Ölçme: Bir büyüklüğün
kendi cinsinden bir birimle karşılaştırılmasıdır.
Akım :
Ampermetre
Gerilim :
Voltmetre
Direnç :
Ohm-metre
Güç : Watt-metre
Frekans :
Frekans-metre
Akım, gerilim, direnç aynı ölçü aleti tarafından ölçülebiliyorsa bu ölçü
aletine avometre, bu üç ölçümün haricinde başka özellikleri de bulunan
ölçü aletine multimetre denir.
Ölçü Aletlerinin Sınıflandırılması
- Analog Ölçü Aletleri
- Dijital Ölçü Aletleri
- Kaydedici Ölçü
Aletleri
- Toplayıcı Ölçü
Aletleri
1-)
Analog Ölçü Aletleri
Analog ölçü
aletleri ibreli ve kadranlı aletlerdir. Kadran ölçülecek değere göre
taksimatlandırılmıştır. Analog ölçü aletlerinin genel özelliği sürekli
değişim gösteren büyüklüklerin ölçümünde sağladığı kolaylıktır.
2-)
Dijital Ölçü Aletleri
Sayısal ölçü
aletleridir. Yani ölçülmek istenen büyüklüğü ekranda rakamlarla
gösterirler.
3-)
Kaydedici Ölçü Aletleri
Ölçtükleri büyüklüğe ait değerleri sürekli hareket eden bir kağıda
kaydeden aletlerdir. Örneğin depremlerin büyüklüklerini gösteren kayıt
cihazları, kalp atışlarını kaydeden elektrokardiyograf, meteorolojide
havanın ısısını, nemini, basıncını gösteren kayıt cihazları, yalan
makineleri.
4-)
Toplayıcı Ölçü Aletleri
Ölçtükleri
büyüklükleri toplayarak kaydeden cihazlardır. Örneğin elektrik sayaçları.
Analog Ölçü Aletlerinin Avantajları
- Ölçtükleri büyüklük
ile bağlantıya geçtikleri anda ibreleri sapar. Yani hızlı çalışırlar.
- Daha basit yapılı
olmaları sebebiyle ucuzdurlar. Bakım ve onarımları kolaydır.
Analog
Ölçü Aletlerinin Dezavantajları
- Kadran alanı sınırlı
olduğu için gerektiği gibi taksimatlandırılma zorluğu vardır. İbrenin
gösterdiği değer %1-3 arasında farklı olabilir.
- Ölçülen değerin
okunmasındaki hassasiyet kişiden kişiye değişebilmektedir.
- Okuma hızı da kişiden
kişiye değişir.
- Elektromanyetik
alandan etkilenirler.
- Mekanik arıza yapma
olasılıkları fazladır.
Dijital
Ölçü Aletlerinin Avantajları
- Ölçülen değeri ekranda
gösterdiği için insandan kaynaklanan okuma hatalarını ortadan
kaldırırlar.
- Yapısından kaynaklanan
hata, %0,01 civarındadır.
- Enerji sarfiyatları
çok azdır.
- Elektromanyetik
alandan etkilenmeleri çok azdır.
- Mekanik arıza
yapmazlar.
Dijital
Ölçü Aletlerinin Dezavantajları
- Gösterge olarak LCD
veya LED kullanıldığı için uzaktan okunması zordur.
- Üretimi, onarımı,
bakımı zordur. Dolayısıyla daha pahalıdır.
Analog
Ölçü Aletleri İle Yapılan Ölçümlerin Okunması
1-) Kademe = 500V
2-) Kademe = 500mA
Ampermetrenin iç direnci çok küçüktür ve devreye daima seri bağlanır.