Sổ tay nhân quyền năm
2003
(Vũ Quốc
Dụng, 15-1-2004)
[GHI CHÚ: Con số
đứng trước mỗi thông tin là tháng và ngày xảy
ra sự kiện, thí dụ 0107 là tháng 1 ngày 7]
0101: Bản tin “Phóng viên
tường tŕnh từ Huế“ vào ngày 1-1-03 cho biết
đồng bào sắc tộc tân ṭng công giáo và Tin lành ở
Khe Sanh, Quảng trị bị chính quyền làm khó dễ;
Tổng giám mục Nguyễn Như Thể than phiền
một số chính quyền địa phương cản
trở việc cử hành lễ Giáng sinh; Đan viện
Thiên an tiếp tục tranh đấu đ̣i lại
đất.
0101: Nhà văn Hoàng Tiến
viết thư kêu gọi các nhà lănh đạo CSVN từ
bỏ bạo lực đối với những
người khác ư kiến và đừng khoách cho họ
tội danh phản động, gián điệp.
0102: 4 người Bắc Hàn, 2
đàn ông 2 đàn bà, đă qua cửa khẩu Thăng Tín
thuộc tỉnh Hà Giang để vào Việt Nam xin tị
nạn. Việt Nam cho biết đang t́m cách giải
quyết vụ này.
0103: Báo Tấm Gương (Der
Spiegel) của Đức tường thuật chi tiết
vụ Thượng tọa Thích Trí Lực bị mất
tích từ này 25-7-2002 tại Nam Vang, Kampuchia. Sau khi bị
giam 30 tháng tù v́ đă cùng Ḥa thượng Thích Quảng
Độ tổ chức đi cứu trợ nạn nhân
lũ lụt ở đồng bằng sông Cửu Long,
vị đệ tử này của Đức Tăng
thống Thích Đôn Hậu đă chịu thêm án quản
chế 5 năm đến đầu năm 2002.
Đến tháng 4-2002 thượng tọa trốn sang Nam
Vang tị nạn và được Cao ủy tị nạn
LHQ công nhận và bảo vệ. Trước ngày mất tích
thượng tọa bày tỏ lo lắng với Hiệp
hội nhân quyền quốc tế (ISHR/IGFM), sợ sẽ
bị mật vụ CSVN bắt cóc.
0107: Sau 11 ngày bị giam giữ, bà
Đỗ Thị Cư, vợ ông Phạm Quế
Dương, được trả tự do. Vợ
chồng bà bị công an bắt vào ngày 28-12-2002, khi sắp
rời TpHCM.
0113: Phiên ṭa xử 3 người
cháu cha Nguyễn Văn Lư bất ngờ bị đ́nh hoăn
vào phút cuối cùng v́ ṭa án cho biết “việc phân chia
biện hộ cho các bị can có vài lộn xộn“.
0115: Cùng một lúc có 2 bức
thư giống nhau được tung ra hải ngoại:
một của Tổng giám mục Phạm Minh Mẫn
viết ngày 25-12-02 gửi cho linh mục Nguyễn Tấn
Khóa, chủ tịch UB Đoàn kết Công giáo, và một
của Hội đồng Giám mục Việt Nam gửi
Quốc hội và các Hội đồng Nhân dân Việt Nam
nhân dịp Hội nghị thường niên từ 7
đến 12-10-02. Nội dung bức thư gồm I- Xóa
giảm những khuyết tật hiện hữu của xă
hội; II- Phát huy những giá trị nhân bản làm cho con
người ngày càng trở nên người hơn, sống
xứng với phẩm giá của ḿnh hơn.
0118: Gia đ́nh của 3
người cháu cha Lư, Nguyễn thị Hoa, Nguyễn
Việt Cường và Nguyễn Vũ Việt làm giấy
ủy quyền bào chữa cho các luật gia Nguyễn
Hồng Quang và Trương Trí Hiền.
0121: Human Rights Watch đưa ra
bản tường tŕnh “New Assault on Rights in Vietnam’s Central
Highlands – Crackdown on Indigenous Montagnards Intensifies” dài 23 trang, trong
đó họ tố cáo chính quyền CSVN mở ra một
đợt đàn áp mới đối với người
Thượng, đặc biệt đối với
người theo Tin lành và người tranh đấu
đ̣i trả lại đất đai. HRW cho rằng có 200
người Thượng bị giam, khoảng 70
người bị kết án tù v́ đă biểu t́nh ôn ḥa
đ̣i đất đai và tự do tôn giáo trên Cao nguyên
hồi tháng 2-2001. Ít nhất có 70 người Thượng
bị mất tích hay chạy trốn vào rừng.
0121: Nghị quyết về Công
tác Tôn giáo của Ban Chấp hành Trung ương đảng
CSVN (họp từ 13 đến 24-1-03), kêu gọi “Phát huy
tinh thần yêu nước của đồng bào có
đạo, tự giác và phối hợp đấu tranh làm
thất bại âm mưu của các thế lực thù
địch lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân
tộc để phá hoại đoàn kết dân tộc,
chống đối chế độ“. Và “Hướng
dẫn các tôn giáo thực hiện quan hệ đối
ngoại phù hợp với đường lối
đối ngoại của Đảng và Nhà nước.
Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền về chính sách tôn
giáo của Đảng và Nhà nước; đấu tranh làm
thất bại những luận điệu tuyên truyền,
xuyên tạc vu khống của các thế lực thù
địch bên ngoài đối với t́nh h́nh tôn giáo và công
tác tôn giáo ở nước ta.“
0122: Ông Trần Dũng Tiến
đă bị bắt trên đường đi phôtôcôpi tài
liệu vào ngày 22-1-2003. Người nhà không biết ông
bị giam ở đâu và bắt v́ tội ǵ. Trước
đó ông Trần Dũng Tiến đă mạnh mẽ lên
tiếng phản đối vụ bắt giữ các ông
Phạm Quế Dương và Trần Khuê. Theo tài liệu
"Những hoạt động vi phạm luật pháp
của Phạm Quế Dương, Trần Khuê và Trần
Dũng Tiến" viết trên tập Thông Báo số tháng
2-2003 của Ban Tư tưởng Văn hóa Trung
Ương, ông Tràn Dũng Tiến là "đầu mối
liên lạc giữa số (người) cơ hội chính
trị cốt cán cầm đầu với số
(người) cơ hội chống đối ở các
địa phương", ... Từ năm 1996 ông đă
"viết hơn 50 đầu tài liệu có nội dung
xuyên tạc, chống đối và đă bị các lực
lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở Hà
Nội, TpHCM và Hà Tây bắt quả tang khi mang theo
người nhiều tài liệu", ... , "và một
lần bị giam giữ hành chính v́ có hành vi gây rối
ở khu vực bên ngoài phiên ṭa xử Lê Chí Quang".
0127: Montagnard Foundation Inc. đưa ra bản phúc tŕnh
“Prisoners and Victims: January 2003 – Christian Montagnards (Degar People)
imprisoned in Vietnam” trong đó có một danh sách của 268
người Thượng bị bắt giữ, kết án
hoặc mất tích từ năm 2001.
0127:
Tổ chức Tin lành Religious Liberty Commission of the Evangelical
Fellowship of Canada đă tố cáo trong tài liệu “Distinct and
conflicting policies” rằng chính quyền CSVN có chính sách tôn giáo
2 mặt. Một mặt họ công nhận tự do tôn giáo
trên văn bản khiến cho
nhiều người ngoại quốc bị lầm,
mặt khác họ ra lệnh ngầm cho các cơ quan nhà
nước đàn áp những người chống
đối.
0129: Đài BBC loan tin bà Eva Walder
Brudin, vụ trưởng vụ Thái b́nh dương
thuộc bộ ngoại giao Thụy Điển, tuyên
bố chưa nhận được trả lời của
Việt Nam về báo cáo nhân quyền do Thụy Điển
đưa ra vào ngày 13-1-03. Bà Walder nói rơ là nếu không có
tiến bộ nhất định về nhân quyền th́
sẽ không có viện trợ.
0214: Mặc dầu lệnh
quản chế ông sau 2 năm đă hết hạn nhưng
trên thực tế Hà Sĩ Phu vẫn tiếp tục bị
quản chế.
0214: Đại
lăo Hoà thượng Thích Huyền Quang được
đưa đi khám khối u ngày một to trên má phải
tại bệnh viện Quảng Ngăi. Bệnh viện
Quảng Ngăi đề nghị chuyển Hoà thượng
vào thành phố Hồ Chí Minh. Ba ngày sau đó có lệnh
đưa Hoà thượng ra Hà Nội để
điều trị. Hoà thượng Thích Huyền Quang là
Quyền Viện trưởng Viện Tăng thống
của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất
(GHPGVNTN), bị chính quyền CS đàn áp từ gần 30
năm qua.
0222: Tổng giám mục Phạm Minh Mẫn viết
thư trả lời UB Mặt trận Tổ quốc TpHCM
về thư kêu gọi đóng góp cho “Quĩ v́
người nghèo“. TGM Mẫn
kêu gọi nhà nước CSVN chú ư đến “cái nghèo toàn diện,
nghèo vật chất, nghèo phương tiện phát triển,
nghèo nhân cách, nghèo nhân phẩm, nghèo niềm tin, nghèo quyền
làm người sống "độc lập, tự do, hạnh
phúc".
0223: Montagnard Foundation Inc. tố cáo rằng chính
quyền CSVN đă hành hạ và giết chết ông Y-Su Nie,
một người Thượng theo Tin lành ở
Đắc Lắc. Ông này bị bắt từ ngày 15-11-02,
bị tra tấn ở trại giam Ban Mê Thuộc. Ông bị chích một hóa chất
độc vào ngày 30 và chết hôm 31-1-03.
0224: Bà Nguyễn Thị Hiểu và
anh Nguyễn Văn Dũng đến trại Ba Sao thăm
linh mục Lư trong nửa giờ. Họ thấy linh mục
Lư khỏe mạnh.
0227: Montagnard Foundation Inc. tố cáo chính quyền CSVN
đă hành quyết 3 người Thượng trong một
trại giam bí mật của quân đội ở tỉnh
Đắc Lắc và đem xác họ bỏ ra ngoài
để răn đe những người khác.
0304: Hoà
thượng Thích Huyền Quang được đưa
lên Đà Nẵng để lấy xe lửa ra Hà Nội.
Thượng toạ Thích Tuệ Sỹ được ḥa
thượng gọi đi theo - với tư cách Tồng
thư kí Viện hoá đạo GHPGVNTN.
0306: sau khi
được bác sĩ mổ khối u vào buổi sáng,
buổi chiều Ḥa thượng Thích Huyền Quang tiếp
ông Phạm Thế Duyệt, Chủ tịch Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam đến thăm. Ông này hẹn
gặp lại.
