GÜNAHLARIN ŞAFİÎ FUKAHASINA VE DÖRT MEZHEB ÜZERİNE TERTİBİ
Bu günahların adedi 325’dir.
1. Allah’a şirk koşmak,
2. Küfür,
3. Riya,
4. Süm’a, (gizli riyakârlık),
5. Bâtıl için gadap,
6. Kin,
7. Hased,
8. Kibir,
9. Ucûb,
10. Hüyelâ,
11. Iğış,
12. Nifak,
13. Zulüm,
14. Büyüklenerek halktan ayrılmak,
15. Faydasız şeylere dalma,
16. Tamah,
17. Fakirlik korkusu,
18. Takdire kızmak,
19. Zenginlere özenle bakmak,
20. Zenginliklerinden dolayı onlara özenle ta’zim etmek,
21. Fakirlere fakirliklerinden dolayı istihza etmek,
22. Hırs,
23. Dünya için küsüşmek,
24. Dünya için övünmek,
25. Mahlûka karşı haram şeylerle süslenmek, zînetlenmek, (ipekli ve altınlar gibi),
26. Dalkavukluk,
27. Medh olunmasını sevmek,
28. Halkın ayıplarıyla meşgul olmak ve kendi ayıbını görmemek, kendi ayıbını bırakıp halkın ayıbı ile meşgul olmak,
29. Dünya için açlığa tahammül, (Allah için olursa zarar etmez),
30. Şükrü terk,
31. Allah’ın kazasına razı olmamak,
32. Allah’ın kullarıyla eğlenmek ve onları hakir görmek,
33. Hile,
34. Hud’a,
35. Dünya hayatını istemek,
36. Halka karşı inadkârlık,
37. Müslümanlara sû-i zan,
38. Hakk’ı kabul etmemek,
39. Ma’siyetle (günahla) sevinmek,
40. Ma’siyete devam etmek,
41. Dünya hayatına razı olmak,
42. Dünya hayatına bel bağlamak,
43. Allah Teàlâ’yı ve âhireti unutmak,
44. Kişinin kendi nefsine gadabı (dünyalık için),
45. Bâtıl ile nefsine yardımcı olmak,
46. Allah’ın mekrinden emin olmak,
47. Allah’ın rahmetinden ümit kesmek,
48. Allah’a sû-i zan etmek,
49. Dünyalık için ilim öğrenmek,
50. İlmi ehlinden saklamak,
51. İlmiyle amel etmemek,
52. İlim ve Kur’ân-ı Kerîm hakkında ve ibâdetler hakkında zühd, takva hakkında haksız ve zaruretsiz iddialarda bulunmak,
53. Ulemanın hakkını zayi etmek,
54. Ulemanın haklarını hafif görmek (istihfaf),
55. Allah’a ve Rasûlü’ne karşı yalan söylemek,
56. Kötü yol açmak (günah yolu açmak),
57. Sünneti terk etmek günahtır,
58. Kaderi tekzip etmek,
59. Sözünde (ahdinde) durmamak,
60. Zalemeyi (zâlimleri) sevmek,
61. Fâsıkları sevmek,
62. Sâlihlere buğzetmek,
63. Allah’ın velîlerine buğzetmek,
64. Zamana sövmek (sebbetmek),
65. Zararı büyük olan ve Allah’ın gadabını mucip olan sözü söylemek,
66. Küfran-ı ni’met etmek. İbn-i Abbas der ki: “Şükrün hakikati bütün azalarıyla gizli ve aşikâr Allah Teàlâ’ya itaat etmektir. Gözün şükrü; harama bakmamaktır ve ayıpları örtmektir. Kulağın şükrü; Hakk’tan başka şeyleri dinlememektir ve işittiği ayıpları örtmektir. Dilin şükrü; yalan söylememektir ve gıybet etmemektir. Kalbin şükrü; gafleti terktir. Ellerin şükrü harama uzanmamaktır. Ayakların şükrü; haram yerlere gitmemektir. Nâsın verdiklerine teşekkür etmeyen Allah’a da şükredemez”.
