|
Ülkemizin yetiştirdiği en büyük matematikçilerden biri
olan Salih Zeki, 1864 yılında İstanbul'da doğdu. Boyabatlı
Hasan Ağa adında fakir bir kimsenin oğludur. Çok küçük
yaştayken babasını ve annesini kaybetti. Bu nedenle,
Salih Zeki'yi büyük annesi büyüttü. On yaşına gelince
Darüşşafaka'ya verildi. 1882 yılında bu okulu
birincilikle bitirerek Posta ve Telgraf İdaresi
Fen Kalemine girdi. 1884 yılında Paris'e gönderildi.
Yine Paris'te elektrik mühendisliği öğrenimini
birincilikle bitirdi. 1887 yılında İstanbul'a döndü.
Bir süre eski işinde elektrik mühendisliği yaptıktan
sonra, 1895 yılında Gözlemevi Müdürü, Meşrutiyetin
başlangıcında Maarif Meclisi üyesi, 1910 yılında
Galatasaray Lisesi Müdürü, 1912 yılında Maarif
Müsteşarı ve bir yıl sonra da Darülfünun Umum Müdürü
oldu. Uzun süren idareciliği bırakan Salih Zeki,
bundan sonra Darülfünunda profesörlük yaptı.
Salih Zeki, Darüşşafaka ve Mühendis Mektebinde
matematik ve fizik dersleri okutmuştur. Daha
sonraki çalışmalarının tümünü üniversiteye vermiştir.
Bugünkü gerçek üniversitenin kurucusu Salih Zeki'dir.
Türkiye'ye, matematik, fizik ve fen derslerini batılı
yöntemleriyle ilk getiren odur. Birçok gazete ve
dergide çıkan güzel yazılarıyla Türk gençliğini
edebiyat kadar matematiğe yönelten ve matematiği
sevdiren yine o olmuştur.
Salih Zeki'yi yüksek matematikçi yapan ve onu
dünyaya tanıtan, yüksek düzeydeki matematik eseridir.
En ünlü "Kamusu Riyaziyat" ile "Asarı Bakiye" adlı
yapıtlarıdır. Uzun yılların çalışmaları olan bu
yapıtlar, kendisi tarafından tamamlanmış, fakat
tüm ciltler basılamamıştır. Henri Poincare'den çok
sayıda çevirileri vardır. Hayatının son yıllarında
akıl hastalığına tutuldu ve 1921 yılında Fransız
hastanesinde öldü.
|
|
|
|