0307: Công ti du lịch Cố đô
cho người đem đất đổ xuống hồ
Thủy tiên trong khuôn viên của Đan viện Thiên An
để làm nhà thủy tạ. Khu đất này c̣n nằm
trong ṿng tranh chấp giữa chính quyền và đan
viện.
0307: Hoà
thượng Thích Thanh Từ, đại diện Hội
đồng trị sự Trung ương Giáo hội
Phật giáo Việt Nam (quốc doanh) đến thăm Ḥa
thượng Thích Huyền Quang.
0312: Các ông Marizio
Caldarone và Jordi Carrasco-Munoz, đại diện cho Liên
hiệp Âu Châu, đến bệnh viện thăm Hoà
thượng Thích Huyền Quang. Một lúc sau họ bị
nhân viên bệnh viện đuổi ra nên họ hẹn
sẽ trở lại để đón thượng toạ
Tuệ Sỹ. Một lát sau có ông Watson, đại diện
toà đại sứ Hoa Kỳ, đến thăm và nói chuyện
trong 30 phút. Ông Watson nói: “Chính phủ Mỹ hi vọng trong
một ngày rất gần, Hoà thượng được
tự do để có thể đi Sàig̣n thoải mái. Chính
phủ Mỹ cũng hi vọng GHPGVNTN được sinh
hoạt b́nh thường trở lại trong một ngày
rất gần.“
0313: Bác sĩ Nguyễn Đan Quế
từ Sài G̣n đă phổ biến qua Internet một bản
lên tiếng đ̣i quyền tự do thông tin ở Việt
Nam và ủng hộ dự luật Tự do Thông tin ở
Việt Nam đang được các dân biểu Hoa Kỳ
đệ nạp vào Quốc hội.
0313: Các ông Marizio
Caldarone và Jordi Carrasco-Munoz đến bệnh viện
để đón thượng toạ Tuệ Sỹ về
trụ sở của Phái đoàn Liên hiệp Âu Châu tại
Hà Nội. Tại đây đă có Đại sứ Frédréric
Baron, trưởng phái đoàn, cùng 7 nhân viên các toà
đại sứ Âu Châu khác chờ sẵn. Buổi họp
xoay quanh t́nh trạng của GHPGVNTN kéo dài 2 tiếng
rưỡi, trong đó thượng toạ Tuệ Sỹ
nêu lên 4 điểm: 1) những thiệt hại của
phật giáo dưới chế độ CS; 2) Giáo hội
Phật giáo Việt Nam, được thành lập năm
1982 và là thành viên của Mặt trận Tổ quốc, là
một tổ chức chính trị, trong khi Phật giáo
Việt Nam cần một tổ chức tôn giáo thuần
tuư; 3) GHPGVNTN cần và mong được sự bảo
vệ nhân quyền của các quốc gia trên thế
giới; 4) GHPGVNTN cần có tự do ngôn luận để
tự bảo vệ ḿnh. Sau đó đại diện phái
đoàn EU đă đưa Thượng toạ Tuệ
Sỹ về và nhân tiện gặp lại Hoà thượng
Thích Huyền Quang để tiếp nối cuộc trao
đổi bị gián đoạn ngày hôm trước.
Họ nói EU đang làm hết sức để GHPGVNTN
được hoạt động b́nh thường
trở lại.
0313: Montagnard Foundation Inc. tố cáo rằng chính
quyền Đắc Lắc đă bắt giam và hành hạ 5
người Thượng theo Tin lành bị nghi là
người đi thu thập thành viên cho tổ chức MFI.
Thủ phạm là 2 nhân viên an ninh được gửi
từ Hà Nội vào tên Nguyễn Trường Thuât và Phạm
Hữu Nhat. MFI c̣n cho biết nhiều chi tiết về các
vụ bắt giữ những người Thượng
ủng hộ MFI và tổ chức Transnational Radical Party hay
đă giúp người tị nạn, có điện
thoại di động trong người,...
0314: Hoà
thượng Thích Huyền Quang đến gặp ông
Phạm Thế Duyệt, chủ tịch Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam. Đi tháp tùng có hoà thượng
Thiện Hạnh, thượng toạ Phước Viên
(mới được gọi từ Huế ra ngày 13-3-
2003) và thượng tọa Tuệ Sỹ. Lập
trường của GHPGVNTN là muốn làm sáng tỏ 3
điểm: 1) Vấn đề pháp lư về việc giam giữ
và trả tự do của Ḥa thượng Huyền Quang; 2)
Vấn đề pháp lư về việc xử lư án phạt
phụ đối với Ḥa thượng Quảng
Độ và 3) Vấn đề pháp lư về sự tồn
tại và hoạt động của GHPGVNTN, phục
hoạt GHPGVNTN và một quy chế của Phật giáo, trong
đó, Phật giáo không phải thành viên của Mặt
trận. Ông Duyệt hứa sẽ tŕnh lên cấp trên
để giải quyết
0315: Bà Đỗ Thị Cư,
vợ ông Phạm Quế Dương, công khai tường
thuật chi tiết chuyến viếng thăm miền Nam
cho đến ngày vợ chồng bà bị bắt. Ông bà
bị bắt ngày 28-12-02 ở nhà ga Sài G̣n và bị công an
tịch thu một số tài liệu trong xách tay.
Trước hôm bị bắt, ông bà đă bị công an xét
giấy tờ ở nhà ông Trần Khuê. Theo tài liệu
"Những hoạt động vi phạm luật pháp
của Phạm Quế Dương, Trần Khuê và Trần
Dũng Tiến" viết trên tập Thông Báo số tháng
2-2003 của Ban Tư tưởng Văn hóa Trung
Ương, ông Phạm Quế Dương và ông Trần Khuê
dự định thành lập 6 văn pḥng đại
diện cho "Hội Chống Tham nhũng" ở
Mỹ, Canada, Đông Âu, Châu Âu, Châu Á, Châu Úc và 4 đại
diện trong nước. Hai ông "đă cấu kết
liên lạc với những tên cầm đầu phản
động lưu vong ở Pháp, Mỹ ... âm mưu lập
đảng gọi là "Phong trào dân chủ" ...
để tập hợp lực lượng nhằm
lật đổ chế độ ta".
0317: Công an CSVN đă bắt
giữ bác sĩ Nguyễn Đan Quế ở gần
một quán Cà phê Internet ở TpHCM. Sau đó công an đă
đến lục soát nhà ông và tịch thu máy vi tính, điện
thoại cầm tay và một số tài liệu. Theo Thông
tấn xă Việt Nam ngày 22-3-2003 th́ bác sĩ Quế đă
gửi những tài liệu chống chính quyền Việt
Nam cho Cao trào Nhân bản ở Hoa Kỳ. Bác sĩ Quế là
một nhân vật đối lập nổi tiếng,
từng bị chính quyền CSVN giam giữ 18 năm tù và được
trả tự do vào năm 1998.
0319: Bản tin “Phóng viên
tường tŕnh từ Huế“ ngày 19-3-03 cho biết, chính
quyền Quảng Trị phản đối việc TGM
Nguyễn Như Thể không xin phép mà đă bổ nhiệm
5 linh mục vào Hội đồng quản trị Trung tâm
Thánh mẫu La Vang.
0320: Hoà
thượng Thích Huyền Quang ra kiến nghị 6
điểm yêu cầu thủ tướng Phan Văn
Khải "giải quyết một cách hợp lư (các
vấn đề của GHPGVNTN) trên cơ sở pháp
luật không mâu thuẫn với các tập quán tâm linh
truyền thống.”
0321: Sau khi bị cấm hành
nghề tài tử Đơn Dương, người
bị chính quyền CSVN trù dập v́ đă đóng phim We were
Soldiers, đă tiếp tục bị công an sách nhiễu
bằng cách gọi điện thoại ban đêm và bắt
xin phép tạm vắng v́ ông trả lời pḥng vấn
của đài BBC.
0325: Đại Sứ Hoa Kỳ
tại Việt Nam, ông Raymond Burghardt đă đến Bộ
Ngoại Giao CSVN để chuyển đạt lời
phản đối chính thức của chính phủ Hoa
Kỳ về việc bắt giam Bác Sĩ Nguyễn Đan Quế và một
số các nhân vật bất đồng chính kiến khác.
0325: Thượng
toạ Tuệ Sỹ phải rời Hà Nội v́ không
được công an cho phép tạm trú và bị ngăn
trơ ûkhông cho tiếp xúc được với hoà thượng
Huyền Quang ở chùa Kim Liên nữa. Thượng toạ
cho rằng hoà thượng đang bị giam lỏng.
0328: Từ ngày 25
đến 28-3-03, phái đoàn của GHPGVNTN cố gắng
mua vé xe lửa để về nhưng không
được. Lí do được nhân viên nhà ga nêu ra chính
thức là hết vé nhưng có thể cũng bởi
bản Kiến nghị 6 điểm của Hoà
thượng Thích Huyền Quang. V́ sợ bị bắt
giữ nên 3 hoà thượng và thượng toạ tháp tùng
hoà thượng Huyền Quang phải rời Hà Nội.
Tháng 4-2003
0401: Ông Nguyễn Khắc Toàn
bị TAND Tối cao Hà Nội xử y án cũ. Vào ngày 20-12-2002, ông Toàn đă
bị xử sơ thẩm 12 năm tù và 3 năm quản
chế v́ tội gián điệp. Ṭa án CSVN cho rằng ông
đă liên lạc và gửi thông tin về những vụ
biểu t́nh của nông dân cho những người Việt
hải ngoại.
0401: Ông Watson, Bí
thư Đại sứ quán Hoa Kỳ, đến thăm
Ḥa thượng Thích Huyền Quang lần thứ hai trong
giai đoạn chính quyền CSVN đang giam lỏng Ḥa
thượng và hẹn với Ḥa thượng trong hai ngày
nữa sẽ có ông Đại sứ Hoa Kỳ đến
vấn an Ḥa thượng. Khi chia tay ông nói: "Xin tạm
chia tay Ḥa thượng và chắc chắn sẽ có sự
tốt đẹp xẩy ra vào giờ cuối".
0402: Thủ
tướng CSVN Phan Văn Khải tiếp Hoà thượng
Thích Huyền Quang trong 45 phút. Trả lời chất vấn
về sự đàn áp GHPGVNT, ông Khải thừa nhận "Buổi
đầu có thiếu sót, có nhiều sai trái, nay mọi
sự sẽ phải tháo gỡ và điều chỉnh
dần ", rồi nói tiếp : "Xin Ḥa thượng
từ bi, hoan hỷ". Về trường hợp Ḥa
thượng Thích Quảng Độ, ông Khải thừa
nhận “cấp dưới xử lư không hợp lư" và
trấn an rằng : "Chuyện cũ có như thế,
nhưng không phải là chính sách của nhà nước".
Về đ̣i hỏi phục hồi quyền sinh hoạt
của GHPGVNTN th́ ông Khải nói :"Hiện nay có một
Giáo hội Phật giáo Việt Nam là đủ rồi".
