Milletler arası Denizde Can Emniyetini Koruma sözleşmesinin ve imzalanan
yeni anlaşma ile değişiklik yapılan
DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME TÜZÜĞÜ'
nün
yürürlüğe girdiğine dair kararname.
Bakanlar Kurulu Kararının |
Tarihi |
12.12.1977 |
No |
7/14561 |
Dayandığı Kanunun |
Tarihi |
10.06.1946 |
No |
4922 |
Yayımlandığı R.Gazetinin |
Tarihi |
29.04.1978 |
No |
16273
|
Yayımlandığı Düsturun |
Tertibi: |
5 |
Cildi |
17 |
S |
105 |
BÖLÜM
A.
GENEL.
BÖLÜM
B.
MANEVRA ve SEYİR KURALLARI.
BÖLÜM
C.
FENERLER
ve ŞEKİLLERİ.
BÖLÜM
D.
SES ve IŞIK İŞARETLERİ.
BÖLÜM
E.
İSTİSNALAR
LAHİKA
1.
LAHİKA
2.
LAHİKA
3.
LAHİKA
4.
Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü
GENEL
Kural 1.
Uygulama
- Bu kurallar, açık denizlerde ve açık
denizlerle bağlantılı olan ve açık deniz gemilerinin seyredebileceği
sularda bulunan gemilerin tümüne uygulanacaktır.
- Bu kurallarda bulunan hiçbir hüküm, açık
denizlerle bağlantılı olan ve açık deniz gemilerinin seyrettiği demir
yerleri, limanlar, göller, iç su yolları için yetkili makamlarca yapılan
özel kuralların çalışması ile çelişki halinde bulunmayacaktır. Bu gibi
özel kurallar, olanağı nispetinde, bu Kurallara uyacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bu
Kurallarda bulunan hiçbir hüküm, herhangi bir Devletin Hükümeti tarafından
savaş gemileri ya da konvoy halinde ilerleyen teknelere özgü ve istasyon
ya da işaret ışıkları şekilleri ya da düdük işaretleri, ya da filo halinde
balık avlayan balıkçı teknelerine özgü ek istasyon, ya da işaret ışıkları,
ya da şekilleri için konulan özel kuralların işleyişine müdahalede
bulunmayacaktır. Bu ek istasyon ya da işaret ışıkları, şekilleri ya da
düdük işaretleri, olanaklar elverdiğince, bu kurallar altında başka
yerlere konulmasına yetki verilen ışık, şekil ya da işaretle
karıştırılmayacak şekilde olacaktır.
- Bu kuralların amacının gerçekleşmesi için
Teşkilat tarafından trafik ayırım düzenleri benimsenebilir.
- Özel bir şekilde veya özel bir amaç için inşa
edilmiş olan bir teknenin fenerlerinin sayısı, yeri, kapasitesi veya
görünüş açıları veya şekilleri ile sesli işaret aletlerinin yeri veya
nitelikleri bakımından bu kuralların hükümlerine uymadığının ilgili
hükümetçe saptanmış olması halinde, teknenin özel faaliyetine müdahale
etmeden, böyle bir teknenin fenerlerinin sayısı, yeri, kapasitesi, görünüş
mesafe veya açıları ile sesli işaret aletlerinin yerleri ve nitelikleri
bakımından o tekne için Hükümeti bu Kurallara mümkün olduğu kadar yakın
olanını saptayacaktır.
KURAL 2: Sorumluluk
- Bu kurallardaki hükümlerden hiçbiri, herhangi
bir tekneyi veya sahibini, Kaptanı veya gemi adamlarını, bu Kurallara uyma
veya gemicilerin her zamanki görevlerinin veya özel durum ve koşullarının
gerektirdiği herhangi bir tedbirin alınması hususundaki ihmallerinin
sonuçlarından kurtaramaz.
- 4-20 Ekim 1972 tarihleri arasında Londra'da
düzenlenen Konferansta kabul edilen 1972 Uluslararası Denizde Çatışmayı
önleme Sözleşmesinin uygulanmasıyla ilgili Denizde Çatışmayı Önleme
Tüzüğü, Dışişleri Bakanlığının 19.8.1977 tarih ve ÇSUD: 1128 sayılı
yazısı üzerine, 31.5.1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü ve 5 inci
maddelerine göre, Bakanlar Kurulunca 12.12.1977 tarihinde onaylanmıştır.
- Bu kuralları yorumlarken ve uygularken ilgili
teknelerin sınırlı oluşları hususu da dahil, ani bir tehlikeden kaçınırken
bu kuralların hükümlerinden ayrılmayı gerektirebilecek olan hususlar dahil
seyir ve çatışmanın ve herhangi bir özel şartın tüm tehlikeleri göz önünde
tutulacaktır.
KURAL 3: Genel Tanımlamalar
Bu Metin içinde aksine bir hüküm bulunmadıkça,
bu Kuralların amacı için:
- "Tekne" sözcüğü: Su üstünde kalkarak seyreden
ve deniz uçakları dahil, su üzerinde taşıma aracı olarak kullanılmakta
olan veya kullanılmaya elverişli bulunan her türlü deniz aracını içine
alır.
- "Kuvvetle yürütülen tekne" deyimi: Makine ile
yürütülen herhangi bir tekne anlamına gelecektir.
- "Yelkenli tekne" deyimi: Var olsa bile
yürüten makinesinin kullanılması şartıyla, yelken ile seyreden bir tekne
anlamına gelecektir.
- "Balıkçılık yapan tekne" deyimi: Manevra
kabiliyetini sınırlayan, ağlar, oltalar, troller veya diğer avlanma
araçları ile balık avlayan bir tekne anlamına gelecek fakat manevra
kabiliyetini kısıtlamayacak olan oltalar veya diğer avlanma araçları ile
balık avlayan bir tekneyi kapsamayacaktır.
- "Deniz uçağı" sözcüğü: Su üstünde manevra
yapmak üzere inşa edilmiş her türlü hava aracını kapsar.
- "Kumanda altında bulunmayan tekne" deyimi:
Bazı istisnai şartlar sebebi ile bu kuralların gereğine uygun olarak
manevra yapma gücü olmayan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma
yeteneği bulunmayan bir tekne anlamına gelecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) "Manevra
kabiliyeti sınırlı tekne" deyimi: Yaptığı iş nedeniyle bu Kuralların
gereğince uygun olarak manevra yapma gücü sınırlanan ve bu yüzden diğer
bir teknenin yolundan çıkma yeteneği olmayan bir tekne anlamına
gelecektir.
"Manevra kabiliyeti sınırlı tekneler" deyimi sınırlı olmamak üzere aşağıda
yazılı tekneleri içerecektir.
- Bir seyir işareti, denizaltı kablosu veya
boru hattının döşenmesi, çalışması veya toplanmasında bulunan bir tekne,
- Tarama, sörvey veya sualtı çalışmaları
yapan bir tekne,
- Üzerinde yol bulunduğu halde ikmal yapan
veya insan, kumanya veya yük aktaran bir tekne,
- Bir hava aracını denize indirme veya
denizden alma işi ile uğraşan bir tekne,
- Mayın temizleme işleri yapan bir tekne,
- Gerek yedekleyen ve gerekse yedeklenenin
rotalarından ayrılma yetenekleri önemli bir şekilde kısıtlanan yedekleme
işiyle uğraşan bir tekne.
- "Su çekimi nedeniyle kısıtlı tekne" deyimi:
Mevcut su derinliğinin kendi çektiği su ile ilişkisi nedeniyle izlediği
rotadan ayrılma gücü önemli bir şekilde kısıtlanan, kuvvetle yürütülen bir
tekne anlamına gelecektir.
- "Üzerinde yol bulunan" deyimi: Bir teknenin
demirli olmadığı veya karaya bağlı bulunmadığı veya karaya oturmadığı
anlamına gelecektir.
- Bir teknenin "boyu" ve "eni" sözcükleri: O
teknenin tam boyu ve en geniş eni anlamlarına gelecektir.
- Teknelerden birinin diğeri tarafından gözle
görülmesi halinde, teknelerin birbirlerini gördükleri varsayılacaktır.
- "Kısıtlı görüş" deyimi: Görüşün sis, pus, kar
yağışı, şiddetli yağmur fırtınası, kum fırtınası veya herhangi diğer
benzeri bir sebeple kısıtlı oluşu anlamına gelecektir.
MANEVRA VE SEYİR KURALLARI
KISIM 1 - HER TÜRLÜ GÖRÜŞ KOŞULLARINDA TEKNELERİN
YÖNETİMİ
KURAL 4: Uygulama
Bu kısımdaki Kurallar her türlü görüş koşulunda
uygulanır
KURAL 5: Gözcülük
İçinde bulunulan durum ve koşullarda, durumun ve
çatışma tehlikesinin tamamen değerlendirilmesini sağlamak üzere, elde mevcut
tüm uygun araçların yanı sıra her tekne her zaman tam bir görme ve işitme
gözcülüğü de yapacaktır.
KURAL 6: Emniyetli Hız
Çatışmayı önlemek üzere, uygun ve etkili
harekete geçe bilmek ve içinde bulunulan durum ve koşulların gerektirdiği
bir mesafede durdurulabilmesi için, her tekne her zaman emniyetli bir hızla
ilerleyecektir.
Emniyetli hız saptanırken aşağıda yazılı
faktörler dikkate alınacaktır:
- Tüm tekneler tarafından,
- Görüş durumu,
- Balıkçı tekneleri veya diğer teknelerin bir
araya toplanmış durumu dahil trafik yoğunluğu,
- Teknenin durdurulma mesafesine ve içinde
bulunduğu koşullarda dönme kabiliyetine özel surette dikkat edilerek
teknenin manevra yapabilme yeteneği,
- Sahil ışıkları ve kendi ışıklarının
geceleyin geriye doğru yayılması gibi arka cephe ışıklarının varlığı,
- Rüzgar, deniz ve akıntının durumu ve seyir
tehlikelerinin yakınlığı,
- O yerde var olan su derinliği ile tekne su
çekiminin ilişkisi,
- Çalışır radarı olan tekneler için ek olarak:
- Radar cihazının karakteri, yeterlilik ve
sınırlılığı,
- Kullanılmakta olan radar mesafe ayarının
zorunlu kıldığı kısıtlamalar,
- Denizin durumu, hava ve diğer müdahale
kaynaklarının radar, alıcılığı üzerindeki etkisi,
- Küçük tekneler buz ve diğer yüzer
maddelerin yeterli bir radar mesafesinde, radar tarafından alınamaması
durumu,
- Radarda görülen teknelerin sayısı,
bulundukları yer ve hareketleri,
- Yakın çevrede bulunan tekneler ve diğer
maddelerin radar kullanılarak mesafesi saptanırken görüşün daha kesin
olarak saptanmasına olanak bulunacağı.
KURAL 7: Çatışma Tehlikesi
- Her tekne çatışma tehlikesi olup olmadığını
saptamak için içinde bulunduğu durum ve koşullara uygun olan elde mevcut
araçların tümünü kullanacaktır.Herhangi bir tereddüt mevcut olduğu
takdirde, böyle bir tehlike varsayılacaktır.
- Radar varsa ve çalışıyorsa, çatışma
tehlikesini önceden saptamak ve radarla ardarda mevki koymak veya buna
benzer radar ekranında görülen cisimlerin usulüne uygun gözlemlerini
yapmak üzere uzak mesafe taramalar da dahil radar cihazından gerekli
şekilde faydalanılacaktır. oturtulmayacaktır.
