Index bronstijd in Nederland Index "First farmers in the Netherlands" Deze informatie is ook in het Nederlands beschikbaar Ötzi- overview    Ötzi, de gletschermummie (deel 1) Informatie over de gletsjermummie die op 19 september 1991 werd ontdekt in de Alpen, ook wel bekend als Ötzi. Afbeeldingen van zijn uitrusting De replicatie van 1 van zijn steentijd-pijlen    De vondsten Links: "Tissenjoch": de vindplaats in de Ötztaler Alpen, op de grens tussen Oostenrijk en Italië. Uit de vondst van het gemummificeerde lichaam van een man die rond 3500 v.C. in de Alpen bij Innsbruck, Oostenrijk (zie afbeelding links) zijn einde vond is af te leiden dat men toen in die omgeving een tamelijk goed ontwikkelde cultuur had. Men droeg (mits Ötzi's uitrusting geen uitzondering was) maatwerk kleding die ook nog eens heel doelmatig was. Zolen en bovenstukken van schoenen werden apart bewerkt en daarna samengevoegd. Update: Ötzi’s sneeuwschoenen: een theorie (maart 2005) De berenvel-muts toont aan, dat men destijds ook de gevaarlijke bruine beer niet uit de weg ging. Waarschijnlijk (maar niet zeker) heeft hij zelf destijds een beer gedood en de muts gemaakt / laten maken. Overigens was de bruine beer bij het begin van de bronstijd (ongeveer 2000 v.C.) bijna uitgestorven in grote delen van Europa. Zijn kleding heeft hij vermoedelijk niet zelf in elkaar gezet. Beschadigingen heeft hij namelijk met gras en garen hersteld. Het is mogelijk om leer te naaien met een benen naald mits het leer nat of gelooid is, maar het is beter om bijvoorbeeld een benen of hoornen priem te gebruiken voor de gaatjes. Verder wees het versierde resultaat (verschillende kleuren geitevel) ook nog eens op een zekere mate van mode-bewustzijn. Deze afbeelding toont dat het gebruik van jarretels ook destijds werd toegepast. Op die manier konden leren beenlappen op hun plaats worden gehouden. Dit was zeker noodzakelijk omdat het natuurlijk erg koud was in de bergen. En broeken bestonden nog niet; die ontstonden pas ongeveer 2500 jaar later. De halsketting. Het is niet bekend of het een amulet was of als versiering/aandenken diende. Een niet al te hard steentje kan doorboord worden m.b.v. een stokje en wat zand met water. Wat hij in het doosje van berkenbast vervoerde is niet meer met zekerheid te zeggen. Sommigen zeggen dat het diende voor het vervoer van gloeiende kooltjes. De bijlsteel is gemaakt van taxushout, waaruit een tak onder een bijna rechte hoek uitsteekt. Daarin werd dan in een inkeping een koperen kling vastgezet, met behulp van berkenteer en leren riemen. Het materiaal van de kling bleek 99,7 % zuiver koper te zijn. En de kling is ongetwijfeld koud gesmeed om hem harder te maken. Uit eigen experimenten blijkt dat het nog beter werkt om tussen de inkeping en de kling een leren lapje te vouwen wat de klappen kan opvangen. Dit voorkomt beschadigingen aan de steel. Het is ook mogelijk om een steel te maken van een dikke wortel van de eik. Enkele meters naast zijn overblijfselen  werd een pijlkoker gevonden die 12 half afgewerkte en 2 afgewerkte, gebroken pijlen bevatte. Meer over zijn boog... Met tondelzwam en pyriet kon iemand destijds vuur maken. Dat het ook echt zo werkte toont een deskundige hier. Een medewerker van het Historisch Openluchtmuseum in Eindhoven heeft in 2002 succesvol experimenten uitgevoerd met het bewerken van tondelzwam tot bruikbare vuurtondel. Fijn afgewerkte vuurstenen dolken in bijbehorende schedes hoorden tot de standaarduitrusting 5000 jaar geleden. De schede getuigt van enorm vakmanschap op het gebied van vlechten. Aan het heft zit een riem om verlies tegen te gaan. Dat is zeker geen overbodige luxe. De rugzak is gemaakt van een gebogen tak van een hazelaar, een plankje van de lariks en van geitevel. Hij diende waarschijnlijk voor het transport van proviand en andere belangrijke zaken. Een medewerkster van het Archeon heeft in 1998 de rugzak nagemaakt en die heeft toen jaren dienst gedaan. Zijn tatoeages (onderrug en knieholtes) werden waarschijnlijk gemaakt met houtskoolpoeder en hadden een therapeuthisch doel. Van latere vondsten uit latere tijd uit Groot-Britannië is bekend dat houtskool werd gemengd met vet en daarna met een naald onder de huid werd aangebracht. De vervaardiging van een steentijd-pijl door experimenteel archeoloog Harm Paulsen. een ruw stuk vuursteen wordt met een steen grof bijgewerkt met een "drukstaaf" wordt de punt in vorm gebracht de punt wordt met behulp van een draad en berkenteer aan de ingekerfde pijlschacht bevestigd. aan de achterkant, die eveneens is ingekerfd, worden veren aangebracht die de pijl in de lucht doet roteren en zo trefzekerder maakt (op de korte afstand). daartoe brengt hij met heet berkenteer drie vogelveren aan. tenslotte omwikkelt hij ze spiraalvormig met een draad. Daarbij spreidt hij de veren uit elkaar met een botuitsteeksel.                                  Andere afbeeldingen van en informatie over Ötzi: (small) (large) Schrijver / editor This page is also available in English ! 23 maart 1999 / 27 maart 2005