0403: Dự
luật về nhân quyền Việt Nam (Vietnam Human Rights Act)
HR 1587 được đệ nạp cho Hạ viện
Hoa Kỳ vào ngày 3-4-03ø. Dự luật 32 trang này dự trù
các biện pháp chế tài các khoản viện trợ không
thuộc lănh vực nhân đạo khi Việt Nam vi phạm
nhân quyền. Buổi họp báo cùng ngày ở Washington do các
dân biểu Hoa Kỳ Christopher Smith, Ed Royce và Zoe Lofgren
phối hợp cùng Ủy ban Cứu nguy Người
Vượt biển và Ủy ban Tự do Tôn giáo Việt Nam
tổ chức.
0404: Ông Raymond
Burghardt, đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam,
đă đến chùa Kim Liên thăm Hoà thượng Thích
Huyền Quang.
0407: Trên
đường về Quảng Ngăi, Hoà thượng Thích
Huyền Quang ghé Huế thăm tăng ni và phật tử
ở chùa Từ Đàm, Linh Mụ, Tường Vân,
Thuyền Tôn, Quốc Ân, Viện Phật học Hồng
Đức, Viện Phật học Từ Hiếu.
Nhiều ngàn phật tử đến từ Quảng Nam,
Đà Nẵng, Quảng Trị và Huế đă đón
tiếp hoà thượng trong 3 ngày. Công an đă không gây
cản trở.
0410: Viện Kiểm sát Nhân dân
Tối cao Hà Nội đưa ra bản cáo trạng
buộc bác sĩ Phạm Hồng Sơn tội gián
điệp v́ ông đă thu thập và gửi email thông tin cho
người Việt hải ngoại "để vu cáo
Nhà nước vi phạm nhân quyền".
0415: Báo Nhân Dân đăng bài
"Họ không nh́n thấy sự tiến bộ về
tự do ở Việt Nam" để phản
đối Dự luật nhân quyền tại Hạ
viện Mỹ.
0421: Ban Tôn giáo
tỉnh B́nh Định đưa Hoà thượng Thích
Huyền Quang trở lại Huế để dự lễ
kỉ năm thứ 10 Ngày mất của Cố đại
lăo Hoà thượng Thích Đôn Hậu tại chùa Linh
Mụ. Có trên 3.000 phật tử và 300 tăng ni tham dự.
0421: Trong tài liệu 19 trang
“Escalating Repression”, tổ chức Human Rights Watch báo
động rằng chính quyền CSVN đang gia tăng
sự đàn áp người Thượng theo Tin lành
bằng cách phá nhà thờ, đánh đập mục sư,
cấm tụ tập và đi lại và tịch thu
đất đai. HRW kêu gọi LHQ và các nhà cấp viện
cho Việt Nam phải tích cực phản đối và
ngăn ngừa vi phạm nhân quyền. HRW cho biết trong
tháng 3-2003 họ nhận được một lá thư
viết tay có chữ kí của 439 gia đ́nh (1.206
người) tị nạn người Thượng theo
Tin lành ở Kampuchia xin quốc tế bảo vệ họ.
HRW cũng loan tin rằng vào ngày 26-3-03 công an Việt Nam
đă bắn vào một nhóm người Thượng
đang trốn trong rừng thuộc tỉnh Gia Lai
khiến cho một người bị chết và một
bị thương. Hiện có trên 70 người
Thượng bị kết án nặng nề v́ tội
biểu t́nh hoặc t́m cách trốn sang Kampuchia.
0422: Ông Cao Hồng Lĩnh, một
cán bộ CS cao cấp về hưu, viết bài "Ṭa án
xử theo lệnh trên chứ không xử theo pháp
luật" để chỉ trích phiên xử ông Nguyễn
Khắc Toàn.
0428: Freedom House tố cáo rằng
ở huyện Sinh Ho thuộc Lai Châu công an thường cài
5 đến 6 người người vào ở trong các gia
đ́nh theo đạo Tin lành để theo dơi hành
động của họ.
Tháng 5-2003
0501: Trước tin đồn
rằng công an CSVN đang chuẩn bị bắt ông,
Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang đă viết thư
gửi các nhà lănh đạo CSVN để tố cáo
những vu khống và bôi nhọ trên báo, cắt điện
thoại của ông, răn đe hàng xóm và tung tin ông
"nhận được nhiều tiền của
nước ngoài".
0502: Ban Tôn giáo
tỉnh B́nh Định dùng xe đưa Hoà thượng
Thích Huyền Quang vào Sài G̣n ( HT Huyền Quang muốn đi
thăm HT Quảng Độ) và chỉ định
đến cư trú ở chùa Ấn Quang. Tại đó
đă có trên một ngàn chư tăng ni, phật tử
chờ đón. Ban trị sự Thành hội HCM thuộc Giáo
hội Phật giáo nhà nước tiếp đón ḥa
thượng cũng long trọng tuy đă tránh né giới
thiệu chức vụ của hoà thượng.
0502: Trong Ngày Báo chí Thế giới
nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế như
Human Rights Watch, Reporters Sans Frontières
đă liệt Việt Nam vào danh sách những
nước hạn chế quyền tự do Internet
nhiều nhất trên thế giới.
0504: Hoà
thượng Thích Huyền Quang đến thăm Tu viện
Quảng Hương Già Lam để thăm thượng
toạ Thích Tuệ Sỹ, Tổng thư kí Viện Hoá
đạo GHPGVNTN.
0505: Hoà
thượng Thích Huyền Quang đến thăm và bàn
bạc riêng cả buổi chiều với Hoà thượng
Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hoá
đạo GHPGVNTN, tại Thanh minh Thiền viện .
0507: Hoà
thượng Thích Huyền Quang gặp ông Lê Thanh Hải,
chủ tịch uỷ ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh
vào buổi sáng. Ḥa thượng nói: "Thủ
tướng Phan Văn Khải có hứa với tôi rằng
mọi việc từ nay chính phủ sẽ giải
quyết bằng ḷng Từ bi. Nếu được
như thế, chúng tôi cũng sẽ giải quyết
bằng ḷng Hỷ xả.
Tuy nhiên vấn đề hiện nay là Phật giáo chúng tôi
phải được quyền chỉnh đốn
nội bộ để tiến đến việc
thống nhất Phật giáo". Ông Hải không phản
đối khi phát biểu rằng : "Việc thống
nhất là chuyện nội bộ của quư Cụ, chúng tôi
hoan nghênh".
0509: Ban Tôn giáo
thành phố đưa Hoà thượng Thích Huyền Quang
đến bàn Phật sự với Hoà thượng
Quảng Độ lần thứ 2. Hai Ḥa thượng cùng
đồng t́nh trên tổng quan về việc chấn
chỉnh nội bộ Giáo hội sau một thời gian dài
bị tê liệt v́ ngoại chướng. Tuy nhiên hai vị
Ḥa thượng quyết định chỉ tiến hành
Phật sự vào tháng 6 dương lịch này, sau khi Ḥa
thượng Thích Quảng Độ được
giải chế vào ngày 1-6. Không có sự hiện diện
của công an và chư tăng thuộc giáo hội Nhà
nước trong cuộc thảo luận này.
Bà Emi Lynn Yamauchi, Tổng lănh sự Hoa Kỳ tại Sài G̣n,
đến gặp Hoà thượng Thích Huyền Quang
tại chùa Ấn Quang vào lúc 16g . Hoà thượng cho
biết sẽ đề nghị Nhà nước CSVN trả
lại Việt Nam Quốc tự, không cản trở hàng
giáo phẩm trung ương của GHPGVNTN gặp gỡ
để bàn chuyện tương lai của giáo hội.
Hoà thượng đề nghị Hoa Kỳ giúp cho giáo
hội được tự do ngôn luận và có cơ
hội tiếp xúc với cơ quan truyền thông quốc
tế. Trong buổi gặp này c̣n có sự hiện diện
của thượng toạ Tuệ Sỹ và đại
diện của Giáo hội Nhà nước.
0511: Tiến sĩ Nguyễn Thanh
Giang viết bài "Thử bàn về chủ nghĩa cơ
hội ở Việt Nam ngày nay".
0512: Ban Tôn giáo và
công an CSVN đưa Hoà thượng Thích Huyền Quang
đến gặp Hoà thượng Quảng Độ
lần thứ 3.
0514: Bà Vũ Thúy Hà viết thư
phản đối việc không được gặp
chồng là bác sĩ Phạm Hồng Sơn từ ngày
bị bắt cách đây 14 tháng và yêu cầu xét lại
lời buộc tội chồng bà làm gián điệp.
0515: Trong bài nói chuyện tại
trường Đại học Bách khoa Hà Nội vào ngày
15-5-03, thủ tướng Đức Gerhard Schroeder đă
nói đến sự cần thiết của tự do trong
internet và của chính sách thông tin tự do trong sự phát
triển đất nước.
0515: chính quyền CSVN mời các
phóng viên báo chí quốc tế đi viếng thăm
Đắc Lắc. Nhưng phóng viên AFP biết rằng 3
ngày trước chuyến viếng thăm này, chính quyền
đă dọa dẫm các gia đ́nh có nhà dọc theo lộ
tŕnh thăm viếng rằng họ sẽ gặp khó
khăn và bị biện pháp thích đáng nếu trả
lời phỏng vấn khác quan điểm của chính
quyền. AFP c̣n thu thập được 5 “giấy
mời” những người lănh đạo tôn giáo
Thương lên “làm việc” với chính quyền, bắt
họ phải đem theo bản tự kiểm và không
được phép vắng v́ bất cứ lí do nào.
0515: Gần 200 gia đ́nh Hmong trong
tỉnh Hà Giang đă cùng kí vào 6 lá đơn khiếu
kiện về việc họ bị bắt phải bỏ
đạo Tin lành. Chính quyền đă dùng các biện pháp
đuổi học, ngưng trợ cấp, đuổi
việc, tạm giam để làm áp lực. Chính quyền
cũng thu lại những tờ giấy cam đoan bỏ
đạo để những người bị ép kí không
thể gửi ra nước ngoài được.
0517: Kỉ niệm 2 năm ngày
vị chủ chăn của họ bị bắt giam,
nhiều giáo dân An Truyền đă kéo nhau đi t́m cha
Nguyễn Văn Lư. Chính quyền CSVN chỉ gây khó dễ
nhưng không đàn áp cuộc tuần hành.
0518: Ông Lê Quang
Liêm, Hội trưởng Giáo hội Trung Ương
Phật giáo Ḥa Hảo , viết bức Tâm thư gửi tín
hữu. Trong thư ông tố cáo rằng vào ngày 17-3-03, chính
quyền CSVN lại tống đạt cho ông một
quyết định quản chế 2 năm tiếp theo
quyết định quản chế 2 năm cũ vừa
hết hạn, v́ ông đă không tŕnh diện hàng tháng và
đi khỏi nơi quản chế mà không xin phép.