- Çatışma tehlikesinin mevcut olup olmadığı
saptanırken aşağıda yazılı hususlar dikkate alınacaktır:
- Yaklaşan bir teknenin pusula kerterizinin
fark edilir derecede değişmemesi halinde tehlike var sayılacaktır.
- Özellikle çok büyük bir tekneye veya yedek
çekene veya yakın mesafede olan bir tekneye yaklaşırken fark edilir
derecede kerteriz değişmesi görüldüğü durumlarda da çatışma tehlikesi
bazen mevcut olabilir.
KURAL 8: Çatışmayı Önleme Hareketi
- Olayın koşulları elverişli olduğu ve iyi
gemicilik kurallarına uyularak yeterli bir süre içinde yapıldığı takdirde
çatışmayı önlemek için girişilecek herhangi bir hareket olumlu olacaktır.
- Olayın koşulları elverişli olduğu takdirde
çatışmayı önlemek üzere yapılacak her rota ve/veya hız değişimi gözle veya
radarla diğer bir teknenin çabucak görebileceği kadar büyük olacak ve
birbiri ardından yapılacak küçük rota ve/veya hız değişimlerinden
kaçınılacaktır.
- Eğer manevra sahası varsa, yakın düşme
durumundan sakınmak için sadece zamanında yapılmış rota değişikliği,
oldukça önemli ve diğer yakın düşmelere sebep olmayan en etkili bir
hareket olabilir.
- Diğer bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere
girişilecek hareket, bu teknenin emniyetli bir mesafeden geçmesi ile
sonuçlanacak harekettir. Hareketin etkili olup olmadığı diğer tekne tam
olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar dikkatle kontrol edilecektir.
- Çatışmayı önlemek veya durumu değerlendirmek
için biraz daha zaman kazanmak üzere, bir tekne gerekiyorsa yürütücü
kuvvetlerini durdurarak veya geri çalıştırarak hızını azaltacak veya
ilerleyişini durduracaktır.
KURAL 9: Dar Kanallar
- Dar bir kanal veya geçit boyunca ilerleyen
bir tekne geçit veya kanalın emin ve uygulayabildiği kadar, kendi sancak
tarafındaki dış sınırına yakın seyredecektir.
- Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya
yelkenli bir tekne dar bir kanal veya geçitte emniyetle seyreden bir
teknenin geçisine engel olmayacaktır.
- Balıkçılıkla uğraşan bir tekne dar bir kanal
veya geçitte seyreden bir teknenin geçişine engel olmayacaktır.
- Bir dar kanal veya geçitte karşıdan karşıya
geçen bir tekne, sadece böyle bir kanalın veya geçidin içinde emniyetle
seyredebilecek bir teknenin geçişine engel olacaksa, bu geçişi
yapmayacaktır. Karşıdan karşıya geçen teknenin niyetinden şüphe eden bir
tekne Kural 34 (d) de belirlenen ses işaretini kullanabilir.
-
- Dar bir kanal veya geçitte, yetişen gemi,
yetişilen gemiyi geçme niyetini 34 (c) (i) sayılı Kuralda belirtilen
uygun ses işaretini vererek gösterirse yetişilen gemi emniyetle geçişe
izin veren tedbirleri alırsa ancak o zaman geçiş yapılabilir. Mutabakata
varıldığı takdirde, yetişilen gemi 34 (c) (ii) sayılı Kuralda belirtilen
uygun ses işaretini verecek, emniyetli geçişe izin vermek üzere harekete
geçecektir. Şüpheli durumda, yetişilen gemi 34 (d) sayılı Kuralda
belirtilen ses işaretini verebilir.
- Bu kural yetişen teknenin 13. üncü Kuralda
belirtilen yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
- Araya giren bir engel sebebiyle diğer
teknelerin görülmesinin engellendiği dar bir kanal veya bir geçitin bir
dönüm yerine veya bir alanına yaklaşan bir tekne özel tedbir ve dikkatle
seyredecek, 34 (e) sayılı kuralda belirtilen uygun ses işaretini
verecektir.
- Olayın koşulları elverdiği takdirde, hiçbir
tekne dar bir kanalda demirlemeyecektir.
KURAL 10: Trafik Ayırım Düzenleri
- Bu kural Teşkilatın kabul ettiği trafik
ayırım düzenlerine uygulanacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Trafik
ayırım düzenlerini kullanan bir tekne:
- Uygun trafik şeridinde, o şeridin genel
trafik akımı yönünde ilerleyecektir.
- Uygulanabildiği kadar trafik ayırım hattı
veya ayırım bölgesinden açık bulunacaktır.
- Normal olarak, şeridin bitiminde trafik
şeridine girecek veya çıkacaktır. Fakat her iki taraftan girer veya
çıkarken genel trafik akım yönüne, uygulanabildiği kadar, küçük bir açı
ile girip çıkacaktır.
- Bir tekne mümkün olduğu kadar, trafik
şeritlerinde karşıdan karşıya geçmekten kaçınacaktır. Fakat böyle bir
geçiş zorunluluğunda olduğu zaman, geçişi uygulayabileceği kadar genel
trafik akımı yönüne dik açıya en yakın bir açı ile yapacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bitişik
ayırım düzenindeki uygun trafik şeridini emniyetle kullanabilecek olan,
akan trafik, normal olarak kıyıya yakın trafik bölgelerini
kullanmayacaktır. Ancak boyu 20 metreden küçük tekneler veya yelkenli
tekneler her türlü koşullar altında kıyı tarafındaki trafik bölgelerini
kullanacaklardır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Aşağıdaki
durumlar hariç olmak üzere karşıdan karşıya geçen bir tekne yada bir
trafik şeridine giren ya da çıkan tekne dışında bir tekne, normal olarak
ayırım bölgesine girmeyecek ve ayırım hattını geçmeyecektir.
- Acil durumlarda, ani bir tehlikeden kaçınma
durumunda,
- Bir ayırım bölgesi içinde balıkçılıkla
uğraşıldığında,
- Trafik ayırım düzeni sonlarına yakın
alanlarda seyreden bir tekne özel bir dikkat gösterecektir.
- Bir tekne bir trafik ayırım düzeni içinde
veya bu düzenin sonlarına yakın alanlarda demirlemekten mümkün olduğu
kadar kaçınacaktır.
- Bir trafik ayırım düzenini kullanmayan bir
tekne mümkün olduğu kadar, uzak geçerek bu düzenden kaçınacaktır.
- Balıkçılıkla uğraşan bir tekne bir trafik
şeridini takibeden herhangi bir teknenin geçisini engellemeyecektir.
- Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya
yelkenli bir tekne bir trafik şeridini takibeden herhangi bir kuvvetle
yürütülen teknenin emniyetle geçişini engellemeyecektir.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Manevra
kabiliyeti sınırlı bir tekne bir trafik ayırma düzeni içinde seyir
güvenliği için bakım tutum işleri yapıyorsa işin süresince bu Kuralı
uygulamak zorunda olmayacaktır.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Manevra
kabiliyeti sınırlı bir tekne bir trafik ayırma düzeni içinde denizaltı
kablosu döşeme, hizmet verme ya da kaldırma işinde çalıştığı zaman, işin
süresince, bu Kuralı uyğulamak zorunda olmayacaktır.
KISIM II - BİRBİRİNİ GÖREN TEKNELERİN DAVRANIŞLARI
KURAL 11: Uygulama
Bu kısımda mevcut kurallar birbirini gören
tekneler için uygulanır.
KURAL 12: Yelkenli Tekneler
- Çatışma tehlikesi mevcut olacak şekilde iki
yelkenli birbirine yaklaşırken bu teknelerden biri aşağıda yazılı olan
şekilde diğerinin yolundan çıkacaktır.
- Rüzgarı farklı bordalardan kullanan
teknelerden rüzgarı iskeleden kullanan tekne diğerinin yolundan
çıkacaktır.
- Her iki tekne de rüzgarı aynı taraftan
kullanıyorsa rüzgar üstünde olan tekne rüzgar altında olan teknenin
yolundan çıkacaktır.
- Rüzgarı iskeleden kullanan bir tekne rüzgar
üzerinde bir tekne görür ve bu gördüğü teknenin rüzgarı iskele
tarafından mı yahut sancak tarafından mı kullandığını saptayamazsa
gördüğü diğer teknenin yolundan çıkacaktır.
- Bu kuralın amaçları için, ana yelkenin
şiştiği taraf veya seren yelkenli bir teknede baştan kıça doğru olan en
büyük yan yelkenin şiştiği tarafın aksi tarafı rüzgar üstü sayılacaktır.
KURAL 13: Yetişme
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bir tekneye
yetişen diğer herhangi bir tekne bu Kuralların, Bölüm B. Kısım I ve Kısım
II deki mevcut hükümlerine bakılmaksızın yetişilen teknenin yolundan
çıkacaktır.
- Herhangi bir tekneye, kemeresinin 22.5 derece
(2 kerte) den daha fazla gerisindeki herhangi bir yönden yaklaşan bir
tekne, yani yetişmekte olduğu tekneye göre, geceleyin o teknenin sadece
pupa fenerini görüp borda fenerlerinden hiçbirini göremiyecek mevkide
bulunan tekne "yetişen bir tekne" sayılacaktır.
- Bir tekne diğer bir tekneyi yetişip geçtiği
hususunda herhangi bir tereddüde düştüğü takdirde, kendini yetişen tekne
sayarak buna göre hareket edecektir.
- İki tekne arasındaki kerterizlerde sonraki
herhangi bir değişim, yetişen tekneyi bu Kurallara göre, aykırı geçen bir
tekne yapmayacak veya yetişilen tekne tam olarak geçilinceye ve neta
oluncaya kadar, yetişen teknenin yükümlülüğünü kaldırmayacaktır.
KURAL 14: Pruva Pruvaya Geliş Durumu
- Kuvvetle yürütülen iki teknenin, çatışma
tehlikesi söz konusu edilecek surette, birbirlerine karşı veya karşıya
yakın birer rota ile yaklaşmaları halinde, bu teknelerden herbiri
diğerinin iskelesinden geçmek üzere, rotasını sancağa değiştirecektir.
- Bir teknenin diğerini pruvasında veya
pruvasına yakın ve gece silyon fenerlerini bir doğru üzerinde veya doğruya
yakın bir halde ve/veya her iki borda fenerini birlikte gördüğü, gündüz
ise, diğer tekneyi buna benzer bir durumda gördüğü zaman, yukardaki
durumun mevcut olduğu varsayılacaktır.
- Böyle bir durumun varlığından tereddüte düşen
bir tekne bu durumun hakikaten mevcut olduğunu varsayacak ve buna uygun
olarak hareket edecektir.
KURAL 15: Aykırı Geçiş
Kuvvetle yürütülen iki teknenin çatışma
tehlikesi doğuracak şekilde birbirini aykırı olarak geçmeleri halinde, diğer
tekneyi sancak tarafından gören tekne onun yolundan çıkacak koşullar
elverdiği takdirde diğerinin pruvasından geçmekten kaçınacaktır.
KURAL 16: Yol Veren Teknenin Davranışı
Diğer bir tekneye yol vermekle yükümlü olan
tekne iyice neta olmak üzere, olanağı kadar erken ve belirgin manevra
yapacaktır.
