịu
chung số phận bi thảm liền sau đó. Thật là
khủng khiếp và đáng kinh ngạc...
"C̣n trung tướng
Trần B́nh, cục trưởng cục t́nh báo quân
đội, bị bắn chết ngay trên đường
phố thuộc quận 3 thành phố HCM, và sau đó con trai
ông cũng bị bắn chết trong khu vực nói trên.
"Trước các
sự việc nghiêm trọng đó, dư luận xă hội
rất xôn xao, c̣n các cơ quan thông tin th́ im hơi lặng
tiếng. Bởi v́ sự độc quyền lănh
đạo độc tài của đảng cộng
sản Việt Nam đ̣i hỏi tất cả phải
được bưng bít, phải được giấu
kín."
"Nh́n chung, các cơ quan
và tổ chức khác như chính phủ, ṭa án, mặt
trận, và các đoàn thể quần chúng đều là công
cụ tay sai của đảng mà thôi. Bất cứ
việc xét xử nào ở ṭa án ở từng cấp
đều phải làm đúng quyết định
trước đó của cấp ủy đảng,
tức là tuyên án công khai đúng như cấp ủy
đảng đă tuyên án trước đó trong nội
bô..."
Đầu đoạn
của phần một là phần nói về quan điểm
và cuộc sống Nguyễn Hộ đă viết bằng
chữ cái tô đậm mấy lời như sau: "Bám
chặt cái đă lỗi thời: Chủ nghĩa xă hội
đói nghèo, lạc hậu và đẫmm máu"
Nguyên cái đầu
đề đó đă đủ nói lên sự giác ngộ,
phản tỉnh của Nguyễn Hộ nó dứt khoát và
triệt để đến mức độ nào. Và ông
đă để cả đoạn đó (dài hơn một
trang lớn) để chứng minh nó lỗi thời, nghèo
đói, lạc hậu và ĐẪM MÁU ra sao. Khỏi
cần phải trưng dẫn.
Trong phần II của tài
liệu, ông Nguyễn Hộ đă so sánh hai chủ nghĩa
tư bản và cộng sản và nói về những cái hay
của chủ nghĩa tư bản và cho rằng Việt
Nam chỉ có một cách đi theo Tư Bản Chủ
Nghĩa mới cứu văn được t́nh thế. Ông
cũng mỉa mai rằng chính sách đổi mới
của Việt Nam bắt buộc phải đổi theo
tư bản chủ nghĩa, nhưng lại đổi
mới nửa vời với "cái mũ xă hội
chủ nghĩa"
ở trên đầu. Ông
cũng cho rằng chủ nghĩa tư bản cũng
sẽ đến lúc bị tiêu diệt nhưng không bởi
chủ nghĩa xă hội mà bằng ḥa b́nh và trí tuệ. So
sánh hai chủ nghĩa nói trên ông viết:
"Như mọi
người đều biết, khi trên thế giới
xuất hiện hai hệ thống kinh tế, chính trị,
xă hội: Tư bản
chủ nghĩa và Xă hôi
chủ nghĩa song song tồn tại và đối
đầu nhau quyết liệt, th́ đồng thời
cũng bộc lộ khá rơ nét những hiện tượng
nghịch lư:
"+ CNTB xuất phát
từ của riêng, lợi ích cá nhân, lợi nhuận -
từng bị lên án là "thối nát" và"phải
bị tiêu diệt" - nhưng trong tác động
thực tiễn của nó lại dẫn đến
những hậu quả kinh tế xă hội kỳ diệu,
không lường trước được: năng
xuất lao động cao, hàng hóa dồi dào có thể
thỏa măn mọi nhu cầu xă hội, làm cho đất
nước phồn vinh giầu có hùng mạnh, nhân dân
ấm no hạnh phúc, xă hội phát triển đạt
đến đỉnh cao của nền văn minh hiện
đại ngày nay.