0519: Bà Bùi Thị Kim Ngân viết
thư khiếu nại rằng bà không được
gặp mặt chồng bà, ông Nguyễn Vũ B́nh, từ khi
ông bị bắt cách đó 8 tháng.
0526: Bộ Bưu chính - Viễn
thông ra qui định quản lí tài nguyên internet, nghiêm
cấm việc sử dụng internet vào mục đích
chống Nhà nước CHXHCNVN.
0527: Theo Bản tin của Phóng viên
từ Quảng Trị ngày 27-5-03 th́ vào đầu tháng 5-03,
chính quyền CSVN đă đem xe ủi đất
đến đào xới đồi Thánh Giá La Vang thuộc
khu vực của giáo hội công giáo ở Quảng Trị.
Linh mục quản nhiệm đă lập đội
quyết tử để ngày đêm bảo vệ Linh
Địa, nên đoàn xe ủi đất phải rút lui.
0530: Mục sư Y Ky E Ban nói
với hăng thông tấn Reuters rằng dù đạo Tin lành
của ông được nhà nước công nhận
nhưng ông chờ đă lâu mà chưa có giấy phép xây nhà
thờ cho 1.000 tín hữu Ê đê.
0530: Phiên xử 3 người cháu
linh mục Lư đă lại bị hoăn lần thứ hai theo
lời đề nghị của luật sư Nguyễn
Hồng Quang, v́ cho đến gần ngày xử ṭa vẫn
chưa trả lời về đơn xin cấp giấy chứng
nhận người bào chữa.
Tháng 6-2003
0603: Thượng
tọa Thích Tuệ Sỹ viết thư phản
đối việc công an thường xuyên cắt
điện thoại và internet của ông mặc dù TT không
bị quản chế.
0604: Tiến sĩ Nguyễn Thanh
Giang viết bài "Mừng chăng cho nhân dân Việt
Nam".
0609: Khoảng 40 tín hữu Tin lành
đă khởi công xây cất nhà thờ ở
đường Trần Năo thuộc quận 2 TpHCM.
Khoảng 200 công an và cán bộ đă bao vây nhà thờ,
ngăn cản việc xây dựng và tịch thu vật
dụng xây cất v́ nhà thờ không có giấy phép xây
cất. Từ năm 1998 mục sư Trương Văn
Ngành làm đơn xin xây nhà thờ nhưng không
được chính quyền trả lời. Vào năm 2000,
các tín hữu mới dựng được cái sườn
nhà thờ th́ đă bị công an kéo đến giật
xập. Lần này các tín hữu lấy mạng sống
của ḿnh để bảo vệ nhà thờ nên tất
cả những âm mưu gây khó khăn, chia rẽ, dụ
dỗ cá nhân đều không thành công. Cuối cùng nhà thờ
được xây xong vào ngày 28-6-03 và công an cũng không
thể ngăn cản 140 tín hữu đến nhóm họp
trong nhà thờ vào ngày 6-7-03.
0610: Liên hiệp Âu Châu lên tiếng
phản đối phía Việt Nam lợi dụng họ
để tuyên truyền.
Tờ báo nhà nước « Le Courier du Vietnam » ra ngày 9-6
đă loan tin rằng sau chuyến viếng thăm Đắc
Lắc phái đoàn EU đă khen chính quyền về t́nh h́nh
ổn định và sự cải thiện đời
sống của người dân Đắc Lắc. EU tuyên
bố họ không có quan điểm như vậy.
Ngược lại EU c̣n cho rằng chính quyền đă dàn
cảnh chuyến đi và phê b́nh rằng việc kiểm
soát sinh hoạt tôn giáo bằng phương cách buộc xin
phép trước là không phù hợp với tiêu chuẩn nhân
quyền quốc tế. Đây là lần thứ 3
đại diện cua EU được mời đi
thăm Cao nguyên.
0611: Ṭa án Nhân dân
huyện Chợ Mới đă kết án ông Nguyễn Văn
Lía 3 năm tù v́ tội chống người thi hành công
vụ và lợi dụng quyền tự do dân chủ” và con
ông là Nguyễn Trọng Lễ bị 24 tháng tù treo.
Được biết vào ngày 27-3-03, ông Lía, một tín
đồ Ḥa Hảo ở huyện Chợ Mới tỉnh
An Giang đă đặt bàn thờ trong nhà làm lễ Kỉ
niệm Ngày Đức Huỳnh
Giáo chủ Thọ nạn ở Đốc Vàng. Công an
đă đến bắt ông phải dẹp bàn thờ và
hạ bảng. V́ không đồng ư nên ông Lía (63 t) và 2
người con là Nguyễn Trọng Lễ (22 t), Nguyễn
Trọng Luật (20 t) đă bị công an bắt giữ. Vào
ngày hôm sau hai người con ông được thả sau
khi phải đóng phạt 1 triệu đồng. Riêng ông
Lía bị giam và không được cho thăm viếng cho
đến ngày bị đưa ra xử. Ông Lễ, một
giáo sư trung học, đă bị buộc ngưng dạy
học, c̣n ông Luật, một sinh viên Đại học
Sư phạm, đă bị buộc nghỉ học 1
năm.
0613: UBND tỉnh Thừa Thiên –
Huế gọi cha Lê Viết Phục, Tu viện
trưởng Ḍng Chúa Cứu Thế Huế, đến
để đọc quyết định tịch thu khu nhà
và đất của tu viện này ở số 31 Nguyễn
Huệ, Huế. Vào năm 1975 chính quyền CSVN đă
hỏi mượn khu nhà đất này và trước
đây c̣n hứa sẽ trả. Ḍng chúa Cứu thế xem
đây là hành động “ăn cướp“.
0614: Nhân viên khu chợ Việt Nam
Sapa ở thủ đô Praha, CH Tiệp đă tịch thu báo
Đàn Chim Việt số tháng 6-2003, chấm dứt thái
độ nhùng nhàng khi cho khi cấm bán từ lâu nay. Đàn
Chim Việt - tờ báo độc lập tại Đông Âu
- cho rằng đằng sau vụ cấm bán có bàn tay
của sứ quán CSVN.
0618: Em của ông Nguyễn
Khắc Toàn cho biết anh ông hiện bị giam ở
trại Ba Sao, tỉnh Nam Hà.
0618: TAND Hà Nội kết án bác
sĩ Phạm Hồng Sơn 13 năm tù và 3 năm quản
chế về tội gián điệp. Vợ ông, bà Vũ
Thúy Hà, chỉ được mời làm nhân chứng và
được cho vào pḥng xử 2 lần khi không có mặt
chồng bà. Đại diện của Liên hiệp Âu Châu
chính thức xin đến giám sát phiên ṭa nhưng không
được chấp thuận và phải đứng
ở ngoài ṭa cùng với đại diện của ṭa
đại sứ Hoa Kỳ, Úc, Canada và các phóng viên ngoại
quốc. Trước phiên xử, vào ngày 17-6, có 5 dân biểu
Hoa Kỳ viết thư yêu cầu thủ tướng Phan
Văn Khải trả tự do cho bác sĩ Sơn.
0620: Công an vào giải tán buổi
nhóm của 40 tín đổ Tin lành thuộc giáo phái Mennonite
ở thị xă Kontum và
bắt đi mục sư Nguyễn Công Chính.
0622: Chính quyền CSVN cho xe ủi
đất ủi xập phần chính của nhà thờ Tin
lành của 200 người Chăm ở xă Phước
Hậu tỉnh Ninh Thuận. Sang ngày 23-6, chính quyền không
giật xập được phần phụ nhà thờ
gồm tư thất, pḥng khách, nhà bếp do nhà truyền
đạo Lương Vĩnh Quốc sử dụng v́
phần này được các tín hữu quyết tâm bảo
vệ. Nhà thờ này thuộc hệ thống của
Tổng liên hội Hội thánh Tin lành Việt Nam (thân nhà
nước), nhưng Tổng liên hội đă không lên
tiếng can thiệp.
0624: Montagnard Foundation Inc. công bố danh sách 1.053
người đàn bà Thượng bị ép phá thai. MFI cho
rằng việc này nằm trong kế hoạch xóa sạch
người thiểu số của chính quyền CSVN.
0628: Chính quyền
CSVN giải tỏa lệnh quản chế đối
với Ḥa thượng Thích Quảng Độ, mà theo cách
tính của họ là trước thời hạn 2 tháng. Ḥa
thượng tuyên bố GHPGVNTN sẵn sàng đối
thoại hợp tác với bất cứ hệ phái phật
giáo nào sau khi được chính quyền CSVN phục
hồi quyền sinh hoạt pháp lí, trả lại các cơ
sở và làm sáng tỏ về cái chết của Ḥa
thượng Thích Thiện Minh. Đến ngày 30-6-03, Ḥa
thượng đă tiếp bà Emi Yamauchi, Tổng lănh sự
Hoa Kỳ tại Sài G̣n.
0701: Trong bản kết luận
điều tra ngày 1-7-2003, bộ công an CSVN thay đổi
tội danh của 3 người cháu linh mục Lư -
Nguyễn thị Hoa, Nguyễn Việt Cường và
Nguyễn Vũ Việt - từ tội gián điệp
chuyển thành tội "lợi dụng quyền tự do
dân chủ". Cần nhắc lại rằng theo Cáo
trạng trước đây của Viện KSND Tối cao
vào ngày 24-10-02 th́ 3 cháu linh mục Lư bị buộc tội
gián điệp, với mức án tối đa là tử
h́nh. Nhưng sau 2 lần đ́nh hoăn phiên xử, vào ngày
10-6-03, TAND TpHCM trả hồ sơ của 3 người
cháu linh mục Lư về Viện KSND TpHCM để xét
lại tội danh.
0707:
Trong dịp gặp chị ruột ra thăm và
được chị cho biết rằng công an báo tin cho
gia đ́nh biết rằng vào “ngày 2-9-03 cha Lư sẽ
được tha nhưng phải ra hải ngọai“, linh
mục Nguyễn Văn Lư nói: “Em chỉ ra hải ngoại,
nếu cần, v́ lợi ích của đất nước
và của Giáo hội thôi, chứ không phải của riêng
ḿnh. Đi với lệnh của Giáo quyền. Và đi
một hai năm rồi về chứ không hơn.“
0715: Hạ viện Hoa Kỳ
đă thông qua Tu chính án HR 1950 về nhân quyền Việt Nam
trong dự luật ngoại giao Hoa Kỳ, đặt
điều kiện Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền,
dân chủ và tự do tôn giáo nếu muốn nhận các
khoản viện trợ nằm ngoài lănh vực nhân
đạo. Tu chính án này là phần biện pháp
được trích từ Dự luật nhân quyền
Việt Nam 2003 và do dân biểu Christopher Smith đệ
nạp. Như vậy Tu chính án này chỉ c̣n chờ được
một ủy ban hỗn hợp lưỡng viện Hoa
Kỳ thông qua để có hiệu lực. Chính quyền
CSVN đă phản đối dữ dội về cái
được gọi là “sự can thiệp vào nội
bộ Việt Nam“.