KURAL 17: Yol Verilen Teknenin Davranışı
-
- İki tekneden biri diğerinin yolundan çıkmak
zorunluluğunda bulunduğu yerlerde diğeri kendi rotasını ve hızını
koruyacaktır.
- Bu kurallar uyarınca yol vermesi gereken
teknenin uygun manevra yapmadığı görülür görülmez, manevra yapmakla
yükümlü olmayan tekne çatışmayı sadece kendi manevrası ile önlemek üzere
harekete geçebilir.
-
- Rotasını ve hızını muhafaza etmesi gereken
tekne, herhangi bir sebepten dolayı, sadece yol vermesi gereken teknenin
yapacağı manevra ile çatışmanın önüne geçilemiyecek kadar kendisini
yakın bulursa, çatışmayı önlemeye yardımcı olacak en iyi hareketi
yapacaktır.
- Bir aykırı geçiş durumunda, diğer kuvvetle
yürütülen bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere, bu Kuralın (a) (ii)
sayılı alt paragrafı uyarınca manevra yapan kuvvetle yürütülen bir tekne,
olayın koşulları elverdiği takdirde, kendi iskele tarafından gördüğü bir
tekne için rotasını iskelesine alarak değiştirmeyecektir.
- Bu kural,yol vermesi gereken teknenin yol
verme yükümlülüğünü kaldırmaz.
KURAL 18: Tekneler Arasındaki Sorumluluklar
9, 10 ve 13 sayılı Kuralların aykırı hükümleri
hariç:
- Üzerinde yol bulunan Kuvvetle yürütülen bir
tekne
- Kumanda altında bulunmayan,
- Manevra yapma gücü kısıtlı olan,
- ) Balıkçılıkla uğraşan,
- Yelkenli bir teknenin yolundan çıkacaktır.
- Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne,
- Kumanda altında bulunmayan,
- Manevra yapma gücü kısıtlı olan,
- Balıkçılıkla uğraşan, diğer bir teknenin
yolundan çıkacaktır.
- Üzerinde yol bulunan balıkçılıkla uğraşan bir
tekne olanağı kadar:
- Kumanda altında bulunmayan,
- Manevra yapma gücü kısıtlı olan, bir
teknenin yolundan çıkacaktır.
-
- Kumanda altında olmayan veya manevra yapma
gücü kısıtlı olan birteknenin dışında hiçbir tekne, içinde bulunduğu
koşulların elvermesi halinde, kendi su çekimi nedeniyle kısıtlı olan ve
28 nci kuraldaki işareti gösteren bir teknenin emniyetle geçisine engel
olmayacaktır.
- Kendi su çekimi nedeniyle kısıtlı olan bir
tekne özel durumunu gözönünde tutarak dikkatle seyredecektir.
- Su üzerinde bulunan bir deniz uçağı,
genellikle, bütün teknelerden tamamen neta bir halde bulunacak ve bunların
seyrini engellemekten kaçınacaktır. Çatışma tehlikesinin var olduğu
koşullarda bu bölümdeki kurallara uyacaktır.
KISIM III - KISITLI GÖRÜŞ KOŞULLARINDA TEKNELERİN
DAVRANIŞLARI
KURAL 19: Kısıtlı Görüş Koşullarında Teknelerin
Davranışları
- Bu kural, görüş şartları kısıtlı olan bir
alanda veya böyle bir alana yakın yerlerde seyrederken birbirini görmeyen
teknelere uygulanacaktır.
- Her tekne, kısıtlı görüşün içinde bulunan
durum ve koşullarına göre ayarlanacak olan emniyetli bir hızla
ilerleyecektir. Kuvvetle yürütülen bir tekne, ani manevralar için
makinelerini hazır bulunduracaktır.
- Her tekne bu Bölümün 1 inci Kısmındaki
Kuralları uygularken, kısıtlı görüşün içinde bulunalan durum ve
koşullarını dikkate alacaktır.
- Sadece radarla diğer bir teknenin varlığını
anlayan bir tekne bir çatışma alanına girme halinin oluşup oluşmadığını
ve/veya çatışma tehlikesinin bulunmadığını saptayacaktır. Böyle bir
durumun mevcut olması halinde önleyici manevrayı zamanında yapacak, ancak,
bu manevra bir rota değiştirilmesini gerektiriyorsa aşağıdaki hususlardan
olanağı ölçüsünde kaçınılacaktır.
- Yetişilen bir tekne hariç, kemere
doğrultusunun ilersinde bulunan bir tekne için rotanın iskeleye
alınması,
- Rotanın kemere doğrultusunda veya kemere
doğrultusunun gerisinde olan bir tekneye doğru değiştirilmesi,
- Çatışma tehlikesinin var olmadığının
saptandığı haller hariç, kendi kemere doğrultusunun ön tarafında başka bir
teknenin sis işaretini duyan veya kemere doğrultusu önünde bulunan bir
tekne ile yakın düşme durumlarından kaçınamıyan bir tekne hızını rotasını
koruyabileceği alt düzeye indirecektir. Böyle bir tekne çatışma tehlikesi
geçinceye kadar üzerindeki bütün yolu kesecek ve her durumda çok dikkatle
seyir edecektir.
FENERLER VE ŞEKİLLER
KURAL 20: Uygulama
- Bu bölümdeki kurallara, bütün hava
koşullarında uyulacaktır.
- Fenerlere ait Kurallar güneşin batışından
doğuşuna kadar uygulanacak ve bu süre içerisinde Kurallarda belirlenen
fenerlerle karıştırılmayacak veya bunların görüşlerini veya ayırıcı
karakterlerini bozmayacak veya iyi bir gözcülük yapılmasını engellemeyecek
olan fenerler dışında diğer hiçbir ışık gösterilmeyecektir.
- Bu kurallarda belirtilen fenerler, taşındığı
takdirde, kısıtlı görüşlerde güneşin doğuşundan batışına kadar da,
gösterilecek ve gerekli görülen diğer bütün koşullarda da
gösterilebileceklerdir.
- Şekillerle ilgili kurallar gündüzleri
uygulanacaktır.
- Bu kurallarda belirlenen fenerler ve şekiller
bu kuralların 1 sayılı Lahikasının hükümlerine uygun olacaktır.
KURAL 21: Tanımlamalar
- "Silyon feneri" deyimi: Teknenin baş-kıç orta
hattı üzerine konulan 225 derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz bir
ışık gösteren ve teknenin her iki tarafında tam pruvadan itibaren
kemerenin 22,5 derece gerisine kadar ışık gösterecek surette
yerleştirilmiş beyaz bir fener anlamına gelecektir.
- "Borda fenerleri" deyimi: Herbiri 112,5
derecelik bir ufuk yayı üzerinde tam pruvadan kendi tarafındaki kemerenin
22,5 derece gerisine kadar kesiksiz bir ışık gösterecek surette
yerleştirilmiş sancak tarafında, yeşil, iskele tarafında kırmızı fener
anlamına gelecektir. Boyu 20 metreden kısa teknelerde,borda fenerleri
teknenin baş-kıç orta hattı üzerinde bulunan bir fanus içinde birleşik
olarak taşınabilir.
- "Pupa feneri" deyimi: Olanağı kadar teknenin
kıç tarafına yakın bir yere konulan, ufkun 135 derecelik bir yayı üzerinde
kesiksiz beyaz bir ışık gösteren, tam kıçtan itibaren geminin her iki
bordasında 67,5 derecelik bir ışık göstermek üzere yerleştirilmiş beyaz
ışık veren bir fener anlamına gelecektir.
- "Yedekleme feneri" deyimi: Bu kuralın (c)
paragrafında belirlenen "Pupa feneri" ile aynı nitelikte olan sarı ışık
veren bir fener anlamına gelecektir.
- "Her taraftan görülür fener" deyimi: Ufkun
360 derecelik yayı üzerinde kesiksiz ışık gösteren bir fener anlamına
gelecektir.
- "Çakar fener" deyimi: Düzenli aralıklarla
dakika 120 veya daha fazla çakan bir fener anlamına gelecektir.
KURAL 22: Fenerlerin Görünüşü
Bu kurallarda belirtilen fenerler, en az aşağıda
yazılı mesafelerden görünebilmeleri için, bu Kuralların 1 inci lahikasının 8
inci kısmında belirlenen şiddette olacaklardır.
- Boyları 50 metre veya daha fazla olan
tekneler:
- 6 milden görünür silyon feneri,
- 3 milden görünür borda feneri,
- 3 milden görünür pupa feneri,
- 3 milden görünür yedekleme feneri,
- 3 milden ve her yönden görünür beyaz,
kırmızı, yeşil veya sarı fener
- Boyları 12 metre veya daha fazla olan fakat
50 metreden az olan tekneler
- 2 milden görünür silyon feneri ancak boyu
20 metreden az olan teknelerde 3 milden görünür olacaktır.
- 2 milden görünür borda feneri,
- 2 milden görünür pupa feneri,
- 2 milden görünür yedekleme feneri,
- 2 milden ve her yönden görünür beyaz,
kırmızı, yeşil veya sarı fener.
- Boyu 12 metreden az olan tekneler
- 2 milden görünür silyon feneri,
- 1 milden görünür borda feneri,
- 2 milden görünür pupa feneri,
- 2 milden görünür yedekleme feneri,
- 2 milden ve her yönden görünür, beyaz,
kırmızı, yeşil veya sarı fener.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Kolay
görülemeyen, kısmen batık tekneler ya da cisimler yedeklendiğinde:
- 3 milden her yönden görünür beyaz bir
fener.
KURAL 23: Üzerinde yol bulunan Kuvvetle Yürütülen
Tekneler
- Kuvvetle yürütülen bir tekne üzerinde yol
olduğu zaman:
- Baş tarafta bir silyon feneri,
- Boyları 50 metreden daha kısa olan bir
teknenin gösterme yükümlülüğü ulunmaması hali hariç, kıç tarafa doğru ve
baş taraftakinin yukarısında ikinci bir silyon feneri,
- Borda fenerleri,
- Bir pupa feneri.
- Bir hava-yastıklı tekne su üzerinde kalkarak
çalıştığı zaman, bu kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlere ek
olarak, ufkun her tarafından görülen, sarı renkte çakar bir fener
taşıyacaktır
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
- Boyu 12 metreden küçük olan kuvvetle
yürütülen bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler
yerine her yönden görünür bir beyaz fener ve borda fenerleri
gösterebilir.
- Azami hızı 7 deniz milini geçmeyen, boyu 7
metreden küçük kuvvetle yürütülen bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında
belirtilen fenerlerin yerine her yönden görünür bir beyaz fener ve
uygulanabildiği takdirde aynı zamanda borda fenerlerini de gösterebilir.
- Boyu 12 metreden küçük olan ve kuvvetle
yürütülen bir teknede silyon fenerinin ya da her yönden görünür beyaz
bir fenerin baş-kıç doğrultusu üzerinde gösterilmesi, bu doğrultu
üzerinde fener donatılmasının pratik bulunmaması dolayısiyle
sağlanamadığı takdirde bu fenerler orta hat dışında gösterilebilir.
Ancak, bu takdirde borda fenerleri kombine olarak bir fener halinde ve
baş-kıç orta doğrultusu üzerinde, ya da silyon, yahut her yönden görünür
beyaz fenerle mümkün olduğu kadar ayni baş-kıç doğrultusunda
gösterilecektir.