"+ CNXH, ngược
lại , được cho là ưu việt, xuất phát
từ của chung (sở hữu công cộng), luôn luôn v́
lợi ích xă hội (tức không có của riêng , không có
lợi nhuận, không có giai cấp người bóc lột
người), nhưng trong tác động thực tiễn
lại dẫn đến những hậu quả hoàn toàn khác
hẳn: kinh tế bị phá hoại nghiêm trọng bởi
chính sách cải tạo xă hội chủ nghĩa, năng
xuất lao động thấp kém, hàng hóa đơn
điệu thiếu thốn, không đáp ứng nổi các
yêu cầu cấp bách của xă hội (tem phiếu, xếp
hàng rồng rắn, quày hàng trống rỗng.), đất nước
lâm cảnh nghèo nàn lạc hậu triền miên, nhân dân
sống cơ cực, lầm than, đói rách, và không hề
có dân chủ tự do..."
"Từ thực
tiễn đó ta thấy không phải là vấn đề
tiêu diệt chủ nghĩa tư bản như đảng
cộng sản từng khẳng định mà chính là
vấn đề học tập và làm theo mô h́nh tư
bản chủ nghĩa như thế nào cho tốt, cho nên
cần khiêm tốn một chút v́ thực tiễn luôn luôn là
chân lư sáng ngời."
"Thật là kỳ
lạ CNTB không hề chủ trương "thế
giới đại đồng", nhưng lại
thực hiện "thế giới đại đồng".
C̣n CNCS th́ chủ trương , hô hào tiến tới một
"thế giới đại đồng", nhưng
lại thực hành một quốc gia khép kín, tự cung
tự cấp (ích kỷ), bế môn tỏa cảng."
"V́ lúc bấy giờ
(sau chiến thắng Điện Biên Phủ, 1954 và sau khi
chiếm được miền Nam, chú thích của M.V.),
mọi người đều được giáo dục
rằng: trong xă hội chủ nghĩa mọi vấn
đề đều có sự lănh đạo của
đảng, mọi thứ đều tốt cả, nên
không cần có đấu tranh của quần chúng.
Đấu tranh của quần chúng chỉ tồn tại
trong xă hội cũ (xă hội thuộc địa). Trong xă
hội chủ nghĩa Đảng và nhân dân là một,
giữa đảng và nhân dân không thể có ư kiến, quan
điểm khác nhau, không có đối lập, đối
kháng, nên không thể có đấu tranh, đ́nh công, biểu
t́nh. Do đó trong CNXH không có vấn đề đấu
tranh cho dân chủ tự do, v́ chế độ XHCN (chuyên
chính vô sản) là chế độ dân chủ một
triệu lần hơn chủ nghĩa tư bản"
(?)"
Sau khi đă so sánh tư
bản với cộng sản và khẳng định tư
bản là đúng cộng sản là sai, Nguyễn Hộ
hỏi đảng Cộng Sản Việt Nam:
"Đảng cộng
sản VN có dám làm một cuộc cách mạng về tư
tưởng, có dám "lột xác" không? Có dám vứt
bỏ ư hệ Mác Xít giáo điều lỗi thời không? Có
dám vứt bỏ quan điểm tư tưởng thành
kiến cũ rích đối với đồng bào Việt
Kiều (theo tư bản chủ nghĩa ) không?"
Nghe câu hỏi này,
người ta tự hỏi: Phải chăng một
Việt Kiều ở Mỹ đă gà cho Nguyễn Hộ?
Hay chính ông đă thực sự "lột xác", đă hối
hận v́ hơn nửa thế kỷ đi theo cộng
sản chống lại đồng bào ḿnh, phá rối
miền Nam, tàn sát những người quốc gia, chỉ
v́ những người này đi theo một chủ nghĩa
đúng đắn hơn cái chủ nghĩa mà ông và các
đồng chí của ông từng theo?
