|
İçinde bulunduğumuz yüzyılda yapılan bilimsel araştırmalar. göstermiştir ki; trigonometriye ait temel bilgiler, 8.
ile 16. yüzyıl Türk-İslam Dünyası matematikçileri tarafından ortaya konulmuş ve belli bir noktaya kadar da geliştirilmiştir.
Bunun nedenini, şu şekilde açıklamak mümkündür.
Bilindiği gibi, 8.
ile 16. yüzyılda Türk-İslam Dünyası'nın hemen her yöresinde astronomi (gökbilim)
çalışmaları ve bunun sonucu olarak da, yoğun bir rasathane (gözlemevi) kurma çalışmaları
vardı. Bu rasathanelerdeki bilimsel çalışmalarda, astronomiye yardımcı olarak,
trigonometri kullanılmaktaydı.
Astronominin temelini teşkil eden küresel astronomi, doğrudan
doğruya, küresel trigonometrinin astronomiye uygulanmasından doğmuştur.
Gezegen ve uydu ile yıldızların gökküresindeki yerleri
(koordinatları) ve hareketleri ile ilgili hesaplamalar; küresel üçgenin, küresel trigonometriye
uygulanmasıyla elde edilebilmektedir. Dolayısıyla, o devir Türk-İslam Dünyası'nda,
Trigonometri müstakil bir bilim haline gelmiş ve oldukça gelişmiştir.
8. ile 16. yüzyıl
Türk-İslam Dünyası matematik ve astronomi bilginlerinin hazırlamış oldukları
"Ziyc" adlı eserin hepsinde, bugünkü trigonometrinin temel bilgileri, ilk olarak ortaya
konulmuştur. Gene bu devir Türk-İslam Dünyası bilginleri, Batlamyos'un (Claidius ptolemeios
85-160) ünlü eseri, değişik tarihlerde değişik matematik ve
astronomi bilginleri tarafından mıcıstı (al-magesti) adıyla
şerh edilmiştir. Bu şerhlerde de, yer yer trigonometri
bilgileri zenginleştirilip geliştirildi.
Batı'da
objektif olarak hazırlanmış, matematik tarihi ve astronomi
tarihi ile ilgili eserlerde, bu hükümlerin açık olarak
belirtildiğini görmek mümkündür.
|
|
|
|
