|
Cayley ve Sylvester arasındaki arkadaşlık her zaman gürültüsüz de
geçmemiştir. Sylvester genellikle patlamaya çok yatkındı. İşte
o zaman Cayley tartışmaya sakin başlar ve Sylvester biraz önce
sinirlendiğini unuturdu. Bu iki çift, pek çok bakımdan bal
aylarını geçiren yeni evlilere benzerlerdi. Tüm tartışmalarda,
iki taraftan biri her zaman soğukkanlılığını korurdu. Bu
nedenle de aralarındaki arkadaşlık hiç bir zaman kopmazdı.
Cayley, 1863 yılında Cambridge
Üniversitesi'nde yeniden açılan matematik
kürsüsüne atandı. Aynı yıl kırk iki yaşında olan Cayley, Suzanne Moline
ile evlendi. Profesörlükte aldığı para, avukatlıkta aldığı paradan daha
azdı. Fakat bu onu üzmüyordu. Daha sonra üniversite yeniden düzenlenince
Cayley'in aylığı arttırıldı. Yeni düzenlemede bu kez bir ders yerine iki
ders veriyordu. Cayley, hayatını matematik araştırmalarına ve
üniversitenin yönetimine verdi. Avukatlığın verdiği deneyimler,
hukukçuluğu, tarafsızlığı, eşitlik sever davranışı, iş sahasındaki
pratikliği ve çalışkanlığı çok değerli hizmetleridir. O genellikle
çok konuşmazdı. Konuştuğu da kesinlikle kabul edilirdi. Çünkü o,
bir işin temelini iyice incelemeden o iş hakkında hiç bir zaman
bir fikir yürütmezdi. Evlenmesi ve aile hayatı onu çok mesut
etti. Biri kız, öteki erkek olmak üzere iki çocuğu oldu. Yaşı
ilerledikçe fikri daima kuvvetli ve dengeli kaldı. Davranışları
daha ılımlı oldu. Onun yanında dokunaklı veya güce giden hiç
bir söz söylenmezdi. O, gençlere ve matematiğe yeni başlayanlara
karşı her zaman iyilik eder, cesaret verir ve iyi öğütler
vererek onlara yardım ederdi.
Cayley'in profesörlüğü döneminde, kadınların okumaları
çok tartışılan konuydu. Cayley, sakin ve inandırıcı sözlerini
insanlık ve medeniyet için kullandı. Onun istekli çalışmasıyla
kadınlar, Cambridge'deki manastıra öğrenci olarak kabul edildi.
Cayley, bir taraftan ciddi olarak çalışırken, diğer yandan da
arkadaşı Sylvester ile geçinmek için uğraşıp duruyordu. Bu sırada
Sylvester Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. Çokta iyi bir yer
elde etmişti. 1881 ile 1882 yılları arasında altı aylık bir süre
için Cayley John Hopkins Üniversitesine ders vermesi için çağrıldı.
Cayley ile Sylvester yeniden bir araya geldiler. Cayley'in
Abelyen fonksiyonlar üzerine yaptığı çalışmaları dikkatle
izleyen Sylvester, bu büyük matematikçiyi alkışlamaktadır.
Ayrıca, Klein geometrisi üzerinde çalışmaları vardır. Desargues,
Pascal, Poncelet ve daha başkalarının yarattığı geometrileri
daha ileri götürdü. Örneğin, izdüşüm geometrisinde Pisagor
teoremi incelenemez. İzdüşüm özelliklerini metrik özelliklerinden
ilk kez ayıran Cayley olmuştur. Bu ve buna benzer birçok
geometrik buluşları vardır. Cayley tarafından kurulan matrisler,
bundan tam altmış yedi yıl sonra, 1925 yılında Heisenberg kendi
eseri olan kuantum mekaniğinde bu matrisler cebirinin tam işe
yarayan alet olduğunu görmüştür.
Cayley, yaratıcı bir çalışma yapmıştır. Uzun zaman dayandığı
ağrılı bir hastalıktan kurtulamayarak 26 ocak 1895 günü, yetmiş
dört yaşında ölmüştür. Cayley'in yaptığı çalışmalar matematikte
çok önemli bir yer tutar. 966 tane çalışma yapmıştır. Bunların
her biri büyük boyda hemen hemen her biri altışar yüz sayfadan
oluşur ve on üç cilt halindedir. Bu eserlerin her birisinin içinde
şimdi bile yüzlerce bulunacak ve üzerinde çalışılacak problemler
vardır. Onun yaratıcı zekası ve çalışmaları bu eserlerinde açıkça
görülür. Yine bu eserlerinde, n boyutlu geometrisi geleceğe,
özellikle bağlılık kuramına ilham verecektir. Fizik ve kuantum
mekaniği çalışacakların birer el kitabı özelliğinde olduğu
gözden kaçmaz.
|
|
|
|
Önceki Sayfa
