"Bu adamlar şüphesiz birçok şeyler başarmışlar ve seçtikleri hedefe en iyi bir
biçimde varmışlardır" diyen Jean Bernoulli, Bernoulli ailesinin neler
yaptıklarını belirtmek istemektedir.
Üstün zekalı soylarının geçmişleri uzun uzun genetikçiler tarafından
incelenmiştir. Son olarak, Mendel kanunlarıyla kalıtsal özelliklerin sonuçları
matematiksel ifadelere bağlanmıştır. Yine bu incelemelere göre, üstün zekalı kimseler
istenerek veya bilinmeyen terslikler yüzünden yardım görmezse onların da yok olup gitmeleri
çok kolaydır. Buna en iyi örnekler matematik tarihinde görülür. Bunlar da Bernoulli
ailesidir. Üç veya dört nesilde sekiz on tane üstün zekalı matematikçi veren Bernoulli
ailesi incelemeye değer. Yalnız bir noktayı daha belirtmede yarar vardır. Evde piyano
yoksa, bu evden Chopen veya Motzart'ın çıkması beklenemez. Bu nedenle, dahi kimselerin
ortam bulup filizlerini sürmesi koşulu ilk planda gelir. Yoksa yeşeremez. Matematik
dışında belki de bambaşka bir insan olurlar.
Bernoulli soyunun zamanımıza kadar gelen döllerinin hemen hemen yarısı
bu biçimde üstün zekalı kimseler olarak çıkmışlardır. Yine matematikçi
Bernoulli'lerin torunlarının tam yüz yirmi tanesi atıldıkları alanlarda,
büyük izler bırakmışlar ve çok başarılı olmuşlardır. İçlerinden birçoğu
hukukta, bilginlikte, edebiyatta, serbest mesleklerde, idari alanlarda ve
görevlerde ve sanatta gerçek bir üstünlük göstermişlerdir. Bernoulli soyunun
bireylerinden hiç birinin başarısız olduğu görülmemiştir. Matematik alanında
daha çok Bernoulli soyunun ikinci ve üçüncü kuşakta sivrildiğini görmekteyiz.
Bunların çoğu matematik mesleğini kendileri seçmemelerine karşın, matematik
onları çekmiş ve kendisine hizmet ettirmiştir.
Bernoulli ailesi, diferansiyel ve integral hesabın gelişmesinde,
uygulanmaya konulmasında ve tüm Avrupa'ya yayılmasında en önde yer
almışlardır. Gerçekten, Bernoulli'ler ile Euler diğerlerini bastırarak
integral ve türevi çok ileriye götürmüşlerdir. Gerek bu ailenin kalabalık
oluşu gerekse yaptıkları çalışmaların çok sayıda olması bu aileyi ve bu
ailenin tüm fertlerinin tanıtılmasını olanaksız kılar.
Bernoulli'ler, Saint-Barthelemy toplu öldürmelerinde olduğu gibi,
Hügnoların Katolikler tarafından toplu öldürmelerinden kurtulmak için
1583 yılında Anvers'ten kaçan bir ailenin soyudur.
Hatırlanacağı üzere, Fransa'da IX. Charles zamanında 24 Ağustos 1572
günü Protestanlar toplu olarak öldürülmüştü. Bernoulli ailesi ilk kez
Frankfurt'a Sığındı. Daha sonra İsviçre'ye gidip orada Bale kentine
yerleşti. Bernoulli soyunun kurucusu, Bale'in en eski ailelerinden biri
ile birleşip büyük bir tüccar oldu. Eski Nicolas da, büyük babası ve
dedesi gibi büyük bir tüccar oldu. Tüm bu adamlar hep tüccar kızlarıyla
evlendiler ve dededen başka hepsi de zengin oldular. Yalnız bir tek
Bernoulli bu geleneği doktor olarak değiştirdi. Bu tüccar ailede
kuşaklar boyu gizli kalmış olan matematik deha birden ortaya çıktı.
|