0716: Hai linh mục Nguyễn
Hữu Giải và Phan Văn Lợi, hai người bạn
đồng hành với cha Lư, đă viết một lá thư
minh định về “Bức Tâm thư viết tay ngày
17-4-03 dài 5 trang kí tên linh mục Nguyễn Văn Lư từ
trong trại giam Nam Hà gởi đến Hội đồng
Giám mục Việt Nam“ để “mạnh mẽ khẳng
định rằng tâm thư đó hoàn toàn vô ư nghĩa, vô
giá trị v́ đă được viết trong một hoàn
cảnh thể lư và tâm lư hết sức đặc
biệt“. Nhiều người c̣n cho rằng đây là lá
thư giả.
0716: Hội
đồng lưỡng viện của GHPGVNTN họp
tại B́nh Định, nhân dịp Ḥa thượng Thích
Quảng Độ ra thăm Ḥa thượng Thích Huyền
Quang.
0716: Trong phiên xử ngày 16-7-03, TAND
tỉnh Hà Nam đă giảm án tù của linh mục
Nguyễn Văn Lư xuống c̣n 10 năm v́ “có hạnh
kiểm tốt trong tù“. Các quan sát viên ngoại giao ở Hà
Nội cho rằng đây là một hành động nhằm
xoa dịu sự lên án của thế giới.
0717: Hăng thông tấn Prima News (Nga)
loan tin rằng Việt Nam sẵn sàng trả tự do cho bác
sĩ Nguyễn Đan Quế nếu ông chấp nhận
đi ra nước ngoài sống lưu vong. Tin này do Phó
thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói với
Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Raymond
Burghardt.
0717: Tiến sĩ Nguyễn Thanh
Giang viết thư ngỏ gửi các nhà lănh đạo CSVN
để yêu cầu xét lại chính sách nhân quyền đang
bị thế giới lên án và trả tự do cho những
nhà dân chủ.
0721: Dân biểu Son Chay thuộc
đảng Sam Rainsy tại Kampuchia đă lên tiếng kêu
gọi nhà vua và chủ tịch quốc hội cho
điều tra về việc chính quyền Kampuchia vi
phạm nhân quyền của những người
Thượng tị nạn. Ông xác nhận Việt Nam ra giá
thưởng 66 đô la cho mỗi đầu người
Thượng bị bắt và giải giao.
0721: Đài RFA loan tin chính phủ
Pháp yêu cầu Việt Nam xét lại quyết định
tạm đ́nh bản tạp chí Sinh viên Việt Nam do Pháp
tài trợ trong một chương tŕnh huấn luyện báo
chí. Báo này bị đ́nh bản từ ngày 15-7-03 v́
đăng h́nh một tờ giấy bạc có h́nh Hồ
Chí Minh vất trong bồn cầu tiêu trong số báo tháng 5-02
và h́nh bức tượng khỏa thân hồi đầu
tháng 7-03.
Tháng 8-2003
0801: Bà Vũ Thúy Hà viết thư
phản đối Bộ Công an đă để cho báo An
ninh Thế giới 31-7-03 viết bài buộc tội
"Phạm Hồng Sơn và con đường trở
thành gián điệp".
0805: Ṭa thánh Vatican bổ nhiệm
linh mục Vũ Huy Chương làm Giám mục Hưng Hóa.
0806: TAND TpHCM trao cho bà Nguyễn
Thị Hoa, cháu linh mục Lư, quyết định cấm
đi khỏi nơi cư trú.
0807: Ông Lê Trung Hiếu thay mặt
một nhóm trí thức và cựu chiến binh khu tập
thể Nam Đồng ở Hà Nội lên tiếng phản
đối chính sách vi phạm nhân quyền và đàn áp
người khác ư kiến của Nhà nước CSVN.
0809: Tiến sĩ Nguyễn Thanh
Giang viết bài b́nh luận về "Chiến lược
bảo vệ tổ quốc trong t́nh h́nh mới".
0812: Ḥa thượng Thích Quảng
Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo
GHPGVNTN, viết thư yêu cầu chính quyền CSVN trả
tự do cho Thượng tọa Thích Trí Lực. Ḥa
thượng viết rằng thượng tọa Trí
Lực bị bắt cóc trên lănh thổ Kampuchia vào ngày 25-7-2002.
Gia đ́nh thượng tọa nhận được
giấy mời đi tham dự phiên ṭa ngày 1-8-03, sau đó
lại nhận được giấy hoăn.
0818: Công an quận 11 TpHCM đă
xông vào giải tán một buổi nhóm tại nhà mục
sư Bùi Văn Ba. Công an
đ̣i kiểm tra giấy tờ của 25 tín hữu Tin lành
có mặt. Họ thuộc Giáo hội Tin lành Thầm
lặng, một kết hợp của 24 giáo phái và tổ
chức Tin lành khác nhau. Xô xát xảy ra khi công an không chịu
cho người nhà của mục sư Bùi Văn Ba
đưa vợ ông ta đang ngất xỉu đi nhà
thương. Mục sư Ba và 9 người truyền
đạo khác bị bắt v́ tội “chống
người thi hành công vu”. Mục sư Ba bị đánh
đập dă man và hành hạ bằng cách bắt cởi
hết quần áo nằm trên sàn lạnh. Họ
được thả trong những ngày sau đó. Theo
nguồn tin của những nhóm Tin lành th́ Ủy ban nhân
quyền của LHQ tại Hà nội có cử người
vào điều tra và can thiệp với UBND thành phố vào
ngày 19-8, nhưng UBND phủ nhận việc đánh
đập và giam giữ. Mục sư Bùi Văn Ba bị
truy tố tội chống người thi hành công vụ
(cáo trạng viết ngày 20-11-03) và được thông báo
(29-12-03) sẽ bị đưa ra ṭa xử vào ngày 13-1-04.
0819: Đài RFA loan tin ông Arthur Dewey,
phụ tá ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc trách
về dân số, tị nạn và di dân đă đi thăm
vùng Cao nguyên trong cuối tuần vừa qua. Tuy nhiên ông không
b́nh luận ǵ về chuyến đi.
0820: Ông Hoàng Minh Chính ở Hà
Nội viết bài "Hăy cứu lấy nhân tài trẻ
tuổi Phạm Hồng Sơn". Giống như ông,
từ đầu tháng 8-2003 đă có nhiều cán bộ lăo
thành viết bài phản đối chiến dịch bôi
nhọ người dân chủ của chính quyền CSVN.
0825: Montagnard Foundation Inc. loan tin có 50 người
Thượng gồm cả đàn bà và con nít đang
sống trong rừng Kampuchia. T́nh trạng của họ
rất bi đát v́ bị kiệt sức và ốm đau.
Họ kêu gọi quốc tế trợ giúp họ. Họ
bị lính Kampuchia săn đuổi và có thể bị
bắn, bắt giải giao cho Việt Nam và khi về có
thể bị Việt Nam tra tấn.
0825: Thứ trưởng công an Lê
Thế Tiệm nói rằng chính phủ CSVN đang soạn
thảo một dự luật cấm biểu t́nh. Ông cho
rằng đạo luật này rất cần thiết “v́
các lực lượng thù nghịch có thể lợi
dụng những cuộc biểu t́nh phản kháng như
vậy“. Đạo luật này sẽ cấm các cuộc
biểu t́nh trên đường phố hoặc trên vỉa
hè trước các cơ sở của đảng hay
của chính quyền và tại những nơi có hoạt động
chính trị diễn ra. Đạo luật này cũng sẽ
cấm những người xem lấy tin tức từ
những người biểu t́nh phản kháng.
0826: Mục sư kiêm luật
sư Nguyễn Hồng Quang viết đơn khiếu
nại để phản đối giam giữ các ông
Nguyễn Việt Cường và Nguyễn Vũ Việt (2 người cháu cha Lư) quá thời
hạn qui định bởi luật tố tụng h́nh
sự của CHXHCN VN. Sau đó 4 ngày, vào ngày 30-8-2003,
luật sư Hồng Quang khiếu nại quyết
định của ṭa án không chấp nhận cho ông và
luật gia Trương Trí Hiền làm người bào
chữa.
0826: Trong phiên xử phúc thẩm,
TAND TC Hà Nội đă giảm án cho bác sĩ Phạm
Hồng Sơn xuống c̣n 5 năm tù và 3 năm quản
chế. Trong phiên ṭa này bác sĩ Sơn, dịch giả
cuốn "Dân chủ là ǵ?", đă bỏ ra ngoài pḥng
xử v́ cho rằng phiên ṭa không công khai như luật pháp
Việt Nam qui định. Hai luật sư Đàm Văn
Hiếu và Trần Lâm cố gắng biện hộ cho bác
sĩ Sơn được vô tội. Đại diện
của 9 ṭa đại sứ Tây phương và các phóng viên
ngoại quốc đă đứng đợi dưới
mưa bên ngoài ṭa án v́ không được cho vào dự phiên
xử.
0827: Đài VOA loan tin TAND huyện
Nghi Xuân tỉnh Đồng Nai trong phiên xử ngày 22-8-03
đă phạt tù 4 nông dân v́ tội lợi dụng quyền
tự do dân chủ khi xúi dục các công dân khác chống chính
sách thuế của tỉnh đánh vào ruộng đất
từ năm 1998. Ông Nguyễn Văn Toàn bị kết án 3
năm 6 tháng tù, những người khác bị án 30 tháng tù.
0829: RFA loan tin rằng trong số
60 người Thượng chạy vào trốn trong rừng núi Kampuchia hồi
tháng 7-03, chỉ có 2 người liên lạc được
với UNHCR, 4 người bị chính quyền Kampuchia
bắt, 35 người chạy trở về Việt Nam v́
không chịu nổi đói khát và săn lùng, c̣n lại 20
người vẫn trốn trong rừng và bị nhiễm
sốt rét nặng.
0830: Gia đ́nh 3 người cháu
linh mục Lư khiếu nại về quyết định vô
lí của TAND TpHCM không chấp nhận cho mục sư
Nguyễn Hồng Quang làm luật sư, trong khi mục
sư Quang có đủ mọi điều kiện pháp lí và
đă từng được công nhận làm luật sư
trong thời gian qua.
Tháng 9-2003
0910: TAND
TpHCM tuyên án 3 người cháu cha Lư -Nguyễn thị
Hoa 3 năm tù, Nguyễn Việt Cường 4 năm tù và
Nguyễn Vũ Việt 5 năm tù - v́ tội "lợi
dụng quyền tự do dân chủ". Gia đ́nh các
nạn nhân đă không thể tham dự phiên ṭa từ
đầu v́ bị lừa sang ngồi ở một pḥng
khác. Sau phiên xử, Bộ ngoại giao Hoa Kỳ đă
phản đối phản đối bản án vi phạm
nhân quyền và phi lí này và cho biết đă không
được đến tham dự phiên ṭa dù đă làm
đơn xin.