67. Sallallahu aleyhi ve sellem Efendimizin ismini işittiğinde salavatı terk etmek, zira salât ü selâm cennetin yoludur.
68. Kasvet-i kalb, kalblerin kararması, muhtaçlara acımamak kasveti kalbtendir. Allah’ın lâneti katı kalblilerin üzerine iner,
69. Büyük günahlara rıza (bir tane dahi olsa),
70. Günahlara yardım,
71. Şer ve fuhuş işlere devam etmek,
72. Dinar ve dirhemlerden kırpmak, eksiltmek,
73. Karışık (içine başka maddeler koyarak) dinar ve dirhem basmak,
74. Altın ve gümüş kaplardan yemek ve içmek,
75. Kur’ân-ı Kerîm’i ve ondan bir kelimeyi, bir âyeti veya bir harfi unutmak,
76. Mücadeleci olmak,
77. Yollara def-i hacet etmek,
78. Sidikten sakınmamak,
79. Abdestin farzlarından birini terk etmek (topuklarını ve parmak aralarını hilâllememek) gibi,
80. Gusülde bir farzı terk etmek (meselâ ufak bir kuru yer bırakmak gibi),
81. Zaruretsiz avret yerlerini açmak,
82. Hamama peştemalsız girmek,
83. Hayızlı kadınlara yakın olmak,
84. Namazın terkini kasd etmek,
85. Namazın tehirini veya zaruretsiz namazı vaktinden evvel kılmayı kastetmek,
86. Etrafı açık damda yatmak,
87. Namazın vâciblerinden birisini terk etmek (rükû ve secdedeki aceleler gibi),
88. Dövme yaptırmak ve bunu yapmayı öğrenmesini istemek,
89. Dişlerin güzelliği için (süs için) kaplama ve benzerini yaptırmak (zaruretsiz),
90. Yüzünün tüylerini yolmak ve kaşları inceltmek (bunlar Hakk’ın yarattıklarını tağyir ve beğenmemezliktir),
91. Kaş inceltme usûlünün ilmini öğrenmek,
92. Namaz kılanın önünden geçmek, bir rivayette, “Namaz kılanın önünden geçmekten 440 sene beklemek hayırlıdır” denmiştir,
93. Farz namazların cemaatini terk etmek. (Gerek şehirli veya köylü cemaati terk ederse evlerinin yakılmasına kastedilmiştir),
94. İstenmeyen bir cemaate imam olmak,
95. Safları bölmek,
96. Safları düzeltmemek,
97. İmamı rükû ve sücûdda geçmek, yâni imamdan önce saymak,
98. Namazda gözlerini semaya dikmek,
99. Namazda iki tarafa bakmak,
100. Mezarlıkları (türbeleri) mescid ittihaz etmek,
101. Türbelere mum (kandil) yakmak,
102. Türbeleri puthane yapmak,
103. Türbelerin etrafında dönmek,
104. Mezarlara el sürmek,
105. Mezarlara karşı namaz kılmak,
106. Kadın ve erkeğin yalnız sefere çıkmaları,
107. Kuştan ve tavşandan teşe’üm ederek (kötü görerek) seferi terk etmek,
108. Cuma namazını özürsüz terk etmek,
109. Meclislerde halka ortasına oturmak,
110. Camilerde nâsın omuzlarını çiğneyerek ileriye geçmek,
111. Erkeğin özürsüz olarak ipekli esvab giymesi,
112. Akil ve baliğ olanın altın ve gümüş zînetlerle süslenmesi,
113. Gerek elbise ve gerekse söz ve hareketleriyle kadınların kendilerini erkeklere benzetmesi. Erkeklerin de kendilerini kadınlara benzetmesi bunun gibidir,
114. Kadının derisi görünür derecede ince esvap giymesi,
115. Yürürken sağa sola sallanarak yürümek,
116. Esvabını topuktan aşağı yanı uzun yapmak,
117. Esvabının kollarını (yenlerini) geniş yapmak,
118. Yürürken kibir ve azametle yürümek,
119. Harp zamanı dışında sakalı siyaha boyamak,
120. Yıldızların doğmasıyla yağmurların yağacağına itikat etmek,
121. Musibet zamanında üstünü başını yırtmak, saç ve başını yolmak, “Vah helak olduk!” diye bağırmak,
122. Ölülerin kemiklerini kırmak; ölünün kemiğini kırmak onu canlıyken kırmak gibidir,