KURAL 24: Çekerek ve iterek yedekleme
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Kuvvetle
yürütülen bir tekne yedeklerken:
- Kural 23 (a) (i) ya da (a) (ii) de
belertilen fener yerine dikey bir doğru üzerinde,iki silyon feneri
gösterecektir. Yedekleyen bir teknenin kıçından yedeklenenin kıç sonuna
kadar olan mesafenin 200 metreden fazla olması halinde dikey bir doğru
üzerinde üç adet adı geçen fenerleri gösterecektir.
- Borda feneri;
- Bir pupa feneri;
- Pupa feneri üzerinde, dikey bir doğru
üzerinde bir yedekleme feneri;
- Yedek boyu 200 metreden fazla olduğu zaman,
en iyi görülebilecek bir yerinde eşkenar dörtgen (mayın) şekli,
gösterecektir.
- İten tekne ile ileri itilen tekne birleşik
tek bir tekne gibi birbirlerine sıkıca bağlı iseler, bunlara, kuvvetle
yürütülen bir tekne gözüyle bakılacak ve bu tekneler 23 üncü kuralda
belirtilen fenerleri göstereceklerdir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Birleşik
tek bir tekne hali hariç, kuvvetle yürütülen bir tekne diğer bir tekneyi
ileri itiyor veya bordasında yedekliyorsa;
- Kural 23 (a) (i)'de belirtilen fenerin
yerine baş tarafta dikey bir doğru üzerinde iki silyon fenerini;
- Borda fenerlerini;
- Bir pupa fenerini;
gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bu Kuralın
(a) ya da (c) paragraflarının uygulanacağı kuvvetle yürütülen bir
tekne,aynı zamanda Kural 23 (a) (ii)'nin hükümlerini de uygulayacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bu Kuralın
(g) paragrafında belirtilenin dışında yedeklenen bir tekne ya da cisim:
- Borda fenerlerini;
- Bir pupa fenerini;
- Yedek boyunun 200 metreden fazla olması
halinde, en iyi görülebilecek yerinde bir eşkenar dörtgen şekli
gösterecektir.
- Sayıları belirsiz tekneler: Bir grup halinde,
bordada yedeklendiği veya itildiği zaman tek bir tekne gibi fener
göstereceklerdir.
- Birleşik bir birimin parçası olmadığı zaman
ileri itilerek, yürütülen bir tekne başucunda borda fenerlerini
gösterecektir.
- Diğer bir teknenin bordasında yedeklenen
bir tekne pupa fenerini ve başucunda borda fenerlerini gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Kolay
görülemiyen, kısmen batık tekne veya cisim ya da gurup halinde böyle
tekneler ya da cisimler yedeklendiğinde bunlar:
- Eğer genişlik 25 metreden az ise başta ya
da başa yakın bir yerde her yönden görünür bir beyaz fener ve kıçında ya
da kıçına yakın bir yerde her yönden görünen bir beyaz fener gösterecek,
ancak drakonlar pruvada ya da pruvaya yakın bir yerde böyle bir fener
göstermek zorunda olmayacaklardır.
- Eğer genişlik 25 metre ya da daha fazla
ise, bu durumda, genişliğin en uç noktalarında ya da yakın bir yerde her
yönden görünür iki ilave beyaz fener gösterilecektir.
- Eğer uzunluk 100 metreden fazla ise (i) ve
(ii) alt paragraflarda belirtilen fenerlere ilaveten aralarındaki mesafe
100 metreyi geçmemek üzere her yönden görünür beyaz fenerler
konulacaktır.
- Yedeklenen son tekne ya da cismin en
kıçında ya da yakınında bir eşkenar dörtgen cismi gösterilecek ve
yedekleme uzunluğu 200 metreyi geçiyorsa ilaveten bir eşkenar dörtgen
şekli, baş tarafta uygulanabildiği kadar en iyi görülen bir yerde
gösterilecektir.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Yedekte çekilen
bir tekne ya da cismin yeterli herhangi bir sebeple bu Kuralın (e) ya da
(g) paragraflarında belirtilen fenerleri ya da şekilleri göstermesinin
pratik olmayacağı yerlerde yedekte çekilen teknenin veya cismin
aydınlatılması veya böyle bir tekne veya cismin varlığının gösterilmesi
için olanağı bulunan, tüm tedbirler alınacaktır.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Normal olmayan
bir yedekleme işinde bulunan bir tekne için yeterli herhangi bir sebeple
bu Kuralın (a) ve (c) paragraflarında belirtilen fenerlerin
gösterilmesinin pratik olmayacağı yerlerde böyle bir tekne tehlike içinde
bulunan ya da başka bir şekilde yardım isteyen gemiyi yedeklediğinde bu
fenerleri göstermek zorunda olmayacaktır. Kural 36'da istenildiği üzere
yedekleyen tekne ile yedeklenen tekne arasındaki ilişkiyı belirtmek,
özellikle yedekleme halatını aydınlatmak üzere, olanaklar elverdiğince tüm
önlemler alınacaktır.
KURAL 25: Üzerinde Yol Bulunan Yelkenli Tekneler
ve Kürekli Tekneler
- Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne:
- Borda fenerlerini,
- Bir pupa fenerini,
gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Boyu 20
metreden kısa olan bir yelkenli teknede bu Kuralın (a) paragrafında
belirtilen fenerler, en iyi görülebilecekleri yer olan direk başı veya
direk başına yakın bir yerde taşınacak olan bir fanus içinde birleşik bir
halde bulunabilirler.
- Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne bu
kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlere ek olarak, en iyi
görülebilecekleri yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde
dikey bir doğru üzerinde ufkun her tarafından görülür üstteki kırmızı
alttaki yeşil olan iki fener taşıyabilirler. Ancak, bu fenerler, bu
Kuralın (b) paragrafında müsaade edilen birleşik fanusla bir arada
gösterilmeyecektir.
-
- Boyu 7 metreden kısa olan bir yelkenli
tekne uygulayabildiği takdirde bu kuralın (a) veya (b) paragrafında
belirtilen fenerleri gösterecektir,fakat gösteremezse çatışmayı
önleyecek kadar yeterli bir sürede gösterilmek üzere bir elektrikli cep
fenerini veya beyaz bir ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri
el altında hazır bulunduracaktır.
- Kürekli bir tekne bu Kurallarda yelkenli
tekne için belirtilen fenerleri gösterebilir. Bunu yapmadığı takdirde
çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir süre içinde, gösterilmek üzere,
bir elektrikli cep fenerini veya beyaz bir ışık gösteren ve yanık halde
bulunan bir feneri el altında hazır bulunduracaktır.
- Yelkenle seyreden ve aynı zamanda makine ile
de yürütülen bir tekne baş tarafında ve ufkun her tarafından en iyi
görülebilecek bir yerine sivri ucu aşağı doğru olan bir koni
gösterecektir.
KURAL 26: Balıkçı Tekneleri
- Balıkçılıkla uğraşan bir tekne üzerinde yol
bulunduğu veya demirli olduğu zamanlarda,sadece bu Kuralda belirtilen
fenerleri ve şekilleri gösterecektir.
- Balıkçılık takımı olarak tarama ağları veya
diğer takımları kullanarak su içinde sürükleme anlamına gelen trol çekme
işiyle uğraşan bir tekne;
- Üstteki yeşil alttaki beyaz renkte olan ve
dikey bir doğru üzerinde bulunan ve ufkun her tarafından görülür iki
fener veya dikey bir doğru üzerinde ve biri diğerinin üstünde tepeleri
birbirine bitişik iki koni gösterecek, boyu 20 metreden kısa olan bir
tekne, bu şekiller yerine bir sepet gösterebilecektir.
- Ufkun her tarafından görülen yeşil fenerin
üstünde ve gerisinde bir silyon feneri gösterecek ve boyu 50 metreden
kısa olan bir tekne böyle bir feneri göstermek zorunluluğunda olmayacak
fakat isterse gösterebilecektir.
- Su üzerinde yol alırken bu paragrafta
belirtilen fenerlere ek olarak borda fenerlerini ve bir pupa fenerini
gösterecektir.
- Trol çekmek dışında balıkçılakla uğraşan bir
tekne;
- Üstteki kırmızı, alttaki beyaz renkte olan
ve dikey bir doğru üzerinde bulunan, ufkun her tarafından görülür iki
fener veya dikey bir doğrultuda ve biri diğerinin üstünde tepeleri
birbirine bitişik iki koni gösterecek, boyu 20 metreden kısa olan bir
tekne bu şekil yerine, bir sepet gösterebilecektir.
- Denize döşedikleri takımlar tekneden yatay
olarak 150 metreden daha açığa doğru uzandığı takdirde, takımlar
doğrultusunda ufkun her tarafından görülür beyaz bir fener veya tepesi
yukarı doğru olan bir koni şekli gösterecektir.
- Su üzerinde yol alırken, bu paragrafta
belirtilen fenerlere ek olarak borda fenerlerini ve pupa fenerini de
gösterecektir.
- Balıkçılıkla uğraşan diğer teknelerin çok
yakınında bulunan ve balıkçılıkla uğraşan bir tekne, bu Kuralların II
sayılı lahikasında belirlenen ek işaretleri de gösterecektir.
- Balıkçılıkla uğraşmadığı zaman bir tekne bu
Kuralda belirtilen fener ve şekilleri göstermeyecek ve fakat ancak kendi
boyundaki bir tekne için belirtilen fenerleri gösterecektir.
KURAL 27: Kumanda Altında Bulunmayan veya Manevra
Gücü Kısıtlı Olan Tekneler
- Kumanda altında bulunmayan bir tekne:
- En iyi görülebilecek yerde dikey bir doğru
üzerinde ufkun her tarafından görülür iki kırmızı fener,
- En iyi görülebilecekleri yerde, dikey bir
doğru üzerinde iki küre veya benzeri şekilleri,
- Su üzerinde ilerlerken, bu paragrafta
belirtilen fenerlere ek olarak, borda fenerleri ve bir pupa feneri
gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Mayın
temizleme faaliyetleri ile uğraşan bir tekne dışında manevra gücü kısıtlı
bir tekne:
- En iyi görülebilecekleri bir yerde dikey
bir doğru üzerinde her yönden görünür,üç fener gösterecektir. Bu
fenerlerden en üstteki ve en alttaki kırmızı, ortadaki beyaz olacaktır.
- En iyi görülebilecekleri bir yerde, dikey
bir doğru üzerinde üç şekil gösterecektir. Bu şekillerden en üstteki ve
en alttaki küre, ortadaki eşkenar dörtgen şeklinde olacaktır.
- Su üzerinde ilerlerken alt paragraf (i)'de
belirtilen fenerlere ek olarak, bir silyon feneri ya da fenerleri ve
borda fenerleri ile bir pupa fenerini gösterecektir.
- Demirli iken bu Kuralın (i) ve (ii) sayılı
alt paragraflarında belirtilen fenerler veya şekillere ek olarak, 30
uncu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekli gösterecektir.