0912: Lê Dũng, phát ngôn viên Bộ
Ngoại giao CSVN, tuyên bố Thượng tọa Thích Trí
Lực sẽ bị đem ra xét xử v́ tội
"trốn đi nước ngoài nhằm chống chính
quyền nhân dân". Lê Dũng cho biết công an bắt
được Thượng tọa Thích Trí Lực tại
vùng biên giới vào tháng 7-2002.
0915: Linh mục Chân Tín viết bài
tố cáo chính quyền CSVN đă tẩy năo linh mục
Nguyễn Văn Lư khiến ông phải viết thư
gửi Hội đồng Giám mục Việt Nam.
0917: Nhiều phái
đoàn tăng ni của GHPGVNTN đă bị chính quyền
CSVN cản trở không cho về tham dự phiên họp
của Hội đồng lưỡng viện của
GHPGVNTN tại B́nh Định, dự trù họp từ 17
đến 19-9-03. Do đó vào ngày 22-9, từ Tu viện Nguyên
thiều, HT Quảng Độ đă viết thư
phản đối gửi đến thủ tướng
Phan Văn Khải. Trước đó vào ngày 12-9, chính
quyền CSVN đă yêu cầu HT Thích Quảng Độ không
nên ra họp ở B́nh Định v́ Nhà nước chỉ
công nhận Giáo hội Phật giáo Việt Nam (nhà
nước) mà thôi.
0918: Tổng giám mục TpHCM
Phạm Minh Mẫn được Đức Giáo hoàng
chọn làm một trong 31 vị tân hồng y của giáo
hội công giáo và là hồng y thứ 2 của Việt Nam c̣n
sống. Vào ngày 19-8-03 Ủy ban Tôn giáo chính phủ CSVN đă
tuyên bố không công nhận sự tấn phong này v́ Vatican
đă không hỏi ư kiến Việt Nam trước. Vài ngày
sau, chính quyền CSVN đă chấp nhận tiếp vị
hồng y mới.
0922: Tổ chức nhân quyền
quốc tế Amnesty International loan báo rằng luật gia Lê
Chí Quang bị bệnh nặng, nói năng khó khăn và hay
mệt mỏi. Ông Quang bị giam ở Trại giam Ba Sao,
tỉnh Nam Hà. Ông bị bệnh thận và viêm ruột già
măn tínhø. Mỗi tháng gia đ́nh ông được thăm
nuôi ông một lần. Một bác sĩ tuyên bố ông vô cùng
quan ngại về t́nh trạng sức khỏe của ông
Quang sau khi khám bệnh cho ông.
Lê Chí Quang bị TAND Hà Nội xử 4 năm tù và 3 năm
quản chế v́ tội "tuyên truyền chống nhà
nước CHXHCN VN" vào ngày 8-11-2002. Phiên xử
đầu tiên dự định diễn ra ngày 28-10-2002
đă bị hoăn.
0929:
Montagnard Foundation Inc. (MFI) loan
tin công an xịt một loại hơi độc có tác
dụng làm mù và tê liệt vào 26 người Thượng
ở huyện Dak Doa tỉnh Gia Lai. Ban đầu có 4
người bị xịt hơi độc này sau khi
họ bỏ không làm việc tại một đồn
điền cao su nữa v́ bị quịt tiền
lương. 22 người khác cũng bị xịt hơi
độc khi họ kéo đến trục sở UBND xă
để hỏi về sự việc này. MFI cũng loan
tin rằng vào ngày 15-9, công an đă vây bắt 8 người
đàn ông Thượng khi họ đang truyền
đạo ở làng Bong Mor tỉnh Gia Lai. Họ đă
bị đánh và hành hạ bằng roi điện
đến nỗi nhiều người bị ngất
hoặc không đi đứng nổi nữa. Trong bản
tin ngày 12-10, MFI cũng đưa ra tên của nhiều
người Thượng theo Tin lành bị bắt đi
mất tích hoặc bị câu lưu, đánh đập v́ có
thân nhân được Hoa Kỳ nhận cho tị nạn.
0930:
tổ chức Montagnard Foundation Inc (MFI) loan tin hồi đầu tháng 8-2003 có 7 người
Thượng tị nạn bị lính Kampuchia bắt đem
giao cho Việt Nam lấy tiền thưởng. Họ
thuộc một nhóm người Thượng tị
nạn đang lẩn trốn trong rừng thuộc khu
vực biên giới Việt-Miên để tránh sự truy
lùng. MFI cho biết hiện có 35 người Thượng
tị nạn bị mất tích, 17 người c̣n trốn
trong rừng, và 2 người được UNHCR nhận
bảo vệ. Những người trốn tránh hiện
lâm vào t́nh trạng tuyệt vọng v́ cảnh đói kém và ốm đau. Nhóm
người Thương ở huyện Cù Se tỉnh Gia Lai
này đă chạy sang Kampuchia hồi tháng 7-03.
Tháng 10-2003
1001:
Freedom House loan tin một người Tin lành HMong, ông Vàng Seo
Giao bị chính quyền Hà Giang đánh đến chết
vào ngày 1-7-03 và đem vất xác ở bờ suối. Ông Giao
là một viên chức CS cao cấp theo đạo Tin lành nên
chính quyền sợ ông ảnh hưởng đến dân
làng. Đơn tố cáo vụ giết ông có 8 người
kí tên làm chứng. Freedom House cũng nhận đơn
tố cáo của một trưởng làng theo Tin lành, ông
Giang Thanh Phia, ở Lai Châu, tố cáo vụ công an đánh
chết người con trai 10 tuổi của ông vào ngày
10-4-03 v́ nó không chịu khai
nơi ông đang trốn tránh sự truy nă của “Tổ
công tác 184” nhằm xóa đạo Tin lành.
1001: Đại hội bất
thường của GHPGVNTN đă diễn ra tại tu
viện Nguyên Thiều tỉnh B́nh Định, nơi HT
Thích Huyền Quang bị chỉ định cư trú,
với sự tham dự của 60 tăng ni đến
từ nhiều địa phương nằm giữa
Huế và Sài G̣n. Đại hội này cũng cử 25
tăng ni vào các chức vụ trong Viện Tăng thống
và Viện Hóa Đạo. Ḥa thượng Thích Huyền Quang
được suy cử làm Tăng thống, HT Thích
Quảng Độ làm Viện trưởng Viện Hóa
Đạo.
1005:
Công an quận B́nh Thạnh TpHCM đă vào lập biên bản
một cuộc họp thờ phượng chúa của 20
người Tin lành trong Hội thánh Đức tin, nhưng
không gây xô xát. Tin tức này được thông báo cho Ṭa
Tổng lănh sự Hoa Kỳ ỡ TpHCM.
1006: Giáo sư Nguyễn Chính Kết ở Sài G̣n phổ biến bài phê b́nh “Suy tư và góp ư về Pháp lệnh Tôn giáo 2003“ và lá thư yêu cầu Hội đồng Giám mục Việt Nam cho biết ư kiến về pháp lệnh này.
1006:
Đài RFA loan tin, trong một cuộc tự kiểm
thảo do chính quyền Kontum tổ chức, đă có 5
người Jarai tỏ ra ăn năn hối lỗi v́
đă tham gia Phong trào Dega của tổ chức người
Thượng hải ngọai. Hà Nội cho rằng đây
là một tổ chức phản động. Theo báo Lao
Đông th́ từ tháng 7 đă có 56 người Thượng
nhận khuyết điểm trong những buổi tư
phê đáng nghi ngờ này.
1008: Xe của phái đoàn của GHPGVNTN
đưa HT Thích Huyền Quang vào Sài G̣n chữa bệnh
đă bị xe của chính quyền CSVN dàn cảnh chặn
đường không cho đi tiếp. Khoảng 40
người lạ mặt đă bao vây xe và đập vào
cửa kính, la ó yêu cầu HT Huyền Quang "ở lại
dịch kinh". Phái đoàn GHPGVNTN quyết tâm không về
mà ở tại chỗ để tuyệt thực. Theo Pḥng
thông tin Phật giáo quốc tế ở Paris, đă có 200
tăng ni và trên 1000 phật tử kéo đến để
bảo vệ cho phái đoàn. Sau 10 tiếng cầm chân, chính
quyền đă để cho phái đoàn tiếp tục lên
đường.
1009:
Linh mục Nguyễn Vinh Gioang không được ban tôn giáo
tỉnh Quảng Trị cho đi Phi Luật Tân tham dự
cuộc “Gặp gỡ lần thứ nhất các vị
phụ trách Đền Thánh của Châu Á“. Linh mục Gioang là cựu
quản nhiệm Trung tâm Thánh mẫu La Vang nên từng có
nhiều hành động can đảm để bảo tŕ
trung tâm này mặc dù không được phép của chính
quyền.
1009: Ở Lương Sơn, phái đoàn 9
người của GHPGVNTN bị công an chặn lại và
bắt dẫn đi. Sau khi thẩm vấn họ 8
tiếng đồng hồ, đa số bị công an
trở về chùa của họ để cô lập. Trong
số đó có HT Thích Huyền Quang bị đưa về
Tu viện Nguyên Thiều (B́nh Định) và HT Thích Quảng
Độ về Thanh minh Thiền viện (TpHCM).
1010:
Trong tư cách là báo chữa viên nhân dân ông Hoàng Minh Chính ở
Hà Nội viết thư gửi TAND Hà Nội để
biện hộ cho ông Trần Dũng Tiến, dự
định bị đem ra xử ngày 16-10-2003 v́ bị truy
tố tội "lợi dụng quyền tự do dân
chủ".
1011:
Từ Lương Sơn TT Thích Tuệ Sỹ, Đệ
nhất Phó Viện trưởng Viện Hóa Đạo
GHPGVNTN, và TT Thích Thanh Huyền, Tổng vụ
trưởng Tổng vụ Thanh Niên thuộc Viện Hóa
Đạo GHPGVNTN, bị đưa về giam từ ngày 9 đến
ngày 11-10 tại đồn công an quận G̣ Vấp TpHCM
trước khi bị đưa đến đấu
tố trước hai chục người trong một
lớp học của trường trung học Nguyễn
Thượng Hiền và "tuyên án" 2 năm quản
chế chiếu theo Nghị định 26/CP và 31/CP.
Tương tự TT Thích Nguyên Lư, Tổng thủ quĩ
VHĐ, cũng nhận giấy quản chế 2 năm. Phó
Chủ tịch UBND TpHCM Nguyễn Thành Tài là người kư 3
lệnh quản chế này.