123. Kabirler üzerine oturmak, mezarlar üzerine oturmaktansa esvaplarını yakan ateş üzerine oturmak daha hayırlıdır.
124. Kabirler üzerine mescid yapmak,
125. Kadınların kabirleri ziyareti ve cenazesinin arkasından gitmeleri,
126. Ölümü kerih görmek,
127. Şer’i bir özür olmaksızın zekâtı terk veya tehir etmek,
128. Alacaklının sıkıntıda olan borçluyu sıkıştırması,
129. Hıyanetlik,
130. Öşürcüler, öşür alanlar. (Bütün tahsildarlar ve kâtipleri, bütün zâlimlere yardımcı olanlar.) Nâsın hakkını muhafaza edenler müstesna,
131. Zenginlerin mal istemeleri,
132. Zenginlere tasadduk etmek,
133. Sualde (istemekte) muhatabı zorlamak,
134. İsteyicinin (sailin) istediği kimselere eza etmesi,
135. Gücü olduğu halde, yakınlarından, isteyenleri reddetmek,
136. Sadakayı başa kakmak,
137. Suyunun fazlasını ihtiyacı yokken vermemek,
138. Halktan gördüğü nimetleri saklamak, Hakk’tan gördüğü nimetleri saklamayı mucibtir,
139. Sailin Allah rızası için istemesi halinde bu isteğini men etmek (yâni vermemek),
140. Ramazanda orucu terk etmek ve cemaatle özürsüz olarak iftar etmek,
141. Ramazandaki tutamadığı orucu ödemeyi tehir etmek,
142. Ramazandan gayrı oruçları kocasından izinsiz tutmak,
143. Bayram günleri ve Kurban bayramından sonra teşrik günlerinde oruç tutmak,
144. Nezr ettiği itikafı terk etmek,
145. İtikafı cima ile bozmak,
146. Mescidde cima etmek,
147. Kudreti varken haccı ölüme kadar bırakmak,
148. Hacının ihramda iken cima etmesi,
149. Hacının veya umrelinin hayvan katletmesi,
150. Kocasının izni olmadan kadının ihrama girmesi, (nafile hac ve umrede),
151. Beyt-i Harem’den bir şey istemek,
152. Haremde zulmetmek ve Allah’ın haram kıldıklarına helâl demek,
153. Mekke’de taamlara (yemeklere) ihtikar yapmak,
154. Mekke-i Mükerreme’ye ihramsız girmek,
155. Ehl-i Medine’yi (Medine halkını) korkutmak ve onlara fenalık murad etmek ve ağaçlarım kesmek,
158. Kurban kesmek üzerine vâcib olduğu halde kesmemek,
157. Kurbanın derisini satmak,
158. Hayvanların kulağını, burnunu kesmek, yüzünü dağlamak,
159. Yemek kasdı olmayarak hayvanı öldürmek,
160. Hayvanı keserken güzel bir şekilde kesmemek,
161. Kurbanı keserken Allah’ın isminin gayrisiyle kesmek,
162. Mülkün sahibi diye ad takmak (isim koymak),
163. Müskir bir şey yemek (haşhaş, afyon, anber, zaferan gibi),
164. Hınzır eti, ölü eti ve bunlara benzeyenleri yemek,
165. Hayvanı ateşte yakmak,
166. Necis ve muzır olan şeyleri yemek,
167. Hür olan insanı satmak,
168. Faiz yemek, faizi yedirmek, faizin kâtipliğini yapmak (senetler gibi), şahitliğini yapmak ve ona yardımda bulunmak,
169. Faizde hile yapmak (Şafiî ve Ebû Hanîfe’ye göre cevaz vardır, fakat kerahattir.)
170. Haram yerlerden ve fasit alışverişlerden kazanılan paraları yemek,
171. İhtikâr (karaborsacılık) yapmak,
172. Ana ile küçük evlâdını ayırmak,
173. Şarap yapılacağı bilinen üzümleri şarapçıya satmak,
174. Genç köle çocukları ahlâksız kimselere satmak,
175. Lehiv (çalgı) âletlerini yapan insanlara ağaç satmak,
176. Harp edenlere silâh satmak,
177. İçeceği bilinen adama şarap satmak (haşhaşlar vesaire de böyledir),
178. Necis şeyleri yemek ve içmek, (şarap, afyon ve ölmüş hayvanlar gibi),
179. Başkasının sattığını kendisi satmak istemek,
180. Başkasının alacağını kendisi almak istemek,