- Rotasından saptırma gücü bulunmayan yedekleme
işi ile uğraşan,bir tekne, bu kuralın (b) (i) ve (ii) sayılı alt
paragraflarında belirtilen fenerler veya şekillere ek olarak, 24 (a)
sayılı kuralda belirtilen fenerleri veya şekli gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Tarama veya
su altı işleri ile uğraşan bir tekne manevra yapabilme gücünü kısıtlı
olduğu zamanlarda, bu Kuralın alt paragraflar (b) (i), (ii) ve (iii) de
belirtilen fenerler şekilleri gösterecek ve ve engel mevcut olduğu
zamanlarda da bunlara ek olarak:
- Engelin bulunduğu tarafı işaret etmek üzere
dikey bir doğru üzerinde her yönden görülür iki kırmızı fener veya iki
küre;
- Diğer teknenin geçebileceği tarafı işaret
etmek üzere, dikey bir doğru üzerinde her yönden görünür iki yeşil fener
veya iki eşkenar dörtgen.
- Demirli iken Kural 30'da belirtilen
fenerler ya da şekller yerine bu paragrafta belirtilen fenerler ya da
şekilleri gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Dalgıç
işleri ile uğraşan bir tekne bu Kuralın (d) paragrafında belirtilen
fenerleri ve şekilleri göstermesi pratik olmadığı hallerde ağağıdakiler
gösterilecektir.
- Dikey bir hat üzerinde her yönden görünür
üç fener teknenin en iyi görünen bir yerinde gösterilecektir. Bu
fenerlerin en üst ve alttaki kırmızı, ortada bulunan ise beyaz
olacaktır.
- Uluslararası kodunun "A" flamasının
yüksekliği 1 metreden az olmayan bükülmez sağlam bir eşi
gösterilecektir. Bu flamanın her yönden görülebilmesi için tüm önlemler
alınacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Mayın
temizleme işleri ile uğraşan bir tekne, 23 sayılı Kural'da kuvvetle
yürütülen bir tekne için belirtilen fenerlere ya da demirli bulunan
tekneler için Kural 30'da belirtilen fenerler ya da şekile ek olarak her
yönden görünür üç yeşil fener ya da üç küre gösterecektir. Bu fenerlerden
ya da şekillerden biri pruva direği başı yakınında ve pruva direği sereni
cundalarında birer adet gösterilecektir. Bu fenerler ve şekiller diğer
gemi için, mayın temizleyen gemiye 1000 metreden daha fazla yaklaşmanın
tehlikeli olacağını gösterir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Dalgıç
işlerinde çalışanlar hariç olmak üzere, boyları l2 metreden küçük olan
teknelerden bu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermeleri
istenmeyecektir.
- Bu Kuralda belirtilen işaretler tehlikede
olan ve yardım isteyen teknelerin işaretleri değildir. Bu işaretler, bu
Kuralların IV. lahikasında bulunmaktadır.
KURAL 28: Su Çekimleri Nedeniyle Seyirleri Kısıtlı
Olan Tekneler
Su çekimleri nedeniyle seyirleri kısıtlı olan
tekneler 23 sayılı Kuralda kuvvetle yürütülen tekneler için belirtilen
fenerlere ek olarak, en iyi görülebilecek bir yerde, ufkun her tarafından
görülen ve dikey bir doğru üzerinde bulunan üç kırmızı fener veya bir
silindir gösterebilir.
KURAL 29: Kılavuz Tekneleri
- (Değişik : 20.9.1984 - 84/8541 K.) Kılavuzluk
görevi ile uğraşan bir tekne :
- Direk başı veya direk başına yakın bir
yerde her yönden görünür ve dikey bir doğru üzerinde üstteki beyaz,
alttaki kırmızı olan iki fener,
- Seyir halinde olduğu zaman bunlara ek
olarak, borda fenerleri ile bir pupa feneri,
- Demirde iken alt paragraf (i) de belirtilen
fenerlere ek olarak Kural 30 da demirde bulunan tekneler için belirtilen
fener, fenerler ya da şekiller gösterilecektir.
- Bir kılavuz teknesi kılavuzluk görevi ile
uğraşmadığı zaman kendi boyundaki benzeri bir tekne için belirtilen
fenerler veya şekilleri gösterecektir.
KURAL 30: Demirli ve Karaya Oturmuş Tekneler
- Demirli olan bir tekne en iyi görülebilecek
bir yerinde:
- Baştarafında,ufkun her tarafından görülen
bir beyaz fener veya bir küre,
- Kıç veya kıç tarafa yakın bir yerinde ve
alt paragraf (i) de belirtilen fenerden daha az yükseklikte ufkun her
tarafından görülen bir beyaz fener, gösterecektir.
- Boyu 50 metreden daha kısa olan bir tekne bu
kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler yerine en iyi görülebilecek
bir yerinde ufkun her tarafından görülen bir beyaz fener gösterebilir.
- Demirli bir tekne isterse ve boyu 100 metre
ve daha uzun olan bir tekne zorunlu olarak güvertelerini, sağlanabilen iş
veya buna eşit ışıklarla aydınlatacaklardır.
- Karaya oturan bir tekne bu kuralın (a) veya
(b) paragraflarında belirtilen fenerleri gösterecek ve bunlara ek olarak,
en iyi görülebilecek yerlerinde,
- Dikey bir doğru üzerinde,ufkun her
tarafından görülen iki kırmızı fener,
- Dikey bir doğru üzerinde üç küre,
gösterecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Boyu 7
metreden kısa olan ve dar bir kanal veya geçit içinde veya demir yerinde
ve diğer teknelerin normal olarak seyir yaptığı alanlarda veya bunlara
yakın yerlerde olmamak üzere demirlemiş olan bir tekneden bu Kuralın (a)
ve (b) paragraflarında belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermesi
istenmeyecektir,
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Boyu 12 metreden
küçük olan bir tekne karaya oturduğu zaman bu Kuralın (d) (i) ve (ii) alt
paragraflarında belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermesi
istenmiyecektir.
KURAL 31: Deniz Uçakları
Bir deniz uçağı için, bu bölümdeki kurallarda
belirtilen özellikler veya pozisyonlardaki fenerlerin ve şekillerin
konulmasının mümkün olmaması halinde, bu özellikler ve pozisyonlardaki
fenerler ve şekillere mümkün olduğu kadar yakın olan fenerleri ve şekilleri
gösterecektir.
SES VE IŞIK İŞARETLERİ
KURAL 32: Tanımlamalar
- "Düdük" sözcüğü belirtilen düdük seslerini
meydana getirme gücünde olan ve bu Kuralların III sayılı Lahikası
niteliklerine uyan herhangi bir sesle işaret verme aleti anlamına
gelecektir.
- "Kısa düdük" deyimi : Bir saniye süreli bir
düdük sesi anlamına gelecektir.
- "Uzun düdük" deyimi : 4 - 6 saniye süreli bir
düdük sesi anlamına gelecektir.
KURAL 33: Ses İşaretleri İçin Aletler
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Boyu 12
metre veya daha uzun olan bir teknede bir düdük ve bir kampana ve boyu 100
metre veya daha uzun olan bir teknede bunlara ek olarak bir gong bulunacak
ve bu kongun tonu ve sesi kampananınki ile karıştırılmayacak şekilde
olacaktır. Düdük, kampana ve gong bu Tüzüğün III sayılı Ek'indeki
niteliklerine uyacaktır. Belirtilen ses işaretlerinin elle verilmesine her
zaman olanak bulunması şartıyla, kampana veya gong veya her ikisinin
yerine aynı ses niteliğine sahip olan diğer bir alet konulabilir.
- Boyları 12 metreden daha kısa olan tekneler
bu kuralın (a) paragrafında belirtilen ses ile işaret veren aletleri
taşıma zorunluğunda olmayacaklardır. Böyle bir aleti bulunmayan bir
teknede yeterli ses işareti verebilecek başka bir alet bulundurulacaktır.
KURAL 34: Manevra ve Uyarma İşaretleri
- Kuvvetle yürütülen ve seyir halinde bulunan
bir tekne diğerini gördüğü zaman, bu kurallar uyarınca manevra yaptığında
düdüğü ile aşağıdaki işaretleri vererek bu manvrasını belli edecektir.
- Bir kısa düdük "Rotamı sancağa doğru
değiştiriyorum".
- İki kısa düdük "Rotamı iskeleye doğru
değiştiriyorum".
- Üç kısa düdük "Tornistan çalıştırıyorum".
anlamına gelecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Herhangi
bir tekne bu kuralın (a) paragrafında belirtilen düdük işaretlerine ek
olarak, manevra esnasında uygun bir surette tekrarlanacak olan ışıklı bir
işaret de gösterebilir.
- Bu ışıklı işaretler aşağıda yazılı olduğu
gibi yorumlanacaktır:
- Bir çakar "Rotamı sancağa
değiştiriyorum".
- İki çakar "Rotamı iskeleye
değiştiriyorum".
- Üç çakar "Tornistan çalıştırıyorum".
anlamına gelecektir.
- Her çakar, yaklaşık olarak bir saniye, iki
çakar arasındaki süre yaklaşık olarak bir saniye sürecektir. Birbiri
ardından verilecek işaretler arasındaki süre 10 saniyeden az
olmayacaktır.
- Var ise bu işaret için kullanılacak olan
ışık, her yönden görünür beyaz bir ışık olacak ve en azından 5 milden
görülecek ve bu kurallara Ek 1 hükümlerine uyacaktır.
- Dar bir kanal veya geçitte birbirini gören
teknelerden: 9 (e) (i) sayılı kurala uyarak diğerine yetişip geçme
niyetinde olan bir tekne düdükle aşağıdaki işaretleri vererek niyetini
bildirecektir:
- İki uzun düdüğü takibeden bir kısa düdük:
"Senin sancak tarafından yetişip geçmek niyetindeyim"
- İki uzun düdüğü takibeden iki kısa düdük:
"Senin iskele tarafından yetişip geçmek niyetindeyim"
anlamına gelecektir.
- Yetişilip geçilecek olan bir tekne 9 (e) (i)
sayılı kurala uyarak hareket ediyorsa, mutabakatını aşağıda yazılı işaret
düdüğü ile vererek yetişen gemiye bildirecektir:
- Bir uzun,bir kısa,bir uzun ve bir kısa
sırasıyla verilecek düdük işareti.
- Birbirini gören iki teknenin birbirine
yaklaşması ve bu teknelerden birini diğerinin niyetini ve hareketlerini
anlayamaması veya çatışmayı önlemek üzere yeteri kadar harekete
geçtiğinden tereddüde düşmesi halinde, tereddüde düşen tekne düdüğü ile
derhal en azından beş kısa ve seri işaret vererek böyle bir tereddüt
içinde olduğunu gösterecektir. Böyle bir işaret en azından beş kısa ve
seri çakmalar şeklinde bir ışık işareti ile kuvvetlendirilebilir.
- Araya giren bir engel sebebiyle diğer
teknelerin görülmesine olanak bulunmayan bir kanal veya geçidin dönüş
yerine yaklaşan bir tekne uzun bir düdük çalacaktır, Dönüş yerinin öbür
tarafında veya aradaki engelin arkasında olan ve düdüğün duyulabileceği
mesafede bulunan herhangi bir yaklaşan tekne de uzun bir düdükle bu
işarete cevap verecektir.
- Bir teknede aralarındaki mesafe 100 metreden
fazla olan birden çok düdük mevcut olduğu takdirde manevra ve uyarma
işaretleri sadece bir düdükle verilecektir.