1014: Từ ngày 14-10 có
thêm một số vị chức sắc trong GHPGVNTN nhận
lệnh quản chế bằng miệng. Ơ Û TpHCM có
Đại đức Thích Nguyên Vương, thị giả
của TT Thích Tuệ Sỹ (ngày 14-10-03), ở Huế có Ḥa
thượng Thích Thiện Hạnh, Chánh thư kư Viện
Tăng Thống (ngày 15-10-03), Thượng tọa Thích Thái
Ḥa, Tổng vụ trưởng Tổng vụ Hoàng pháp Viện Hóa Đạo (ngày
19-10-03), ở B́nh Định có Đại đức Thích
Đồng Thọ, thị giả của HT Thích Huyền
Quang (ngày 16-10-03). Vào ngày 6-11, phát ngôn viên bộ ngoại giao
VN Lê Dzũng xác nhận việc chính quyền ra lệnh
cấm ĐĐ Thích Đồng Thọ không
được rời khỏi tu viện Nguyên Thiều
trong 2 năm.
Ngày 16.10, công an tôn giáo tỉnh Khánh ḥa buộc Thượng
tọa Thích Phước An, Tổng vụ trưởng
Tổng vụ Văn hóa, Viện Hóa Đạo, đi
"làm việc". Tại đây họ "khuyên"
thượng tọa phải rút lui khỏi chức vụ
trong Viện Hóa Đạo.
1015:
Phiên ṭa xử ông Trần Dũng Tiến bị đ́nh hoăn
v́ “một thẩm phán bị bệnh”. Hăng thông tấn AFP
ngờ rằng việc dời hoăn này có mục đích tránh
quan tâm của dư luận nhân chuyến viếng thăm
trong cùng ngày của thủ tướng Tân Tây Lan Hele Clark.
1015:
Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang phổ biến bài viết
“Tiến sĩ sinh vật học Hà Sỹ Phu và cái
nghiệp văn chương”.
1018:
Ông John Hanford, Đặc sứ về Tự do tôn giáo
quốc tế của Hoa Kỳ, chính thức viếng
thăm Việt Nam trong thời gian từ 18 đến
24-10-03 để t́m hiểu về những cấm đoán
đối với GHPGVNTN, bản án của 3 người
cháu linh mục Nguyễn Văn lư và t́nh h́nh của
người Thuợng theo Tin lành ở Đắc Lắc và
Gia Lai. Vào ngày 26-10-03 ông phát biểu rằng Hoa Kỳ
tiếp tục quan ngại về t́nh trạng tự do tôn
giáo ở Việt Nam. Hồi tháng 9-03, Ủy hội Tự
do Tôn giáo quốc tế của Hoa Kỳ đă đ̣i
hỏi bộ ngoại giao Hoa Kỳ phải xếp Việt
Nam vào danh sách những “quốc gia đáng quan tâm đặc
biệt” (countries of particular concern) sẽ bị chế tài
theo đạo luật tự do tôn giáo của Hoa Kỳ.
1019: Để phản đối việc
đàn áp GHPGVNTN và tính phi pháp của lệnh quản chế
miệng, HT Thích Thiện Hạnh tuyên bố tuyệt
thực vô thời hạn. Có hơn 150 tăng sinh ở
Huế xin t́nh nguyện tuyệt thực theo. Ngày 24-10 đă
có 30 tăng sĩ đến chùa Bảo Quốc để
xin HT Thiện Hạnh nên tuyệt thực có thời
hạn v́ sức khỏe HT suy giảm rất nhanh.
1022:
Bà Bùi Thị Kim Ngân làm đơn xin đi thăm chồng
lần thú 3. Bà chưa được gặp chồng bà là
ông Nguyễn Vũ B́nh từ khi bị bắt trước
đây hơn một năm.
1022: GHPGVNTN hải ngoại ra văn
thư kêu gọi phật tử Việt Nam hải ngọai
tuyệt thực trong 2 tuần đầu tháng 11-03
để yểm trợ cho các yêu sách của giáo hội
ở trong nước.
1024:
Sở di trú Úc từ chối đơn xin tị nạn
của 53 thuyền nhân Việt Nam, cập bến vào
đảo Christmas từ tháng 7-03.
1028: HT Thích
Thiện Hạnh tạm ngưng cuộc tuyệt thực
v́ được nhiều tăng sĩ viết thư yêu
cầu trong đó có thư ngày 24-10 của TT Thích Tuệ
Sỹ và lời kêu gọi ngày 28-10 của HT Thích Huyền
Quang.
1028:
Bài phóng sự "Vietnam - Daring to speak out" của Evan
Williams chiếu trên đài truyền h́nh ABC TV của Úc
đă làm chấn động dư luận với những
đoạn phim phỏng vấn Dương Thu Hương,
Vũ Thúy Hà và một người thuộc đảng
Việt Nam Canh tân Cách mạng Đảng. Theo người
đàn ông này th́ đảng đối lập của ông có
hàng ngàn đảng viên ở trong và ngoài nước.
1028: Pḥng thông tin Phật giáo quốc
tế cho biết tất cả các chùa của GHPGVNTN
đều bị phong tỏa, công an dùng máy ḍ sóng để
cắt các đường dây điện thoại di
động , các chư tăng được công cử
trong lần Đại hội bất thường của
giáo hội vừa qua đều bị công an gọi lên
hăm dọa và bắt từ chức.
Tháng 11-2003
1102:
Theo đài Tiếng nói Việt Nam, vào ngày 2-11 đă có
khoảng 100 tu sĩ của Giáo hội Phật giáo Việt
Nam (thân chính quyền) ở tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tham
dự mít tinh để ủng hộ chính sách đàn áp
GHPGVNTN của nhà nước CSVN. Trong tháng 10 và 11 những
người lănh đạo cao nhất của Giáo hội
Phật giáo Việt Nam (thân chính quyền) cũng liên tiếp lên các
phương tiện truyền thông đại chúng
để bày tỏ sự ủng hộ việc đàn áp
GHPGVNTN của chính quyền CSVN.
1105:
Bà Vũ Thúy Hà đề nghị lănh đạo Nhà
nước CHXHCNVN sử dụng quyền giám đốc
thẩm để hủy bản án của chồng bà là bác
sĩ Phạm Hồng Sơn.
1107:
Linh mục Phan Văn Lợi ở Huế phổ biến
bài “Gương can đảm của giáo dân công giáo Đông
Yên“ thuộc giáo phận Vinh.
1108:
Trong tư cách là báo chữa viên nhân dân, ông Hoàng Minh Chính
ở Hà Nội viết thư gửi TAND Hà Nội
để biện hộ cho ông Trần Dũng Tiến,
dự định bị đem ra xử ngày 12-11-2003 (phiên
xử 16-10 bị hoăn).
1110:
Thượng tọa Thích Tuệ Sỹ viết thư
gửi chủ tịch UBND Phường 1, quận G̣
Vấp, và tuyên bố không chấp hành lệnh quản
chế v́ "không bao giờ khuất phục trước
hành động ngang bướng và bất chấp luật
pháp của chính quyền". Ngày 5-11-03, chính quyền CSVN
gửi giấy yêu cầu thượng tọa đến
tŕnh diện UBND Phường theo đúng qui định
của lệnh quản chế v́ thượng tọa
đă bỏ không đến buổi họp ngày 30-10-02.
1112:
TAND Tp Hà Nội đă tuyên án ông Trần Dũng Tiến 10
tháng tù v́ tội "lợi dụng quyền tự do dân
chủ". Nhân viên ṭa án cho biết ông sẽ
được tự do vào ngày 22-11-03. Chỉ có vợ và
con gái ông được vào tham dự phiên ṭa. Em của ông
phải đứng ngoài cùng với các đại diện
ngoại giao Tây phương và kí giả ngoại quốc.
1112:
Trong lần ông Nguyễn Văn Dũng đi thăm 2
người em (cháu cha Lư), ông Nguyễn Văn Cầu,
thiếu tá công an của trại giam của Cơ quan An Ninh
Điều tra nói rằng 2 anh Việt và Cường
“bị án nặng trong phiên ṭa sơ thẩm là bởi gia
đ́nh anh Dũng và đặc biệt là anh Dũng đă
chống lại chính quyền bằng cách gửi kháng
thư và thư khiếu nại“.
1113:
Kerstin Brunnberg, Giám đốc chương tŕnh của
đài phát thanh Thụy điển Swedish Radio đă phản
đối chính quyền Việt Nam phá sóng chương tŕnh
phát thanh bằng tiếng Thụy Điển dành cho
người Thụy Điển ở Việt Nam.
1115:
Đài RFA loan tin chính quyền Kampuchia đă cưỡng
bức hồi hương 11 người c̣n lại trong
số 60 người Thượng trốn sang Kampuchia
từ tháng 7-03. Họ bị bắt ở rừng Koh
Nhek, giữa Ratanakiri và
Mondolkiri. Họ bị sốt rét nặng và đă phải
đào măng để ăn trong rừng. Công an Kampuchia
đă bắt những ngư phủ địa
phương phải khai chỗ trốn của họ. Nhóm
này thuộc sắc dân Jarai ở Gia Lai Kontum.
1120:
Vào ngày 20-11-03, Hạ viện Hoa Kỳ thông qua Nghị
quyết HRes 427 đ̣i hỏi chính quyền CSVN phả
ngưng các cuộc đàn áp tôn giáo đặc biệt
đối với GHPGVNTN.
1120:
Vào ngày 20-11-03, Quốc hội Âu Châu cũng đồng thanh
thông qua một nghị quyết lên án chính quyền CSVN
đàn áp GHPGVNTN, người Thượng theo Tin lành và các
tôn giáo khác. Quốc hội Âu Châu cũng đưa ra
một loạt những đề nghị cụ thể
để cho Ủy hội Liên Âu thực hiện nhằm
cải thiện t́nh trạng nhân quyền Việt Nam. Vào
ngày 15-5-03, Quốc hội Âu Châu cũng đă một
nghị quyết để lên án t́nh trạng đàn áp
quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam.
1122:
Thượng tọa Thích Tuệ Sỹ viết Bạch
thư nêu lên quan điểm của GHPGVNTN đối
với 2 nghị quyết của Hạ viện Hoa Kỳ
ngày 19-11-03 và Quốc hội Âu Châu ngày 20-11-03
1124:
Nhà văn Hoàng Tiến khiếu nại về việc
điện thoại của ông đă bị cắt một
cách vô cớ và mờ ám từ 2 năm qua. Nhân viên Bưu
điện trả lời rằng sở Văn hóa Thông tin
(Hà Nội) ra lệnh cắt điện thoại v́ ông
Tiến vi phạm luật quảng cáo, trong khi nhà ông không
làm ǵ để gọi là sản xuất, buôn bán, hoặc
mở dịch vụ.