181. Alışverişte hıyanetlik etmek, hıyanetlik her yerde ve her şeyde caiz değildir,
182. Yalan yeminle mal satmak,
183. Ölçü ve terazide eksiklik,
184. Menfaat için borç vermek ve borç almak ki, bir nevi faizciliktir,
185. Vermemek niyetiyle borç almak,
186. Zenginin borcunu özürsüz vermemesi,
187. Yetim malını yemek,
188. Malını harama harcayan müsrife infak etmek,
189. Fiska devam edenler büyük günahlara duçar olurlar,
190. Komşusu zimmî dahi olsa ona eza etmek,
191. Hâcetten fazla gurur için bina yapmak,
192. Hıristiyan komşunun hanımı ile alâkalaşmak,
193. Veya komşusuna zarar veren yüksek bina yapmak,
194. Tarlaların hudud alâmetlerini değiştirmek,
195. Âmâyı yolundan şaşırtmak,
196. Yolları işgal etmek (satış yapmak için),
197. Caddeleri gelen geçenlere karşı zarar verecek şekilde işgal etmek, (sokakları işgal eden arabalar da buna dahildir),
198. Müşterek duvarları komşusundan izin almadan kullanmak,
199. Ortakların birbirine hıyaneti,
200. Vekillerin müvekkillerine hıyaneti,
201. Ödemesi lâzım olan şeyi ödememek,
202. Vereselerde yalandan “Ölenden alacağım var” demek,
203. Hastanın borcunu söylememesi,
204. “Ben filânın nesebindenim” demek veya nesebini inkâr etmek,
205. Ödünç aldığını menfaatin gayrine kullanmak,
206. Ödünç aldığını müddetinden fazla kullanmak,
207. Başkasının malını zorla ve zulmen almak,
208. İşçinin parasını vaktinde vermemek,
209. İşçinin işini bitirdikten sonra yevmiyelerini vermemek,
210. Arafat’ta, Müzdelife’de ve Mina’da ev yapmak,
211. Mubah olan ve boş, sahipsiz araziyi kullanmaktan men etmek,
212. Caddelerden ücret almak (evinin veya dükkânının önü ise),
213. Mubah olan suları yolculardan men etmek,
214. Vakfın şartına muhalif olarak o vakfı kullanmak,
215. Bulduğu kayıp bir şeyi ilândan evvel kullanmak, sahibi çıkarsa bildiği halde saklamak,
216. Vasiyette mirasçılara zararlı vasiyet etmek (birine çok, diğerine az),
217. Aldığı emanet eşyada veya işte hıyanetlik etmek,
218. Kudreti varken evlenmeyi terk etmek,
219. Yabancı kadınlara şehvetle bakmak, onlara değmek (dokunmak) ve onlarla yalnız kalmak,
220. Genç, güzel delikanlılara şehvetle bakmak, onlara dokunmak ve onlarla yalnız kalmak,
221. Gıybet etmek,
222. Gıybete karşı sükût etmek (yâni gıybet olunanı müdafaa etmemek),
223. Birbirlerine karşı arka çevirmek,
224. Kötü lâkaplar takmak,
225. Müslümanlarla alay edip eğlenmek,
226. Söz taşımak,
227. İftirada bulunmak, (bunun keffareti de yoktur),
228. Haksız yere adam öldürmek,
229. Harpte dövüşmekten kaçmak,
230. Haksız yere başkasının malını almak,
231. Yalan yere yemin etmek,
232. Başkasının talip olduğu kadına talip olmak,,
233. Kadının kocası veya kocanın karısı hakkında fesatçılık yapması (yaramaz işler, arabozuculuk gibi),
234. Kişinin neseb ve süt kardeşi olan mahremiyle nikâhlanması,
235. Boşanmış kadını başkasına nikahlayıp tekrar nikâhlandığı kimseden boşandırıp tekrar almak,
236. Kadının ya da kocanın buna razı olması,
237. Erkeğin karısı ile olan gizli şeyleri başkalarına açıklaması,
238. Erkeğin karısını arka tarafından kullanması. Bu büyük bir günahtır,
239. Başkalarının yanında hanımı ile temasta bulunmak,
240. Nikâhını (mehîr) vermemek üzere niyet edip evlenmek,
241. Her ne şekilde olursa olsun, resim yapmak. Kıyamet gününde “Bu yaptıklarınızı diriltiniz!” diye bunlar azab olunacaklar.