KURAL 35: Kısıtlı Görüş Hallerinde Verilecek Ses
İşaretleri
Görüş şartları kısıtlı olan bir alan içinde veya
yakınında,gece veya gündüz, bu Kuralda belirtilen işaretler aşağıda yazılı
olduğu gibi kullanılacaklardır:
- Üzerinde yol bulunan kuvvetle yürütülen bir
tekne iki dakikadan fazla olmayan aralıklarla bir uzun düdük çalacaktır.
- Yolda olan fakat durup su üzerinde
ilerlemeyen, kuvvetle yürütülen bir tekne iki dakikadan fazla olmayan
aralıklarla birbiri ardından iki uzun düdük çalacak ve bu iki düdük
arasında da yaklaşık iki saniyelik süre bulunacaktır.
- Kumanda altında bulunmayan, manevra yapma
gücü kısıtlı olan, su çekimi nedeniyle kısıtlı olan, yelkenli tekne
balıkçılıkla uğraşan diğer bir tekneyi çekerek veya yedekleme işi ile
uğraşan bir tekne, bu kuralın (a) veya (b) paragraflarında belirtilen
işaretler yerine aralarında iki dakikadan fazla bir süre olmayan
aralıklarla üç düdüğü birbiri ardından çalacak ve bu üç düdükten birisi
uzun olacak ve bunu iki kısa düdük takip edecektir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
Balıkçılıkla uğraşan bir tekne demirde iken ve demirde işini yaparken
manevrası kısıtlı olan bir tekne bu Kuralın (g) paragrafında belirtilen
işaretler yerine bu Kuralın (c) paragrafında belirtilen ses işaretini
verecektir.
- İterek yedekleyen bir tekne ile bunun önünde
ileri itilerek yedeklenen bir teknenin birleşik bir birim teşkil etmek
üzere birbirlerine sıkıcı bağlandıkları durumda bunlar kuvvetle yürütülen
bir tekne gibi sayılacak ve bu kuralın (a) veya (b) paragraflarında
belirtilen işaretleri göstereceklerdir.
- Demirli olan bir tekne bir dakikadan daha
uzun olmayan aralıklarla, seri bir şekilde ve yaklaşık olarak beş saniye
süre ile bir kampana çalacaktır. Boyları 100 metre veya daha uzun olan
teknelerde kampana teknenin baş tarafından ses verecek ve kampananın
çalınmasından hemen sonra teknenin kıç tarafından bir gong yaklaşık
olarak, beş saniye süre ile ses verecektir. Demirli olan bir tekne ek
olarak, yaklaşan bir tekneye bulunduğu yeri ve çatışma olasılığını ihtar
etmek üzere, bir kısa bir uzun ve yine bir kısa olmak üzere birbiri
ardından üç düdük çalabilir.
- Karaya oturan bir tekne bu kuralın (f)
paragrafında belirtilen kampana işaretini, gerekiyorsa gong işaretini
verecek, buna ek olarak, kampanasını çalmaya başlamadan hemen önce ve
kampana çalınması bittikten hemen sonra kampanasına üç ayrı ve belirgin
darbeli vuruşlar yapacaktır. Karaya oturan bir tekne ek olarak, uygun
düdük işareti de verebilir.
- Boyu 12 metreden daha kısa olan bir tekne
yukarda belirlenen işaretleri vermek zorunluluğunda olmayacak, vermediği
takdirde, aralarında iki dakikadan fazla süre bulunmayan diğer bir yeterli
ses işareti verecektir.
- Kılavuzluk görevi ile uğraşan bir kılavuz
teknesi bu kuralın (a) (b) veya (f) paragraflarında belirtilen ses
işaretlerine ek olarak, dört kısa düdükten oluşan bir tanınma işareti
verebilir.
KURAL 36: Dikkat çekme İşaretleri
(Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
Gerekli olduğu takdirde herhangi bir tekne bu
Kurallarda verilmesi istenen işaretlerle karıştırılmamak üzere, diğer bir
teknenin dikkatini çekmek için ışık ve ses işaretleri verebilir veya
herhangi bir tekneyi güç duruma düşürmemek üzere projektörünü tehlike yönüne
doğru çevirebilir.
Diğer bir geminin dikkatini çekmek için
kullanılan herhangi bir ışık,herhangi bir seyire yardımcının yanlış
anlaşılmasına neden olmayacaktır. Bu Kuralın amacına uygun olarak yüksek
şiddette fasılalı ya da döner ışıkların kullanılmasından kaçınılacaktır.
KURAL 37: Tehlike İşaretleri
(Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
Tehlike içinde bulunan ve yardım isteyen bir
tekne bu Tüzüğün IV sayılı Ek'inde tarif edilen işaretleri kullanacak veya
gösterecektir.
İSTİSNALAR
KURAL 38: İstisnalar
(Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
1960 Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme
Tüzüğü gereklerine uyması şartıyla, bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihte
omurgası atılmış olan veya inşa durumu buna benzer bir halde bulunan bir
tekne (veya bir sınıf tekneler) aşağıda yazılı olduğu şekilde bu Kurallara
uymaktan istisna edilebilirler.
- Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra
geçecek dört yıl sonuna kadar 22 nci Kuralda belirtilen mesafeleri ile
beraber fenerlerin yerlerine konulmasından,
- Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra
geçecek dört yıl sonuna kadar Bu Tüzüğün 1 sayılı Ek'inin 7 nci kısmında
renk nitelikleri belirtilen fenerlerin yerlerine konulmasından,
- İngiliz Kraliyet sisteminden metrik birim
sistemine dönülmesi ve ölçü rakamlarını, yuvarlak bir hale getirilmesi
sonucu olarak, fenerlerin yeniden yerleştirilmesinden sürekli,
-
- Bu Tüzüğün Ek 1 (3) (a) kısmında
belirtilenlerin sonucu olarak boyları 150 metreden daha kısa olan
teknelerin silyon fenerlerinin yeniden yerleştirilmesinden sürekli,
- Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten
sonra geçecek 9 yıl sonuna kadar bu Tüzüğün 1. Ek'inin 3 (a) kısmında
belirtilenlerin sonucu olarak boyları 150 metre veya daha uzun olan
teknelerin silyon fenerlerinin yeniden yerleştirilmesinden.
- Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra
geçecek 9 yıl sonuna kadar Bu Tüzüğün 1'inci Ek, 2 (b) önerileri sonucu
olarak silyon fenerlerinin yeniden yerleştirilmesinden,
- Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra
geçecek 9 yıl sonuna kadar 1'inci Ek, Kısım 2 (g) ve 3 (b) de
belirtilenlerin sonucu olarak borda fenerlerinin yeniden
yerleştirilmesinden,
- Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra
geçecek 9 yıl sonuna kadar Bu Tüzüğün III. Ek'de belirtilen ses işareti
aletleri için konuları hükümlerden istisnalar yapılabilir.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bu Tüzüğün Ek 1,
Kısım 9 (b) de belirtilen her yönden görünür fenerlerin tekrar
yerleştirilmesi sürekli istisna yapılabilir.
FENERLERİN VE ŞEKİLLERİN YERLEŞTİRİLMELERİ VE
TEKNİK AYRINTILARI
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Tanımlama:
"Tekne üstünden yükseklik" deyimi: En üstteki devamlı güverte üzerinden
olan yükseklik demektir. Bu yükseklik fenerin yerleştirildiği yerin
altından dikey olarak ölçülecektir.
- Fenerlerin dikey yerleştirilmeleri ve
aralarındaki mesafe:
- Boyları 20 metre veya daha uzun olan ve
kuvvetle yürütülen teknelerin silyon fenerleri aşağıdaki şekilde
yerleştirilecektir:
- Pruva silyon feneri, veya sadece bir
silyon feneri taşıyorsa bu fener tekneden 6 metreden daha az olmayan
bir yükseklikte olacak ve teknenin genişliği 6 metreden daha fazla
olduğu takdirde, bu fenerin tekneden yüksekliği bu genişlikten daha az
olmayacak, fakat fenerin tekneden 12 metreden daha fazla yükseklikte
bulunması zorunlu olmayacaktır.
- Çift silyon feneri mevcut olduğu
takdirde, grandi silyonu pruva silyonundan dikey olarak en az 4,5
metre daha yüksekte olacaktır.
- Kuvvetle yürütülen teknelerdeki silyon
fenerlerinin dikey ayrımı Trimin bütün normal koşullarında deniz
seviyesinden ve bodoslamanın bin metre ilerisinden bakıldığı zaman gradi
silyonunun pruva silyonundan ayrı ve pruva silyonunun üzerinde
görülmesini sağlayacak bir nitelikte olacaktır.
- Boyları 12 metre veya 20 metreden daha kısa
olan ve kuvvetle yürütülen teknelerin silyon feneri küpeşteden 2,5
metreden daha az olmayan bir yüksekliğe konulacaktır.
- Boyu 12 metreden kısa olan, kuvvetle
yürütülen bir tekne en yüksekte bulunması gerekli fenerini küpeşteden
2,5 metreden daha az yükseklikte bulundurabilir. Ancak, borda fenerleri
veya pupa fenerine ek olarak bir silyon feneri mevcut olduğu zaman, bu
silyon feneri, borda fenerlerinin bulunduğu yerden en azından 1 metre
daha yükseklikte bulundurulacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Diğer bir
tekneyi iterek veya çekerek yedekleyen kuvvetle yürütülen bir teknede
bulundurulacak olan iki veya üç silyon fenerlerinden biri pruva silyonu
ya da grandi silyon feneri olarak aynı yere konulacak ancak grandi
silyonu olarak konulduğunda en altta bulunan grandi silyon feneri dikey
olarak pruva silyon fenerinden en az 4.5 metre daha yukarıda olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
- Alt paragraf (ii) de tarif edilenin
dışında Kural 23 (a) belirtilen silyon feneri ya da fenerleri diğer
fenerler ve engellerin üzerinde ve neta olmak üzere
yerleştirileceklerdir.
- Kural 27 (b) (i) ya da Kural 28 de
belirtilen her yönden görünür fenerlerin silyon fenerlerinin altına
konulması pratik değilse bunlar grandi silyon fener(ler)i üstüne
konulabilir ya da pruva silyon fener(ler)i ile grandi silyon fener(ler)i
arasına dikey olarak konulabilir ancak son durumda bu Ek'in 3 (c)
maddesinde istenilen yerine getirilmiş olacaktır.
- Kuvvetle yürütülen bir teknenin borda
fenerleri, aynı teknenin pruva silyonu fenerinin tekneden olan
yüksekliğinin dörtte üçünden daha yukarı konulmayacaktır. Bu borda
fenerleri güverte ışıklarıyla karıştırılabilecekleri kadar da aşağıya
konulmayacaktır.
- Boyu 20 metreden kısa olan ve kuvvetle
yürütülen bir teknenin borda fenerleri birleşik bir fanus içinde
taşındığı zaman; bu fanus bir metreden daha az olmamak üzere silyon
fenerinin altına yarleştirilmiş olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
Kuralların dikey bir doğru üzerinde iki veya üç fener taşınmasını
belirttiği zamanlarda, bunların arasındaki mesafe, aşağıda yazılı olduğu
gibi olacaktır:
- Boyu 20 metre veya daha fazla olan bir
teknede bu fenerler birbirinden 2 metreden daha az olmayan bir
mesafeye konulacak, bir yedekleme feneri bulundurulması istenilen
durum hariç bu fenerlerden en altta bulunan, tekne üstünden olan
yüksekliği 4 metreden daha az olmayan bir yere konulacaktır.