Về chính sách đổi
mới của Việt Nam khởi sự vào giữa
thập niên 80, Nguyễn Hộ phê b́nh là nó què quặt v́
đổi mới kinh tế mà không đổi mới chính
trị, cho nên "giống như "cá mắc câu",
càng vùng vẫy th́ mắc câu càng sâu, tức càng khẳng
định "kiên tŕ chủ nghĩa xă hội" th́ càng
đi sâu vào quỹ đạo của chủ nghĩa tư
bản mà không có sức mạnh nào cưỡng lại
được."
Nguyễn Hộ so sánh
đổi mới ở TQ dưới quyền Đặng
Tiểu B́nh và đổi mới ở Việt Nam
dưới thời Nguyễn Văn Linh có những điểm
giống nhau và khác nhau. Ông tán thành đổi mới
kiểu Trung Quốc v́ nó thực tế hơn, tuy vẫn
c̣n què quặt v́ chưa đổi mới chính trị:
" "Chủ Nghĩa
Xă Hội mang màu sắc Trung Quốc" là "chủ
nghĩa xă hội" không theo tư tưởng Mác - Lê-nin,
đảo ngược hoàn toàn chủ nghĩa Mác - Lê-nin.
"Chủ Nghĩa Xă Hội mang màu sắc Trung Quốc là
chủ nghĩa tư bản đích thực ở Trung
Quốc." Như vậy chủ nghĩa tư bản
được xây dựng ở Trung Quốc là thông qua
sự lănh đạo ṿng vèo đầy mưu lược của
đảng cộng sản Trung Quốc, đảng
của "chủ nghĩa Mác - Lê-nin" (?) Phải
chăng đây là nghịch lư, ngược đời? Tuyên
bố học tập theo chủ nghĩa tư bản, làm
theo mô h́nh tư bản chủ nghĩa là lời tuyên bố
dũng cảm, táo bạo đầy tinh thần cách
mạng sáng tạo, thật sự cầu thị của nhà
lănh đạo cao niên (88 tuổi) Đặng Tiểu B́nh.
Lời tuyên bố ấy bao hàm ư thức thừa nhận
rằng phương thức sản xuất tư bản
chủ nghĩa là
phương thức
sản xuất hoàn thiện nhất của xă hội loài
người ngày nay; nó có sức thu hút quyến dũ lạ
thường và đáp ứng kịp thời mọi yêu
cầu của nhân dân , của xă hộị"
Đó là nói về Trung
Quốc. Về Việt Nam Nguyễn Hộ cũng khẳng
định với chính sách đổi mới hiện nay
t́nh thế cũng không thể đảo ngược. Nói
ǵ th́ nói, nói xuôi nói ngược, thực chất vẫn là
đi theo con đường tư bản chủ nghĩa.
Vậy thà thành thực khiêm nhượng mà thú nhận th́
hơn. Ông kết thúc bài viết của ông như sau:
"Thưa các Ngài Tư
Bản,
".V́ vậy giờ
đây chúng tôi thấy phải học tập các Ngài,
học tập chủ nghĩa Tư Bản, làm theo mô h́nh
Tư Bản Chủ Nghĩa của các Ngài, và tất nhiên
là phải từ bỏ chủ nghĩa Mác Lê-nin, chủ
nghĩa c.s. đă quá lỗi thời, để tiến
kịp theo các Ngài trên con đường tiến hóa của
lịch sử."
Đọc bài phát biểu
của Nguyễn Hộ, một cán bộ tự thú ḿnh
chỉ học đến sơ học yếu lược,
trước khi đi theo kháng chiến chống Pháp,
những người chống cộng cực
đoan chắc khoái chí, v́
thấy ông ta phê phán chủ nghĩa cộng sản và ca
tụng chủ nghĩa tư bản chẳng khác ḿnh bao
nhiêụ Và không khỏi nghi có người khác viết
hộ ông. Người đó là ai? Những người
đó là ai? V́ không có thông tin chính xác nên chúng tôi không dám
khẳng đi.nh.