242. Tufeyli, yâni başkasının taamına izinsiz olarak yemek vakti yemek için gitmesi,
243. Misafirin doyduktan sonra fazla yemesi,
244. İnsanın kendi malından kendisine zarar vereceğini bildiği halde yemesi,
245. Yemede ve içmede israf derecesinde bolluk yapması. Rasûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem Efen-dimiz’in hayatına ve yemesine dikkatinizi çekeriz,
246. İki hanımı olanın birini diğerine haksız olarak tercih etmesi,
247. Kocanın karısını vâcib olan haklarından men etmesi (mihrini ve nafakasını vermemesi gibi),
248. Müslüman kardeşi ile üç günden fazla şer’an bir garazı olmadan küsmek,
249. Müslüman kardeşinden yüz çevirmek,
250. Kadının kocasının evinden süslenip kokulanıp çıkması, velev ki, kocası izin verse dahi,
251. Kadının kocası evinden izinsiz çıkması,
252. Kadının kocasından boşamasını istemesi,
253. Deyyusluk; üç kimse cennete girmeyecektir: Devamlı içki içen, ana-babaya âsi olan, ailesinin kötülüğünü bildiği halde ona razı olan,
254. Hanımına dört ay veya daha fazla yakın olmamaya yemin etmek,
255. Zihar, günah-ı kebiredir. Bunu söyleyen iki ay birbiri üzerine oruç tutmadan hanımının yanına yaklaşamaz. Zihar demek; karısının bazı azalarını anasının azalarına benzetmektir ki, pek büyük bir hatâdır,
256. Namuslu müslüman kadına iftirada bulunmak, bunlar lanete müstahak olmuşlardır ve büyük bir azabla tehdit olunurlar.
257. Müslimin başka birisine sebbetmesi (küfür etmesi),
258. Irzına dil uzatması,
259. Lanete sebep olması,
260. Müslümana lanet etmesi,
261. Nesebinden değilim demesi,
262. Evlâdının kendisinden olmadığını söylemesi,
263. Bildiği halde babasından gayriye intisabı, (başkasını baba edinmesi),
264. Şer’an sabit olan nesebine ta’n etmesi,
265. Kadının yabancı bir kavme gitmesi (yabancı kavmin arasına girmesi). Zina ve emsalinden korkulur,
266. Kocanın karısının nafakasını ve giyeceklerini vermemesi,
267. Evlâtlarını zayi etmek,
268. Valideyne veya birisine âsi olmak (her ikisi veya birisine âsi olmak),
269. Sıla-i rahim yapmamak,
270. Hür kimseyi köle diye kullanmak,
271. Kölenin efendisinin işinden imtina etmesi,
272. Kölesine takatinin üstünde iş teklifinde bulunması ve ona azab etmesi, hayvanlara vesaireye de azab böyledir,
273. Müslimi veya zımmîyi katletmesi,
274. Kendini katletmesi,
275. Müslümana kâfir demesi,
276. Muhrimin (ihramda olanın) katline yardımcı olması,
277. Müslümana “Ya kâfir!”, “Ya aduvvallah!”, “Gâvur herif!” diye ad takması, bağırması,
278. Gücü varken katlolanı kurtarmaması, tecâvüzü defetmemesi,
279. Müslümanı veya zımmîyi dövmek,
280. Müslümanı silâh ve gayrisiyle korkutmak,
281. Sihir yapmak, öğretmek, öğrenmek, sihir yapmasını istemek,
282. Kâhinlik, arraf (falcılığın bir nevi) teşe’üm,
283. Kâhinlere gitmek,
284. Falcılara gitmek,
285. Müneccimlere gitmek,
286. Zulm etmek (idarecilere karşı ayaklanmak),
287. Biati bozmak,
288. İmamete ve emirliğe hakkından gelemeyeceğini bildiği halde talip olmak veya hıyanetlikte bulunmak, bunun için para harcamak,