- Boyu 20 metreden daha kısa olan bir
teknede bu fenerler birbirinden 1 metreden daha az olmayan bir
mesafeye konulacak, bir yedekleme feneri bulundurulması istenilen
durum hariç bu fenerlerden en altta bulunan, tekne üstünden olan
yüksekliği 2 metreden daha az olmayan bir yere konulacaktır.
- Üç fener taşındığı zaman, bu fenerler
arasındaki mesafeler eşit olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bir tekne
balıkçılıkla uğraştığı zaman belirtilen her yönden görünür iki fenerden
altta olanı, iki dikey fener arasındaki mesafenin iki katından daha az
olmamak üzere borda fenerlerinin üzerindeki bir yükseklikte olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) İki demir
feneri taşıyan gemilerde Kural 30 (a) (i)'de belirtilen baştaraftaki
demir feneri, kıç tarafdakinden 4.5'metre'den daha aşağıya
konmayacaktır. Boyu 50 metre ya da daha fazla olan teknelerde baş
tarafdaki demir feneri, tekne üstünden olan yüksekliği 6 metreden az
olmayan bir yere konulacaktır.
- Fenerlerin Yatay Yerleştirilmeleri ve
Aralarındaki mesafe:
- Kuvvetle yürütülen bir tekne için iki
silyon feneri istenildiği zaman, bunlar arasındaki yatay mesafe, gemi
uzunluğunun yarısından az olmayacak fakat bu mesafenin 100 metreden
fazla olmasına da gerek bulunmayacaktır. Baş taraftaki silyon feneri
bodoslamadan itibaren gemi boyunun dörtte birinden daha uzağa
konulmayacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Boyu 20
metre veya daha fazla olan kuvvetle yürütülen bir teknede borda
fenerleri, baş taraftaki silyon fenerlerinin önünde bulunmayacaktır. Bu
fenerler teknenin bordasına veya bordasına yakın bir yere konulacaktır.
- (Ek: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Kural 27 (b)
(i) ya da Kural 28'de belirtilen fenerler pruva silyon fener(ler) ile
grandi silyon fener(ler)i arasında dikey olarak konulduklarında, bu her
yönden görünür fenerler, geminin kemere doğrultusunda, baş kıç merkez
hattına yatay olarak 2 metreden daha az olmayan bir mesafeye
konulacaktır.
- Balıkçı tekneleri, tarak dubaları ve sualtı
işleriyle uğraşan tekneler için yön gösteren fenerlerin bulunacakları
yerlerin ayrıntıları:
- Kural 26 (c) (ii)'de belirtilen
balıkçılıkla uğraşan bir teknenin denize döşediği takımların yönünü
gösteren fener, ufkun her tarafından görülen biri kırmızı, biri beyaz
olan iki fenerden 2 metreden az ve 6 metreden çok olmayan yatay bir
mesafeye konacaktır. Bu fener Kural 26 (c) (i) de belirtilen ufkun her
tarafından görünür beyaz fenerden yukarıya, borda fenerlerinden de
aşağıya konulmayacaktır.
- Tarama işleriyle veya sualtı işleriyle
uğraşan bir teknede bulunacak olan Kural 27 (d) (i) ve(ii) de
belirtildiği şekilde engelli olan veya emniyetle geçilebilecek olan
tarafı gösteren fener ve şekiller uygulanabildiği kadar en fazla yatay
mesafeye konulacak fakat bunlar hiçbir zaman Kural 27 (b) (i) ve (ii) de
belirtilen fener ve şekillerden 2 metreden daha yakın mesafeye
konulmayacaktır. Bu fenerlerden veya şekillerden üstte bulunanı hiçbir
zaman Kural 27 (b) (i) ve (ii) de belirtilen üç fener veya şeklin en
altta olanından daha yüksekte olamayacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Borda
fenerleri için siperlikler: 20 metre boyunda ya da daha uzun olan
teknelerde borda fenerlerinin iç kısımları bu Ek'in 9 uncu kısmı
hükümlerine uymak üzere, mat siyah boyalı siperliklerle donatılacaktır.
Eğer bu Ek'in 9. maddesindeki istekleri yerine getirmek gerekiyorsa boyu
20 metreden küçük olan teknelerin borda fenerleri içi siyah mat
siperliklerle donatılacaktır. Bir dikey filaman kullanan ve yeşil ve
kırmızı kısımları arasında çok dar bir bölme bulunan birleşik bir fanusta
dış siperlikler konulmasına gerek bulunmayacaktır.
- Şekiller:
- Şekiller siyah ve aşağıda yazılı ölçülerde
olacaklardır:
- Bir kürenin 0.6 metreden daha az olmayan
bir çapı olacaktır.
- Bir koninin 0.6 metreden daha az olmayan
bir taban çapı olacak ve yüksekliği de çapına eşit olacaktır.
- Bir silindirin en az 0.6 metre olan bir
çapı olacak ve yüksekliği de çapının iki katı olacaktır.
- Bir eşkenar dörtgen şekli, yukarda (ii)
sayılı tali paragrafta belirlenen müşterek bir taban üzerinde iki
koniden oluşacaktır.
- Şekiller arasındaki dikey mesafe en az 1,5
metre olacaktır.
- Boyu 20 metreden kısa olan bir teknede daha
küçük ve fakat teknenin boyutları ile orantılı şekiller kullanılabilir
ve aralarındaki mesafe buna paralel olarak azaltılabilir.
- Fener ışıklarının rengine ait teknik
özellikleri:
Tüm seyir fenerlerinin rengi Uluslararası
Aydınlatma Komisyonu (CIE) tarafından belirtilen renk diagramının
alanının sınırları içinde bulunan aşağıda yazılı değerlere uyacaktır.
Köşe koordinatları gösterilmek suretiyle her
renk alanının sınırları aşağıda gösterildiği gibidir:
- Beyaz
x 0.525 0.525 0.452 0.310 0.310 0.443
y 0.382 0.440 0.440 0.348 0.283 0.382
- Yeşil
x 0.028 0.009 0.300 0.203
y 0.385 0.723 0.511 0.356
- Kırmızı
x 0.680 0.660 0.735 0.721
y 0.320 0.320 0.265 0.259
- Sarı
x 0.612 0.618 0.575 0.575
y 0.382 0.382 0.425 0.406
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Işıkların
şiddeti:
- Fenerlerin minimum ışık şiddeti aşağıda
yazılı formül kullanılarak hesabedilecektir.
I = 3,43 x 10 üzeri 6 x T x D üzeri 2 x K - D
Bu formülde;
I: Hizmet koşulları altında mum olarak ışık şiddetidir:
T: (2x10 - üzeri 7) lüx olarak ışık şiddetinin başlangıç değeri.
D: Işığın deniz mili olarak görünebilme mesafesi (Aydınlatma mesafesi).
K: Atmosferik geçirgenliği.
Meteorolojik görüş mesafesinin yaklaşık olarak 13 deniz mili oluşuna
karşılık K değeri, belirtilen fenerler için 0,8 olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Bu
formülden çıkarılan rakkamlar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Deniz mili olarak ışığın görünme mesafesi
(Aydınlatma mesafesi)
D |
K=0.8 için
mum olarak ışığın şiddeti
I |
1 |
0,9 |
2 |
4,3 |
3 |
12 |
4 |
27 |
5 |
52 |
6 |
94 |
Not:Gereksiz göz kamaştırmasını önlemek
amacıyla seyir fenerlerinin maksimum ışık şiddeti sınırlanmalıdır.
Ancak, bu değişken kontrol kullanılarak
yapılmayacaktır.
- Yatay dilimler:
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.)
- Gemilere monte edilen borda fenerleri
ileri yönde istenilen ışığı minimum şiddette gösterecektir. Belirtilen
sektörler dışında 1 ve 3 üncü dereceler arasında ışık şiddeti pratik
olarak tamamen kesilmiş izlenimi verebilecek şekilde azaltılmalıdır.
- Pupa fenerleri, silyon fenerleri ve borda
fenerleri için de kemere doğrultusunun 22.5 derece gerisinde,
istenilen en az şiddetler 21 inci Kuralda belirtilen dilimlerin
sektörleri içinde ufuktan itibaren uzaya doğru 5 derecelik yay yapacak
şekilde tutulacaktır. Belirtilen sektörlerin içinde 5 dereceden sonra
belirtilen şiddet sınırlara kadar % 50 civarında azaltılabilir.
Belirtilen sınırların dışında 5 dereceyi geçmemek üzere veya pratik
olarak gözle görülmeyecek hale getirilinceye kadar şiddet sürekli
olarak azaltılacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Her
yönden görünür fenerler; Kural 30'da belirtilen ve tekneden pratik
olmıyan bir yüksekliğe konmasına gerek bulunmayan demir fenerleri hariç,
direklerin gabya çubuklarının veya diğer yapıların, bu fenerlerin
görünüşlerini 6 dereceden fazla kapamıyacakları yerlere konacaktır.
-
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Dikey
dilimler: Yelkenli teknelerdeki fenerler hariç donatılan elektrikli
fenerlerin dikey dilimleri:
- Yatay düzlemin 5 derece üstü ve 5 derece
altındaki her açıda istenilen minimum şiddetin muhafaza ettirilmesini.
- Yatay düzlemin 7,5 derece üstünde ve 7,5
derece altında istenilen minumum şiddetin % 60'ının muhafaza
ettirilmesini sağlayacak nitelikte olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Yelkenli
teknelerde donatılan elektrikli fenerlerin dikey dilimleri:
- Yatay düzlemin 5 derece altı ve 5 derece
üstündeki her açıda istenilen minimum şiddetin muhafaza ettirilmesini,
- Yatay düzlemin 25 derece üstünde ve 25
derece altında istenilen minimum şiddetin % 50'sinin muhafaza
ettirilmesini; sağlayacak nitelikte olacaktır.
- Elektrikli olmayan fenerlerde bu
özelliklere mümükün olduğu kadar, uyulmaya çalışılacaktır.
- Elektrikli olmıyan fenerlerin şiddeti:
Elektrikli olmayan fenerler bu Lahikanın 8 inci kısmındaki tabloda
belirlenen minimum şiddetlere mümkün olduğu kadar uyacaklardır.
- Bu Lahikanın 2 (f) sayılı hükmüne
bakılmaksızın 34 (b) sayılı Kuralda belirtilen manevra ışığı,
uygulanabildiği kadar pruva silyon fenerinin en az 2 metre dikey olarak
üstüne, ancak grandi silyon fenerinin dikey olarak 2 metre altında veya
üstünde olmamak ve silyon feneri veya fenerlerinin aynı düşey düzlemi
üzerinde bulunmak üzere, konulacaktır. Sadece bir silyon feneri olan
teknede, varsa manevra ışığı, silyon fenerinden dikey olarak 2 metreden
daha az olmamak üzere en iyi görülen yere konulacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Onay:
Fenerlerin ve şekillerin yapısı ve fenerlerin teknede yerlerine konulması
teknenin bayrığını çekmeye hak sahibi olduğu devletin gerekli yetkiyi
verdiği makamları tatmin edici bir tarzda olacaktır.
