De Zwarte els is een tot 35 meter hoge loofboom
met een rechte stam die tot ver in de kroon doorgaat.
De takken staan tamelijk ver van elkaar.
Beneden in de kroon gaan ze meer omhoog,
bovenin eerder horizontaal afstaand.
De gladde, glanzend roodbruine bast van de stam
verandert al snel in een donkere, gekloofde schors.
De boom vermeerdert zich vaak door middel van uitlopers
en deze worden meestal meestammig.
De bladschijf is rondachtig tot omgekeerd eirond van vorm,
met een ronde of stomp ingesneden top.
De rand is dubbelgezaagd.
Het in eerste instantie wat kleverige blad
is 4 – 10 cm lang en heeft 5 tot 8 paar zijnerven.
De onderzijde van het blad is alleen in de nerfhoeken wat behaard.
De bladeren staan verspreid aan de twijgen.
Op de bladeren bevinden zich vaak blaasvormige uitstulpingen
die door een galmijt worden veroorzaakt.
De katjes verschijnen al in de herfst
die aan de bloei vooraf gaat.
De mannelijke katjes worden 6 – 12 cm lang
en hangen slap tijdens de bloei, die in maart en april plaatsvind.
De gesteelde vrouwelijke katjes zijn kleiner
en roodbruin van kleur.
Vanaf september verschijnen de 1 – 2 cm lange vruchtkegeltjes,
de elzeproppen, die gedurende de hele winter aan de boom blijven hangen.
In eerste instantie zijn ze groen van kleur,
maar bij het rijpen worden ze bruin en springen ze open.
Hierbinnen zitten de kleine, platte nootjes
die een smalle, vliezige rand hebben.
Hoewel de nootjes al in oktober rijp zijn,
blijven ze tot de late winter in de elzeproppen zitten.
Als ze op de sneeuw vallen worden ze door het smeltwater meegevoerd.
Veel vogels doen zich elk jaar wekenlang tegoed aan de zaadjes.
De Zwarte els houdt van natte, overstromende
voedsel- en humusrijke grond en domineert
in broekbossen en langs waterkanten.
Hij is droogtegevoelig en lichtminnend.
Onze inheemse elzen leven in symbiose met schimmels
die zorgen voor de binding van stikstof uit de lucht.
Deze leefgemeenschap bevindt zich in knolletjes aan de wortels
en op deze manier fungeert de els dus als groenbemester.
Home
Terug naar:
Groene Planten
Bomen en struiken
Loofbomen