289. Zâlimin, fâsıkın, müslümanların işlerini ele alması,
290. Sâlihleri (iyileri) azletmek,
291. Salih olmayanları (iyi olmayanları) işe koymak,
292. İmamın, emîrin, kadı’nın maiyetlerine zulmetmesi veya onların hacetlerini görmemesi,
293. Sultanların, ümerânın (emirlerin), kadıların vesairenin müslüman veya zımmîlerin mallarımı yemesi veya dövüp sövmesi vesaire gibi mazluma kudreti varken yardım etmemesi, zâlimlerin zulümlerine yardımcı, bâtıl işleri için yardımcı olması (gayretkeşlik yapması),
294. Kabahatlileri saklamak,
295. Cezalılara şefaat etmek,
296. Müslümanın ayıbını aramak ve onu insanlar arasında mahcup etmek. “Ey dilleriyle müslüman olup, iman kalblerine girmemiş olanlar. Müslümanlara eza etmeyin ve onları ayıplamayın ve ayıplarını aramayın”. Bir buna bak, bir de bizim hareketlerimize. Mevki elde etmek için birbirlerini lekelemeye çalışanların vay haline!
297. Dışarıda sâlihler kisvesi giyinip kendisini iyi insanlara benzetmek, yalnız kalınca çeşitli günahlar işlemek, doğrusu müslümana değil, hiç kimseye yakışmaz,
298. Allah Teàlâ’nın hükmünü icra etmek isteyene dalkavukluk edip kurtulmaya çalışmak (“Ahkâm-ı İlâhî’nin icrası otuz sabah, diğer bir rivayette kırk sabah yağmur yağmasından hayırlıdır”, buyurulmuştur),
299. Zina etmek,
300. Lûtilik yapmak çok büyük günahtır. Zinaya yakın olmamak lâzımdır. Ateşle barut yan yana gelince patlar. Tecrübe edilen şeyler tekrar tecrübe edilmez; ona göre kendini koru,
301. Hayvanlara arkadan yaklaşmak,
302. Yabancı kadınlara arkalarından yaklaşmaya kalkmak, hattâ kendi hanımına böyle yapar da, helâldir derse küfre kadar gider, demişlerdir.
303. Kadınların birbirleriyle, erkeklerle yapılan cinsî muameleyi yapmaları,
304. Adamın, ölü hanımına muamele-i cinsi yede bulunması,
305. Şahidsiz, velisiz kıyılan nikâhlı kadınla cinsî muamelede bulunmak,
306. Muvakkat nikâhlı, kiralık kadınlarla cinsî muamelede bulunmak,
307. Zina yapmak için evinde kadın saklamak,
308. Hırsızlık yapmak,
309. Yol kesmek,
310. Yoldan geçenleri korkutmak (her ne kadar adam öldürmese ve mal almasa dahi),
311. Bir damla bile olsa şarap içmek,
312. Bunları taşımak, içenlere vermek, istemek ve satmak, satın almak, parasını yemek ve bunları satmak ve içmek için saklamak,
313. Kardeşini silâh veya bıçakla korkutmak, malını almak için üzerine atılmak,
314. Başkasının evine veya odasına delikten bakmak,
315. Başkalarının sözünü istemedikleri halde dinlemek,
316. Kadın ve erkek sünnet olmayı terk etmek. Kadın bâliğa olduktan sonra sünnet olur derler. Bizim memleketimizde bu âdet hemen hemen kalkmıştır,
317. Cihadı terk etmek. Düşman bir İslâm diyarına girince orada bulunanların hepsine cihad farz olur,
318. Emr-i ma’ruf ve nehy-i ani’l-münkeri terk etmek. Yalnız kudreti olduğu ve kendine zarar vermediği takdirde ki, buna çok dikkat lâzımdır,
319. Sözünün işlerine denk olmaması ki, bugün pek mühimdir, çok dikkat edilmesi lâzımdır,
320. Verilen selâmı almamak; hem günah, hem de çok çok ayıptır. Zira selâmı vermek sünnet, verilen selâmı almak da farzdır.