BİRBİRLERİNE YAKIN BİR HALDE BALIKÇILIK YAPAN
BALIKÇI TEKNELERİ İÇİN EK İŞARETLER
- Genel olarak:
Burada sözkonusu edilen fenerler, Kural 26 (d) hükümlerine uygun olarak
gös terildikleri takdirde, en iyi görülebilecekleri yerlere
konulacaklardır. Bunlar, en azından, birbirinden 0,9 metre aralıklı olacak
fakat Kural 26 (b) (i) ve (c) (i)'de belirtilen fenerlerden daha aşağı bir
seviyede bulunacaklardır. Fenerler ufkun her tarafından ve en az 1 milden,
fakat bu kurallarda balıkçı tekneleri için belirtilen fenerlerden daha az
bir mesafeden bile görülebileceklerdir.
- Trol için olan işaretler:
- İster dip veya ister yüzey ağ takımları
kullansın Trol işiyle uğraşan tekneler:
- Ağlarını atarken : Dikey bir doğru
üzerinde iki beyaz fener;
- Ağlarını toplarken : Dikey bir doğru
üzerinde kırmızı bir fener üstünde beyaz bir fener;
- Ağın bir engele takılması halinde: Dikey
bir doğru üzerinde iki kırmızı fener gösterebilirler.
- Birlikte trol ile uğraşan iki tekneden
herbiri:
- Geceleyin çifti teşkil eden diğer
teknenin doğrultusunda ve ileriye doğru yönetilen bir projektör ışığı
ile,
- Ağlarını atarken veya toplarken veya
ağlarının bir engele takılması halinde yukarda 2 (a) da belirtilen
fenerleri; gösterebilirler.
- Torbalı ağ için olan işaretler:
Torbalı ağ ile balıkçılık yapmakla uğraşan tekneler dikey bir doğru
üzerinde ki sarı fener gösterebilir. Bu fenerler her saniyede bir münavabe
ile parlayacak ve sönük kalma süresi ışık süresine eşit olacaktır. Bu
fenerler sadece teknenin balık avlama takımları tarafından engellendiği
zamanlarda gösterilebilirler.
SESLE İŞARET VEREN ALETLERİN TEKNİK AYRINTILARI
- Düdükler:
- Frekanslar ve duyulma mesafeleri
İşaretin esas frekansı 70 - 700 Hz bandı
içerisinde olacaktır.
Düdükten verilen işaretin duyulabilme mesafesi:
180 - 700 Hz (+ - Yüzde 1) bandı içinde bulunan ve aşağıda yazılı 1
(c) paragrafında belirtilen ses basınç seviyelerini sağlayan esas
frekansları ve/veya bir veya daha yüksek frekansları da içeren bu
frekanslarla saptanacaktır.
- Başlıca frekans sınırları:
Çok çeşitli düdük özelliklerini sağlamak üzere, bir düdüğün esas
frekansı aşağıda yazılı olan sınırlar içinde olacaktır:
- Boyları 200 metre veya daha uzun olan
gemilerde 70 - 200 Hz.;
- Boyu 75 metreden uzun, 200 metreden kısa
olan gemilerde 130 - 350 Hz.;
- Boyu 75 metreden kısa olan bir gemide 250
- 700 Hz.
Metre olarak geminin boyu |
2x10 üzeri 5 N/m2'ye nazaran 1 metre
mesafede
yarı band içindeki ses basıncının 1/3 i, dB olarak |
Deniz mili olarak duyulabilme mesafesi |
200 veya daha fazla |
143 |
2 |
75 fakat 200'den az |
138 |
1,5 |
20 fakat 75'den az |
130 |
1 |
20'den az |
120 |
0,5 |
- Ses işaretinin şiddeti ve duyulma mesafesi:
Bir gemiye yerleştirilmiş bir düdük, düdüğün maksimum şiddeti
doğrultusunda ve düdükten 1 metre uzaklıkta 100-700 Hz. (+ - yüzde 1)
frekans bandları içinde en azından bandın yarısının 1/3'ü nisbetinde bir
ses basınç seviyesi sağlayacak ve bu aşağıdaki tabloda verilen uygun
rakamlardan az almayacaktır. Yukarki tabloda belirtilen duyulma mesafesi
bilgi içindir ve bu mesafe dinleme mevkilerinde mevcut fon
gürültülerinin ortalama bir seviyede olduğu hallerde, geminin
güvertesinde sakin hava koşullarında geminin ilerisindeki ekseninde
düdüğün % 90 olasılıkla duyulabileceği bir mesafedir. 250 Hz orta
frekansı olan yarım band genişliği içerisinde 68 dB olarak alındığında
ve orta frekansı 500 Hz olan yarım band da 63 dB olarak alınmıştır.
Uygulamada bir düdüğün duyulabileceği mesafe son derece değişiklikler
gösterir ve büyük çapta hava koşullarına dayanır. Verilen değerler tipik
olarak sayılabilir, fakat dinleme mevkilerinde sert rüzgar veya çevre
gürültü koşulları altında mesafe çok miktarda azalabilir.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Yönsel
Özellikler:
Sesi yönlendirilmiş düdüklerde, bir düdüğün ses basınç seviyesi, aynı
sesin herhangi bir eksen yönünde ve yatay düzlemde + 45 derece yapan
yöndeki belirtilen ses basınç seviyesinden 4 dB den daha aşağı
olmayacaktır. Yatay bir düzlem üzerinde 45 dereceden fazla herhangi bir
diğer yöndeki ses basınç seviyesi,eksen üzerindeki belirtilen ses basınç
seviyesindekinden 10 dB den daha aşağı olmayacak, ön eksendekinin en az
yarısı olacaktır. Ses basınç seviyesi duyulabilme mesafesini saptayan bu
1/3 oktav bandında ölçülecektir.
- Düdüklerin yerleri:
Sesi yönlendirilmiş bir düdüğün bir teknedeki tek düdük olarak
kullanılacağı hallerde, bu düdüğün maksimum şiddeti tam pruvaya
yöneltilmek üzere yerine monte edilecektir.
Verilen sesin engeller tarafından durdurulmasını azaltmak gemi
personelinin duyma zararı rizikosunu minimuma indirmek amacıyla bir
düdük bir teknede mümkün olduğu kadar yükseğe konulacaktır. Bir teknenin
kendi işaretinin dinleme mevkilerindeki ses basınç seviyesi 110 dB (A),
mümkün olursa 100 dB (A) yı geçmeyecektir.
- Birden fazla düdükle donatma:
Düdükler, aralarında 100 metreden fazla bir mesafe bulunacak şekilde
tekneye yerleştirildiği zaman, bunların aynı anda öttürülmemeleri için
gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
- Birleşik düdük sistemi:
Engellerin varlığı dolayısiyle yukarda 1 (f) paragrafında söz konusu
edilen tek düdük veya düdüklerin ses alanı içinde ses seviyesi çok
azalan bölgelerin var olması olasılığı bulunduğu takdirde, bu azalmanın
üstesinden gelmek üzere birleşik düdük sisteminin yerleştirilmesi
önerilebilir. Kuralların amaçları için bir birleşik düdük sistemine tek
bir düdük gözü ile bakılacaktır.
Birleşik düdük sisteminde düdükler birbirlerinden 100 metreden daha uzak
mesafeye konulmayacak, aynı anda öttürülmeleri için gerekli tedbirler
alınacaktır. Bir düdüğün frakansı, diğerlerinin frekansından en az 10 Hz
faklı olacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Kampana
veya gong:
- İşaret şiddeti:
Bir kampana veya gong veya benzeri ses özelliği olan diğer herhangi bir
alet, ondan m metre mesafede 110 dB den az olmayan bir ses basınç
seviyesi meydana getirecek güçte olacaktır.
- Yapımlar:
Kampana veya gonglar paslanmaya dayanıklı
bir maddeden ve berrak bir ton verebilecekleri bir şekilde
yapılacaklardır.
Yapılacak kampananın ağız çapı: Boyları 20 metre ya da daha fazla olan
tekneler için 300 mm'den, boyları 12 metre ya da daha fazla fakat 20
metreden az olan tekneler için 200 mm'den daha az olmayacaktır. Mümkün
olduğu takdirde devamlı bir tesir sağlamak üzere makine ile hareket
eden bir kampana vurucusu önerilebilir. Fakat elle çalıştırma her
zaman mümkün olacaktır. Kampana tokmağının ağırlığı kampana
ağırlığının yüzde 3'ünden daha az olmayacaktır.
- (Değişik: 20.9.1984 - 84/8541 K.) Onay:
Ses işaret aletlerinin yapımı, bunların iş görme ve tekneye montesi,
teknenin bayrağını çekmeye hak sahibi olduğu Devletin yetkili kıldığı
uygun makamları tatmin edici nitelikte olacaktır.
TEHLİKE İŞARETLERİ
- Aşağıda yazılı işaretler birlikte veya ayrı
ayrı kullanıldığı veya gösterildiği zaman, tehlikeyi ve yardım ihtiyacını
gösterecektir.
- Yaklaşık olarak 1'er dakika ara ile
patlatılan bir top veya diğer bir patlayıcı işaret;
- Herhangi bir sis işaret aletinin devamlı
olarak çalınması;
- Kısa aralıklarla her seferinde kırmızı
yıldızlar saçan roket veya mermi atılması;
- Mors kodu ile ... --- ... (SOS)'den ibaret
bir grup işaretin telsiz telgraf veya herhangi bir diğer işaret verme
metodu ile gönderilmesi;
- "Mayday" kelimesinin söylenmesinden ibaret
bir işaretin telsiz telefonla gönderilmesi;
- N.C. harfleriyle Uluslararası Tehlike
işaret kodunun gösterilmesi;
- Üzerinde veya altında bir küre veya küreye
benzer herhangi bir şey bulunan dört köşe bir bayraktan ibaret bir
işaret;
- Yanan bir katran veya yağ varili veya
benzerinden çıkan alevlerin gemi üzerinde gösterilmesi;
- Paraşütlü bir roket maytabı veya kırmızı
ışık gösteren bir el maytabı;
- Portakal rengi duman veren bir duman
işareti;
- Her iki yana doğru açılan kolların ağır
ağır ve tekrarlı olarak indirilip kaldırılması;
- Telsiz telgraf alarm işareti;
- Telsiz telefon alarm işareti;
- Acil mevkileri belirtmek üzere radyo
kerterizleri yayınlayan vericiler.
- Tehlike ve yardım istekleri hususlarının
bildirilmesi hariç, yukarıda yazılı işaretlerin kullanılması veya
gösterilmesi ve yukarıda yazılı bu işaretlerle karıştırılabilecek diğer
işaretlerin kullanılması yasaklanmıştır.
- Uluslararası İşaret Kodunun ilgili bölümleri
Ticaret Gemileri Arama, ve Kurtarma El Kitabı ve aşağıda yazılı işaretlere
- Havadan bakanların tanımaları için portakal
rengi bir yelken bezi üzerine ya siyah kare veya daire veya diğer bir
uygun sembol;
- Bir boya marka ediciyle dikkat çekilir.
12.12.1977 TARİH ve 7/14561 SAYILI
BAKANLAR KURULU KARARI
İLE YÜRÜRLÜĞE KONULAN TÜZÜĞE EK ve DEĞİŞİKLİK GETİREN
TÜZÜKLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTEREN ÇİZELGE |
Ek ve Değişiklik Getiren Tüzüğü
Yürürlüğe Koyan Kararnamenin |
Tarihi |
Numarası |
Farklı Tarihte Yürürlüğe Giren Maddeleri |
Yürürlüğe Giriş Tarihi |
20.09.1984 |
84/8541 |
|
Yürürlük tarihi öngörülmemiştir |
|