3. ELLİOTT DALGA KURAMI
Ralph Nelson Elliott (1871 - 1948) Amerika'da restoranların ve demiryollarının muhasebelerini tutan bir muhasebeciydi. Meksika ve Orta Amerika'daki birçok demiryolu kumpanyalarında muhasebeci olarak çalıştı. Guetemala'da yakalandığı ciddi bir hastalık sonucu 1927 yılında emekliye ayrıldı. Bundan sonraki yıllarını sağlığını yeniden kazanabilmek için Kaliforniya'daki evinde geçirdi. Uzun iyileşme dönemi içinde hisse senedi piyasasının davranışları ile ilgili kuramını geliştirdi. Elliott, kuramını geliştirirken 1903 yılında Richard Russel'in Street Journal' da yayımlanan Charles Dow'un makalelerini birleştirerek yayımladığı "Dow Kuramı'ndan" oldukça etkilenmiştir. İnsan heyecanı, kitle psikolojisi ve dış olayların neden olduğu etkenler hisse senetlerinin bir yol boyunca seyirleri, bir çevrim dahilinde tekrarlandığını keşfetti. Elliott, devamlı ilerleyen ve geri çekilen toplum psikolojisinin benzer biçimde hisse senetleri fiyatlarının üzerinde patternlerin tekrarlandığı ve bunların kendi içlerinde daha küçük patternlere ve dalgalara ayrıldığını görmüştür. 1939 yılında Elliott 12 makaleden oluşan bir dizi yazıda kendi kuramını açıkladı. Ölümünden iki yıl öce 1946 yılında Dalga Kuramı üzerine en son çalışmalarını "Nature's Law The Secret Of The Universe" isimli kitabında topladı. Elliott bu yazısında Hisse Senedi Piyasası Kuramı'nı bütün insanların faaliyetlerini yönlendiren genel doğa kanununun bir parçası olduğuna inanmıştır.
Elliott'un ölümünden sonra en önemli yayın, A.Hamilton Bolton tarafından 1953 - 1967 yılları arasındaki çalışmalarıdır. .A.H. Bolton bu çalışmaları ile 1967 yılında "Elliott Wawe Principle" isimli eserini yayımlar. A.J. Frost Elliott'un yayımlarını yeniden derleyerek 1970 yılında Bank Credit Analyst'i yayımlar. Bu eserler bizlerin Elliott Dalga Kuramı'nı öğrenmemizi sağlamıştır.
3.1 Elliott Kuramına Giriş:
Elliott, patternlerin birçok dalgalardan meydana geldiği keşfeder. Bir itki patterni ana trend ile birlikte gider. Genellikle bu patternin içinde beş dalga gözükür. Düzeltme dalgaları ise itkiye karşıt yönde hareket eder ve üç dalgadan oluşur. Bu şekilde beş dalgalık itki ve buna karşıt yönde gelişen üç dalgalık düzeltmenin oluşturduğu ana modele çevrim denir (Şekil: 5). Çevrimlerin kendi kendine sonsuz tekrarını kabullenilir. Grafikler üzerinde genelde en fazla dört çevrim gösterilir. (Elliott dalga Prensiplerinde bu patternler değişik dalga derecelerine ayrılmıştır) Elliott, dalga oranlarında ve düzeltmelerde Fibonacci numaralarını temel olarak almıştır.
Şekil: 8 Tam çevrim ve dalgaları.
1970 li yıllarda Frost ve Prechter'in Elliott dalgaları üzerinde birçok dalga çalışmaları ile 1970 lerin ortalarındaki krizi (Amerika finans piyasalarındaki kriz) ve 1980 lerdeki boğa piyasasını tahmin eden efsanevi kitabı (Elliott Dalga prensipleri İle Hisse senetlerinde Kazancın Anahtarı) yayımladı. Robert R Prechter sadece düzeltmeleri ve boğa piyasasını söylemekte kalmadı aynı zamanda 1987 yılındaki kırılmanın dalgalanmalarını tam tamına tahmin edebildi. Bu çalışmalar sonucunda hisse senedi piyasalarında yeni patternlerin ortaya çıkarılmasını sağladı.
|
Dalga Dereceleri |
Trendin 5'li Dalgaları |
3'lü Düzeltme Dalgaları |
|
Grand Supercycle |
[I] [II] [III] [IV] [V] |
[A] [B] [C] |
|
Supercycle |
(I) (II) (III) (IV) (V) |
(A) (B) (C) |
|
Cycle |
I II III IV V |
A B C |
|
Primary |
[1] [2] [3] [4] [5] |
[A] [B] [C] |
|
Intermediate |
(1) (2) (3) (4) (5) |
(a) (b) (c) |
Minor |
1 2 3 4 5 |
A B C |
|
Minute |
i ii iii iv v |
a b c |
|
Minuette |
1 2 3 4 5 |
a b c |
Elliot Çevrimleri (Dalga Dereceleri)
Birçok teknik analizci Elliott Dalga Kuramı'nı anlaşılması güç uygulaması zor ve karmaşık olduğunu bulurlar. Aslında kuramın arkasındaki ilkeler oldukça basittir. Elliott'un kullandığı malzemelerin birçoğu Dow Kuramı ile ve geleneksel grafik teknikleriyle oldukça iyi uyum sağlamaktadır. Ancak Elliott Dalga Kuramı belli grafik modellerinin neden ortaya çıktıkları ve ne anlama geldiklerini açıklamaya yardımcı olan bütünsel bir piyasa bakış açısı olduğu için, geleneksel grafik tekniğinin ilerisine gider. Ayrıca Elliott Dalga Kuramı bütünsel çevrim içinde piyasanın nerede olduğunu belirleyebilmektedir. Bu şekilde piyasa analizlerinin işini kolaylaştırmaktadır. Dow Kuramı trend ortaya çıktıktan sonra sinyal verme eğilimindedir. Elliott Dalga Kuramı geleneksel yaklaşımlarla da onaylanabilecek şekilde analizciye, önünde oluşabilecek muhtemel tepe ve tabanlar hakkında daha gelişmiş uyarılar verebilmektedir.
Şekil: 9 Tam çevrim ve dalga dereceleri
İtki ve düzeltme dalgaları birleşmeleri sonucu kendilerinden daha büyük itki ve düzeltme dalgalarını (çevrimleri) meydana getirirler.
Bir sonraki konu Patternler
S.ERTÜRK
BORSA YORUMLARI
01.13.2002
s.erturk@mailcity.com