Nhưng chúng ta hăy lưu ư
là Nguyễn Hộ có giữ chức chủ tịch Mặt
Trận Tổ Quốc Saigon, kiêm ủy viên chủ tịch
đoàn Mặt Trận trong cả nước trong một
thời gian dài sau 30 tháng tư. Trong vai tṛ trung gian giữa
đảng và quần chúng ông đă có nhiều dịp
tiếp xúc với những người ngoài đảng,
kể cả những người chống đảng -
lấy cớ để vận đô.ng. Cũng trong
cương vị đó ông được chứng
kiến tận mắt những ǵ mà chế độ
tư bản đă ảnh hưởng tới đời
sống vật chất của người dân Saigon nói riêng
và người dân miền Nam nói chung. Chắc chắn ông
phải suy nghĩ và so sánh với những ǵ chủ
nghĩa xă hội đă làm cho người dân miền
Bắc trước 75 và cho người dân cả
nước sau 75.
Ảnh hưởng
của những người xung quanh, tác động
của thực tiễn xảy ra hàng ngày trước
mắt, kèm theo những suy tư của một con
người có tâm huyết chắc chắn đă thay
đổi con người ông. Cho nên ông đă "lột
xác", (2) sẵn ḷng từ bỏ cái đảng mà ông
đă theo trên nửa thế kỷ. Ông cương quyết
đi theo con đường mới v́ tin tưởng
rằng cùng với ông c̣n có nhiều đảng viên khác
cũng suy tư như ông
cũng đang muốn từ bỏ đảng dứt
khoát, chỉ chưa dám, hoặc không biết cách bày tỏ ư
muốn của ḿnh đó thôi. Chẳng những chính ông
"lột xác", ông c̣n kêu gọi "Đảng
phải lột xác để đi lên. Đổi mới là
phải dân chủ. Dân chủ là của dân, phải trả
lại cho dân, không phải là món quà ban phát." Ông dơng
dạc tuyên bố như thế để kết thúc
cuộc mít tinh của CLBKC tổ chức vườn Tao
Đàn ngày 7-1-1990. Đáp lại lời kêu gọi này
đảng đă đẩy ông và Tạ Bá Ṭng là hai người
trụ cốt ra khỏi CLBKC để đặt
những người ngoan ngoăn hơn lên thay, biến nó thành
một thứ con rối của đảng. (3)
(1) Tiến sĩ
Nguyễn Ngọc Lan, nhà báo (nguyên linh mục công giáo hoàn
tục), đă dự cuộc hội thảo này và ghi
lại trong nhật kư của ông, ngày 7 tháng 1 năm 1990.
Cũng trong buổi hội thảo này Trần Văn
Giầu, một cán bộ cách mạng cộng sản lăo
thành kỳ cựu miền Nam, xuất thân từ
trường cách mạng đông phương của Liên Xô
cùng với các lănh tụ cộng sản đông âu và tây âu
như Tito, Honecker, Thorez.và tốt nghiệp thủ khoa,
cũng đă phát biểu như sau:
"Tôi có nhiều
nhược điểm, mà một trong những
nhược điểm đó là tin vào Liên Xô, đánh
chết cũng không chừa. Giả như tôi gặp
được đồng chí Gorbachev, tôi sẽ nói với
đồng chí ấy: "Mày cứ phải tiến
lên". Nhưng Trần Văn Giầu khôn hơn (hay hèn
hơn?) Nguyễn Hộ ở chỗ biết rào đón
thật cẩn thận rồi mới phun ra câu nói trên.
("Nhật Kư Nguyễn Ngọc Lan 1989-1990, Sống
Thẳng, Nói Thật", Nhà Xuất Bản Tin, Paris, 1991,
trang 181-182).
(2) "Lột xác"
cũng là đầu đề của một bài tiểu
luận của Nguyễn Hô..
(3) "Viết cho mẹ
và quốc hội" của Nguyễn Văn Trấn,
Văn Nghệ, 1995, trang 399.
(c̣n tiếp)