|
İlk büyük Fransız matematikçisi Auguston Louis Cauchy, Bastille'in
işgalinden altı haftadan az bir zaman sonra Paris'te 21 Ağustos
1789 günü doğdu. İhtilal çocuğu eşitlik ve hürriyete olan borcunu
yoksulluk içinde büyüyerek ödedi. Yarı açlık içinde ancak babasının
iş bilmesi ve aklını kullanması sayesinde yaşadı. Babası,
parlamentonun avukatıydı. Okumuş aydın biriydi. Katolik'ti.
Bastille düştüğünde giyotinden nasıl kurtulduğunu Allah bilir.
İhtilal döneminde polisti. İhtilalden iki yıl önce kendisi gibi
dindar, çok iyi bir kadın olan Maria Madeleinc Desestre ile evlendi.
Bu evlilikten altı çocuk oldu. Bunların ikisi erkek ve dördü de
kızdı. Bunların en büyüğü Cauchy'ydi. İhtilal sonrasında aile
Arcueil köyüne taşındı. Tam on bir yıl burada kaldılar. Cauchy,
çocukluğunda kötü beslendiği için sıhhati hiç bir zaman iyi gitmedi.
Başlangıçta iyi bir eğitim gördü. Dindardı. Bu yüzden başına çok
belalar da geldi. Yine Abel'e göre, Cauchy tutuculuğu seven bir
ilim adamıydı. Weierstrass ve Hermite'te Katolik'ti. Cauchy, ilk
dini eğitimi annesinden aldı. Zaten ihtilal döneminde okullar
kapanmıştı. Zamanın ihtilalci yönetimi okuyanları sevmiyorlar,
bilginleri ve kültürlü adamları yoksulluk içinde bırakıyorlardı
veya giyotine sevk ediyorlardı.
Arcueil köyünde matematikçi Laplace ve kimyacı olan Berthollet (1748-1822)
kapı komşuydular. İlişkileri de iyiydi. Berthollet kesinlikle bir yere
gitmezdi. Laplace biraz daha alçak gönüllüydü. Bir gün fakir komşusunun
evine gitti. İyi beslenmemiş, kitaplar ve defterler içinde cezalı bir
çocuk gibi gömülmüş zayıf Cauchy'yi görünce hayrete düştü. Az zamanda
çocuğun matematik yeteneğini anladı. Ona, kendisine iyi bakmasını önerdi.
Birkaç yıl sonra aynı Laplace, Cauchy'nin seriler hakkındaki konferanslarını
dinlemeye çağrıldığı zaman, delikanlının serilerin yakınsaklığı hakkındaki
keşiflerinin, kendi gök mekaniğinin büyük binasını yıkmasından korkuyordu.
Çünkü, ya kendi serileri ıraksaksa diye düşünüyordu. Bu korkulu konferanstan
sonra eve geldi ve hesaplarının tümünü teker teker gözden geçirdi. Hemen
hemen küresel olan yerkürenin yörüngesi biraz daha eliptik olsaydı,
Laplace'ın dayandığı seri de ıraksak olacaktı. Bereket versin ki,
Laplace'ın, korktuğu başına gelmedi ve rahat bir nefes aldı. Laplace,
kendi serilerinin yakınsaklıklarını Cauchy'nin yakınsaklık ölçütleriyle
teker teker kontrol ettikten sonra ancak aklı başına geldi. Çünkü,
büyük Laplace tehlikeyi görmüş ve daha önce oldukça dikkatsiz adımlar
atmıştı. Şimdi, Cauchy'nin ölçütleri onu rahatlatmıştı.
1 Ocak 1800 günü, Paris'le İlişkisini kesmemiş olan Cauchy'nin babası,
senato katibi oldu. Bürosu Luxembourg sarayındaydı. Bir köşeyi de oğluna
ayırmıştı. O zaman Polytechnique'te profesör olan Lagrange sık sık katiple
konuşmaya gelirdi. Cauchy ile burada karşılaşan Lagrange, Laplace gibi
çocuğun matematiğine ve onun matematik yeteneğine hayran kaldı. Bir gün
Laplace ve başkalarının huzurunda Lagrange, köşede çalışan genç Cauchy'yi
göstererek, "Bu delikanlıyı görüyor musunuz? O, matematikte hepimizi
geçecektir" dedi.
Lagrange, nazik ve zayıf olan fakat çok çalışkan Cauchy'ye on yedi
yaşına kadar yüksek matematik kitabının verilmemesini söyledi.
Aslında, bu da yanlıştı. Çünkü, dahi bir kimse için bilgi kısıtlaması
söz konusu olamaz. Kısıtlama veya sıkma onu o yoldan alıp yok olmasına
neden olabilir. Cauchy , on üç yaşına kadar babasının yanında eğitim
gördü. Daha sonra Ecole Centrale du Pantheon'a girdi. Bu okulda, Yunanca,
Latince ve bu dillerin edebiyatlarında açılan yarışmaların tüm ödüllerini
alarak okulda bir kahraman oldu. Bu okuldan ayrıldıktan sonra on ay iyi bir
öğretmenle matematik çalıştı. 1805 yılında on altı yaşındayken
Polytechnique okuluna ikincilikle girdi. Orada dini görevlerini
yerine getirirken arkadaşları kendisi ile alay ediyordu. Bu alaylara
bazen aldırmıyor bazen de onları imana getirmeye çalışıyordu. 1807
yılında mühendis okuluna geçti. 1810 yılında bu okulu bitirdi. Üç yıl
Napolyon'un ordusunda askeri mühendis olarak Cherbourg'ta çalıştı.
Cherbourg'a, Laplace'ın, Lagrange'ın, Kempis'in ve Virgilus'ün birer
kitabını götürmüştü. Lagrange'ın eseri sayesinde, onun eserindeki
hatalardan uzak bir fonksiyonlar kuramı kurmayı tasarladı. Boş
zamanlarında aritmetikten başlayıp astronomiyi bitirdi. Bazı ispatları
sadeleştirerek matematiğin tüm kollarını gözden geçirdi. Terör, savaşlar,
yenilgiler, ihtilaller ve karşı ihtilaller devrinin matematikçisi olan
Cauchy de bu olaylardan, kurtulamadı. Fakat, yine de bir şeyler yapmaya
çalıştı. Birincisi, analize yakınsaklık ölçütünü getirerek analizi
sıhhate kavuşturdu. En önemli atılımlarından birisi buydu. İkincisi,
olasılıklar analizi ve gruplar kuramını kurmasıdır. Üçüncüsü de,
karmaşık fonksiyonlar kuramıdır.
|
|
|
|