321. İnsanların kendisini sevmesi için iftihar etmek ve büyüklük göstermek,
322. Harblerde düşmandan kaçmak. Eğer düşman iki mislinden fazla olursa gerideki büyük kuvvetlere iltihak etmek üzere müdafaa için izin verilmiştir,
323. Taksimden evvel ganimet malından çalmak ve o çaldığı ganimeti saklamak,
324. Taun hastalığından kaçmak. Bu hastalığı başka taraflara da götürmemek ve Hakk’ın hükmüne razı olup oturmak lâzımdır,
325. Büyüklük ve gurur gerektiren hayvan ve arabaları gerek koşu ve gerek iftihar için bulundurmak,
326. Müslümanların hanımlarına hıyanetlik etmek,
327. Zulüm, katil, kadr ü emanda olanı himaye etmemek ve ona haksızlık etmek,
328. Silâh talimini terketmek. Çünkü düşmanların istilâsına uğramak tehlikesi vardır,
329. Yemin etmek, doğru dahi olsa çok yemin etmek,
330. Allah Teàlâ’dan gayrisine yemin etmek. Yemin, ancak yemin ettirenin teklif ettiği şeyle olur. Yâni senin içinden başka bir niyetle yemin etmen caiz değildir. Putlara, nikâhlara, küfre yâni “Kâfir olayım veya İslâm’dan uzak olayım” vesaire ile elde edilen yeminler ile peygamberlere yemin caiz değildir,
331. Yaptığı nezirleri ifa etmemek,
332. Kadılık istemek. Şahsına emniyeti olmayan veya zulmetmek, haksızlık yapmaktan kendisini muhafaza edemeyen kimseye caiz değildir, günahtır.
333. Bâtıl olan işlere yardımcı olmak veya bunlara müsaade etmek,
102 / Nefsin Terbiyesi
334. Kadıları Hakk’ın razı olmadığı şeylerle razı etmek,
335. Haklı bile olsa rüşvet almak, bâtıla rüşvet vermek. Rüşvet alanla veren arasındaki aracı da böyledir. Yâni o da rüşvet almış veya vermiş gibidir.
336. Yaptığı bir iyiliğe mukabil hediye almak,
337. Bâtıl şeylerden nâşi birbirlerine husumet beslemek,
338. Gerek ganimet taksiminde, gerekse sair mal, mülk ve servet taksiminde zulm etmek, haksızlık yapmak,
339. Yalan yere şahidlik yapmak veya bu şehâdeti hâkimlerin bildiği halde kabul etmesi,
340. Özürsüz şahidlik yapmamak,
341. Hadd’i ve zararı mucib olan yalan büyük günahtır. Yalan zaten günahtır. Zarar verici olanı ise daha beterdir.
342. İçki içenlerin ve fâsıklarin meclisinde oturmak,
343. Fukahâ, ulemâ ve hafızların fâsıklarla beraber oturması,
344. Kumar ve satranç oynamak, diğer bütün günahlar da böyledir. Bunlardan bazıları aynı zamanda haksız kazançtır ve ayrıca böyleleri bu gibi yerde ömürlerini yok ederler.
345. Tef, dümbelek ve emsalini çalmak ve dinlemek,
346. Genç çocuklara ve kadınlara aşkını bildirmek, bunun için şiirler yazmak,
347. Bir müslümanı, doğru dahi olsa hicvetmek. Gene bunun gibi fuhuş ve yalan ifade eden hicivler ve şiirler söylemek, keza âlimi câhil, câhili âlim gösteren sözleri kullanmak, mübalâğa ile zemmde bulunmak,
348. Kötülüğü tâatına galip olan küçük günahlar.
349. Tevbeyi terk etmek,
350. Sahabe-i kiramın aleyhinde bulunmak,
351. Kendisinde olmayan hâl ile öğünmek,
352. Kölelere yediğinden yedirmemek, giydiğinden giydirmemek ve onlara güçlerinden fazla iş yüklemek.