1125:
Phái đoàn của Liên Âu đă gặp chính quyền CSVN vào
ngày 25-11-03 trong cuộc đàm phán thường niên về
vấn đề nhân quyền tại Hà Nội. Phái đoàn
Liên Âu gồm Đại sứ của Phái bộ Liên Âu Markus
Cornaro và 2 đại sứ của Ư và Ḥa Lan. Ông Phạm
B́nh Minh, Trưởng pḥng Tổ chức quốc tế
thuộc Bộ ngoại giao, đă hướng dẫn phái
đoàn Việt Nam gồm đại diện của bộ
công an, bộ ngoại giao, bộ tư pháp, bộ thông tin
văn hóa, viện kiểm sát nhân dân tối cao, ṭa án nhân dân
tối cao, ủy ban tôn giáo chính phủ, ủy ban về
người thiểu số và trung tâm nghiên cứu nhân
quyền. Hôm sau, vào ngày 26-11-03, phía Liên Âu ra thông báo kêu
gọi Việt Nam cải thiện nhân quyền. Phía Liên Âu
cho biết trong cuộc đàm phán, họ đă nêu lên
những quan tâm về việc tự do hành xử các
quyền tự do căn bản, số phận các tù nhân
lương tâm, sự trong suốt của hệ thống
tư pháp và cách đối xử với người
thiểu số.
1128:
TAND Tối cao TpHCM, trong phiên phúc thẩm, đă giảm án
cho 3 người cháu linh mục Lư - Nguyễn Thị Hoa
từ 3 năm c̣n 4 tháng 6 ngày
tù (vừa đúng thời gian bà bị tạm giam),
Nguyễn Việt Cường từ 4 năm c̣n 32 tháng tù và
Nguyễn Vũ Việt từ 5 năm c̣n 32 tháng tù - v́
tội “lợi dụng quyền tự do dân chủ“. Như lần xử sơ thẩm,
công an đă gây khó dễ trước khi cho gia đ́nh vào
tham dự phiên ṭa. Nhân viên ṭa
Tổng lănh sự Hoa Kỳ ở TpHCM đứng chờ
v́ không được cho vào pḥng xử.
1129:
Bà Bùi Thị Kim Ngân viết thư khiếu nại lần
thứ 5 sau 14 tháng không
được gặp mặt chồng là ông Nguyễn
Vũ B́nh. Ông B́nh bị bệnh viêm đại tràng măn tính.
Ông bị biệt giam, không được gặp luật
sư. Công an "nhắc nhở" bà không nên trả
lời điện thoại giao du với những
người đồng cảnh và không được
gửi đơn khiếu nại vượt cấp. Bà
Ngân cũng viết thư cám ơn dân biểu Hoa Kỳ
Loretta Sanchez
1130: Thượng tọa Thích Viên
Định, Đệ nhị Phó Viện trưởng
Viện Hóa Đạo GHPGVNTN, viết thư phản
đối việc công an bị giam giữ thượng
tọa 3 ngày sau khi thượng tọa bị bắt ở
Lương Sơn. Công an bắt
thượng tọa đi đâu cũng phải xin phép.
Trước đó vào ngày 17-10, thượng tọa đă
viết thư đề nghị để cho nhị
vị HT Huyền Quang và Quảng Độ được
đi chữa bệnh.
1201:
Tổng giám mục Phan Thiết Huỳnh Văn Nghi ra Thông
báo tố cáo chính quyền triệt hạ và chiếm cứ
tài sản của giáo hội trong tháng 11, trong thời gian
Đức cha đi Roma dự Hội đồng Giáo hoàng
Đồng Tâm
1203:
Sau khi được trả tự do vào ngày 20-11-03, ông Trần
Dũng Tiến gửi đơn kháng án vào ngày 3-12-03 v́ cho
rằng bản án xử ông 10 tháng tù là bất công. Tuy
được tự do nhưng "sức khỏe
(cũa ông) suy sụp, tinh thần mệt mỏi, kết
quả của việc hỏi cung căng thẳng và giam
cầm 10 tháng trời khắc nghiệt thiếu thốn tại
trại giam Hà Nội".
1203:
Tại Hội nghị các nước cấp viện cho
Việt Nam họp tại Hà Nội, lần đầu tiên
sự liên quan giữa nhân quyền và viện trợ
được nêu lên. Đại sứ Ư Luigi Solari nói
rằng những nước cấp viện quan tâm
nhiều đến việc bảo vệ nhân quyền.
Trước đó tổ chức Human Rights Watch đă tung ra
lời kêu gọi các nhà cấp viện phải quan tâm
hơn nữa về vấn đề vi phạm nhân
quyền tại Việt Nam.
1204:
Freedom House loan báo ông Ma Văn
Bảy, một vị lănh đạo Tin Lành người
HMong, đă bị công an Hà Giang vào tận tỉnh B́nh
Phước để bắt vào ngày 17-11-03. Ngày 29-11-03 ông Bảy bị
đưa về tỉnh Hà Giang.
Ông Bảy bị truy nă v́ lí do tôn giáo nên đă trốn
vào B́nh Phước từ năm 1997.
1205:
Peter Leuprecht, Đại diện đặc biệt của
Tổng thư kí LHQ về vấn đề nhân
quyền ở Kampuchia, tuyên bố rằng cách thức
đối xử của chính quyền Kampuchia đối
với những người Thượng tị nạn rơ
ràng vi phạm Công ước tị nạn mà Kampuchia đă
kí kết tham gia. Hồi giữa tháng 11-03, nhà cầm
quyền Kampuchia đă trục xuất 11 người
cuối cùng trong nhóm 60 người Thượng trốn
tránh trong rừng rậm Bắc Kampuchia.
1209:
Mục sư Nguyễn Hồng Quang và truyền đạo
Phạm Ngọc Thạch bị một nhóm công an đi xe
gắn máy chặn lại và đánh đập khi họ
vừa rời khỏi ṭa tổng lănh sự Hoa Kỳ
ở TpHCM. Truyền đạo Phạm Ngọc Thạch
bị công an bắt giữ. 16 tín đồ Tin lành đă
biểu t́nh trước phường Nguyễn Thái B́nh,
quận 1 để đ̣i trả tự do cho ông. Hôm sau ông
Thạch được tự do.
1213:
Sau 8 ngày bị cầm giữ 2 mục sư và 14 tín
đồ Tin lành ở TpHCM đă được trả
tự do vào ngày 13-12-03. Tuy nhiên vẫn c̣n 3 người khác
chưa được thả.
Những vị này đă bị bắt khi đi phân
phát những truyền đơn có h́nh và phát biểu của
các thể tháo gia Ba Tây và Nga theo đạo Tin lành trong
dịp Việt Nam tổ chức giải thể thao SEAGAME.
Vụ bắt giữ những tín đồ Tin lành đă
đước dư luận thế giới quan tâm chú ư.
1215:
Một nguồn tin trong nước thông báo rằng linh
mục Phan Văn Lợi đă nhận được
nhiều cú điện thoại dọa sẽ giết linh
mục nếu linh mục bước ra khỏi nhà.
1216:
Đài RFA loan tin bác sĩ Phạn Hồng Sơn đang
bị biệt giam trong tù v́ "tội cứng đầu
và không chịu học tập".
1218:
Báo Viễn đông kinh tế (FEER) đăng thư của
ông Lê Dzung, giám đốc pḥng thông tin báo chí của bộ
ngoại giao Việt Nam, liên quan đến vụ
người Việt ở Úc phản đối một
đài tivi Úc chiếu
lại chương tŕnh
của đài VTV4 mà họ cho là tuyên truyền cho chính
quyền CSVN. Ông Dzung phản đối giọng
điệu thù nghịch của bài xă luận "This is
News?"trên số báo FEER 27-11-03 v́ cho rằng đây cũng
là giọng điệu của một thiểu số
nhỏ những người Việt cực đoan ở
hải ngoại ... trong khi đa số hoan hỉ đón
chào chương tŕnh của đài VTV4.
1220:
Ba người Thượng đă vào văn pḥng của Cao
ủy tị nạn LHQ ở Banlung, thủ phủ tỉnh
Ratanakiri để xin tị nạn.
1223:
Tổ chức Monagnard Foundation Inc. loan tin về đợt
đàn áp người Thượng theo Tinh Lành trong thời
gian trước Giáng Sinh 2003. Ở Gia Lai công an đă
đánh chết một em bé vào ngày 14-12 để hỏi t́m
chỗ trốn của cha em. Cũng ở Gia Lai công an
cũng bắt giữ 2 người Thượng tên So và
Nih, đấm đá họ và tra tấn họ bằng roi
điện. Sau đó công an đă dùng dao đâm chết ông
Nih và mổ banh ngực ông ta ra. Xác ông Nih bị kéo về
làng để đe dọa những ai c̣n muốn giúp
người Thượng chạy trốn sang Kampuchia. Trong
tháng 12-03 đă có nhiều người Thượng bị
truy nă hoặc bắt giữ v́ có liên lạc với các
tổ chức ở nước ngoài.
1224:
Lúc 5 giờ sáng ngày 24-12-03, Đại Đức Thích Chân
Hỷ đă tự thiêu tại chùa Liên Hoa, bang North Carolina,
Hoa Kỳ. Trong thư tuyệt mệnh, Đại
Đức cho biết ông muốn xả thân cho tự do tôn
giáo, tự do dân chủ và sự toàn vẹn lănh thổ và
lănh hải Việt Nam.
1226:
Trong cùng một ngày nhà văn Hoàng Tiến và bà Bùi Thị Kim
Ngân cùng lên tiếng nhận làm bào chữa viên nhân dân cho kí
giả Nguyễn Vũ B́nh đang bị chính quyền CSVN
sắp đưa ra ṭa v́ tội gián điệp.
1228:
Trả lời báo Boston Globe, Tân Hồng Y Phạm Minh
Mẫn nói :“Nhà nước viết trên Hiến pháp tất
cả các quyền tự do của công dân, hoặc nhân
quyền, nhưng trong thực tế cuộc sống hàng
ngày, dân chúng phải xin phép để làm bất cứ
điều ǵ.“
1230:
Freedom House loan tin các hội thánh tư gia tại 4 làng
thuộc huyện Ta Tong, tỉnh Lai châu đă bị phá
hủy vào giữa tháng 12-03.
1231:
Trong một phiên xử 3 tiếng đồng hồ, ông
Nguyễn Vũ B́nh bị tuyên án 7 năm tù và 3 năm
quản chế v́ tội gián điệp. Tham dự phiên ṭa
chỉ có vợ ông. Đứng ngoài ṭa án cùng với các quan
sát viên ngoại quốc, c̣n có gia đ́nh cha mẹ Nguyễn
Vũ B́nh, các ông Nguyễn Thanh Giang, Hoàng Tiến, Hoàng Minh
Chính. Công an đă t́m cách phá đám không cho gia đ́nh ông B́nh
nói chuyện với các phóng viên ngoại quốc. Sau phiên
xử Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đă gửi
điện thư phản đối bản án v́ cho
rằng ông B́nh vô tội.